SELF-PORTRAIT

MAY 2008, AFTER SEEING
ERIC FISCHL'S SELF-PORTRAIT 

Keeps growing older. Frayed costumes. Reads a lot,
                sometimes vanishes
in books like Indians in trackless jungles. Repeats himself,
everything repeats, yellow notebook in his pocket, music's
                great summons.
Evenings he moves to the window in a rumpled shirt and
               yawns.
Looks a little different in each picture-his father's face
invades his own, slightly melancholy face; the short white
               beard,
his enemies insist, must signify capitulation.
The eyes gaze at the lens with hope. Growing older. 

Likes water, flat sleepy rivers, and the green ocean:
swimming, his body disappears in the dark currents
as if temporarily testing another mode of being.
The wind takes his breath, night bestows absolute peace
(the only absolute we've got, a friend scoffs,
they've been arguing for a decade).
A citizen, he thinks of his injured country,
the garden of a childhood that never was.

Takes many trips-April in Belgrade, the pockmarks of a
            recent war,
the swollen Danube recalls its carefree early years in Germany;
Jerusalem in May, more scars of war, but holiness
drifts above the mythic city like the scent of magnolias.
A journalist's questions seem oddly familiar.
Strangeness grows. Always the same: early breakfast, after
             lunch
a long stroll. Slowly becoming a fixed object.
Dreams drag him underground, dawn deftly rescues him.

But it is I, still I, ever searching
and shapeless, always I, every morning opens
a shining new chapter and can't finish it, it is I,
on the street, at the station, I hearing a child's cry, students
            laughing,
a starling's shriek, the I of ignora.nce, uncertainty, desire,
expectation, and wild joy, the I who understands nothing,
answers insults, hesitates, starts afresh,
guards himself in conversations, in despair, in learned debates,
in a winter day's quiet, it is I, bored, resigned,
unhappy, haughty, it is I, daydreaming
like a teenager, dead tired like the aged,
I in the museum, at the seashore, on Krakow's main square,
yearning for a moment that won't show, that hides
like mountain peaks on cloudy afternoons, brightness
finally arrives, and I suddenly know all, know it is not I.

Adam Zagajewski: Unseen Hand

Chân Dung Tự Họa

Cứ tiếp tục già thêm ra.
Chạy đua với Thần Chết.
Quần áo luộm thuộm, già, lùn, lé: Có sao đâu!
Đọc khẳm.
Lâu lâu biến mất vào trong những cuốn sách, như 1 nhân vật của Cô Tư nhé, chịu không?
Hay như những tên mọi da đỏ, vào trong những cánh rừng không dấu vết.
Tự lập lại chính mình.
Mọi chuyện thì đều lập đi lập lại, cuốn sổ tay màu vàng trong túi quần, những ngày ngồi quán cà phê túi Sài Gòn, đọc La Nausée, thấy câu nào hay bèn chôm, bèn ghi vô cuốn sổ tay, giấu thật lẹ, khi nhìn thấy bóng dáng BHD xuất hiện, hà, hà!
Nhạc nữa chứ, nhất là nhạc sến,
“Đôi khi lầm lỡ, đánh chết ân tình cũ”!
Buổi chiều tối tà tà đến bên cửa sổ, trong cái cộc tay cháo lòng, làu nhàu, thủng lỗ, (2) và bèn há to họng, ngáp 1 cái bể trời!

(1)
Có 1 giai thoại liên quan tới bản nhạc này. BHD có lần ngân nga, đúng thời gian bản nhạc thịnh hành, cái gì gì, "đường vào tình yêu có trăm lần vui có vạn lần buồn", nhưng hát trại đi, "đôi khi lầm lỡ, đánh chết nhân tình cũ…"
Và bèn cười!
Bi giờ thì hiểu ra.
Em quả đánh chết thằng cha Gấu thiệt!
Hà, hà!
(2)
Brodsky có tấm hình, mặc áo thun thủng lỗ, do tàn thuốc lá, trong "Chuyện trò với B." của Volkov.
Thời gian viết mướn ở Bưu Điện, Gấu có mỗi một cái áo cộc tay, khi nào dơ quá, đêm về, cởi ra giặt ngủ trần, sáng mặc vô, đi viết muớn tiếp.
Đó là thời gian gặp lại “bạn quí”. Người đi bỏ thư, lỡ gặp, kẹt quá, bèn hẹn, “tối ghé tao nhé”. Ghé chứ. Làm sao không?  Bạn quí kêu Bà Chị Hai lấy cho 1 cái áo cộc tay cũ, người nhận thì quên mẹ, người cho thì nhớ hoài, đúng bạn quí!
Hà, hà!
Cái bà Chị Hai này, cũng có giai thoại. Thủng thằng kể tiếp.
Đúng là “đánh chết ân tình cũ”!
Hà, hà!
NQT