|
|
Album | Thơ | Tưởng Niệm | Nội cỏ
của
thiên đường | Passage Eden | Sáng
tác | Sách mới xuất bản | Chuyện văn
Dịch thuật | Dịch ngắn | Đọc sách | Độc giả sáng tác | Giới thiệu | Góc Sài gòn | Góc Hà nội | Góc Thảo Trường Lý thuyết phê bình | Tác giả Việt | Tác giả ngoại | Tác giả & Tác phẩm | Text Scan | Tin văn vắn | Thời sự | Thư tín | Phỏng vấn | Phỏng vấn dởm | Phỏng vấn ngắn Giai thoại | Potin | Linh tinh | Thống kê | Viết ngắn | Tiểu thuyết | Lướt Tin Văn Cũ | Kỷ niệm | Thời Sự Hình | Gọi Người Đã Chết Ghi chú trong ngày | Thơ Mỗi Ngày | Chân Dung | Jennifer Video Nhật Ký Tin Văn / Viết Nhật Ký Tin Văn [TV last page] Album
  GGM, Portrait Gửi tặng chú cái ảnh
GGM, nói đến GGM thì dùng ảnh này mới vui: GGM trẻ, beau gosse, cười
rất tươi, nhưng mắt bầm tím, vừa bị Vargas Llosa đấm, hồi giữa thập
niên 70.
cheers,
NL
Tks. NQT Cao Huy Khanh Sơ khảo 15 năm văn xuôi miền nam
Thơ
Mỗi Ngày
Khởi Hành
Linh tinh
Milan Kundera có còn quan hệ gì không? Does Milan Kundera Still Matter? (Atlantic July/August 2015) GS Kinh
Tế, “Trùm” Trang "Việt Xì Tốp Đi
Thôi", dịch nhảm quá. Obituary: Christopher LeeNoblesse obligeUi chao, lại nhớ đến Phật Giáo Miền Nam ngày nào! Không khùng, nhưng đa số trốn lính, hoặc phò VC! EXILES To be exiled
is not to disappear but to shrink, to slowly or quickly get smaller and
smaller
until we reach our real height, the true height of the self. Swift,
master of
exile, knew this. For him exile was the secret word for journey.
Many of the exiled, freighted with more suffering than
reasons to leave, would reject this statement. [suite] LITERATURE AND EXILE I've been
invited to talk about exile. The invitation I received was in English,
and I
don't speak English. There was a time when I did or thought I did, or
at least
there was a time, in my adolescence, when I thought I could read
English almost
as well, or as poorly, as Spanish. Sadly, that time has passed. I can't
read
English. By what I could gather from the letter, I think I was supposed
to talk
about exile. Literature and exile. But it's very possible that I'm
completely mistaken,
which, thinking about it, would actually be an advantage, since I don't
believe
in exile, especially not when the word sits next to the word literature. It's a pleasure for me, I should say right away, to be with you here in the celebrated city of Vienna. For me Vienna is strongly associated with literature and with the lives of some people very near to me who understood exile in the way I sometimes understand it myself, which is to say, as life or as an attitude toward life. In 1978, or maybe 1979, the Mexican poet Mario Santiago spent a few days here on his way back to Israel. As he told it himself, one day the police arrested him and then he was expelled. In the deportation order, he was instructed not to return to Austria before 1984, a date that struck Mario as significant and funny and that today strikes me the same way. George Orwell isn't just one of the great writers of the twentieth century; he's also first and foremost a good man, and a brave one. So to Mario, back in the now distant year of 1978 or 1979, it seemed funny to be expelled from Austria like that, to be punished by being forbidden to set foot on Austrian soil for six years, until the date of the novel had arrived, a date that for many was the symbol of ignominy and darkness and the moral collapse of humankind. And here, leaving aside the significance of the date and the hidden messages that fate-or chance, that even fiercer beast-had sent the Mexican poet and through him sent me, we can discuss or return to the possible topic of exile or banishment: the Austrian Ministry of the Interior or the Austrian police or the Austrian security service issues a deportation order and consigns my friend Mario Santiago to limbo, to a no-mans-land, which frankly sounds better in Spanish than in English, because in Spanish tierra de nadie means precisely that, barren land, dead land, land where nothing lives, while in English the suggestion is that there are simply no men there, though there are other creatures, animals or insects, which makes it much nicer, I don't mean very nice, but infinitely nicer than in the Spanish sense, although probably my understanding of both terms is affected by my increasing ignorance of English and also by my increasing ignorance of Spanish (the term tierra de nadie isn't in the dictionary of the Royal Spanish Academy, which is no surprise; either that or I missed it). But the point is that my Mexican friend was expelled and [suite] Note: Trong "Trong Ngoặc”, có hai
bài về lưu vong. Tin
Văn sẽ scan & post cả hai , và sau đó, dịch & viết lai rai.
Vấn đề ngôn ngữ là sinh tử nhất, và cũng phức tạp nhất đối với một nhà
văn lưu vong. Với con người bình thường, khi chạy trốn (một thế giới
toàn trị, thí dụ vậy), là để có tự do cho bản thân. Với nhà văn, còn
cộng thêm tự do cho ngôn ngữ, thoát khỏi sợ hãi, bách hại. Đây là một bài đọc trong một hội nghị tại Vienna vào tháng Một (Nov) 1987, khi làn sóng người Việt bỏ nước ra đi đang làm nhức nhối lương tâm nhân loại: Hôm nay chúng ta tụ họp ở đây, trong căn phòng quyến rũ, ánh đèn sáng chưng, vào một buổi tối tháng Chạp lành lạnh như thế này, để nói về số phận của nhà văn lưu vong. Xin hãy trầm tư đôi ba phút để nghĩ tới vài người trong số họ... Hay là hãy tưởng tượng tới những thuyền nhân Việt Nam đang cố vượt lên trên đầu những đợt sóng dữ, nơi biển cao, hoặc đã tạm yên ổn, về nơi ăn chốn ở trong một trại tiếp nhận, đâu đó trong vùng Đông Nam Á.... Cho dù bạn có thể đặt cho nó (nhà văn lưu vong) bất cứ một cái tên riêng như thế nào, cho dù bất cứ nguyên nhân, mục đích, nơi chôn rau cắt rốn mà họ đành đoạn bỏ đi; nơi tới, quê hương thứ nhì mà họ mong có được; chỉ có một điều này là thật hiển nhiên, rõ ràng: Thật khó khăn vô cùng cho họ khi nói chuyện về số phận nhà văn lưu vong mà phải nhìn thẳng vào người đối diện. Và nếu phải cho nó, văn chương
lưu vong, một thể loại, thì đây là
bi-hài. Bởi vì, vốn đã có những hiểu biết (do sự nhập thân trước đó),
nhà văn lưu vong có thể "hưởng thụ" những tiện nghi xã hội và vật chất
của chế độ dân chủ hơn những người bản xứ. Nhưng cũng vì lý do đó, (và
điều này chủ yếu là do hàng rào cản ngôn ngữ, như một phó sản phẩm
chính), họ cảm thấy hoàn toàn bất lực khi (phải) đóng một vai trò có ý
nghĩa nơi xã hội mới. Chế độ dân chủ mà anh ta tới được, cung ứng cho
anh ta một sự an toàn về vật chất, nhưng lại làm cho anh ta trở thành
vô nghĩa về phương diện xã hội. Và thiếu, mất ý nghĩa (lack of
signifiance) là một điều mà nhà văn, lưu vong hay không lưu vong, đều
không thể chịu đựng được. Một bạn văn của người viết, và còn là chủ
nhiệm một tạp chí văn học, đã nói về nỗi đau "viết như vào hư vô, chẳng
có âm vang vọng lại - từ phía độc giả, ít ra", của nhà văn Việt Nam lưu
vong viết bằng tiếng mẹ đẻ. Nghe kể lại, Võ Phiến đã từng than: nhà văn Việt ra khỏi nước, không mang theo được độc giả (của người đó), cùng với mình. Đây là hậu quả tất nhiên của số phận nghiệt ngã của cái gọi là văn chương lưu vong, vốn bi-hài như trên đã nói. Buồn thật, nhưng J. Brodsky "an ủi" chúng ta, nếu có một điều gì tốt, thì đó là văn chương lưu vong dậy chúng ta: sự khiêm nhường. Đẩy thêm bước nữa, hãy giả dụ như thế này: văn chương lưu vong dậy chúng ta một bài học tối hậu về đức hạnh. Và nó thật vô giá đối với nhà văn, bởi vì nó cho anh ta một viễn tượng khả hữu lâu dài nhất. Và nghệ thuật của anh sẽ còn hoài với nhân loại ("And thou art far in humanity"), như Keats nói. Bị thất lạc, "bỏ đi" (viết như vào hư vô) giữa nhân loại, giữa đám đông, (đám đông: người Việt ở hải ngoại?), giữa cả tỉ người (thế giới tự do?); trở thành cái kim đáy bể, nhưng lại là cái kim mà một người nào đó đang tìm kiếm: đó là tất cả cái gì được gọi tên là lưu vong. Vô thường thôi, bạn là gì, may ra chỉ là hạt cát trong sa mạc. Vinh quang và cũng là bất hạnh: Hãy đo lường chính bạn, không phải đối với những bạn văn, nhưng với cái vô cùng của trời đất con người. Còn một sự thực liên quan tới vấn
đề này là, nhà văn lưu vong hay tra
xét quá khứ, hay hồi phản (retroactive). Như những nhà tiên tri dởm
trong Inferno của Dante, cái đầu của anh ta cứ quay hoài hoài về phía
sau, trong khi nước mắt, nước miếng chẩy ra ròng ròng xuống hai bờ vai:
bị trầm luân bởi một diễn đàn người đọc giới hạn, tiếc nuối hoài hoài
mớ ngàn ngàn triệu triệu độc giả mà anh ta bỏ lại phía sau (không mang
theo cùng với mình được); thế là cứ một Bếp Lửa (Hà-nội?) của một thuở
di cư, đành bỏ lại (Merde!, nhân vật Thạch của Thanh Tâm Tuyền văng
tục, khi ngồi trên máy bay nhìn xuống vực thẳm ở dưới đó. Hạnh phúc
thay, còn văng tục được! Bởi vì vẫn còn yêu thương, vẫn hy vọng được
tha thứ, hoặc được thốt lời cầu xin tha thứ, vì đã bỏ đi?). Cứ một
Sài-gòn muôn đời muôn thuở của một Miền Nam đã mất. Dù muốn dù không,
bất cứ một nhà văn lưu vong nào cũng muốn làm cho một miền đất (Bình
Định, chẳng hạn), một thành phố, một người yêu (như một biểu tượng cho
một quê hương ruồng bỏ?) trở thành bất tử, như một La-mã của Ovid,
Florence của Dante - và Dublin của Joyce. NQT Bolano viết, trong "Văn Chương và Lưu Vong": "I
don't have to leave my house to see the world," says the Tao Te Ching,
yet
even when one doesn't leave one's house, exile and banishment make
their
presence felt from the start. Kafka's oeuvre, the most illuminating and
terrible (and also the humblest) of the twentieth century, proves this
exhaustively.  Đã ngu dốt, mà còn vô ơn. NQT
Thơ
Mỗi Ngày
Poems June
22, 2015 Issue Poem in the
Manner of William Wordsworth By David
Lehman I ran with
the wind like a boy And thus was
born my theory of joy If such a
thought were vain, Not even—my
sister, my life—not in body
bruised but with dignity high, FRANCE
offered a rare gift to the contemporary world in the person of Simone
Weil. The
appearance of such a writer in the twentieth century was against all
the rules of
probability, yet improbable things do happen. The life of
Simone Weil was short. Born in 1909 in Paris, she died in England in
1943 at
the age of thirty-four. None of her books appeared during her own
lifetime.
Since the end of the war her scattered articles and her
manuscripts-diaries,
essays-have been published and translated into many languages. Her work
has
found admirers all over the world, yet because of its austerity it
attracts
only a limited number of readers in every country. I hope my
presentation will
be useful to those who have never heard of her. [suite] Czeslaw Milosz Notes from Hiroshima Prague, 1964 I’ve felt at home in cities as diverse and foreign to me as Barcelona, Krakow, Mexico City, and Sarajevo. All I need is a street full of people and I’m happy. Between going sightseeing or watching the natives go about their business, I usually choose the latter. Even waiting on a street corner for someone who is always late is preferable to me than listening to some tour guide. Dickens grumbled in his letters while traveling in the Swiss Alps about the lack of street noise, which he found indispensable for his writing. He needed the labyrinth of London streets and neighborhoods where he could prowl continuously. If one wishes to inform oneself about a country, its people, and its customs, there is no better way than roaming one of its cities and seeing how the rich and the destitute live. They used to call an idle well-dressed man a flâneur, now a rare and virtually extinct type; an urban explorer and voyeur, equal parts curiosity and laziness. Baudelaire was one. In his “The Painter of Modern Life” he recalls a story by Edgar Allen Poe, called “The Man in the Crowd,” in which a convalescent, having just escaped from the shadow of death, watches with wonder people passing by while seated behind a window of a café. Finally, he rushes out into the crowd in search of an unknown person whose face he glimpsed just for a moment and which greatly intrigued him, and spends the rest of the night pursuing that man through London, only to discover that he is constantly on the move, never resting for long and seemingly in no need of sleep. Like most of
our habits, my love of street life has its origins in my childhood. I
was born
and grew up in Belgrade, in the very center of what was then the
capital of
former Yugoslavia. I lived in a four-story apartment building and
thought of
the street below our window as my playground. I think I was about five
when I
first started sneaking out of the building to watch other kids play and
got
yelled at, making the lives of my grandmother and mother even more
frantic than
they were. (When I was a bit older, I was allowed to go out with a
warning not
to stray more than a few steps beyond our front door. Of course, I
disobeyed
and wandered off farther and farther and got caught and yelled at
again.) Like
other women in the neighborhood and men too, they had a lot to worry
about
already. The year was 1943 and Belgrade was occupied by the Nazis whose
vehicles were now and then seen on our street passing through and whose
soldiers stopped and entered some buildings. I don’t recall much from
that time
beyond some isolated images and brief scenes: three skinny little girls
playing
hopscotch, a black and white dog that used to follow me around, an old
woman
feeding crumbs of white bread to sparrows, two women pulling each
other’s hair
and screaming at each other, a German soldier smiling at me. It was only
a year later, when I was six, that my recollections begin to be more
numerous
and more vivid. I remember not just the Allied bombings in April 1944
and the
liberation of the city by the Russians that October, but spending all
my time
playing with other kids, playing either in the street or in the ruin of
a
bombed building right across the street from us. As far as I was
concerned,
this was as good as life gets. Our parents and relatives were busy or
away and
our grandmothers were often out trying to find something for us to eat.
So, who
kept an eye on us in the street? I asked myself recently, and
remembered it was
the other women in the neighborhood who knew when we were up to no good
and
came to our rescue. Of course, we hated them butting in and
interrupting our
fun, like that time when one of the older boys was passing around a
German
military pistol he found somewhere, but today these women’s worried and
caring
faces mean more to me than the memory of holding that gun in my hand. After the
war ended, our days of fun were over and we started school. Although I
was an
okay student, I hated going, but forced myself to do so until the sixth
grade
when I started playing hooky and eventually stopped going altogether,
without
my mother knowing. I spent a couple of months roaming the streets of
Belgrade
until the school finally noticed my absence and sent the cops to inform
my
mother. While the weather was balmy I could pass the hours I was
supposed to be
in school easily taking long walks, but once the fall rains and the
cold came,
I was forced to hide in doorways or go to the movies on the rare
occasions when
I had the money. Of course, I was lonely and miserable, but was not
always
bored, and at times almost happy seeing so many strange and interesting
things.
If anything made me who I am, living like a vagrant in the streets did. Even today,
a kind of exhilaration comes over me roaming an unfamiliar city, a fear
of
being lost and a secret hope that I am. In the meantime, how much more
alive I
feel, how much more readily my eyes notice things and how much better
my mind
and imagination work. Strange cities compel us to look. We take lessons
in
aesthetics and political science without being aware that we are. We
learn
about beauty and mystery by giving some overlooked little street and
neighborhood the friendship it deserves. In cities that are full of
skyscrapers
I feel like I am in a movie and, in the older ones, in a theater
walking past
brightly or dimly illuminated stage sets, mingling with the actors. Whitman
wrote of the crowd on Broadway:
What hurrying human tides, or day or night! Walking the
city streets one becomes a collector of faces, some of which stay with
us
forever. “Every human being, from the humblest to the most
distinguished,”
Goethe thought, “carries around with him a secret which would make him
hateful
to all others if it became known.” Or perhaps—I am inclined to
add—would draw
our sympathy and even our love, if by some miracle we were to find out
what it
was. June 17, 2015, 5:16 p.m. Đọc bài viết,
loáng thoáng, thì lại nhớ đến “Ám ảnh phố phường”, của 1 anh Cớm Vẹm,
nâng bi Du Tử Táo! Ui chao cái hình ảnh 1 Sài
Gòn những ngày còn thanh bình, còn Quán Chùa. Sau này, đọc
Vila-Matas mới cảm khái làm sao! le
quartier littéraire de Lisbonne Ôi chao giá như
viết nổi như dòng như trên đây. Về Sài Gòn
Phải nhìn Sài gòn vào đúng thời gian của một tiếng nấc! Rồi cứ thế mà nức nở. Mà nước mắt ngắn, nước mắt dài. Bởi vì, cho dù chỉ nhìn nó lần đầu, bạn vưỡn có cảm tưởng đã sống hết những cuộc tình thê lương của mình ở đó. Ôi ôm em trong tay mà đã nhớ em những ngày sắp tới. Bởi vì bạn phải ở Sài Gòn rồi, sau đó mới đến Sài Gòn, lần đầu. Shostakovich Chostakovitch
intime “J’ai
surement VÉCU trop LONGTEMPS»
En juin
1937, en pleine terreur stalinienne, Chostakovitch fut convoqué par le
NKVD,
l'effrayante police politique du régime. A l'époque, c'était
l'antichambre de
la mort. Le compositeur ne dut son salut qu'au fait que l'officier
chargé de
son dossier fut lui-même exécuté. Ces deux lettres en témoignent, il se
vécut
dès lors comme un survivant Tôi rõ ràng là đã sống quá lâu Tháng Sáu 1937, đỉnh cao
chói lọi Đại Khủng Bố Xì, en pleine
terreur
stalinenne, Shostakovich được Mật Vụ Xì “kêu lên Phường”, convoqué par
NKVD - tức
KGB sau này - như Mít trong nước thường gọi. A Critic at Large March
26, 2007 Issue Rberto Bolaño and his
fractured masterpiece. By Daniel Zalewski
When “The Savage
Detectives” was published, Ignacio Echevarría, Spain’s most prominent
literary critic, praised it as “the kind of novel that Borges could
have written.” He got it half right. Borges, whose longest work of
fiction is fifteen pages, would likely have admired the way Bolaño’s
novel emerges from a branching tree of stories. But what would he have
made of the delirious road trip, the frenzied sex, the sloppy displays
of male ego? Bolaño fills his canvas with messy Lawrencian emotions but
places them within a coolly cerebral frame. It’s a style worthy of its
own name: visceral modernism. ♦
Note: Bolano theo GCC, là cũng từ Borges mà ra. Nhưng trái ngược hẳn nhau, trò viết loạn cào cào, dài thòng, thầy ngắn ngủn. Thành ra khi cuốn "Những nhà thám tử lạ lùng" ra đời, và khi cái tay phê bình khen, đây là thứ tiểu thuyết mà Borges có thể viết, tác giả bài này, "Vagabonds", những tên ma cà bông, nói, chỉ đúng có 1 nửa. Bolano nhập thế hơn Borges, cái gì của ông này viết ra thì cũng có mùi sex. Borges gần như 1 nhà khổ hạnh, chẳng có tí mùi súng ống đạn dược, bướm biếc! Chẳng có tí male ego! EXILES To be exiled
is not to disappear but to shrink, to slowly or quickly get smaller and
smaller
until we reach our real height, the true height of the self. Swift,
master of
exile, knew this. For him exile was the secret word for journey.
Many of the exiled, freighted with more suffering than
reasons to leave, would reject this statement. [suite] Albert Camus vs Kamel Daoud
30.4.2015 Napalm Girl
June 8 1972 and Kim hears a soldier screaming, "We have to run out of this place! They will bomb here and we will be dead!" Yellow and purple smoke bombs wreathed a temple where her family took refuge for three days while North and South Vietnamese forces battled over their village. Kim watched a South Vietnamese Skyraider swoop towards her. Canisters tumbled from it, twisting end over end to evaporate on the ground in unbearable orange flames that leapt onto her left arm as her cotton clothes shredded. The pain seared her skin and muscle. Nearby trees exploded and the ground shook. Kim's first thought as she brushed her blisters with her right arm was, "I will be ugly, and I'm not normal any more. People will see me in a different way." As shock took over she ran screaming down Highway 1 behind her older brother, unaware of the foreign journalists in front of her. She passed out. Ut, the 21-year-old Vietnamese photographer, burst into tears at the sight and took the picture. He then drove Kim to a hospital, where he was told she was beyond help. He thought, "If I don't help her - if something happened and she died - I think I'd kill myself after that." Using his US. press pass, he implored doctors to save her. They agreed. Developing his film in the agency's Saigon office he stared at the naked little girl. His colleagues worried that AP's anti-nudity policy would kill it. But legendary photographer and AP photo editor Horst Faas could see that while this picture might break the rules its impact transcended such boundaries. A couple of days later a TV correspondent, Christopher Wain, who gave Kim water from his canteen and poured it on her burning back on the highway, tracked her down. He fought to have her moved to an American unit where her burns could be properly treated and she would have a chance to live. Thirty percent of her body was raw third-degree burns, but her face was unscathed. “I had no idea where I was or what happened to she said. "I woke up and I was in the hospital with so much pain, and then the nurses were around me." Her ordeal worsened. At 8 am each day nurses had to put her into a bath to cut off her dead skin. She fainted with pain. Thirteen months and countless operations and skin grafts later she could leave hospital. She wanted to go home. She had been shown the photo and knew Ut had won the Pulitzer Prize. Kim moved to a small village near the Cambodian border, occasionally visited by Ut and other journalists. Once South Vietnam came under northern control in April 1975 life became harder for her. Painkillers and even treatment cost too much. Shocking headaches and pain filled her teenage years. She set herself on a path to become a doctor but was plucked out by the government as a propaganda tool and returned to her home province. Her interviews were scripted. "I wanted to escape that picture:' she said. "I got burned by napalm, andI became a victim of war ... but growing up then, I became another kind of victim." She began to wish she died in the bombing, with her cousin and South Vietnamese soldiers. A journey West Germany in 1982 for medical care with the help of a foreign journalist began to change her life. Vietnam's Prime Minister was touched by her ordeal and organised study for her in Cuba. Photographer Ut was now in Los Angeles. They met in 1989, but were never alone. At school, Kim had met Bui Huy Toan, who could not be less concerned about her scars. They decided to marry and honeymoon in Moscow in 1992. Their plane stopped in Canada where they defected. She called Ut. She wanted nothing more to do with reporters but she was found near Toronto. A book and a documentary film followed as now she took control of her story. She became a U.N. Goodwill Ambassador to help victims of war, meeting Ut many times. In London she was introduced to the Queen. Ut still works for AP. "Today, I'm so happy I helped Kim;' he says."I call her my daughter." As for Kim Phuc, at the age of 49 she said, "I really wanted to escape from that little girl. But it seems to me that the picture didn't let me go." Diệm chết, đúng
như Gấu phán, mi làm bồi Mẽo, Mẽo ra lịnh sao, phải làm theo, đéo làm
theo, là ông
xịt! Nếu Bắc Kít
bội ơn người bạn quí láng giềng thì Ngụy cám ơn chúng, vậy! Note: Bài viết này, phần
dính dáng tới Nick Út & Kim Phúc, được 1
vị
thân hữu post trên FB, đọc thấy có còm, về cả hai, chắc của những người
không
rành về họ. Về Kim Phúc,
suốt 1 thời mới lớn, đau cái đau không làm sao dám mặc áo cộc tay, khi
lớn lên
1 chút thì bị VC bắt cởi áo cho chúng tố cáo tội ác Mỹ Ngụy, khi có cơ
may, bỏ
chạy được quê hương, lại được Canada nhận, có 1 quê hương mới, được làm
chí
nguyện viên, thiên sứ của LHQ, mang thông điệp về sự thân ái đi khắp
nơi, đến
những nơi cần nó, được gặp nữ hoàng Anh. Còn Nick Út, anh có về VN
thì cũng là do nghề nghiệp, về gặp lại người
thân, có gì
sai đâu? Mùa Xuân nói chuyện Mậu Thân
Những người Cộng sản rất khôn
khéo trong việc giấu diếm những tội ác của họ. Và càng giỏi hơn, khi
chối tội, khi không dám nhận ai là tác giả những tội ác đó. Khi chiến
tranh chấm dứt, họ dễ dàng có được những "Viện Bảo Tàng, Nhà Trưng Bầy
Tội Ác Mỹ Ngụy", phần lớn hình ảnh, tài liệu là do báo chí, giới truyền
thông Tây Phương cung cấp. Nhưng thật khó mà kiếm ra, và chắc là vô
phương có được những hình ảnh về cảnh giết người hàng loạt, trong biến
cố Mậu Thân tại Huế chẳng hạn, khi người Cộng Sản phải bỏ chạy. Đã từ
lâu, dư luận đồn đại, đằng sau tội ác đó có bóng dáng của Hoàng Phủ
Ngọc Tường. Nhưng ông chẳng bao giờ lên tiếng, cho dù chỉ để phủ nhận
(1). Cũng vậy, vụ giết hại những người theo Trotsky. Chẳng ai là đao
phủ. Chỉ có nạn nhân. Ở đây, những người Cộng Sản Việt Nam có vẻ như
không chấp nhận lối của giải thích, về sự dung tục của cái ác (the
banality of evil, chữ của Hannah Arendt khi bàn về tính tình, thái độ
của những tên đao phủ Nazi). Một
độc giả Tin Văn,
chắc là nữ độc giả, sau khi đọc bài viết về nỗi thiếu quê hương, không
thể lớn thành người, đã viết mail, trách nhẹ Gấu, không thể so sánh Đỗ
thi sĩ với Kim Phúc được, vì một lý do rất giản dị, không một người phụ
nữ nào muốn cái chuyện, thân thể của mình bị mang ra làm trò, bất cứ
trò gì, đừng nói trò tuyên truyền khốn nạn. Trong cuộc chiến Mít, đám nhà báo quá được ưu đãi, và đó cũng là 1 phần của sự thất trận của VNCH. Gấu đã từng
kể về, tuy là dân sự, nhưng do viết cho tờ Tiền Tuyến, nên được ông chủ bút của nó, là PLP, ban
cho 1 cái thẻ nhà báo. Nhờ cái thẻ mà đêm
trực nào thì cũng giao Đài Liên Lạc VTD cho 1 nhân viên phụ việc, rồi
phóng vô
Chợ Lớn, thăm cô bạn, ngồi tới gần giờ giới nghiêm mới trở lại Đài. Một
đôi lần
bị quân cảnh hỏi thăm, chìa cái thẻ ra, là
được nhìn với ánh mắt kính nể, thôi mời ông đi đi, mà hành nghề nhà báo! 
Thơ
Mỗi Ngày
 Extrait J'ai appris à parler dans
une région brouillée Gấu học nói trong 1 vùng
lù tà mù Hà, hà!
You are my silent
brethren, In old letters I find
traces of your writing, Your addresses and phone
numbers pitch camp I was in Paris yesterday,
I saw hundreds of tourists, You'd think it would be
easy, living. You are my masters, Adam Zagajewski: Mysticism for Beginners Đồng bào
Các bạn là đồng bào im lặng của tớ Trong những lá thư cũ tớ kiếm
thấy những nét chữ của các bạn, Địa chỉ và số phôn của các bạn
thì cắm trại Bữa hôm qua, tớ ở Paris, và tớ thấy hàng trăm
du khách, mệt mỏi, rét run. Các bạn nghĩ, sống thì cũng dễ dàng thôi Những người chết Đừng quên tớ.  Canvas I stood in
silence before a dark picture, I stood in
silence before the dark canvas, of moments
of helplessness striking
what it loves, Canvas Tôi đứng im
lặng trước bức hình tối thui Tôi đứng in
lặng trước tấm vải bố tối thui Tới những
khoảnh khắc vô vọng Thoi, cái yêu For Czeslaw
Milosz How
unattainable life is, it only reveals Adam
Zagajewski: Canvas Trái Làm sao mà
tó được cuộc đời THE GREAT
POET HAS GONE Of course
nothing changes When the
great poet has gone,
Nhà thơ lớn
đã ra đi Lẽ dĩ nhiên
chẳng có gì thay đổi Khi nhà thơ
lớn ra đi Tới trưa, vẫn
thứ tiếng ồn đó nổi lên, Khi chúng ta
bỏ đi, một chuyến đi dài Le poète
intraitable Il ne peut
toutefois adhérer au marxisme: la lecture de Simone Weil (qu'il traduit
en
polonais) a joué à cet égard un rôle capital dans son évolution
intellectuelle.
Elle aura été la première à dévoiler la contradiction dans les termes
que
représente le « matérialisme dialectique ». Pour une pensée
intégralement
matérialiste (comme celle d'Engels), l'histoire est le produit de
forces
entièrement étrangères à l'individu, et l'avènement de la société
communiste, une
conséquence logique de l'histoire; la liberté n'y a aucune place. En y
introduisant la « dialectique ", Marx réaffirme que l'action des
individus
est malgré tout nécessaire pour qu'advienne la société idéale: mais
cette
notion amène avec elle l'idéalisme hégélien et contredit à elle seule
le
matélialisme. C'est cette contradiction qui va conduire les sociétés «
socialistes" à tenir l'individu pour quantité négligeable tout en
exigeant
de lui qu'il adhère au sens supposé inéluctable de l'histoire. Mais la
philosophie de Simone Weil apporte plus encore à Milosz que cette
critique:
elle lui livre les clés d'une anthropologie chrétienne qui, prolongeant
Pascal,
décrit l'homme comme écartelé entre la « pesanteur" et la « grâce ". Nhà thơ
không làm sao “xử lý” được. Tuy nhiên,
ông không thể vô Mác Xít: Việc ông đọc Simone Weil [mà ông dịch qua
tiếng Ba
Lan] đã đóng 1 vai trò chủ yếu trong sự tiến hóa trí thức của ông. Bà
là người
đầu tiên vén màn cho thấy sự mâu thuẫn trong những thuật ngữ mà chủ
nghĩa duy vật
biện chứng đề ra. Ðối với một tư tưởng toàn-duy vật [như của Engels],
lịch sử
là sản phẩm của những sức mạnh hoàn toàn xa lạ với 1 cá nhân con người,
và cùng
với sự lên ngôi của xã hội Cộng Sản, một hậu quả hữu lý của lịch sử; tự
do chẳng
hề có chỗ ở trong đó. Khi đưa ra cái từ “biện chứng”, Marx tái khẳng
định hành
động của những cá nhân dù bất cứ thế nào thì đều cần thiết để đi đến xã
hội lý
tưởng: nhưng quan niệm này kéo theo cùng với nó, chủ nghĩa lý tưởng của
Hegel,
và chỉ nội nó đã chửi bố chủ nghĩa duy vật. Chính mâu thuẫn này dẫn tới
sự kiện,
những xã hội “xã hội chủ nghĩa” coi cá nhân như là thành phần chẳng
đáng kể, bọt
bèo của lịch sử, [như thực tế cho thấy], trong khi đòi hỏi ở cá nhân,
phải tất
yếu bọt bèo như thế. Nhưng triết học của Simone Weil đem đến cho Milosz
quá cả
nền phê bình đó: Bà đem đến cho ông những chiếc chìa khoá của một nhân
bản học
Ky Tô, mà, kéo dài Pascal, diễn tả con người như bị chia xé giữa “trọng
lực” và
“ân sủng”. Chúng ta phải
coi cái đẹp như là trung gian giữa cái cần và cái tốt (mediation
between
necessity and the good), giữa trầm trọng và ân sủng (gravity and
grace). Milosz
cố triển khai tư tưởng này [của Weil], trong
tác phẩm “Sự Nắm Bắt Quyền Lực”, tiếp theo
“Cầm Tưởng”. Đây là một
cuốn tiểu thuyết viết hối hả, với ý định cho tham dự một cuộc thi văn
chương,
nghĩa là vì tiền, và cuối cùng đã đoạt giải! Viết hối hả, vậy mà chiếm
giải,
nhưng thật khó mà coi đây là một tuyệt phẩm. Ngay chính tác giả cũng vờ
nó đi,
khi viết Lịch Sử Văn Học Ba Lan. Tuy nhiên, đây là câu chuyện của thế
kỷ. Nhân
vật chính của cuốn tiểu thuyết tìm cách vượt biên giới Nga, để sống
dưới chế độ
Nazi, như Milosz đã từng làm như vậy. THE
IMPORTANCE OF SIMONE WElL FRANCE
offered a rare gift to the contemporary world in the person of Simone
Weil. The
appearance of such a writer in the twentieth century was against all
the rules of
probability, yet improbable things do happen. The life of
Simone Weil was short. Born in 1909 in Paris, she died in England in
1943 at
the age of thirty-four. None of her books appeared during her own
lifetime.
Since the end of the war her scattered articles and her
manuscripts-diaries,
essays-have been published and translated into many languages. Her work
has
found admirers all over the world, yet because of its austerity it
attracts
only a limited number of readers in every country. I hope my
presentation will
be useful to those who have never heard of her. [suite] Czeslaw
Milosz  Trong số báo
về Lòng Từ Thiện, có bài của Simone Weil, trích từ The Need for Roots. Trong tiểu
sử của bà, có trích dẫn một câu, của Susan Sontag, viết về Weil: [From The
Need for Roots]. Born in Paris in 1909, Weil dedicated her lift to
advocating
for the poor and disenfranchised. She worked as a teacher, trained with
an
anarchist unit during the Spanish Civil War, and once debated Leon
Trotsky in
her parents' apartment after arranging for him to hold a clandestine
meeting
there. Weil's uncompromising asceticism led Susan Sontag to declare,
"No
one who loves life would wish to imitate her dedication to martyrdom."
The
bulk of Weil's writing was published only after her death from
tuberculosis in
1943. Gấu không nghĩ là cái tay “viết lại” Kẻ Xa Lạ và được Goncourt năm nay, hiểu được Camus. Tư tưởng của Camus, là từ Weil mà ra, (b) và Weil, như Susan Sontag, viết ở trên, cho rằng, chẳng ai dám bắt chước Weil, nếu kẻ đó còn yêu cuộc đời này! Bất giác lại nhớ tới lời
phẩm bình của vị thân hữu của TV. Vị này giải
thích,
Camus đẹp trai quá, “gái” nhiều quá, làm sao bắt chước cái khổ hạnh ghê
gớm như
của Weil! Có 1 cái gì
cực kỳ ngược ngạo, và hình như lại bổ túc cho nhau, giữa câu của Weil,
khi nhìn
những đoàn quân Nazi tiến vào Paris, và của TTT, khi nhìn VC Bắc Kít vô
Saigon. (b) Violent in
her judgments and uncompromising, Simone Weil was, at least by
temperament, an
Albigensian, a Cathar; this is the key to her thought. She drew extreme
conclusions from the Platonic current in Christianity. Here we touch perhaps
upon hidden ties between her and Albert Camus. The first work
by Camus was his
university dissertation on Saint Augustine. Camus, in my opinion, was
also a
Cathar, a pure one, and if he rejected God it was out of love for God
because
he was not able to justify Him. The last novel written by Camus, The
Fall, is
nothing else but a treatise on Grace-absent grace-though it is also a
satire:
the talkative hero, Jean-Baptiste Clamence, who reverses the words of
Jesus and
instead of "Judge not and ye shall not be judged" gives the advice
"Judge, and ye shall not be judged," could be, I have reasons to
suspect, Jean-Paul Sartre.  Susan Sontag Note: Bài viết
cách đây 50 năm, nhân kỷ niệm 50 năm NYRB, bèn cho đăng lại. Susan
Sontag không
đọc được Simone Weil. Cách nhìn của bà thua cả Gấu, đó là sự thực. Steiner,
Milosz, đọc Simone Weil, "đốn ngộ" hơn nhiều. Trên TV đã dịch bài của
Steiner. Gấu sẽ đi tiếp bài của Milosz, "Sự quan
trọng
của Simone Weil", in trong “To Begin Where I Am”. Trong cuốn này, có
mấy
bài thật là tuyệt. Bài essay, sau đây, chỉ cái tít không thôi, đã chửi
bố mấy đấng
VC đứng về phe nước mắt: Sontag chỉ
chịu nổi cuốn sau đây của Simone Weil:
The
principal value of the collection is simply that anything from Simone
Weil’s
pen is worth reading. It is perhaps not the book to start one’s
acquaintance
with this writer—Waiting for God, I
think, is the best for that. The originality of her psychological
insight, the
passion and subtlety of her theological imagination, the fecundity of
her
exegetical talents are unevenly displayed here. Yet the person of
Simone Weil
is here as surely as in any of her other books—the person who is
excruciatingly
identical with her ideas, the person who is rightly regarded as one of
the most
uncompromising and troubling witnesses to the modern travail of the
spirit. Co ai "noi nang" chi may bai cua Weil khg vay? Khg biet co ai kien nhan doc? Phúc đáp: Cần gì ai đọc! Tks. Take care. NQT * Bac viet phach loi nhu the nay - ky qua... * Thi phai phach loi nhu vay, gia roi. * Gia roi phai hien ma chet! Đa tạ. Nhưng, phách lối, còn thua xa thầy S: Ta là bọ chét! Phỏng Vấn Steiner Tuy cũng thuộc
băng đảng thực dân [mới, so với cũ, là Tẩy], nhưng
quả là Sontag không đọc ra, chỉ ý này, của
Steiner, trong Bad Friday: Với Weil, những
“tội ác” của chủ nghĩa thực dân có hồi đáp liền tù tì theo kiểu đối
xứng, cả về
tôn giáo và chính trị, với sự thoái hóa ở nơi quê nhà, tức “mẫu quốc”. Nhưng Bắc Kít,
giả như có đọc Weil, thì cũng thua thôi, ngay cả ở những đấng cực tinh
anh, là
vì nửa bộ óc của chúng bị liệt, đây là sự thực hiển nhiên, đừng nghĩ là
Gấu cường
điệu. Chúng làm sao nghĩ chúng cũng chỉ 1 thứ thực dân, khi ăn cướp
Miền Nam, vì
chúng biểu là nhà của chúng, vì cũng vẫn nước Mít, tại làm sao mà nói
là chúng ông
ăn cướp được. Chúng còn nhơ
bẩn hơn cả tụi Tẩy mũi lõ, tụi Yankee mũi lõ. Steiner còn
bài “Thánh Simone-Simone Weil”, trên TV cũng đã giới thiệu. For Weil, the "crimes" of colonialism related immediately, in both religious and political symmetry, to the degradation of the homeland. Time and again, a Weil aphorism, a marginalium to a classical or scriptural passage, cuts to the heart of a dilemma too often masked by cant or taboo. She did not flinch from contradiction, from the insoluble. She believed that contradiction "experienced right to the depths of one's being means spiritual laceration, it means the Cross." Without which "cruciality" theological debates and philosophic postulates are academic gossip. To take seriously, existentially, the question of the significance of human life and death on a bestialized, wasted planet, to inquire into the worth or futility of political action and social design is not merely to risk personal health or the solace of common love: it is to endanger reason itself. The two individuals who have in our time not only taught or written or generated conceptually philosophic summonses of the very first rank but lived them, in pain, in self-punishment, in rejection of their Judaism, are Ludwig Wittgenstein and Simone Weil. At how very many points they walked in the same lit shadows. Đối với Simone Weil, những “tội ác” của chủ nghĩa thực dân thì liền lập tức mắc míu tới băng hoại, thoái hóa, cả về mặt tôn giáo lẫn chính trị ở nơi quê nhà. Nhiều lần, một Weil lập ngôn – những lập ngôn này dù được trích ra từ văn chương cổ điển hay kinh thánh, thì đều như mũi dao - cắt tới tim vấn nạn, thứ thường xuyên che đậy bằng đạo đức giả, cấm kỵ. Bà không chùn bước trước mâu thuẫn, điều không sao giải quyết. Bà tin rằng, mâu thuẫn là ‘kinh nghiệm những khoảng sâu thăm thẳm của kiếp người, và, kiếp người là một cõi xé lòng, và, đây là Thập Giá”. Nếu không ‘rốt ráo’ đến như thế, thì, những cuộc thảo luận thần học, những định đề triết học chỉ là ba trò tầm phào giữa đám khoa bảng. Nghiêm túc mà nói, sống chết mà bàn, câu hỏi về ý nghĩa đời người và cái chết trên hành tinh thú vật hóa, huỷ hoại hoá, đòi hỏi về đáng hay không đáng, một hành động chính trị hay một phác thảo xã hội, những tra vấn đòi hỏi như vậy không chỉ gây rủi ro cho sức khoẻ cá nhân, cho sự khuây khoả của một tình yêu chung, mà nó còn gây họa cho chính cái gọi là lý lẽ.Chỉ có hai người trong thời đại chúng ta, hai người này không chỉ nói, viết, hay đề ra những thảo luận triết học mang tính khái niệm ở đẳng cấp số 1, nhưng đều sống chúng, trong đau đớn, tự trừng phạt chính họ, trong sự từ bỏ niềm tin Do Thái giáo của họ, đó là Ludwig Wittgenstein và Simone Weil. Đó là vì sao, ở rất nhiều điểm, họ cùng bước trong những khoảng tối tù mù như nhau.
Cuốn này, mới ra lò, 2015, GCC tính mua, rồi không tính mua, vì túi tiền, cuối cùng đành bệ về! Nghĩa là, tuyệt lắm! Bishop là một nữ thi sĩ
Mẽo. Toibin, tiểu thuyết gia. Vậy mà chính là nhờ
thơ của
Bishop mà Toibin trở thành tiểu thuyết gia. Đây là cuốn đệ tử vinh danh
Thầy. In this book, novelist Colm Toibin offers a deeply personal introduction to the work and life of one of his most important literary influences-the American poet Elizabeth Bishop. Ranging across her poetry, prose, letters, and biography, Toibin creates a vivid picture of Bishop while also revealing how her work has helped shape his sensibility as a novelist and how her experiences of loss and exile resonate with his own. What emerges is a compelling double portrait that will intrigue readers interested in both Bishop and Toibin. ForToibin, the secret of Bishop's emotional power is in what she leaves unsaid. Exploring Bishop's famous attention to detail, Toibin describes how Bishop is able to convey great emotion indirectly, through precise descriptions of particular settings, objects, and events. He examines how Bishop's attachment to the Nova Scotia of her childhood, despite her later life in Key West and Brazil, is related to her early loss of her parents-and how this connection finds echoes in Toibin's life as an Irish writer who has lived in Barcelona, New York, and elsewhere. Beautifully written and skillfully blending biography, literary appreciation, and descriptions of Toibin's travels to Bishop's Nova Scotia, Key West, and Brazil, On Elizabeth Bishop provides a fresh and memorable look at a beloved poet even as it gives us a window into the mind of one of today's most acclaimed novelists. Colm Toibin
is the author of eight novels, three of which have been shortlisted for
the Man
Booker Prize: The Blackwater
Lightship, The Master
(the Los Angeles Times Novel
of the Year), and The Testament of
Mary. His other novels include Nora Webster and
Brooklyn. He is the Irene and Sidney B. Silverman Professor of the
Humanities at
Columbia University, a regular contributor to the New York Review of Books, and
a contributing editor at the London
Review of Books. Nhắc tới
Bishop thì lại nhớ tới bài thơ Hai Hòn Bi của Ông Số 2. Nhảm thế. CHC: Thay mặt độc giả Sóng, thành thật cảm ơn anh Đỗ Quý Toàn và xin anh cho độc giả đọc lại một bài thơ của anh. Bài gì có câu: “hai đứa ngồi đó như hai hòn bi” ấy. Tưởng cũng nên hỏi anh xuất xứ bài này.
ĐQT: Bài
này được nhiều người biết vì anh Phạm Duy phổ nhạc hay quá xá. Vì anh
mà nhiều
người gọi tôi là “thi sĩ hai hòn bi”. Viết vào khoảng năm 1959 in
lần đầu
trên báo Ngàn Khơi khoảng 1960-1961. Ngày đám hỏi tụi tôi, năm
1964, tôi
đọc cho bạn bè nghe. Anh Phạm Duy có ở đó, bảo đưa anh đem về. Một tuần
sau anh
gặp tôi ở đường Lê Lợi dừng lại hát cho tôi nghe liền. Nghe chị Thái
Thanh hát
ở Đêm Màu Hồng đã lắm. Gấu đã kể về, cả thành phố Sài Gòn có 1 dạo khổ vì “hai hòn bi” của nhà thơ, sáng nào cũng ra rả trên Ðài Phát Thanh Sài Gòn. (1) Bây giờ lại lôi ra để mà làm khổ độc giả TV nữa, thì kỳ quá. Nhưng, cũng chỉ là tình cờ, Gấu đọc bài viết của Charles Simic, điểm 1 tập thơ của Elizabeth Bishop, trên số báo NYRB, 27 Tháng 4, 2006, ông có trích dẫn một bài thơ của Bishop, xem ra có thể so sánh với bài “hai hòn bi”, ở cái vẻ tự nhiên của nó, nhưng với 1 độc giả tinh ý, thì một bên là giả đò, một bên là thực sự. It is marvelous
to wake up An
electrical storm is coming or And from the
same simplified Simic phán: Ðiều mà
Bishop mê nhất trong thơ là tính tự nhiên của giọng thơ. “Phải thật có
tài mới làm
cho nó thật tự nhiên”, bà nói. Bà không
hề sợ nghe có vẻ sến, và tin vào những từ bình thường, để làm ra thứ
thơ siêu phàm. [What she
most admired in poetry was the naturalness of tone. "It takes great
skill
to make it seem natural," she said. She was never afraid of sounding
flat,
trusting ordinary words to make sublime poetry]. Ðọc hai bài
thơ, đều là thơ tình, của Bishop và của Ông số 2, thì chúng ta sẽ thấy
ngay, một
bên làm ra vẻ tự nhiên, và một, tự nhiên. (1) Ông Số Hai
là một thi sĩ. Thơ của ông đã từng được phổ nhạc. Không phải nhạc sĩ
nào cũng
được hân hạnh phổ thơ của ông. Mà phải là một thứ thầy, chuyên phổ thơ
của những
nhà thơ thầy. Tuy nhiên đại
tài hay không đại tài, vẫn có lần thất bại, và nhè đúng vào bài thơ của
Ông Số
Hai. Nghĩa là chẳng ai thèm nhớ cả thơ lẫn nhạc. Hai Lúa này nhớ, có
một dạo,
đài phát thanh Sài Gòn ngày nào cũng chơi bản nhạc phổ thơ của ông.
Chuyện đó xưa
lắm rồi, từ hồi ông mới bước chân vào làng, nhanh chân cũng chẳng thua
Hai Lúa,
[ông cùng học Nguyễn Trãi, Hà Nội, với Hai Lúa, cùng năm, chỉ không
cùng lớp],
mà nếu có sau HL thì cũng chỉ chừng vài tiếng, hoặc vài ngày! Nghĩa là,
ông
cũng thuộc vào thế hệ văn học thập niên 1960 của Sài Gòn, độc nhất,
tuyệt nhất,
của văn học của chúng ta, như một nhà thơ trong nước cảm thán. Có lẽ chính vì vậy, khi Khi Tôi Chết Hãy Ném Thây Tôi Xuống Biển của nhà thơ Du Tử Táo nổi lên như cồn, Ông Số Hai phán, bài thơ này, ai làm mà chẳng được! Cựu trào như
thế, nhưng may mắn cho Hai Lúa, cả đời chưa từng phải nhắc tới nhà thơ
lớn này
một lần nào. Có lỡ gặp nhau, thì cũng đành gật đầu, hoặc kẹt lắm, bắt
tay cho
nó đỡ trơ, đỡ chuế, cho cả hai bên! From good to
evil is one quaver Russian
Proverb D.M. Thomas
trích dẫn, trong Solzhenitsyn, một
thế kỷ ở trong ta. Bài thơ này,
ai làm mà chẳng được. Đúng như thế,
và đây là một trong những chân lý của văn chương, theo đó, những bài
thơ hay
cho chúng ta cái cảm giác tuyệt vời, là, khi đọc, mình có cảm tưởng,
mình thừa
sức làm bài thơ như vầy. Nhưng từ "mình dư sức làm câu này", tới
"bệ luôn câu này về nhà mình", là cả một... sát na! Chỉ hơi run tay một tí thôi! Bỏi vì ông số
2 không cho biết những bài thơ “có lúc thét lên, nghe đọc thấy rùng
mình” của ông,
nội dung nó ra làm sao, phản chiến, thù hận Mỹ Nguỵ, phò VC… khiến kiểm duyệt của VNCH không cho xb, phải
in ronéo, và cái đám sinh viên bạn ông có HPNT trong đó không, thành ra
độc giả
cũng đành chỉ biết có vậy. Tuy nhiên những nhận xét về thơ tự do, về
nhóm Sáng
Tạo của ông, qua bài phỏng vấn, theo Gấu, nhảm, theo nghĩa, ba vạ, huề
vốn. Ðiều
này chứng tỏ ông không thể là 1 thi sĩ của cái thời của ông, như những
nhà thơ
của thời đó, như Thanh Tâm Tuyền, Tô Thùy Yên, thí dụ, và cũng không
thể thuộc,
cũng lớp này, nhưng làm thơ trễ hơn, như Nguyễn Xuân Thiệp, vẫn thí dụ
[có thể ông
này đã từng làm thơ trước khi đi tù, nhưng nhờ đi tù mà thơ nổi hẳn
lên, đại khái
như thế]. “Hai hòn bi” thì thời nào cũng làm được, nhưng thứ thơ “khóc
thét lên,
rùng cả mình”, nếu sự thực ông có làm, thì tiếc quá, vì có ai được
thưởng thức đâu! Ðể đỡ tiếc,
chúng ta đành đọc Milosz: Nào, bây giờ tôi có ý định nói về kinh nghiệm
thơ
trong một thời gian và nơi chốn cực kỳ chi tiết, xác định. Thời gian
1939-1945.
Nơi chốn: Ba Lan. Thành thực mà
nói, Gấu này chưa từng gặp 1 thi sĩ bốc phét về thơ của mình như Ông Số
2 này,
thơ "nghe như thét lên, nghe rùng cả mình", cả 1 chế độ Ngụy sợ quá,
kiểm duyệt, không
cho xb, phải in lén bằng ronéo. Có thể có người
nghĩ Gấu thù hằn ông ta! May quá, không có chuyện đó! Cái sự chửi
như "ba dòng thác cách mạng của VC”, ở trên trang TV, là 1 cú đánh chót
của
Gấu, gọi hứng từ đám“mafia Do Thái”,
trao giải Nobel văn chương, dựa trên câu của Walter Benjamin, mọi tài
liệu về
văn minh là 1 tài liệu về dã man: Bởi vì chỉ có mỗi 1 cách, lôi cái
đống kít ở
dưới chân tượng đài văn minh dởm bốn ngàn năm văn hiến ra, quậy cho nát
bấy
lên, rồi bắt chước NH của NHT, nhét vô miệng đám tinh anh Mít, cả ở
trong lẫn
ngoài nước, may ra mới có sự thay đổi! (1)
Chuyện Tình Thơ Đỗ Quý Toàn Ôi anh yêu
em vì em biết nói Trích tạp
chí Sóng, số 71 phát hành vào
tháng 4 năm 1988 Ghi chú: 1/ Tạp chí
Sóng (ISSN 08222-4266) là tờ báo
của
thuyền nhân Việt Nam (The Vietnamese
Boat People’s Magazine), Chủ nhiệm Nguyễn Tăng Chương (nhà giáo). Chủ
bút: nhà
văn Minh Đức Hoài Trinh. Tòa soạn đặt tại
thành phố Toronto Canada. Hiện nay báo đã đình bản. 2/ Nhà thơ Đỗ
Quý Toàn còn dùng các bút danh Vương Hữu Bột, Đạo Cấy, Ngô Nhân
Dụng…Hiện ông sống
và làm việc tại Hoa Kỳ. Từng giữ chức Chủ bút tạp chí Thế Kỷ 21 trong
nhiều
năm. Bạn đọc có thể gặp bài viết của ông đều đặn trên tạp chí Thể Kỷ
21. Người
Việt Oline qua các bài bình luận chính trị, kinh tế,văn học,câu chuyện
bàn tròn
vv… Tác phẩm in
tại hải ngoại: Yêu Con, Dạy Con Nên
Người Việt (tiểu luận, 1988), Cỏ Và
Tuyết
(thơ, 1989), Đổi Mới Kinh Tế (biên khảo), Tìm Thơ Trong Tiếng Nói (biên
khảo,
1992)
Shostakovich Trên tờ Điểm
Sách Nữu Ước, NYRB số đề ngày 10 tháng Sáu, 2004, Orlando Figes điểm
hai cuốn
sách mới xuất bản, viết về nhà soạn nhạc lớn lao của Liên Xô,
Shostakovich [một
nhân vật được coi là li khai, chống đối chế độ...], cho biết, Shos. đã
từng ký
tên trong danh sách đăng trên tờ Sự Thật., tố cáo nhà bác học nguyên tử
của
Nga, Andrei Sakharov. Linh Tinh
Bài của
Likhachev, “Phẩm tính trí thức”, là bài rất có ích cho các nhà văn. Tôi
đặc biệt
chú ý đến đoạn nói về cách sống và phong độ của giới trí thức Nga, cũng
như đoạn
về nhà văn Solzhenitsyn. Không trách gì nhiều nhà văn nước ta (chứ
không phải
là nhà văn “ở ta”) trước đây mê văn học Nga đến thế. Mà mê là đúng, vì
họ lớn
quá. Sang trọng. Tôi thiết nghĩ các nhà văn gốc miền Điềm Trong nước mà
biết khỉ gì về Solzhenitsyn? Nhưng thôi, kệ mẹ tên khốn này lo thổi đít
VC. Mà đâu phải
ra đến hải ngoại Gấu mới viết về Faulkner. Trong truyện
ngắn,
viết sau khi thằng em tử trận, "Mộ Tuyết", sau đưa vô
"Hai mươi
năm văn học Miền Nam", của Nguyễn Đông Ngạc, Gấu đã vinh danh Thầy của
mình rồi: Khi anh định
viết về những chuyện đó, chắc là anh đã lập gia đình (đã yêu thương một
người
đàn bà), đã có con (đã có hai con, một trai, một gái), và như một kinh
nghiệm của
một nhà văn nước ngoài mà anh đã đọc và ngưỡng mộ (W. Faulkner), khi
đó, bởi vì
anh cần chút tiền để trả chút nợ, hay để mua cho vợ anh một chiếc áo
mới nhân dịp
sinh nhật, mua đôi giầy, đôi dép cho hai đứa nhỏ, chỉ vì chút nhu cầu
tầm thường
đó mà anh viết. Tất cả những nhu cầu nhỏ mọn chẳng liên quan gì đến văn
chương,
và cũng chẳng liên quan gì tới những nỗi đau khổ mà gia đình anh đã
trải qua
đó, đã xui khiến anh viết, đã cho anh thêm chút can đảm để bỏ một cuộc
vui, một
cuộc tụ tập với đám bạn bè nơi nhà hàng, quán nước (cái không khí túm
năm tụm
ba đó lúc nào mà chẳng toát ra một vẻ quyến rũ), đã cho anh thêm một
chút sức mạnh
để chống lại những giấc ngủ lết bết, chống lại sự lười biếng làm tê
liệt mọi dự
tính: anh sẽ viết về những gì thật nghiêm trang (những cái gì từa tựa
như là là
ý nghĩa về đời sống, cái chết, chiến tranh...) chỉ vì những nguyên nhân
thật tầm
thường giản dị, và đem tập bản thảo đi gạ bán cho một nhà xuất bản. Bây giờ nhớ
lại, thì lại nhớ ra, lần đầu chỉ là 1 mẩu, đăng trên phụ trang VHNT
cuối tuần của
tờ Tiền Tuyến, thời gian TTT còn phụ trách, và bị ông anh nhắc nhở, cái
mục của
mày, là chỉ để lo phê bình, điểm sách, giới thiệu tác phẩm mới xb, đừng
viết cái
gì khác thế vô. Nhớ luôn, lần ở Trại Tị
Nạn Thái Lan, có được cuốn của Nguyễn Đông Ngạc, nhờ nó qua được thanh
lọc, một
bà cũng tập tành viết lách, hỏi mượn đọc,
sau đó nói với 1 bà bạn khác, truyện như thế mà "hay nhất của quê hương
chúng ta" ư?
[Cuốn của Ngạc còn có cái tên, “Những truyện ngắn hay nhất của quê
hương chúng
ta”]: Thằng em trai chết, mà tìm không thấy 1 giọt nước mắt! Cái ý, "cần tiền mua mấy cái tã cho con, bèn viết, và sau đó đem tác phẩm đi gạ bán", là thuổng của Faulkner. Về cái gọi là
thơ hải ngoại, hay nói rõ 1 một chút, căn bịnh trầm kha của nó, của thơ
Mít, GCC nhận ra từ
khuya rồi,
và cố chữa trị, qua mục thơ mỗi ngày, tức là dịch, giới thiệu
thơ thế
giới. Tởm thật. A Critic at Large March
26, 2007 Issue Rberto Bolaño and his
fractured masterpiece. By Daniel Zalewski
When “The Savage
Detectives” was published, Ignacio Echevarría, Spain’s most prominent
literary critic, praised it as “the kind of novel that Borges could
have written.” He got it half right. Borges, whose longest work of
fiction is fifteen pages, would likely have admired the way Bolaño’s
novel emerges from a branching tree of stories. But what would he have
made of the delirious road trip, the frenzied sex, the sloppy displays
of male ego? Bolaño fills his canvas with messy Lawrencian emotions but
places them within a coolly cerebral frame. It’s a style worthy of its
own name: visceral modernism. ♦
Note: Bolano theo GCC, là cũng từ Borges mà ra. Nhưng trái ngược hẳn nhau, trò viết loạn cào cào, dài thòng, thầy ngắn ngủn. Thành ra khi cuốn "Những nhà thám tử lạ lùng" ra đời, và khi cái tay phê bình khen, đây là thứ tiểu thuyết mà Borges có thể viết, tác giả bài này, "Vagabonds", những tên ma cà bông, nói, chỉ đúng có 1 nửa. Bolano nhập thế hơn Borges, cái gì của ông này viết ra thì cũng có mùi sex. Borges gần như 1 nhà khổ hạnh, chẳng có tí mùi súng ống đạn dược, bướm biếc! Chẳng có tí male ego! EXILES To be exiled
is not to disappear but to shrink, to slowly or quickly get smaller and
smaller
until we reach our real height, the true height of the self. Swift,
master of
exile, knew this. For him exile was the secret word for journey.
Many of the exiled, freighted with more suffering than
reasons to leave, would reject this statement. [suite] Albert Camus vs Kamel Daoud
30.4.2015 Nhà văn
Nguyên Ngọc: 'Chúng tôi đã được gỡ mặt nạ' "Chúng
tôi đã được gỡ mặt nạ, để nhìn thấy nhau là hai con người, bình thường,
giản dị,
có thể nói với nhau về những ưu tư cho hạnh phúc của con người, ở bên
này và
bên kia". Note: Tên
già này, hết thuốc chữa! Giáo sư Huệ
Chi nói việc liên minh với Hoa Kỳ hiện nay là một 'mệnh lệnh của lịch
sử'. (b) Như vậy là
sau khi dâng vợ con cho Tẫu, để chúng trang bị đến tận lông chim anh bộ
đội Cụ
Hồ cũng made in China, để ăn cướp cho bằng được Miền Nam, bây giờ lại
đi với Mẽo,
vì đây là mệnh lệnh của lịch sử. Graham Greene
đã cảnh cáo cái mệnh lệnh lịch sử này, qua cuốn "Người Mỹ Trầm Lặng",
mà thế giá
của nó càng ngày càng bảnh, theo cái nghĩa, thằng Mẽo không hề tốt lành
gì đâu,
coi chừng, coi chừng. AFTERWORD
Cuộc
chiến Mít, với những tội ác của nó, con
số người chết, 1 đất nước ngày càng tàn tạ, mất mẹ lương tâm đạo đức,
mất tất cả
"cái gọi là Mít", là do VC phịa ra, rồi biến nó thành hiện thực, khởi
từ "ý hướng tốt" của anh Mẽo trầm lặng, cố tìm 1 lực lượng thứ ba,
không
theo Tẩy, Tẫu, Mút Ku.... 1 tên Mít đúng là Mít, cho xứ Mít!
Những tài liệu, văn kiện, sự kiện liên quan tới cuộc chiến giữa anh Tẩy và Việt Minh, mới nhất, từ phía Tẩy đưa ra, mà Gấu đọc, thời gian sau này, cho thấy, cuộc chiến đó có thể tránh được, ít ra là về phía Tẩy, nhưng Vẹm, không chỉ cố tình và còn mong mỏi, làm đủ mọi cách cho nó xẩy ra, để làm cỏ sạch những đảng phái khác, mà chúng gán cho tội Việt Gian, bán nước, chưa kể những nhà ái quốc như Phạm Quỳnh, thí dụ. Bởi vì chỉ có cách đó, mới thu gom mọi quyền lực vào tay chúng. Cũng thế là cuộc chiến thứ nhì, với Mẽo, chỉ có cách đó, mới biến cả 1 miền đất thành thù nghịch. Cuốn Người Mỹ Trầm Lặng là 1 bằng chứng chết người, của những thiện ý, của Mỹ, khi họ nhẩy vô Miền Nam Bắc Kít bắt đúng gân Mẽo, khi thành lập MTGP: Chỉ có cách phịa ra cuộc chiến Mít thì mới thắng nó! Nên nhớ, lịch sử Mít đã từng xẩy ra Trịnh Nguyễn phân tranh, giữa Đàng Ngoài và Đàng Trong. Bắc Kít thua, không làm sao lấy được Miền Nam. Nhờ nhử Mẽo vô mà thắng! Reading Graham Greene in the Twenty-First Century Đọc GG trong thế kỷ 21 Monica Ali Đầu năm nay, trong khi dậy khóa
MFA ở Đại Học Columnia, tôi có 1 cuộc bàn luận sôi nổi với một nhóm
sinh viên về Người Mỹ Trầm Lặng.
Với một số, ở giữa tuổi đôi mươi thì đây là lần đầu gặp GG, qua sách.
Hầu hết thì coi phim, ấn bản mới, làm lại, với Brendan Fraser là diễn
viên. Ai cũng có nhiều điều để nói, đặc biệt là về tính cách của nhân
vật chính Alden Pyle, và, anh ta là cái gì đối với xã hội văn hoá, và
chính trị Mẽo. Trên net, trên
báo chí, cả của VC, lẫn của thế giới, nói rất nhiều về tội ác Mỹ Ngụy. Tên già NN thì cũng rứa. Đó là ý câu của Camus: Tư
tưởng lầm lẫn luôn kết thúc trong biển máu, nhưng máu kẻ khác, đếch
phải của 1 tên như NN, thí dụ.
|
 Lô
cốt trên đê làng
Thanh Trì, Sơn Tây Mù Sương
Hồi Ký Viết Dưới Hầm Nghĩ về phê bình Mây Bay Đi Nguyễn Du giữa chúng ta "Tạp Ghi" by Tuấn Anh Chữ và Việc TSVC Nhã Tập Truyện Kiều ABC |
