Theo Gấu, đám Yankee mũi tẹt, một khi ra được hải ngoại, giống như ra ngoài cái hang của Plato, nhưng không chỉ bị chói lòa bởi ánh sáng ban ngày, mà còn bởi đỉnh cao chói lọi, bởi hai cuộc thánh chiến thần kỳ, đánh thắng hai thằng khổng lồ thực dân cũ và mới. Cái sự mù lòa thứ nhì mới thực sự khủng khiếp. Đám nhà văn của họ, dù có thoát ra được, thì cũng muôn đời trầm luân trong cái thứ văn học hiện thực xã hội chủ nghĩa, ông nào bà nào viết văn cũng đầy tham vọng, đem chân lý đến cho người đọc, cho nhân loại, chí ít thì cũng dân Mít. Tham vọng này làm hỏng không chỉ nội dung, mà luôn cả văn phong, dòng kể của câu chuyện: Chưa viết là đã lo giải thích, lên lớp, giảng mo ran cho người đọc, bằng một cái giọng hết sức kênh kiệu, tự cao, tự đắc, mục hạ vô nhân, vô học... "này, có thứ văn học hải ngoại ư ?" [VTH], "chỉ ngửi khói hàng xóm đủ no, rũ bụi cũng đếch thèm làm quen" [PTH], đại khái như vậy.
Nhìn những ông những bà nhà văn Yankee mũi tẹt hăm hở đi tìm sự thực, và bây giờ anh tà lọt, sự thực lịch sử, Gấu nản quá, thú thực.

Nabokov chẳng đã từng phán, "Văn chương không bắt đầu vào cái ngày, một đứa trẻ chạy trối chết từ một cánh rừng ra, và chạy và la 'chó sói, chó sói', và một con chó sói bén gót chú bé. Văn chương ra đời cái ngày chú bé la lớn 'chó sói, chó sói', và đằng sau lưng chú chẳng có con sói nào. Chuyện chú bé lập đi lập lại một lời dối trá, và sau cùng bị chó sói ăn thịt chỉ phụ thuộc, nhưng điều quan trọng ở đây là: giữa con sói ở góc rừng và con sói ở góc trang sách, có một mắt xích lóng lánh. Mắt xích đó, lăng kính đó, là nghệ thuật văn chương." Vẫn theo ông, "Văn chương là bịa đặt. Giả tưởng là... giả tưởng. Gọi một câu chuyện là 'chuyện thật, lịch sử thật', là làm nhục cả nghệ thuật lẫn sự thực. Hãy bám hiện thực. Hãy viết dưới ánh sáng của hiện thực xã hội chủ nghĩa... phiền một nỗi, Thiên Nhiên, bà mẹ đẻ ra hiện thực chủ nghĩa, vốn luôn luôn đánh lừa. Một nghệ sĩ lớn đúng ra là nên đi theo vết chân của bà, thay vì trung thành với chủ nghĩa hiện thực!"
Chỉ bằng cách dối trá nhà văn làm bật ra, indicate, sự thực!

Anh tà lọt Osin thì cũng có đâu khác. Nhờ làm tà lọt, vớ được mớ giai thoại Sáu Dân đã từng có mấy cô vợ bé, anh y tá dạo Ba Dzũng đã từng ngủ với em này em nọ… tưởng là chân lý lịch sử. Thế là ôm ra hải ngoại, băng đảng Cờ Lăng biết tỏng, nhưng đúng là thứ ăn khách, dân hải ngoại rất mê món “hậu cung VC”, thế là in ấn, khua chuông gõ trống loạn cả lên!

‘Vô ích, ảo tưởng’
Nhìn lại cái gốc của hiến pháp Việt Nam hiện nay là gì? Đó là vụ “Ôn Như Hầu”, là bà Nguyễn Thị Năm-Cát Thành Long (ân nhân của Hồ Chí Minh) bị bắn chết tươi, là mấy chục năm trên Cổng Trời của Nguyễn Hữu Đang (người dựng lễ đài khai sinh ra Việt Nam Dân chủ Cộng hòa), là “rút phép thông công” của Nguyễn Mạnh Tường (tư vấn pháp luật cho Việt Nam Dân chủ Cộng hòa), là chín năm tù không án của Vũ Thư Hiên – con trai ân nhân và thư ký riêng của Hồ Chí Minh – lãnh tụ, tác giả chính của Hiến pháp 1946, là bảo người ta đi học tập vài tuần, vài tháng nhưng rồi đưa người ta đi tù mút mùa hàng chục năm hoặc mãi mãi, vân vân và vân vân, vô vàn những đau thương, tủi hờn khác còn ghê gớm, xót xa hơn nữa. Và nếu chỉ tính trong vài tháng trở lại đây, trong đợt “cải cách hiến pháp”, có ai đếm được hết những vụ bất chấp luật pháp, bách hại, sỉ nhục con người tại Việt Nam do chính người cầm quyền thực hiện (?).
Với cái nền “rule of law”, cả từ đáy cho tới hiện tại, như thế thì sao có thể nói đến hiến pháp hay sửa hiến pháp được? Do đó, theo tôi, một cách thẳng thắn, nếu bàn đến xây dựng hay ủng hộ việc cải cách hiến pháp với chính quyền Việt Nam hiện tại là một việc làm kỳ cục, gần như vô ích hoặc hết sức ảo tưởng.
Nhưng bình tĩnh lại, chúng ta cũng cần thấy thế này: chính sự phát triển lâu dài hàng thế kỷ sau đó của hiến pháp trên thế giới và đặc biệt là việc các lãnh đạo độc tài thường xuyên lấy hiến pháp làm mặt tiền (façade) cho cách cầm quyền độc đoán, bất chấp pháp luật (phi thượng tôn pháp luật – rule by law) của họ đã làm cho chúng ta lãng quên mất cái gốc quan trọng của hiến pháp (thực sự) – là rule of law – và làm cho chúng ta rối mù trong cái vòng xoắn luẩn quẩn: Độc tài thời dân chủ – Hiến pháp mặt tiền – Dân chủ giả hiệu – Dân chúng bối rối, mất tự do – Độc tài thời dân chủ.
PTH (1) 

Lần đầu tiên, Gấu nghe được vài lời OK của Sến Cô Nương.
Gấu đã tính viết như vậy từ khuya rồi, từ hồi Diễm Xưa, chưa có ĐCS.
Bởi là vì cái nước Mít chưa từng biết “rule of law” là cái quái gì, trong lịch sử lập nước của nó.
Chỉ là chạy thằng Tẫu, mở đường máu, thành vết thương hình chữ S, và trong khi vẽ lên vết thương hình chữ S đó, làm thịt, làm cỏ, không biết bao nhiêu giống dân khác.
Anh ca sĩ Hời da đen ngòm, Lính Chê, bài hát tủ Hận Đồ Bàn, từ hải ngoại bò về quỳ dưới chân lũ Bắc Kít ở Bắc Bộ Phủ, xin 1 bữa hát ở Hà Nội. OK
Vì, đâu chỉ anh ta quì, mà 1 đất nước, 1 dân tộc đã mất, quì.
Nhưng khi xin hát ở Sài Gòn, thủ đô VNCH + dĩ vãng vàng son của anh ca sĩ.
NO.

Chỉ có thế. Chấm hết.
[Thuổng văn phong của Thầy Cuốc, khi viết về 10 năm Hậu Vệ]

Đếch có "Rule of Law". OK
Thê thảm hơn nhiều: Đếch có Hạnh Phúc!

Milosz: Ghi Chú Về Lưu Vong

Anh ta không tìm thấy hạnh phúc, bởi vì làm gì có hạnh phúc ở xứ sở của anh ta.
He did not find happiness, for there was no happiness in his country.
Adam Mickiewicz.

Lưu vong: Cách sử dụng

Hãy coi lưu vong là số kiếp, theo nghĩa một thứ bịnh không sao chữa lành, chỉ có cách đó mới giúp chúng ta vứt bỏ vào thùng rác những hoang tưởng về mình.

Lưu Vong: Khuôn Mẫu

Anh ta biết nhiệm vụ của mình, và nhân dân đang chờ đợi những lời nói của anh, nhưng anh bị cấm nói.
Bây giờ, ở nơi anh đang ở, anh tha hồ mà nói, nhưng chẳng ai thèm nghe, vả chăng, anh quên mẹ những gì anh phải nói.

Lưu vong: Thích nghi

Sau nhiều năm lưu vong, chúng mình bèn tưởng tượng đời mình như thế nào, nếu chẳng lưu vong.

Lưu Vong: Chán Chường

Cú đánh đầu tiên vào đầu một nhà văn lưu vong, đúng như Võ Phiến đã từng cảm nhận: Nhà văn lưu vong không đem theo được cùng với ông ta, độc giả thân thương của mình!
Như thế có nghĩa, cùng với sự mất tích độc giả, nhìn vào những trang viết cũ cứ như nhìn vào hư vô.. là chán chưòng, tuyệt vọng, là sợ đếch ai còn biết đến tên ta [loss of name], sợ thất bại, và những dằn vặt về đạo đức [moral torment].
Nhà văn lưu vong đau khổ bởi vì anh ta lúc nào cũng phải bám vào ý thức, thói quen tập thể. Có lẽ, anh ta, nhà văn như thế đó, chưa hề bao giờ học đứng bằng đôi chân của chính mình.
Anh ta có thể thắng, nhưng chỉ khi nào, trước đó, anh ta bằng lòng thua.
[He may win, but not before he agrees to lose]

Lưu vong là lâm vào tình cảnh thật đáng ngờ, nếu nói về mặt đạo đức, bởi vì nó bẻ gãy kết nối của một con người với  đám đông, nói rõ hơn, nó tách một cá nhân ra khỏi một nhóm, và cá nhân này ngưng không còn chia sẻ kinh nghiệm của mình với những đồng nghiệp bị bỏ lại. Những dằn vặt về đạo đức phản ảnh sự vấn vương của anh ta với một hình ảnh hào hùng về chính mình, và anh ta phải, từng bước từng bước, đi tới một kết luận thật thê lương thật đau đớn, là:  thật khó mà làm được một việc có giá trị về mặt đạo đức, và càng thật khó, giữ cho được một hình ảnh không hề hoen ố về chính mình.