Ghi chú trong ngày

Bản tiếng Anh đầu tiên, liền sau nguyên tác tiếng Tây:

Xuống phố, lục sách cũ, vớ cuốn Sagan, trên, và một lố 007, của John Gardner, người kế tục Fleming.

Gấu thực sự muốn tìm cuốn "tiểu sử không được phép của James Bond", the unauthorized biography, cũng của 1 trong những tay kế tục Fleming, nhưng không thấy.
Ðó là 1 trong những cuốn tiếng Anh đầu tiên Gấu được đọc, khi tới trại tị nạn Thái Lan.
Trên TV cũng đã từng lèm bèm đôi lần, vào dịp PXA đi xa.

*

Thấy mấy ông bà mafia Do Thái không, họ đưa những là Isaac Bashevis Singer thiên tài, Imre Kertész thiên tài, Elfriede Jelinek thiên tài lên. Toàn là những người Do Thái khắp nơi trên thế giới của họ được kênh lên. Họ có thế lực tiền nong và chính trị của các nước lớn. Thế là nhân gian cứ chạy theo Nobel do họ lập ra, ca mấy người do nhóm mafia văn chương thế giới này đưa lên trên giời. Nhắm tít mắt lại khen theo dịch dọt phục vụ mấy con mồi của băng đảng mafia văn chương ấy.
LTH

Quả là bạo ngôn!

Và,

Quả có Do Thái dính vô mấy giải thưởng Nobel được bà Huệ viện ra, nhưng không phải mafia, mà là 6 triệu người Do Thái bị Nazi đưa vô Lò Thiêu.

Khi trao những Nobel văn chương trên, một cách nào đó, Uỷ Ban Nobel đã nhân danh toàn nhân loại sám hối tội ác Lò Thiêu.
Đấy là nói về mặt tinh thần tác phẩm.
Còn về văn tài, thì phải từ từ giãi bày sau. Bởi vì, nếu không phải là những tác phẩm văn học có giá trị, thì làm sao được Nobel? 

Nhắm tít mắt lại khen theo dịch dọt phục vụ mấy con mồi của băng đảng mafia văn chương ấy.

OK! Mít nhắm tít mắt dịch dọt…
Nhưng không lẽ Tây mũi lõ, thí dụ, cũng nhắm tít mắt…?

Trên TV, Gấu đã hơn một lần, bạo miệng hơn cả bạo miệng, dõng dạc phán, chỉ vài năm gần đây, Nobel văn chương mới thực sự là Nobel văn chương, vì cho đúng người, đúng tinh thần của người đặt ra giải thưởng, cũng 1 thứ Đại Ác, vì phát minh ra võ khí giết người, là thuốc nổ TNT. Giải Nobel văn chương, bản chất của nó, như thế, là 1 giải thưởng mang tính sám hối.

Điều kiện “cần”, mấy tay mà bà Huệ nêu ra, và bịt mũi: đáng được.

Điều kiện “đủ”: liệu có tí văn chương nào trong đó không?

Sự thực, không phải chỉ có một bà Huệ, bịt mũi, dù có thể, chưa đọc, văn của mấy người được Nobel nói trên. Ngay mấy ông Hàn cũng choảng nhau vì họ, và có ông bỏ job.
Cái sự không đọc được họ, đúng ra phải nói, không chịu nổi họ, chính là do nhân loại chỉ ưa nịnh. Nobel từ trước đến giờ, chiều theo cái thói này, chỉ khen những thành tựu của nhân loại.
Tinh thần Nobel sau này, ngược hẳn lại, và cái nền của nó, là từ câu phán khủng khiếp của Walter Benjamin, theo Gấu: Mọi tác phẩm về văn minh đều là 1 tác phẩm về dã man.
Dưới nền một đại tác phẩm, là 1 đống kít của nhân loại.

Gần nhất: Cái nền của Chuyện Kể Năm 2000 của BNT là Lò Cải Tạo, là Cái Ác Bắc Kít, là Cuộc Nồi Da Sáo Thịt, là, là, là….

Cái sự đọc lầm, hiểu lầm này, cũng đã từng xẩy ra nhiều lần trong lịch sử văn học, mà một trong những trường hợp tiêu biểu, là cách đọc “không bịt mũi” Nhật Ký Anne Frank, mà Cynthia Ozick đã lôi nhân loại ra để mà sỉ vả, trong bài Ai sở hữu Anne Frank ?, trên TV đã từng giới thiệu:

Nhật ký được coi như một tài liệu về Lò Thiêu. Điều quan trọng cần nói, là nó không phải như vậy. Gần như bản in nào cũng choàng cho nó những vòng hoa, đại khái "ca khúc của đời sống", "sự vui thích buốt nhói ở nơi tinh thần vô tận của con người". Có một sự chế diễu, trò hề ở đây. Một ca khúc cho đời? Nhật ký chưa hoàn tất, hoặc đã được hoàn tất bởi những nơi chốn khủng khiếp: Westerbork, địa ngục chuyển tiếp ở Hòa Lan, nơi những người Do thái Hòa-lan bị tống xuất từ đó; Auschwitz; hay bởi những ngọn gió tàn khốc của Bergen-Belsen. Chính tại đây, không phải tại "căn nhà phụ bí mật", những tội ác mà chúng ta gọi là Holocaust đã xẩy ra. Ghi nhận của chúng ta là những cột con số, những danh sách tỉ mỉ những chuyến tống xuất trong những dòng chữ viết tay của những thủ thư đẹp trai; những cuốn sách chuyển hàng. Có thể Anne Frank đã được chuyển tới Auschwitz vào đêm Sept 6, 1944, trong chuyến hàng một ngàn mười chín "sucke" (mẩu). Trong đêm đó 549 người được đưa vào phòng hơi, có một người trong nhóm Frank, và tất cả trẻ em dưới 15. Anne lúc đó, 15, thoát, có lẽ để lao động. Từ 20 đến 28 tháng Mười, bị đưa vào phòng hơi ngạt hơn 6 ngàn người, chỉ trong vòng hai giờ, khi họ mới tới. Nhưng lực lượng Xô-viết đang hướng về Auschwitz, và vào tháng 11, đã có lệnh giấu diếm mọi chứng cớ về phòng ngạt, và phá huỷ lò thiêu. Cả chục ngàn tù nhân bị tống ra ngoài trời, trong chuyến đi tử thần. Nhiều người bị bắn. Trong một chuyến di tản vào 28 tháng Mười, hoặc 2 tháng 11, Anne được chuyển đi Bergen-Belsen, chết một hay hai ngày sau đó, vỡ tim, trơ xương, trần trụi dưới một đống rẻ rách.

Đến với nhật ký mà bỏ qua những Đêm, của Elie Wiesel, hay Những Kẻ Chết Đuối và Những Người Được Cứu Vớt, của Primo Levi (chỉ nhắc tới hai chứng nhân), hay những cột con số, những chuyến hàng, những thuật ngữ như "mẩu"... thì đúng là tự cho phép mình được quyền ngây thơ một cách xấu xa, không thể tin được! Những ngợi ca theo kiểu "bản chúc thư hoài hoài về tính cao cả không thể bị huỷ diệt của tinh thần nhân loại", "một nguồn không bao giờ cạn của can đảm và hứng khởi"... sự thực chỉ là những trò ru ngủ. Sự thành công, chiến thắng, của Bergen-Belsen, chính là nó đã thổi sạch, cái gọi là khả tính can đảm, nó cho thấy sự huỷ diệt dễ dàng của tinh thần nhân loại, và đây là bản di chúc lâu dài của nó.

 Tưởng Niệm Anne Frank

Nhưng Hồng Quân đang hướng về Auschwitz, và vào tháng Chạp, lệnh đưa ra, giấu biệt tất cả những chứng cớ về phòng hơi độc, và phá huỷ lò thiêu. Hàng ngàn con người, những thây ma kiệt quệ bị lùa ra ngoài, di tản, trong cuộc đi tử thần. Rất nhiều người bị bắn. Cuộc di tản xẩy ra vào ngày 28 tháng Tháng Mười hoặc 2 Tháng 11.

Anne và Margot được đưa đi tới trại Bergen-Belsen. Margot, cô chị, quỵ trước. Một người sống sót kể lại, thấy cô gái té xuống, nằm chết, và làm mồi cho lũ rận, chấy. Còn Anne, vỡ tim, gầy trơ xương, trần trụi dưới một đống rẻ rách, chết một, hay hai ngày sau đó.

Ozick: Ai sở hữu Anne Frank?

1.    Đoàn Nhã Văn: Chào chị Lê Thị Huệ.  Nhân 10 năm kỷ niệm gió-o, chúng tôi mong chị chia xẻ cùng độc giả về quãng đường đi qua. Nhưng trước tiên, xin chị cho biết: tại sao "gió-o" mà không là cái tên khác? Và chị mang cái ý tưởng này bao lâu, trước khi chính thức trình làng? 

Note: Câu văn trên, nên sửa lại.
-Chia sẻ, không phải chia xẻ.
-Cái câu cuối, phải để lên trên, nếu không độc giả sẽ gặp lúng túng, khi đọc,

Câu viết lại, nó như thế này:

Nhân 10 năm kỷ niệm gió-o, chúng tôi mong chị chia sẻ cùng độc giả về quãng đường đã qua. Chị mang cái ý tưởng thành lập trang Gió O này từ bao giờ, trước khi chính thức trình làng?
Nhưng trước hết xin hỏi chị, tại sao "gió-o" mà không là một cái tên khác?

Viết tiếng Việt, không có dễ. NQT

Thật ra, lỗi là do chủ biên Lê Thị Huệ khi làm phần kỹ thuật, cắt nguyên con bảng html từ một đoạn cũ nào đó, đã quên sửa chữ “tiểu thuyết”. Ông Nguyễn Quốc Trụ tố ông Đào Trung Đạo trên trang blog của ông nhiều lần. Mấy lần là do lỗi của chủ biên. Mr. Đào Trung Đạo vô can.

Gió O

DTD, tác giả, GNV, độc giả, đọc bài ông ta viết, có quyền có ý kiến khen chê, sao lại gọi là "tố"?
"Tố”, là DTD, khi tố đám Miền Nam, tố Nguyễn Văn Trung, trong một bài viết trên talawas.
NVT có thể là Thầy của DTD.  Bởi vì DTD học Văn Khoa, vào đúng thời kỳ NVT làm Khoa Trưởng.
Tố ở đâu không tố, nhè talawas mà tố, không bậy sao? 

.... trên trang blog của ông nhiều lần.

TV, sự thực không phải là blog!

Blog, mới có đây thôi, trong khi TV có mặt trên net, cho tới nay, là trên 10 niên, thọ nhất trong số những trang văn học trên lưới, vì phải kể cả thời gian tá túc tại VHNT của PCL, 1998.

Gấu nhớ rõ, vì Gấu qua Cali ra mắt sách Lần Cuối Sài Gòn, 1998. Gặp NMG, đề nghị giới thiệu Steiner trên VH, ông lắc đầu.
Trước khi đi, Gấu cũng đã nghi rồi, và cố tình làm quen Hợp Lưu, bằng cách gửi bài dịch Nhà Văn và Chủ Nghĩa CS, của Steiner. Tính trong đầu, nếu mi đăng, là phải cho vợ chồng ta tá túc, những ngày ở Cali!

Anh đăng thật, [Tks. NQT] và mời vợ chồng Gấu tới ở nhà anh [Tks. NQT].
Nhưng ông bạn Khế Iêm, tạp chí Thơ lại giới thiệu 1 ông bạn, độc thân.
Gấu ở nhà “mobile home” của ông bạn này một đêm, sáng hôm sau, NMG đề nghị về nhà anh ở, cho tiện, và cũng để gặp gỡ cả nhóm VH.

Về lại Canada, Gấu làm quen PCL. Và trang TV sau đó ra đời.

Blog dù thế nào thì vẫn phải phụ thuộc cái thằng server cho bạn sử dụng free, nhưng bù lại, bạn phải chịu một số điều kiện của nó.
Trang TV không chịu 1 điều kiện của ai, làm sao coi là blog được?

Đâu phải Gấu mê văn thơ, mê viết đến độ mở blog?
Trang TV đâu phải mở ra để viết văn, làm thơ, hay làm chủ quán đóng vai người khám phá thiên tài thi ca, như Gió O của bà Huệ, thí dụ?

Gấu đâu phải là cớm văn nghệ, mà tố Đào quân? Tố cái gì chứ?

Ông ta viết dở, thì chê, dịch sai, viết câu tiếng Việt không nên thân, lòng dạ đố kỵ, có cái bằng cử nhân Triết của Văn Khoa Sài Gòn, lên mặt chê người khác không phải dân khoa bảng, tố bạn thân, đồng nghiệp, là HPA chưa có trình luận án, tố với ai, nhè SCN, một em Bắc Kít, mà tố, dân trong nghề gọi là “mét bu, mét má"!
*  

Thấy mấy ông bà mafia Do Thái không, họ đưa những là Isaac Bashevis Singer thiên tài, Imre Kertész thiên tài, Elfriede Jelinek thiên tài lên. Toàn là những người Do Thái khắp nơi trên thế giới của họ được kênh lên. Họ có thế lực tiền nong và chính trị của các nước lớn. Thế là nhân gian cứ chạy theo Nobel do họ lập ra, ca mấy người do nhóm mafia văn chương thế giới này đưa lên trên giời. Nhắm tít mắt lại khen theo dịch dọt phục vụ mấy con mồi của băng đảng mafia văn chương ấy.
LTH

Quả là bạo ngôn!

Và,

Quả có Do Thái dính vô mấy giải thưởng Nobel được bà Huệ viện ra, nhưng không phải mafia, mà là 6 triệu người Do Thái bị Nazi đưa vô Lò Thiêu.

Khi trao những Nobel văn chương trên, một cách nào đó, Uỷ Ban Nobel đã nhân danh toàn nhân loại sám hối tội ác Lò Thiêu.
Đấy là nói về mặt tinh thần tác phẩm.
Còn về văn tài, thì phải từ từ giãi bày sau. Bởi vì, nếu không phải là những tác phẩm văn học có giá trị, thì làm sao được Nobel? 

Nhắm tít mắt lại khen theo dịch dọt phục vụ mấy con mồi của băng đảng mafia văn chương ấy.

OK! Mít nhắm tít mắt dịch dọt…
Nhưng không lẽ Tây mũi lõ, thí dụ, cũng nhắm tít mắt…?

Trên TV, Gấu đã hơn một lần, bạo miệng hơn cả bạo miệng, dõng dạc phán, chỉ vài năm gần đây, Nobel văn chương mới thực sự là Nobel văn chương, vì cho đúng người, đúng tinh thần của người đặt ra giải thưởng, cũng 1 thứ Đại Ác, vì phát minh ra võ khí giết người, là thuốc nổ TNT. Giải Noebl văn chương, bản chất của nó, như thế, là 1 giải thưởng mang tính sám hối.
Điều kiện “cần”, mấy tay mà bà Huệ nêu ra, và bịt mũi, đáng được.
Điều kiện “đủ”, là, liệu có tí văn chương nào trong đó không?

Dùng tiếng Pháp để làm người Việt
Phan Huy Đường
Nhân nghe và nhìn lại một phỏng vấn Hồ Chí Minh trả lời một phóng viên Pháp bằng tiếng Pháp

Nói về một vấn đề phức tạp bằng ngoại ngữ, đương nhiên khó.

PHD

Cái tít bài viết của ‘bạn ta’ [gọi như vậy cho tiện, và cũng để "bạch hoá", Gấu này chẳng có tí đố kỵ gì với me-xừ “Ê Khánh Trường"], chứng tỏ, tiếng Việt của bạn hơi bị yếu.

Đây là bạn PHD thổi khéo Bác. Bác cũng thích mà người đọc, phải thứ mắt xanh mới nhận ra.

Ui chao, lại nhớ cái lần nhà văn Vũ Thư Hiên, khi còn được Bác cho vác cái máy camera theo hầu, ngưng không quay cảnh, Bác tiếc đôi dép mới mua từ bên Tây, khi đi qua chỗ lội bèn cầm dép lên, ôm vào lòng, bực thằng ngu sao tự dưng ngưng quay, tính mắng, nhưng chợt ngộ ra, bèn gật gật, khá lắm, cháu ngoan của Bác!
Cái này là do VTH kể lại, đừng nghĩ thằng Gấu phịa ra!

Cũng cái ý này, "Dùng tiếng Pháp để làm người Việt" [phải tiếng "bồi cơ"], Salman Rushdie phán, bảnh hơn nhiều: Viết văn bằng tiếng nước người là giai đoạn chót của tiến trình giải phóng. (1)

Nhưng, áp dụng vô trường hợp Bác H nói tiếng Tây, hơi bị nhảm.

Sau đây là 1 số vấn nạn nhân cái băng video:

Có thể Bác, tiếng Tây giỏi hơn, nhưng phải hạ thấp cái tài của Bác xuống một tí.

Hoàng Văn Hoan đã từng kể, một lần viết một cái thư gì đó, bằng tiếng Tầu, thật đúng văn phạm, trình Bác, Bác sửa lại bằng 1 thứ tiếng Tầu sai bét nhè, và giảng mo ran cho HVH, chú phải biết, nếu chú viết đúng văn phạm, là chú chửi bố nhân dân vô học!

Vả chăng, Bác cũng đã từng làm bồi, và, có thể quá quen với tiếng bồi rồi, không thể nào sửa được nữa!

Gấu nhớ là có 1 nhà văn của 1 xứ thuộc địa của Tây, viết văn bằng tiếng Tây sai bét nhè, được giải thưởng văn học, và khi được hỏi, ông thực tình, và cũng thật hãnh diện, phán, viết như thế, thì mới đúng là vinh danh tiếng Tây! (2)

Tuyệt!

Gấu tin là Bác H thực tình muốn nói tiếng bồi. Bác giỏi hơn thế, có thể, nhưng Bác muốn nói tiếng bồi, đúng theo tinh thần cái tay nhà văn Gấu vừa nhắc tới, hay như lần Bác sửa văn tiếng Tầu của HVH.

Với Bác, chuyện gì cũng có thể xẩy ra.

Nhưng với PHD, tiếng Tây bảnh thực, tiếng Việt yếu quá.

Tiếng Tây của PHD, khi dịch Khánh Trường, Dưong Thu Hương, rất ít chất văn học. Và đây là do tạng của PHD: Anh không mê đọc tác phẩm văn học, không mê viết văn. Đó là sự thực. (3)

Bạn phải mê cơ, mê thực, thì mới thành nhà văn, nhà dịch thuật được.

Biết tiếng nước người chưa đủ để làm nhà văn, nhà dịch thuật.

Gấu thấy nhan nhản, ba thứ thơ, truyện của Mít, được dịch qua tiếng Anh, tiếng U, mà chưa mặn với chúng, là vì, nguyên tác tiếng Việt đã thiếu muối, khi được dịch qua tiếng nước người, thì lại sử dụng thứ tiếng chợ búa, giao thiệp hàng ngày, làm sao thành tác phẩm văn học?

NQT

(1)

Salman Rushdie, một trong những đứa con của giờ Tý thì cho rằng, muốn giải phóng ra khỏi giấc mơ (muội) vong thân trong ngôn ngữ là phải viết văn bằng tiếng Anh. Trong bài viết "Quê hương tưởng tượng", ông viết: Chinh phục tiếng Anh có lẽ là hoàn tất tiến trình giải phóng của chúng ta.

Source

(2) Ainsi parlait Kourouma

(3)

Có thể bạn PHD sẽ "phản biện", nguyên tác không có mùi văn chương, làm sao tôi phịa ra?

Không phải như vậy. Lý do là, bạn không sống trong cái môi trường đó, lại thêm có tí mặc cảm bỏ chạy, thành ra vô phương.

Chính là vì bỏ chạy, nên bạn mới chọn những tác phẩm đó để dịch.

Một khi có tí lấn cấn, là thua thôi. NQT

Gấu cứ nhức đầu hoài, với câu hỏi hắc búa, tại làm sao mà ông Tây mũi tẹt TTD, bỏ chạy cuộc chiến Mít ngay từ khi “chưa có cuộc chiến Mít”, ngồi Les Deux Magots, Paris, dịch Camus, mà lại chọn ngay cuốn Sa Đọa để mà dịch.

Hóa ra là chỉ có mỗi cách, dịch cuốn đó, thì mới nuốt trôi khúc xương nhức nhối, tớ là một kẻ… sa đọa!

Dĩ độc trị độc là vậy!

Tình cờ đọc câu này, trong cuộc phỏng vấn Dominique Fernandez, [ông Hàn ‘gay’ trong Hàn Lâm Viện Pháp: Một trong những lý do tôi muốn vô Hàn Lâm Viện Pháp, là, ao ước của một tên “gay” dám nói huỵch toẹt ra, đã được chấp thuận], trên số Magazine Littéraire, Jan 2011, đặc biệt về Đạo Đức: “Viết 1 cuốn tiểu thuyết về Sartre, hay Mauriac, là hai kẻ chết ở trên giường, thì tôi không quan tâm!”

Gấu nghĩ, cũng cùng lý do như vậy ông Tây PHD dịch KT, DTH, qua tiếng Tây, ông Tây TTD dịch Camus qua tiếng Mít.

Nhân nghe và nhìn lại một phỏng vấn Hồ Chí Minh trả lời một phóng viên Pháp bằng tiếng Pháp

PHD

Tiếng Mít như thế, thì quả là quá tệ. Đúng là nghĩ sao viết vậy, người ơi! Tệ lắm, thì cũng viết, nhân coi lại 1 cuộc phỏng vấn Bác Hồ.
Vậy là đủ rồi. Mọi râu ria, Bác nói tiếng Tây…đưa vô bài viết.

Nói về một vấn đề phức tạp bằng ngoại ngữ, đương nhiên khó.

PHD

Bài phỏng vấn, với những câu hỏi, cũng rất thường, có gì mà đương nhiên khó?

Cái câu quan trọng nhất, mà em Đầm đưa ra, là, Bác có nên mời De Gaulle làm trọng tài cho cuộc chiến. PHD khen câu trả lời của Bác là tuyệt. Theo Gấu, trả lời như vậy quá dở, mà còn lộ dã tâm ăn cướp, coi thường sinh mạng người Mít…  
Với 1 tay ký giả nhà nghề, chỉ qua câu trả lời là biết, đừng hy vọng VC tha ăn cướp Miền Nam.

Cái tay Simon Leys, cũng trong 1 trường hợp tương tự, đã chửi Malraux, khi phỏng vấn Mao, là ngu quá, chỉ 1 câu hớ miệng của Mao, với tay phóng viên nhà nghề, là đủ ngửi ra Cuộc Cách Mạng văn hóa, Mao cho tiến hành liền sau đó:

Hóa ra là, cuộc phỏng vấn lớn lao của thế kỷ chúng ta, kéo dài 3 giờ đồng hồ, giữa hai ông khổng lồ cách mạng gia-triết gia, thực sự chỉ kéo dài 30 phút, và chỉ là trao đổi ngoại giao tầm phào. Nhưng Mao, có thể lỡ miệng, đã đưa ra một lời cảnh cáo, rằng nhà văn, trí thức đã bị hư ruỗng tới tận xương tủy, và đám trẻ cần được sử dụng, để chống lại cái xấu phản cách mạng này. Năm sau, cuộc Cách Mạng Văn Hóa khủng khiếp đã bùng nổ. Một phóng viên nhà nghề, khoan nói một nhà văn, đã ngửi ra một cái gì đó - khoan nói mùi thuốc súng, mùi người chết - và chụp lấy cơ hội ngàn năm một thuở này, nhưng Malraux đã không được thính mũi như vậy. Và Mao sau đó, không thể kiên nhẫn hơn, đã đưa ra một lời kết luận cụt ngủn.

Văn chương làm dáng

Phóng viên : Pensez-vous que le général De Gaulle pourrait en quelque sorte, à un certain moment, arbitrer le conflit ?
HCM : Arbitrer ? Qu'est-ce que vous comprenez par le mot arbitrer ? Nous ne sommes pas des… des équipes de football ! (cười…)

Tuyệt.

Một cách nhẹ nhàng và hài hước, rất ngoại giao, để… remettre chacun à sa place, y compris De Gaulle, La France et la journaliste.

Source

 

Tây Du.
-Lúc này anh không còn lấy tên là anh “Ba”, mà là Paul Tất Thành.
Cái nhìn tự tin, dáng dấp đúng điệu công tử Paris, anh đang dạo chơi trên cầu Alexandre III
-Đơn xin vô học trường thuộc địa như một nội trú của anh Paul

As for me, I prefer to smell French shit for five years, rather than Chinese shit for the rest of my life.
Ta thà ngửi cứt Tây năm năm còn hơn ngửi cứt Tầu cả đời

Ho Chi Minh

Visiting President Ho Chi Minh, I found him very courteous, and he explained the difficulties which had made him refuse my previous visit. He took me for a walk in the countryside surrounding his HQ. One had to keep a weather-eye open for American bombers. A helicopter approached and I wondered whether it was American, but it proved to be one of 'ours' and landed. A very pretty European girl appeared and began to walk off on her own. "Is she safe". I asked Ho Chi Minh and he called after her, "Come back. You don't know what our boys mightn’t want to do with you."

[Thăm Chủ Tịch Hồ Chí Minh, tôi nhận thấy ông rất lịch sự. Ông giải thích những khó khăn khiến ông từ chối lần thăm trước của tôi. Ông dẫn tôi làm một vòng dạo quê, quanh Tổng Hành Dinh của ông. Mọi người lúc nào cũng phải trông chừng máy bay Mẽo. Một chiếc máy bay lên thẳng sà xuống, tôi nghĩ thầm, dám tụi khốn đó nhưng hoá ra là của "phe ta". Chiếc lên thẳng đậu xuống mặt đất, và một em Âu Châu xinh đẹp xuất hiện, cứ thế làm một đường tự biên tự diễn, vung va vung vẩy đi một mách, không thèm ngó ngàng mấy đồng chí công an hay cận vệ...
"Này, liệu con bé có yên ổn không đấy", tôi hỏi ông Hồ. Ông gọi với theo cô gái: "Quay lại đây, con ngốc! Mày không sợ mấy thằng bỏi của chúng tao làm thịt mày hả?"]. 

Graham Greene: Một Thế Giới Của Riêng Tôi, Nhật Ký Mơ, A World of My Own, A Dream Diary, [nhà xb Alfred A. Knopf Canada, 1992].

Bài viết ngắn trên, chắc là phịa, hoàn toàn phịa. Nhưng nó có nguồn của nó, là 1 sự kiện thực, được Greene kể lại trong Tẩu Vi Thượng Sách, Ways of Escape.
Greene ra Hà Nội xin gặp Bác, Bác phán OK, nhưng đợi hoài đợi hoài, cuối cùng G phải phịa ra 1 cái tin gì đó, như là 1 cú đe dọa, mi không gặp ta là ta sẽ gì gì đó, và Bác hoảng quá, bèn tiếp liền!
Trên TV có viết về cú này, và về lần tiên trong đời Greene được hít tô phe, trong những ngày chờ gặp Bác.

Source

damau bị tường lửa công kích
*

Công kích là tấn công & đả kích, nghĩa là phải sử dụng, một diễn đàn nào đó để làm hai việc này.
Tường lửa chỉ làm được có 1 việc là tấn công thôi, theo nghĩa, làm cho không ai vô đọc được damau.
Gấu thấy cái tít này từ lâu lắm rồi, cũng chẳng tính xía vô, nhưng chẳng thấy ai ngứa mắt cả, đành phải ngứa miệng đả kích! NQT

Monday, April 18, 2011 10:57 PM
Bác Gấu kính,
Theo Từ Điển tiếng Việt của Hoàng Phê (xuất bản 1997, trang 200), công kích là động từ, có 2 nghĩa, 1: tấn công bằng vũ khí; 2: phản đối, chỉ trích gay gắt.
Kính.
Một độc giả ở Hà Nội

Tks. NQT

Việt Nam Từ Ðiển, của Lê Văn Ðức và Lê Ngọc Trụ, nhà sách Khai Trí. Công kích: đt (động từ). Áp đánh, đánh phá: Ðịch bị công kích phải rút lui. Bài bác, cự, chống báng: công kích ông Hội trưởng giữa phiên họp; Viết bài công kích trên báo.

Tức mình muốn chửi thề

Đăng ngày: 06:27 19-04-2011

Tôi thỉnh thoảng gửi bài dịch cho Da Màu. Rất nhiều lần Da Màu nhờ tôi dịch bài này bài kia, tôi vui lòng nhận lời. Có khi tôi dịch cũng sai vì không hiểu hết, vì láu táu không kỹ, không đọc lại. Da Màu chỉnh sửa, edited, thường thường tôi cũng vui lòng không nói gì. Gần đây tôi được nhờ dịch truyện của Angie Châu. Dịch xong tôi có đưa cho ông bố của cô Angie đọc lại. Ông cũng góp ý sửa chữa tôi làm theo, bản dịch tôi thấy hài lòng. Không dám nói là hay nhưng nếu đã được nhờ dịch nhiều lần thì chắc cũng tạm ổn. Ai mà đi nhờ người dịch mình không vừa ý bao giờ. Lần này tôi được bảo là Da Màu sẽ đăng bản dịch vào tuần thứ Hai tháng 4 sau khi soandso xem lại. Hôm nay đi làm về tôi nhận được e-mail bảo tôi như thế này:

“Chị HH,
Em đã dành rất nhiều thời gian để edit cho hoàn hảo. Mỗi ngày em làm khoảng 1 tiếng suốt hơn hai tuần lễ đó chị. 
Em gởi chị bản đã edit nhé, chị em mình cùng tham khảo nhé.”

Tham khảo cái con mẹ gì. Nghe mà hết hồn. Làm mình nghĩ dịch gì mà dở đến độ người ta phải hoàn hảo hóa nó đến mức tốn thì giờ đến thế. Nghe giống như bác sĩ giải phẩu thẩm mỹ “nè mụ kia, mụ xấu quá phải sửa cặp mắt, lỗ mũi, bụng mụ mỡ không phải cắt lớp mỡ ấy đi, ngực mụ lép quá phải bơm silicon vào, môi kia phải bơm cho đầy, bàn tay phải bơm cho mất gân, tôi phải mất thì giờ, năm chục ngày trên bàn mổ, và 500 ngàn đô la cho mụ trở nên hoàn hảo trong mắt tôi. Chân mụ ngắn tôi sẽ ghép một khúc xương, đầu mụ méo tôi sẽ niền kim cô cho nó tròn."

Xong rồi chễm chệ ký tên soandso hiệu đính. Chuyện dịch sai sửa cho đúng thì tôi cám ơn, chứ lấy chữ này thay cho chữ kia vì nghĩ là nó hay hơn thì không ổn. Chuyện hay dở là chuyện perception. Cô thấy chữ cô hay nhưng tôi thích chữ tôi dùng. Tôi thích cái khiếm khuyết xấu xí của tôi. Nếu chê tôi xấu thì đừng mời tôi thi hoa hậu. Còn nếu muốn đánh rớt tôi thì cứ đánh rớt. Tôi muốn giữ cái vẻ tự nhiên của tôi. Văn mình vợ người. Mình thấy văn mình hay nhưng người ta không thích thì sao? Nói thật, tôi chưa lần nào đọc những bài thơ hay bản dịch của cô. Cô dựa vào đâu mà nghĩ là bài dịch của cô hay hơn bài dịch của tôi? May mà dịch không ăn tiền. Chảnh gì mà chảnh dữ a. Từ rày tôi sẽ không gửi bài dịch cho Da Màu nữa đâu nhé. Quí vị cứ tha hồ tự biên tự diễn. Hồi đó đến giờ tôi bị một hai lần như thế. Mình cong lưng dịch, thiên hạ sửa rồi tự ý thêm vào nhuận sắc và hiệu đính. Mỗi lần như vậy là tôi phát sùng nhưng nghĩ bụng chuyện chơi mà hơi sức đâu mà giận, nhưng riết rồi cũng phát cáu. Thấy dở thì đừng đăng. Cứ đợi người ta làm cực khổ rồi nhào vô ăn có. Ai cũng biết người đọc sau khi người ta dịch luôn có lợi thế ở chỗ đánh bóng bản dịch. Làm văn chương gì mà cướp sức lao động của người ta trắng trợn thế. Chẳng những ít tốn sức lao động còn được lên giọng là ta đây giỏi hơn. Nói phét thì cũng vừa phải thôi. Tôi dịch trung bình nửa giờ một trang, một đoạn truyện năm sáu trang như thế này tôi chỉ mất hai ba giờ đồng hồ để dịch, thế mà phải sửa đến 14 giờ, bộ vừa đọc vừa đánh vần đấy nhỉ? Tôi đánh vần vẫn còn nhanh hơn thế. Lưu manh!
ĐM!
Xin lỗi độc giả, vì tôi tức quá nên chửi cho hả giận!
Blog HH

Note:
Rất thông cảm. NQT

Trong quá khứ, chỉ có mỗi PCL, bà chủ VHNT trên net là bảnh nhất. Không bao giờ bà làm ba cái chuyện khốn nạn đó. Không bao giờ hiệu đính bài của cộng tác viên. Hơn thế nữa, không bao giờ dạy đời, hay tự thổi, nhờ tui mà không biết bao nhiêu là thiên tài đã ra đời!
Có 1 lần, đọc, Gấu thấy bài của Gấu có 1 chữ bị hiệu đính. Hỏi, bà cho biết, đó là chuyển font.
Gấu chưa từng viết cho diễn đàn nào được lâu, 1 phần là do đám ngu này. Cứ tưởng mình có cái diễn đàn là ghê gớm lắm, đâu có biết, không có người cộng tác, thì có ma vô đọc.

Gấu viết cho VHNT mấy năm trời, chẳng bao giờ bực mình cả, và chỉ ra ở riêng khi VHNT gặp trouble với server, tức cơ quan mà PCL là nhân viên, và VHNT là 1 diễn đàn free, và trang TV thì lại là free của free, theo nghĩa, PCL cho riêng Gấu 1 account, tha hồ tự tung tự tác.

Như đã lèm bèm nhiều lần, Gấu viết cho tờ Văn Học của NMG được 2 năm, cũng rất dễ chịu, lâu lâu, họa hoằn lắm thì ông chủ chi địa mới hiệu đính, 1, hoặc 2 từ, hoặc bỏ hẳn vài viết, vì 1 lý do nào đó, thí dụ cái bài xoa đầu [hay bợ đít thì cũng thế] HPNT, Mùa Xuân nói chuyện Mậu Thân.

Chỉ tới khi Gấu tính giới thiệu Steiner, thì NMG mới lắc đầu, tay này cao quá, độc giả Văn Học chưa đọc được. Thế là Gấu mới nghỉ viết, tự kiếm đường đưa Steiner, tức Lò Thiêu, tới cho độc giả Mít thưởng thức, và so sánh với Lò Cải Tạo của Bắc Kít.

Và thế là Gấu bèn gửi bài cho PCL, và để làm 1 cú test, gửi đúng cái bài về HPNT.

PCL gửi mail, anh cho bài khác, nhân vật này đang gây tranh cãi, sợ xui cho cái duyên văn nghệ giữa anh và VHNT.

Suốt thời gian viết cho VHNT, thời gian đầu, khi còn phải gửi bài, chỉ có 1 lần độc nhất, bị từ chối. PCL muốn đăng, nhưng BBT không chịu, vì đó là 1 bài viết về 1 tác giả trước là 1 thành viên của nhóm, nhưng sau tách ra.
PCL viết, tôi thật tình muốn đăng, nhưng chiều ý đám đông.

Theo như Gấu được biết, PCL tính cho VHNT tái xuất hiện, nhưng không có được sự thoả thuận của cả nhóm, nên lại thôi, và sau đó, cô mất vì bịnh.
Bao nhiêu "thiên tài" đã từ VHNT mà ra, nào PNH, TTCD, TN... Vậy mà có bao giờ bà chủ diễn đàn khoe khoang về mình, hay chơi cái trò khốn nạn hiệu đính đâu?

Nói như vậy, chẳng lẽ không có cái vụ hiệu đính?
Có, nhưng đây là công việc của BBT, hoặc thư ký tòa soạn. Họ chỉ làm công chuyện này, khi gặp lỗi chính tả, hoặc câu sái văn phạm. Họ sửa, và đưa cho tác giả đọc, nếu đồng ý, thì sẽ đăng. Không ai có quyền hiệu đính bài viết, theo cái nghĩa, sửa văn của người cộng tác, nếu không được sự đồng ý của tác giả.

You’re Not in Your Own House Here, My Dear Fellow

Milan Kundera 

Trong chương 9, và cũng là chương chót Những Di chúc bị Phản bội, Kundera bàn về một sự thô bạo trong thế giới văn chương: vấn đề cắt xén, vặn vẹo tác phẩm, ngay từ khi tác giả còn sống, và lẽ dĩ nhiên, càng trở nên thô bạo hơn, khi họ đã chết rồi.
Ông kể chuyện, vào cuối đời, Stravinsky quyết định tự trình diễn, như một tay dương cầm, hay một nhạc trưởng, toàn bộ âm nhạc của ông. Và bị chế diễu thậm tệ: khi Stravinsky trình diễn qua vai nhạc trưởng, ông ta khiếp đảm đến độ, mắt dán vào nốt nhạc, tuy đã thuộc lòng. Và tính giờ. Mọi nguồn vui rời bỏ ông!

Kundera tự hỏi tại sao, và ông tìm được câu trả lời, khi nghiên cứu 146 bức thư, của Stravinsky gửi cho Ernest Ansermet (người chế diễu), khởi sự năm 1914: My dear Ansernet, My dear fellow, My dear friend, Very dear, My dear Ernest, rồi bất thình lình: "Paris Oct 14, 1937, Rất vội, bạn thân của tôi. Tuyệt đối không có bất cứ một lý do gì cắt xén Chơi Bài (Jeu de cartes) khi trình diễn... Cá nhân bạn cảm thấy một vài động tác hơi ngán ngẩm (boring). Về chuyện đó, tôi chịu thua. Nhưng tôi thật sự ngỡ ngàng khi bạn cố thuyết phục tôi về vụ "cắt xén"; tôi, người đã trình diễn nó tại Venice, và cũng đã cho bạn biết về sự hứng khởi của khán thính giả... Tôi thực sự không tin khán thính giả của bạn kém thông minh, so với ở Venice. Nghĩ rằng bạn có thiện ý, khi muốn co dãn để công chúng dễ hiểu hơn: Bạn, người đã từng can đảm chơi một danh tác đầy rủi ro như Giao hưởng Đàn Gió (Symphonies of Wind Instruments); khi khăng khăng cho rằng nó phải thành công, và công chúng thừa sức để thông cảm! Bởi vậy tôi không để cho bạn cắt xén "Jeu de cartes". Tôi nghĩ, tốt nhất đừng chơi nó gì hết, còn hơn là với sự dè dặt! Tôi không còn gì để thêm. Chấm hết!"

Ngày 15, tháng Mười, bạn trả lời: "Tôi chỉ xin bạn tha lỗi cho tôi, về một cắt xén nho nhỏ..." "I am sorry, nhưng không cho phép bạn về bất cứ một cắt xén nào trong Jeu de cartes... Bạn ơi, đây đâu phải nhà của bạn."
 

Gấu trích lại 1 đoạn trên, để gửi mấy đấng đệ tử của Thầy Cuốc:
Trang TV đâu có phải là nhà của bạn?

Có, cái giọng “tự khen tự thổi” của Gấu trên TV.
Nhưng bạn thử kiếm, 1 bài nào của Gấu, ở 1 diễn đàn khác, khi Gấu còn mặt dầy xin đóng góp bài vở, thí dụ, Chợ Cá, thí dụ Hậu Vệ, coi có một dòng nào như thế?
TV là nhà của Gấu mà, đúng không? Nếu bạn không thích cái giọng đó, dễ quá, đi chỗ khác chơi, tại sao lại mất thì giờ viết mail, chửi?

Chửi dịch sai, OK. Nếu đúng dịch sai, Gấu này sửa liền, và còn cám ơn, thực tình cám ơn.
Thử hỏi, có 1 ông bà nào làm được như Gấu chưa. Có diễn đàn nào đăng nguyên tác cùng bản dịch như TV?
Bà chủ diễn đàn DM, khi Gấu lôi lỗi dịch sai, “đủ” khác “cần”, bà len lén sửa. Không cám ơn.
Bi Bì Xèo, “Bán đảo ngục tù”, cũng len lén sửa. Cũng không cám ơn.
Thầy Cuốc, Simone de Beauvoir[e], đã có bướm rồi còn thêm bướm [“e”], cũng lén sửa. NO TKS.
Mít Butor, sửa thơ Brodsky cho vừa mũi nhà nước VC. NO TKS
Nguyễn Trung Ðức dịch Trăm Năm Cô Ðơn. Sai. Gấu nêu ra, còn được 1 ông Ðức viết bài ngợi khen.

 

Sao bac ghet talawas...?

Gấu thực sự quá tởm mấy đấng Yankee mũi tẹt thì đúng hơn. Khi diễn đàn này mới xuất hiện, Gấu là người đầu tiên viết, trong khi những người khác còn nghi ngại, ấy là vì Gấu nghĩ, đây là thời điểm để nối lại mối nối bị đứt với Đất Bắc của Gấu.
Liền sau đó, là thất vọng, nhưng vẫn hy vọng, rồi hoàn toàn tuyệt vọng.

Một khi đám Yankee mũi tẹt, khoan nói ở trong nước, nói được một lời ân hận về cái chuyện ăn cướp Miền Nam, thì may ra mới có sự thay đổi.
Chính cái sự ăn cướp Miền Nam đã gây nên tai họa khủng khiếp, và đẩy đất nước chìm đắm vào cơn băng hoại, không biết đến bao giờ mới thoát ra được.
Có vẻ như sự kiện chúng chẳng thể nói được điều này, còn là do mặc cảm dốt nát. Cả một diễn đàn như thế, trong mấy năm trời như thế, đâu có để lại một cái gì cho ra hồn, ngoài mớ văn học Miền Nam được họ sưu tầm?
Cả một đám làm cho Bi Bi Xèo như thế, mà dịch “Bán Đảo” Ngục Tù? Khi có người chỉ cho thấy sự dốt nát, thì cũng không biết lên tiếng cám ơn? Chúng 'vô học' đến mức như thế thì làm sao khá cho được?
Cái sự băng hoại đạo đức, ở đám chóp bu như đám này, mới đáng sợ, và vô phương cứu chữa.

Kính. NQT

Giấc mơ giải phóng Miền Nam thống nhất đất nước là giấc mơ tuyệt vời nhất của Miền Bắc, và nó càng thêm tuyệt vời khi rong ruổi với giấc mơ Mác Xít về một con người hoàn toàn, l’homme total, con người mới xã hội chủ nghĩa. Nhưng nằm dưới đáy sâu lịch sử của một miền đất, nằm nơi đáy sâu của bất cứ một con người Miền Bắc, vừa đẻ ra là đã có rồi, kể từ khi có Đàng Trong, còn là con thú săn mồi sống mà nhân loại có từ thời ăn lông ở lỗ, và cùng với con thú đó,  là cơn đói khát, ao ước được thoả mãn, thành thử rong ruổi với cái tốt, còn là cái xấu, cái đại ác của một miền đất quá cằn cỗi vì thiên nhiên khắc nghiệt ảnh hưởng tới lòng người hà khắc, chai đá.
Tới thời điểm 30 Tháng Tư, thì cái tốt mất hết, chỉ còn cái xấu, con thú xổ chuồng, khi đẩy được Miền Nam vào thế bại trận, biến cả một miền đất thành chiến lợi phẩm. Đó là sự thực về cuộc chiến, theo Gấu.
Câu nói của DVM, chúng tôi chờ mấy ông để bàn giao, và hành động trước đó, đuổi Mỹ ra khỏi Miền Nam trong vòng 24 tiếng, bắt VNCH bỏ súng, nói lên tấm lòng của người Miền Nam, nhưng câu nói của Bùi Tín, cũng nói lên "tấm lòng" của người Miền Bắc. Sự thực của cuộc chiến, chỉ cần hai câu nói, là quá đầy đủ!

Gấu này tin rằng, ngay trong đám tinh anh của sĩ phu Bắc Hà cũng không nhận ra cái phần đẹp nhất của giấc mơ giải phóng Miền Nam của Yankee mũi tẹt, chính vì vậy mà DTH cho rằng, đây là cuộc chiến ngu xuẩn nhất của dân Mít.
Bạn phải nhìn ra cái phần đẹp nhất của nó, thì mới có thể tưởng niệm những liệt sĩ của Miền Bắc, như nữ thi sĩ Xuân Quí, như Đặng Thuỳ Trâm được. Và, ở bên kia thế giới, họ mới bớt đau lòng.
Giấc mơ đẹp biến thành hiện thực khủng khiếp, chính là do Cái Độc Cái Ác của một miền đất mà ra.
Chính Cái Độc, Cái Ác này đã đẩy họ vô chiến trường, như chính họ thú nhận trong nhật ký. Họ quá tởm nó, mà bỏ Đất Bắc, một phẩn.
Sở dĩ Lời Dối Trá được muôn người một một tin theo, ấy chính là vì nó hợp với giấc mơ của muôn người
Gấu đã mường tượng điều này, khi viết về bài thơ Điện Biên của Tố Hữu:
"Balzac mô tả cái nón, là bởi vì có người đang đội nó" (3). Đằng sau những loa dậy đất, đèn đuốc đỏ rực bản làng, có một giấc mơ - cái thật trong tương lai - mà cả một miền đất muốn vươn tới, muốn sở hữu. Chúng ta phải hiểu như vậy, thì mới giải thích được, dù chỉ một người ngã xuống ở mảnh đất Điện Biên.
Như chúng ta đều biết, giấc mơ đã không trở thành hiện thực, và đó là những cay đắng giấu kín đằng sau nụ cười hiền như Phật của Tố Hữu.
PXA, đến giờ chót, đi không được, là cũng vì giấc mơ thất bại đó, chắc hẳn?
Đỉnh Cao Chói Lọi

Như đã từng thưa nhiều lần, Tin Văn thực sự không phải là một trang văn học theo nghĩa thuần túy của nó. Đào Hiếu, trong một bài viết cho BBC, đã coi báo chí trong nước có một tổng biên tập. Trang Tin Văn cũng thế, cũng có một tổng biên tập, và ông này ra lệnh: Tất cả những bài viết trên Tin Văn, bằng mọi cách, cố làm sao trả lời cho được câu hỏi hắc búa: Giả như dân Mít chúng ta biết đến cái độc cái ác đưa đến Lò Thiêu Người tại Âu Châu, liệu chúng ta có tránh đi vào vết xe đổ, nghĩa là không để xẩy ra cú tàn khốc tàn độc 10 ngày Lò Cải Tạo?

Một độc giả “meo”, đặt nan đề, giả như mi kiếm thấy câu trả lời cho câu hỏi trên, thì liệu có thay đổi gì cho số phận của dân Mít của mi, nhất là, liệu cái đám Yankee mũt tẹt, trong có mi, có ‘khác’ đi không?

Căng thiệt!

John le Carré turns down Booker honour
John Le Carré đếch thèm vinh quang Booker!

Doyen of spy fiction asks to be removed from shortlist for Man Booker International prize as he 'doesn't compete for awards'
Nè, bỏ sách của ta ra khỏi danh sách đề cử giải thưởng Hội Nhà Văn nhe!

---

Thư Ðông Kinh: Lịch Sử Lập Lại

Cũng chỉ là tình cờ, cơ may đúng hơn, trước khi xẩy ra trận động đất 1 ngày, tôi viết 1 bài cho tờ Asahi Shimbun, ấn bản buổi sáng. Về 1 ngư phủ cùng thế hệ với tôi, nhiễm phóng sạ vào năm 1954 trong lần thử bom tại Bikini Atoll. Tôi nghe nói tới anh lần đầu khi tôi 19. Trong suốt cuộc đời sau đó, anh dành nó vào việc tố cáo con ngáo ộp nguyên tử, [huyền thoại răn đe hạt nhân], và sự ngạo mạn của những kẻ bợ đít nó. Liệu đây là 1 thứ thần giao cách cảm, hay 1 điềm báo u ám  khiến tôi nhớ tới anh ta, trước khi tai họa xẩy ra?
Anh ta còn chiến đấu chống những chương trình điện hạt nhân và cùng với chúng là những hiểm họa.
Tôi cũng đã từ lâu trầm tư về lịch sử nước Nhật qua lăng kính của ba loại người: những người đã chết ở Hiroshima và Nagasaki, những người nhiễm phóng sạ trong vụ thử bom Bikini, và những nạn nhân của những tai nạn tại những cơ sở, nhà máy hạt nhân. Nếu bạn nhìn lịch sử nước Nhật qua lăng kính trên, thì bi kịch trên thật là hiển nhiên, tự nói nói ra, tự nó tố cáo nó. Bây giờ, vào những ngày này, hiểm nguy nhà máy nguyên tử đã trở thành thực tại. Cho dù diễn biến thảm họa cũng sẽ phải chấm dứt - và tôi thực sự cầu mong, và kính trọng nỗ lực của nhân loại hầu có được kết quả này, nghĩa là ngăn chặn được thảm họa đừng để nó phát sinh thêm những hậu quả nghiêm trọng - cho dù vậy, thì ý nghĩa của thảm họa vẫn có chi mù mờ, không làm sao vạch trần ra được: Lịch sử nước Nhựt Bổn đi vô một “pha” mới , và một lần nữa, chúng ta phải nhìn sự vật qua con mắt của những nạn nhân của điện hạt nhân, của những đàn ông, đàn bà chứng tỏ sự can đảm của họ qua đau khổ. Bài học mà chúng ta có được từ thảm họa hiện thời sẽ tùy thuộc, hoặc, những kẻ sống sót nó, chọn lựa, đừng lập lại lỗi lầm, hoặc, kệ cha nó, cứ lầm tiếp.
Tai họa này đã kết hợp thành một, theo một đường lối thật bi thảm, hai hiện tượng: cái sự hơi quá bị nhạy cảm với động đất của nước Nhật, và hiểm họa do năng lượng hạt nhân gây ra. Cái đầu thì từ thưở khai thiên lập địa của đất nước này đã có rồi. Cái thứ nhì, đến bi giờ người dân Nhật mới nhận ra, nó còn khủng khiếp hơn nhiều so với động đất và sóng thần, và thê thảm hơn, vì đây là tác phẩm của con người!

Nhựt Bổn học được gì, từ thảm kịch Hiroshima?

Một trong những nhà tư tưởng gia đương thời số một của Nhựt, Suichi Kato, mất năm 2008, nói về bom nguyên tử và lò hạt nhân, đã nhớ lại một dòng từ tác phẩm “The Pillow Book” [cuốn sách gối đầu], được viết ra cách đây 1 ngàn năm, bởi một người đàn bà, Sei Shonagon, qua đó, tác giả gợi ra ‘một điều gì có vẻ thật xa, nhưng sự thực, rất ư là gần”. Thảm họa hạt nhân, có vẻ như là thật là xa vời, chưa chắc, chưa hẳn là sẽ xẩy ra, nhưng than ôi, cái viễn cảnh của nó thì lại luôn luôn ở với chúng ta, trên từng cây số! Nhật bổn đúng ra là không nên nghĩ tới năng lượng hạt nhân, theo cái kiểu, trong cái dòng, đây là một thứ sản xuất kỹ nghệ. Họ không nên diễn dịch ra từ thảm kịch Hiroshima, một hệ luận: nó là một ‘recipe’ [đơn thuốc], cho phát triển. Như động đất, sóng thần, và những thiên tai khác, kinh nghiệm Hiroshima phải được khắc sâu, bằng acít, vào hồi ức của nhân loại.
Nó khủng nhất, bởi vì là do con người làm ra, mấy thứ kia, là do ông Trời cà chớn!
Cái kiểu lập lại lỗi lầm, bằng cách trưng bày nó, qua xây dựng những lò nguyên tử, cái kiểu coi thường mạng người như thế, là một sự phản bội rất ư là khốn kiếp, hồi ức của những nạn nhân Hiroshima.

Tôi lên mười năm Nhật bại trận. Năm sau, Tân Hiến Pháp ra đời. Những năm tiếp theo, tôi cứ tự hỏi chính mình, cái chủ nghĩa hòa bường được ghi trong Hiến Pháp, trong đó bao gồm nghị quyết từ bỏ sử dụng sức mạnh, và sau đó, “nguyên tắc ba không” [không sở hữu, không sản xuất, không đưa vô Nhựt võ khí nguyên tử), liệu có phải là sự trình bày đúng đắn, chính xác, những ý tưởng cơ bản của một nước Nhật hậu chiến. Như chuyện xẩy ra, Nhựt bổn đã lừng lững, từng bước một, tiến nhanh, tiến mạnh trên con đường tái tạo dựng lực lượng quân sự của nó, và những thoả thuận bí mật đã được thực hiện vào những năm 1960, cho phép Mẽo [Oe mà cũng biết ‘tiếng lóng’ này ư?] đưa khí giới nguyên tử vào quần đảo, và thế là “ba không” trở thành “ba có”.  Tuy nhiên, những ý tưởng về một nhân loại hậu chiến không hoàn toàn bị bỏ quên. Những người chết, theo dõi chúng ta, bắt buộc chúng ta tôn trọng những ý tưởng đó, và hồi ức của họ đã ngăn cản chúng ta, nhân danh chủ nghĩa hiện thực chính trị, hạn hẹp, khoanh vùng, tính nguy hại của võ khí nguyên tử. Chúng ta đã chống lại. Và từ đó, lộ ra một nước Nhựt bổn hàm hồ, bất phân, lưỡng lự: một quốc gia hòa bường nằm bên dưới cái dù che chắn, bảo vệ, của con ngáo ộp nguyên tử là nước Mẽo, là Chú Sam!

Người ta hy vọng, tai nạn ở nhà máy Fukushima sẽ cho phép nước Nhật nối lại được với nỗi đau Hiroshima, nối lại được với những nạn nhân của nó, và của Nagasaki, và tái xác nhận hiểm nguy của sức mạnh nguyên tử, và làm 1 cú chấm dứt ảo tưởng về sự hữu dụng của chính sách răn đe hạt nhân: Chúng ông có bom nguyên tử đấy nhé, đừng có đụng vô chúng ông! Vì nó, mà có cái trò bợ đít sức mạnh hạt nhân!

Vào cái thời có thể nói là chín chắn, trưởng thành, tôi viết 1 cuốn tiểu thuyết đặt tên là “Hãy dậy chúng tôi làm sao lớn nhanh hơn sự khùng điên của mình”, mày điên 1, thì tao khôn… 10, đại khái thế.
Bi giờ ở vào giai đoạn chót của cuộc đời, tôi đang viết cuốn “tiểu thuyết cuối cùng”. Giả như mà tôi xoay sở làm sao lớn nhanh hơn sự điên khùng hiện thời, cuốn tiểu thuyết mà tôi viết đó sẽ mở ra bằng cái dòng chót của Inferno của Dante: “Và thế là chúng mình ra được bên ngoài, và một lần nữa, nhìn những vì sao”

Kenzaburo Oe

WESTMINSTER (NV) - Nhạc sĩ Nguyễn Đức Quang, một trong những người sáng lập Phong Trào Du Ca Việt Nam hồi thập niên 1960, vừa qua đời lúc 4 giờ sáng Chủ Nhật, 27 Tháng Ba, 2011, tại California, Hoa Kỳ, thọ 68 tuổi. 

TV & NQT xin chia buồn và cầu chúc linh hồn bạn Nguyễn Ðức Quang sớm siêu thoát
*

NDQ @ Tòa soạn nhật báo Viễn Ðông, cc 1998, hoặc thời gian xẩy ra biến cố Trần Trường, 1999
Người nửa mặt là Khánh Trường

---

Thơ mỗi ngày

MM và nhà thơ Carl Sandburg: Nàng đến trễ hẹn 3 tiếng vì ở chỗ làm tóc, để có một mái tóc y chang của nhà thơ.
Những dòng thơ tuyệt vời trên đây, là để xưng tụng nàng.

"So many with a peach bloom of young years on them and laughter of red lips and memories in their eyes of dances the night before and plays and walks", Carl Sandburg's evocation of "Working Girls" (1916) seems to be brought to glamorous life forty-five years later…
Ui chao, “sao áo bay nhiều quá”, màu đào nở rộ của những năm tháng trẻ trung ở nơi  họ, và tiếng cười của những cặp môi đỏ thắm, và những kỷ niệm ở trong mắt của những cuộc khiêu vũ đêm hôm trước, và những cuộc chơi và những bước đi"

Un entretien exclusif avec Arundhati Roy
La bombe indienne

-Bà có vẻ không khoái Obama?
Khi hắn được bầu làm tổng thống nước Mẽo, một tờ biếm văn ở Nữu Ước đi một cái tít to tổ bố: "Một tên Ðen được sử dụng vào 1 công việc tồi tệ"

---

Hot

Hai bài hiện đang hot trên TV, khiến khách viếng thăm, thường là 300 vị [thực sự chỉ có chừng 150, nhưng ghé 2 lần/ngày] lên tới con số 400, vào thời điểm này, 1 con số kỷ lục.

Bài được đọc nhiều nhất là bài post lại từ blog Osin, liên quan tới Hồng Ánh

Quái nhất, là, làm sao mà độc giả TV lại mò ra bài viết này, trên TV, Gấu đã quên béng?
*

Nguồn

Còn bài kia, là “Kiển Tố” vừa đố vừa giảng, tức vụ Ðường kiến.

26 Mar 2011 169
27 Mar 2011 189
28 Mar 2011 206
29 Mar 2011 455

Tới giờ này, [9.15.PM], 455 visitors.
Hết ngày, [12. PM] sẽ là bao nhiêu?

Khủng thật!

Tin giờ chót: 520 vị!
Tks. NQT

Magnus Carlsen, a twenty-year-old Norwegian, first rose to number 1 in the global chess rankings last year.

Tân Kỳ Vương thế giới, 20 tuổi. Trông hình, tưởng một em!

---

---

Some natural disasters change history. Japan’s tsunami could be one

Vài thiên tai thay đổi lịch sử. Sóng Thần ở Nhật có thể là một.

---

Marilyn

MM-Personal:
From the Private Archive of Marilyn Monroe
edited by Lois Banner, with photographs by Mark Anderson.
Abrams, 335 pp., $35.00

Fragments:
Poems, Intimate Notes, Letters by Marilyn Monroe,
edited by Stanley Buchthal and Bernard Comment.
Farrar, Straus and Giroux,
239 pp., $30.00

The Life and Opinions of Maf the Dog, and of
His Friend Marilyn Monroe
by Andrew O'Hagan.
Houghton Mifflin Harcourt, 277 pp., $24.00

Larry McMurtry
…

Consider: she was born in a charity ward of Los Angeles County Hospital in 1926, as Norma Jeane Mortenson (sometimes Nortenson). Her mother, Gladys, worked in lowly film editing jobs; there she met Marilyn's probable father, Charles Stanley Gifford. Of Gladys, Marilyn said:
    I was a mistake. My mother didn't want to have me. I guess she never wanted me. I probably got in her way. I know I must have disgraced her. A divorced woman has enough problems getting a man, I guess, but one with an illegitimate baby.... I wish, I still wish, she had wanted me.…

[Tôi là một lỗi lầm. Mẹ tôi không muốn có tôi. Tôi nghĩ, chẳng bao giờ bả muốn. Chắc hẳn bả cảm thấy nhục nhã vì tôi... Tôi mong, tôi ước, tôi ao... “bả muốn có tôi”, biết là chừng nào]

Like many a woman with a troubled childhood and uncertain parentage, as Lois Banner delicately puts it, Marilyn had trouble with men. Her first husband, James Dougherty, vanished into the Merchant Marine. Arthur Miller drifted off. Joe DiMaggio was rough with her. At her death Miller is reported to have said, "Poor Marilyn, with a little luck she might have made it." Myself, I should have thought she did make it. Men, perhaps jealous of her fame, said unkind things. Tony Curtis famously said that kissing Marilyn was like kissing Hitler. He later explained that he had made the remark flippantly, in response to a workman's query, which doesn't make it any less of a rotten thing to say. (There is a photograph of him about to kiss her; he seems anything but reluctant.)

Như nhiều đàn bà tuổi thơ không êm đềm, bố mẹ khủng khẳng, MM gặp toàn thứ đàn ông không ra gì. Chồng đầu tiên biến mất khỏi đời em. Arthur Miller cũng đánh bài tẩu. Joe DiMaggio thượng cẳng chân hạ cẳng tay như 1 Mít vũ phu. Khi nghe tin em đi xa, tay viết kịch lừng danh của Mẽo, [Arthur Miller], ngậm ngùi buông một câu, tội nghiệp cho em, nhưng như vậy cũng còn có tí may mắn đấy. Đàn ông có lẽ đều ghen tị với hào quang của em, nên thốt ra toàn những lời lẽ mất dậy. Tony Curtis phán, hôn em thì giống như hôn Hitler. 

At the height of her fame an issue of Life with her picture on the cover sold 6,300,000 copies, and she was getting 20,000 fans letters a week.
…

Marilyn Monroe is buried in a modest little mortuary in Westwood, California. There are several more talent-picked burial places in this world-Westminster Abbey, Pere Lachaise, and even Forest Lawn-but none move me as much as that homely little acre in Westwood, where people I might actually have worked with lie. There's Natalie Wood, ridiculous in full makeup, running down a sand dune that wouldn't have been there in The Searchers. There's my own agent, Irving Paul "Swifty" Lazar, there's Truman Capote, no doubt come to be near Marilyn, there's Jack Lemmon, there's Dean Martin, and, greatest of all, there's Marilyn Monroe, who once said of herself:

Little Norma Jeane, the servant girl. The only way she could be sure people wanted to see her was to make them wait.

[MM nói về mình: Một đứa tớ gái. Cách độc nhất cô chắc chắn biết, mọi người muốn nhìn thấy cô, là, bắt họ đợi]

How sad is that?
The New York Review March 10, 2011

Sư tử Hà Đông
Burning bright

*
 

Günter Grass, Berlin, 1979

March 24, 2011
Charles Simic

The Box: Tales from the Darkroom
by Günter Grass, translated from the German by Krishna Winston                                                
Houghton Mifflin Harcourt, 194 pp., $23.00 

Wed, March 16, 2011 6:14:53 AM
Re: cho sua ma

I do not set up to be a poet. Only an all-round literary man: a man who talks, not one who sings ... Excuse this apology .. but I don't like to come before people who have a note of song, and let if be supposed I do not know the difference.
The letters of Robert Louis Stevenson, II, 77 (Londres, 1899).

Tôi không muốn làm nhà thơ.
Mà chỉ muốn làm một anh văn nghệ làng nhàng.
Một thằng nói, chứ không hát.
Xin lỗi vì đã trần tình như vậy, vì tôi không muốn chường mặt ra trước 1 tay biết rành về  hát, mà lại làm ra vẻ không nhận ra sự khác biệt
L.S. Stevenson 

Dịch cái gì lạ lùng thế hử? Sai bét nhè. Thảm nhất là dịch câu này:
Excuse this apology .. but I don't like to come before people who have a note of song, and let if (cái gì mà if ở đây hử?) be supposed I do not know the difference. [TV gạch dưới]
Xin lỗi vì đã trần tình như vậy, vì tôi không muốn chường mặt ra trước 1 tay biết rành về hát, mà lại làm ra vẻ không nhận ra sự khác biệt.
but I don't like to come before people who have a note of song = vì tôi không muốn chường mặt ra trước 1 tay biết rành về hát ??????
and let it be supposed I do not know the difference = mà lại làm ra vẻ không nhận ra sự khác biệt ???????
Dịch như một thằng dốt nát không biết tiếng Anh. Vậy mà sao lại hay đi chê bai những kẻ khác hử?
Nên khiêm tốn học lại từ đầu. Nhưng khổ quá, trễ rồi.
Thôi thì cứ sủa bậy cho qua ngày cũng được.
TCL 

Phúc đáp:
-“let if”:Nguyên văn nó như vậy, bạn nên viết thư, hay mail hỏi Borges & Stevention.
-Bạn chê dịch sai bét nhè, [Dịch như một thằng dốt nát không biết tiếng Anh. Vậy mà sao lại hay đi chê bai những kẻ khác hử?] sao không dịch lại, cho GNV này bớt dốt nát đi 1 chút?
Câu GNV dịch, thực sự chỉ là lấy ý, nhắm viết tiếp, chung quanh hai từ "quan trọng", với riêng GNV, của câu tiếng Anh là ‘set up’ và “difference”.
GNV đã từng phóng tác câu trên một lần rồi, đều cũng chỉ muợn người nói về mình, tức là đưa ra những phụ nghĩa, nhiều khi là phản nghĩa [dịch sai bét], cho nguyên tác.
Khi để nguyên tác, kế bên câu mô phỏng, là để độc giả thấy sự khác biệt giữa chúng.

Một khi dịch, là GNV này để rõ ràng ở bên dưới câu văn, hoặc bài viết.

Câu trên, ý nghĩa của nó, so với câu của GNV, đâu có khác, mà bạn viết là dịch sai bét?
GNV không tin, bạn hiểu nó, [vì không hiểu hai từ “let if”], làm sao dám nói GNV này dịch sai bét?

Bạn đã từng chôm 1 câu của TV, đem qua 1 diễn đàn khác, rồi chất vấn người dịch, [không phải GNV], gây 1 trận phong ba trong chén trà, là cái diễn đàn này.
Tại sao lại làm 1 việc thiếu lương thiện như thế?

Bạn viết GNV này lén lút chửi người khác…

Lén lút là sao? GNV này viết trên trang TV, chính bạn ngày nào cũng vô coi, qua những sự kiện đã từng xẩy ra cho thấy, tại sao lại nói, lén lút?
Lén lút thì làm sao bạn biết?
Bạn coi là chó sủa bậy, thì tại sao không mặc chó sủa, mà cứ vô đọc, để nghe chó sủa?
Nếu như thế, bạn là... ma?
NQT
*

I wonder if you saw my book of verses? It went into a second edition, because of my name, I suppose, and its PROSE merits. I do not set up to be a poet. Only an all-round literary man: a man who talks, not one who sings. But I believe the very fact that it was only speech served the book with the public. Horace is much a speaker, and see how popular! most of Martial is only speech, and I cannot conceive a person who does not love his Martial; most of Burns, also, such as 'The Louse,' 'The Toothache,' 'The Haggis,' and lots more of his best. Excuse this little apology for my house; but I don't like to come before people who have a note of song, and let it be supposed I do not know the difference.
http://robert-louis-stevenson.classic-literature.co.uk/the-letters-of-robert-louis-stevenson-volume-2/ebook-page-27.asp

Vào link đó mà đọc lại cho kỹ, rồi liệu mà công khai xin lỗi cho phải phép nhé. Chứ đừng có trốn luôn, hèn lắm.
Thật là 1 thằng già vừa dốt, vừa bướng bỉnh, cứ khăng khăng LET IF BE SUPPOSED, dốt đến thế là cùng, tiếng Anh kiểu gấu chó đấy à?
TCL

Tks.
Xin lỗi vì quá tin vào bản in trên tập thơ tiếng Tây của Borges. NQT

Như vậy là bạn còn nợ 1 lời công khai xin lỗi, v/v đã chôm 1 câu trên TV.
Tuy nhiên, GNV coi như chẳng đáng.
Dịch là phải có sai. Có gì mà hèn trốn?

Bạn thử nêu 1 trường hợp GNV này, hèn, trốn, trong khi rất nhiều người, trong có bà chủ bút một diễn đàn, đã từng lén sửa sai sót, do GNV này chỉ ra, [đủ/cần], hay thầy Cuốc [Simone de Beauvoir, viết sai, thành de Beauvoire], thí dụ.
Lén sửa cũng vẫn còn được, nhưng chôm thì hết thuốc chữa!
NQT
*

Còn dám nói: "GNV không tin, bạn hiểu nó, [vì không hiểu hai từ “let if”], làm sao dám nói GNV này dịch sai bét?"

Làm chó gì có "LET IF" trong tiếng Anh mà hiểu hử?
Thấy LET IF thì phải biết ngay là nó in sai chứ!

DỊCH GIẢ gì mà ngớ ngẩn thế!

Tks again.
NQT

TV nêu ra những trường hợp sai sót trong khi dịch, ở 1 số diễn đàn khác, tác giả khác, là để có 1 bản dịch tốt hơn, trung thực hơn.
Chính vì vậy, mà thường để bản chính, hay nguyên tác, từ đó được dịch ra. Bởi vì chỉ có cách đó, thì mới có hy vọng có thay đổi trong dịch thuật.
Dịch, giấu mẹ nguyên tác, thì làm sao biết đúng, sai.
Dịch sai, có người chỉ cho thấy, bị chửi, làm sao có bản dịch tốt?

Tribute to Sakharov

Alexandre Đại Đế!

Bộ mặt đen của nước Nga của Putin:

Ghi chú trong ngày

Chính thức thành lập ngày 3.2.1930, thời gian đầu, phải dồn hết tâm sức vào cuộc tranh đấu gay gắt để tồn tại, đảng Cộng sản hoàn toàn không có một chính sách nào về văn học, hoặc văn hoá nói chung.

NHQ Blog VOA.

Vào năm 1930, thì chủ nghĩa CS, đúng hơn, chủ nghĩa Marx, còn đang là giấc mơ đẹp nhất mà loài người có thể, không chỉ nghĩ ra được, mà còn tràn trề hy vọng, thực hiện được.
Làm gì có chuyện tranh đấu gay gắt để tồn tại. Nếu có, thì là tranh đấu gay gắt để nhuộm Đỏ toàn thế giới, trong có xứ Mít!

Cần gì chính sách chính xiếc cho mệt, mà chỉ cần 1 câu thần chú:
Hãy viết dưới ánh sáng của Đảng!

Cho đến tận năm 1954, nhân vật Đại trong Bếp Lửa, sau khi làm thịt Cô Thịnh, con riêng của ông Chính, và trước khi bỏ đi bưng, lên Việt Bắc, bỏ ra ngoài... theo VC, còn ngoái lại nói với anh bạn Tâm của mình:

Nó vưỡn đúng, cho tới lúc này, nó vưỡn đúng.
Tớ đếch tin vào lực lượng thứ ba!

Nó, là chủ nghĩa CS!

Nhưng phải là Steine phán, thì chúng ta mới thấy hết được hào quang của « Nó », ngay cả khi "Nó" đã biến thành độc dược rồi :

[Ui chao, lại nhớ đến sư phụ của NTV, là Nguyễn Đức Quỳnh, và câu phán hiển hách của tác giả Thằng Kình: Chủ nghĩa CS như bát cơm gạo tám thơm Phố Hàng Buồm, Hà Nội, nhưng trộn thuốc độc, còn chủ nghĩa QG  thì là bát cơm hẩm, thiu, trộn… kít.
Bạn muốn xơi bát cơm nào?]

Một trong những khác biệt rõ rệt giữa chủ nghĩa Phát xít và chủ nghĩa Cộng Sản: Phát Xít không gợi hứng cho một nghệ phẩm vĩ đại nào. Nó chẳng lôi kéo được một nhà văn hạng nhất vào quĩ đạo của nó, ngoại lệ may ra có trường hợp Montherlant. (Erza Pound không phải là Phát Xít; ông sử dụng những cơ hội và cờ biển của nó cho chủ thuyết kinh tế kỳ quặc của mình.) Ngược lại, chủ nghĩa Cộng Sản đã là một sức mạnh trung tâm trong rất nhiều tuyệt phẩm của văn học hiện đại; và kinh nghiệm riêng của từng người, khi tiếp cận chủ nghĩa Cộng Sản, đã ảnh hưởng, về ý thức, cũng như là về nghiệp văn, ở nhiều nhà văn lớn của thời đại chúng ta.
Tại sao có sự khác biệt này? Chẳng nghi ngờ chi, chủ nghĩa Phát-xít quá đê hèn, chẳng thể tác động tới lòng nhân hậu, vị tha, của trí tưởng tượng, vốn rất cần cho nghệ thuật văn chương. Cộng Sản ngay cả khi đã trở thành nọc độc, nó vẫn là một huyền thoại về tương lai, một viễn ảnh giầu có về nhân cách, đạo đức. Phát Xít là luật tối hậu của đám côn đồ; chủ nghĩa Cộng Sản thất bại bởi vì nó muốn áp đặt lên cái đa dạng mong manh của nhân tính, và đưa ra một lý tưởng nhân tạo [đó là] từ chối cái con người, là mình, vì mục đích lịch sử. Phát xít khủng bố thông qua sự khinh miệt con người; Cộng Sản khủng bố bằng cách đưa bổng tít con người khỏi cõi sai lầm riêng tư, tham vọng riêng tư, tình yêu riêng tư, mà chúng ta gọi là tự do.
Còn một khác biệt đặc thù hơn nữa. Hitler và Goebbels là những đại gia về ngôn từ, nhưng họ đều coi thường đời sống tinh thần. Những người Cộng Sản, trái lại, ngay từ phút đầu tiên, đã có một ý thức về những giá trị của trí thức, nghệ thuật. Trong Marx và Engels, điều này thật hiển nhiên. Họ là những nhà trí thức đến tận xương tận tuỷ. Lênin coi nghệ thuật là món quà vô giá để chống lại nỗi sợ hãi. Ông run sợ, lẩn tránh nó, thừa nhận những quyền năng u tối, mê hoặc của những gì dễ nhào nặn, và hình thức âm nhạc, thay vì trí thức thuần lý. Trotsky là một tay văn nghệ (littérateur), theo một nghĩa rạng rỡ nhất của từ này. Ngay dưới thời Stalin, nhà văn và những tác phẩm văn học giữ một vai trò sinh động trong chiến lược Cộng Sản. Nhà văn bị bách hại, bị hành quyết chính bởi vì văn chương được coi là sức mạnh quan trọng, đầy tiềm năng nguy hiểm. Đây là điểm quyết định. Văn chương được đề cao, coi trọng, tuy theo một đường hướng độc ác, ghê rợn, hiển nhiên là do sự bất tín nhiệm vào nó, của Stalin. Tới thời kỳ băng tan, vai trò nhà văn trong xã hội Xô-viết lại một lần nữa trở nên khúc mắc, và mang tính vấn nạn. Khó mà có thể tin được một điều, một nhà nước Phát-xít bị chao đảo, vì một cuốn sách nhỏ nhoi; nhưng Bác sĩ Zhivago đã là một trong những cơn khủng hoảng lớn lao trong cuộc sống gần đây của giới trí thức tại nước Nga Cộng sản.
Do trực giác, hoặc do suy nghiệm, nhà văn luôn nhận ra vai trò đặc biệt của họ trong ý thức hệ Cộng Sản. Họ nghiêm trọng với chủ nghĩa Cộng Sản, bởi vì nó nghiêm trọng với họ. Từ đó, một lịch sử những liên hệ giữa chủ nghĩa Cộng Sản và văn chương hiện đại, là lịch sử của cả hai, với những sự vị nể bắt buộc phải có.

Nhà văn và chủ nghĩa Cộng Sản

Viết, những câu ngớ ngẩn đến như thế, mà được coi là nhà phê bình sắc sảo nhất hải ngoại, thì quái đản thật!
Quái đản hơn nữa, là Thầy Cuốc viết, bất cứ cái gì, liền có 1 đám đệ tử, chắc hẳn, hì hục viết “còm”, thổi Thầy, [cũng vẫn chuyện thường], nhưng, đều nhắm nhà nước VC!
Thầy viết bất cứ cái gì, thì cũng chửi VC cái đã, rồi, chửi... tiếp!

Những hiểu biết của Thầy Cuốc, về chủ nghĩa CS, quá nghèo nàn. GNV thực sự tin, ông chưa từng đọc, những lý thuyết gia bậc thầy về chủ nghĩa này, nào Lukacs, nào Henri Lefèbvre, hoặc...  tệ lắm, thì cũng Nguyễn Đình Thi, với cuốn "Triết Học Nhập Môn", mà Miền Nam đã từng phải đưa vô chương trình học, như 1 cuốn sách giáo khoa  “ngoài luồng” cho sinh viên Văn Khoa.

Hãy để chủ nghĩa duy vật lịch sử hiện ra trước mắt anh, như một cột lửa trong đêm trường tư bản....
George Steiner: Tuyệt Bi (Absolute Tragedy)

Ui chao đọc một cái là bủn rủn cả chân tay rồi.
GNV này, thuở mới lớn, làm sao có thể bỏ qua “Nó”, nếu có "tham vọng", “làm nhà văn”!

Bạn phải trang bị cho bạn, những bí kíp, những võ công của thời của bạn, rồi mới tính đến chuyện, viết!

---

Tại Trieste, năm 1872, trong một biệt thự có những bức tượng ẩm ướt và thiết bị vệ sinh rệu rã, một quý ông trên mặt mang một vết sẹo biết kể chuyện mang về từ châu Phi - Đại úy Richard Francis Burton, vị quan lãnh sự Anh - bắt tay vào thực hiện một bản dịch nổi tiếng từ Quitab alif laila ua laila, mà các roumi thường biết dưới nhan đề Nghìn lẻ một đêm. Một trong những ý đồ bí mật của công việc của ông là hủy diệt một quý ông khác (cũng dạn dày sương gió, và có một bộ râu sẫm màu kiểu người Moor), người đã soạn một bộ từ điển tiếng Anh đồ sộ và đã qua đời rất lâu trước khi bị Burton hủy diệt. Quý ông ấy tên là Edward Lane, nhà Đông phương học, tác giả của một phiên bản Nghìn lẻ một đêm vô cùng tỉ mỉ đã phế truất phiên bản của Galland. Lane dịch để chống lại Galland, còn Burton dịch để chống lại Lane; để hiểu Burton chúng ta phải hiểu được triều đại của sự thù địch này.

NL

Trên đây là bản dịch khúc đầu của bài viết của Borges, Những người dịch Ngàn Lẻ Một Đêm.
Không biết bạn NL, dịch từ bản tiếng Tây, hay tiếng Anh, nhưng GNV có bản tiếng Anh, sau đây : 

THE TRANSLATORS OF THE 1001 NIGHTS

In Trieste in 1872, in a palace with damp statues and defective sanitation, a gentleman whose face had been dramatically enhanced by an African scar - Captain Richard Francis Burton, English consul - undertook a famous translation of the Qitab alif laila wa laila, the book which infidel Christians call The 1001 Nights. One of the secret aims of his labor was the annihilation of another gentleman (also with a dark Moorish beard, also weather-tanned) who was compiling a vast dictionary in England, and who died long before he could be annihilated by Burton. This was Edward Lane, the Orientalist, author of a version of The 1001 Nights scrupulous enough to have supplanted the previous one, Galland's. Lane translated against Galland, Burton against Lane: in order to understand Burton one must understand that inimical dynasty.

Note: “ua laila”, “wa laila”; “roumi”: infidel Christians
*

Phan Thị Vàng Anh: An cư trên mặt đất như là ở nhà

by Inrasara — Cập nhật : 07/03/2011 16:37

Với Phan Thị Vàng Anh, mối dây tương liên giữa con người và sự vật được thiết lập thoát khỏi đồng hóa hay làm xa lạ. Vật dụng là những sự vật thân thuộc. Thân thuộc như chúng đang là, đang hiện hữu. Chúng mang hồn vía và có cuộc sống riêng.

Note: Chữ nghĩa của ông này ‘khủng’ thật. NQT

Director Trân Anh Hùng Sips Tea and Rides His Bike .
Báo Phố Tường phỏng vấn Trần Anh Hùng

Do you visit Vietnam?
We go in the summer and we always stay in Hanoi—my favorite city in the country. The atmosphere, the people...their accent is very different. People in Hanoi are not quite as friendly as in other parts of Vietnam and I prefer that they are a little bit cold, so you can keep some distance. That way you don't feel that everybody will talk to you all the time.

Ông có thăm Việt Nam ?
Có, vào mùa hè, và luôn ở Hà Nội  -thành phố mà tôi ưng nhất – Không khí, con người… giọng nói của họ rất khác. Người Hà Nội không hoàn toàn hiếu khách, thích bạn bè, như những nơi khác, và tôi lại thích cái vẻ có tí ti lạnh lùng này, nhờ vậy bạn có thể có được 1 khoảng cách với họ.
Cái kiểu, vừa mới ra ngõ là đã bị chiếu tướng, mệt lắm!

Ui chao, thú thiệt.
Cái tay phỏng vấn quên không hỏi, ông đã được NHT chở xe hai bánh ra phố Bát Tràng đi 1 đường ký họa chưa?
Tiếc thật!

Khi GNV vừa mới từ trại tị nạn qua Xứ Lạnh, là lúc Mùi đu đủ xanh đang nổi như cồn, và đang được chiếu trên màn ảnh. Thế là được vợ chồng cô bạn cho đi coi chùa. [Mời đi coi, họ trả tiền].

Ra về, chẳng ai lên tiếng khen, cuối cùng GNV lầu bầu, chỉ 1 mình, đủ mình nghe, nhịp phim chậm quá, tụi mũi lõ có thể ưa, chứ Mít, đu đủ xanh, hay chín, thì đều đếch có mùi, mà nếu có, thì cũng thua mùi… đù đù.

Cái này, thì phải dân Trung mới hiểu được, nó giống cái chuyện tiếu lâm, “ăn xong chưa, ra xúc cát”!

Thú thực GNV chưa từng mê, bất cứ 1 phim nào, của tay này!

On Andrei Sakharov
Adam Michnik

This statement was made at a conference in Moscow in December 2009 in honor of the twentieth anniversary of Andrei Sakharov's death.

Andrei Dmitrievich Sakharov-there was the man and there is what he accomplished. I saw the man only once in my life-on October 16, 1989, almost two months before he died in December of that year. That is why I will speak about what he did. Sakharov was a key figure for the democratic movements in the Soviet bloc. He was a scientist, working in a field, nuclear physics, of supreme importance for the state. Sakharov was highly successful. He was esteemed and rewarded by the government. He could feel secure.

But after observing what was going on in the world, Sakharov chose another path, the path of some other great Western physicists, like Einstein. He warned the world against nuclear war. In the West such a position could require courage and imaginative effort. In the Soviet Union it required heroism. Members of the democratic movement in the Soviet Union have often been called "losers," with unhealthy ambitions and a lust for power. Such thoughts are patently false if applied to Sakharov. He is proof of the rationality of democratic protest.

He began with a belief in reforms and persuasion, in peaceful coexistence and convergence. In the end he advocated comprehensive opposition and unvarnished truth. But he never called for revolution or violence. He remained uncompromising when that was necessary, but he was ready to compromise when that seemed desirable.

His position with respect to violence and revolution was similar to those of Einstein, Martin Luther King Jr., the Dalai Lama, John Paul II, and Vaclav Havel. His point of view was not that of a politician but rather that of a witness to history who had been drawn into political life and brought to it his own strong values.

The most important values for him were freedom and the dignity of the individual. He didn't believe in the wisdom of the crowd, of the masses who can be easily manipulated. He didn't believe in ethnic nationalism or in imperialism. He was a Russian patriot in the style of Chekhov and Herzen. That's why he condemned Soviet intervention in Czechoslovakia in 1968 and in Afghanistan in 1979.

Protest against the wrongful policies of his government was his form of patriotism. When the Soviet Union was at war with Hitler he believed that "our cause is just" but he no longer believed this to be true in the case of the Soviet suppression of the Prague Spring.

He paid a very high price: he became the victim of a furious slander campaign, of discrimination against him and his family, and of isolation in Gorky, enforced by constant and oppressive police surveillance. All this took a toll on his health and led to his early death.

Sakharov for us in Poland was a source of strength and hope during the Communist years, but he was also a challenge. Many of us changed our lives when we saw what he was doing. Unlike many of those who wanted to reform Bolshevism he was not bound by dogma, and he was free from other "isms." For example, he never believed in nationalist-religious mysticism; he was the heir of the rationalist and liberal tradition. He was not a fanatic devotee of any doctrine-for him, living people were more important than any abstract scheme of ideas.

Having returned from exile in Gorky, he chose the path of compromise and selective support for perestroika, unlike many emigrants and dissidents. He was not a man who was perpetually dissatisfied or obsessed with revenge. He did not believe "the worse-the better." He understood that "worse is worse," and "better is better." And he did all he could to make it better. He wanted a democratic and normal Russia in a democratic and normal world. His speeches in the Soviet parliament promoted this idea.

Sakharov was a man of civil society, not a party politician. He left us this legacy:

• Patience and fidelity to principle
• Pluralism and willingness to compromise-we must accept that honest disagreements will occur
• Tolerance
• "The better-the better" (exactly unlike Lenin's "the worse-the better")
• The patriotism of free peoples: a nation that persecutes another nation cannot itself be free
• Fidelity to historic truth
• Renunciation of violence

I conclude with some words of Leszek Kolakowski that, I am convinced, reflect Andrei Sakharov's view: "No victory is irreversible, no defeat is definitive. That is what makes life worth living."

Note: Khi NBC được Nobel Toán, GNV đã mơ mòng tưởng tượng ra, một cú tương tự như trên.
“Chàng” đứng giữa Bắc Bộ Phủ, Ba Đình, Lăng Bác H… dõng dạc cảnh cáo:

"Không có chiến thắng nào mà không có thể đảo ngược, không có thất bại nào là chung quyết. Đó là điều làm cho cuộc đời xứng đáng để cho chúng ta sống, nó".

Ui chao, mừng hụt! NQT
*

Bài phát biểu này được đọc tại buổi nói chuyện tại Moscow vào Tháng Chạp 2009, nhân kỷ niệm lần thứ 20, ngày mất của Andrei Sakharov

Andrei Dmitrievich Sakharov – một người đàn ông và điều mà người đó đã làm được. Tôi nhìn thấy người này chỉ một lần trong đời – vào ngày 16 Tháng Mười, 1989, hai tháng trước khi ông mất, vào Tháng Chạp năm đó. Đó là lý do tại sao tôi sẽ nói về điều mà ông đã làm được. Sakharov là nhân vật chủ yếu cho những vận động dân chủ trong khối Liên Xô. Ông là nhà khoa học, làm việc trong ngành vật lý nguyên tử, cực kỳ quan trọng của nhà nước. Ông rất thành công. Được nhà nước quí trọng và ban thưởng. Ông có thể cảm thấy an tâm, an toàn.
Nhưng sau khi quan sát chuyển biến trên thế giới, Andrei Dmitrievich Sakharov chọn một con đường khác, và là con đường của một số nhà vật lý Tây Phương khác, như Einstein. Ông cảnh báo thế giới trước chiến tranh nguyên tử. Ở Tây Phương, một vị thế như thế có thể đòi hỏi sự can đảm, và cố gắng về mặt tưởng tượng. Ở Liên Xô, nó đòi hỏi chủ nghĩa anh hùng. Những thành viên của phong trào dân chủ ở Liên Xô thường được gọi là “những kẻ thất bại”, với những tham vọng bệnh hoạn, thèm khát quyền lực. Với ai không biết, nhưng thật sai lầm nếu áp dụng chúng vào Sakharov. Ông là bằng chứng của sự đòi hỏi dân chủ, dựa trên cái nền hữu tình hữu lý.

Tàn Dư Của Chủ Nghĩa Toàn Trị
Elena Bonner

Ghi chú trong ngày

Nói đến tên thật của tôi, chợt nhớ chuyện khác: tôi có khá nhiều sách được tặng từ trong nước. Hầu hết đều có một điểm giống nhau: thay vì viết tặng NHQ, tác giả viết tặng NNT. Không phải không có lý do. Năm 1996, khi Hoàng Ngọc Hiến viết tặng tôi cuốn Văn học – Học văn, anh cũng ghi là tặng NNT. Tôi cười hỏi: “Sao anh không ghi là NHQ?” Anh cười, đáp: “Cẩn tắc vô áy náy!” Mấy ngày sau, nhà văn Nguyễn Huy Thiệp chở tôi đến Bát Tràng chơi, ở đó, anh vẽ cho tôi hai bức chân dung trên đĩa sứ, anh cũng lại viết trên đĩa: “Tặng NNT”. Nhớ lại câu nói của Hoàng Ngọc Hiến, tôi lại hỏi Nguyễn Huy Thiệp: “Sao không ghi tên NHQ?” Anh cười: “Ông muốn tôi chết hả?”

Lại nhớ nữa, lúc tôi còn ở Paris, một người thầy cũ từ trong nước gửi tặng tôi một cuốn sách. Lời đề tặng rất thân ái nhưng cũng thật lạ lùng: nó không nằm ở mấy trang đầu, như thường là vậy, mà lại nằm ở trang cuối cùng. Nét chữ nhỏ li ti. Như cố giấu giếm. Có lẽ cũng vì ngại.

NHQ

Đọc những dòng trên, GNV mới hiểu, thế giá của NHQ thì quá cao, mà của đám VC thì lại quá thấp.
Không lẽ một NHT, dám cho NH ra Bắc, nhét kít vô miệng tất cả sĩ phu Bắc Hà, mà cũng rét đến như thế sao?

So với GNV, thì những nhà văn VC lại quá nể NHQ. Bởi vì NHT dám ký họa chân dung GNV, đề tên đàng hoàng, còn HNH tặng bản văn, viết về vụ lãnh tiền Mẽo viết chân dung văn học Mít hải ngoại, cũng đề tặng NQT đàng hoàng!
[Mi là thứ gì mà dám so với NHQ, một đệ tử của Thầy Cuốc đã từng mail cho GNV, khi GNV nhắc tới chuyện sư phụ của chúng về, hai lần, bị VC đá đít ra khỏi cửa khẩu!]

NHT, khi nghe GNV kể chuyện, nhét… ông có hơi hoảng, hơi thôi, và rồi mỉm cười, phán, “ông viết như thế là tụi chúng làm thịt tôi mất”,  sau đó, lôi trong túi 1 cái giấy mời đi dự 1 lễ kỷ niệm gì gì đó, nói, chúng mời tôi đi, mà đưa giấy mời cho tên công an khu vực đưa đến tận nhà, bắt ký nhận.

Và, giải thích, về tác phẩm của ông, và về cách GNV giải thích hành động của NH của ông, “thì cũng chỉ vì thương mình, thương người mà viết, chứ có ghê gớm chi đâu” [ý muốn nói, ông trọng tôi quá, chắc thế!]

Giả như có những sự kiện như được NHQ viết ra, [giả như gì nữa, chắc chắn phải có!], thì có thể, NHQ hiểu lầm ý của những nhân vật liên quan.

HNH thì ngỏm rồi, còn NHT có thể nghĩ, sau này, chỉ còn có “thứ thiệt” là NNT. Hưng Cuốc gì nữa. Chứng cớ, đã có lần NHQ sử dụng lại cái tên cha sinh mẹ đẻ của ông thay vì Hưng Quốc.

Bất giác GNV nhớ chuyện xưa, có 1 tay khắc chữ đẹp, bị đám quan quyền ác ôn bắt khắc chữ, tạc bia, vinh danh chúng, tay này lắc đầu, “mày không khắc, ông làm thịt”, tay viết chữ đẹp đành chấp nhận, nhưng giao hẹn, khắc thì khắc, nhưng tôi đếch để tên tôi ở bên dưới, nhé?

Có thể mấy tay VC này nghĩ như vậy chăng?
Tao để tên tao, nhưng tặng NNT, thì ai biết là ai đâu!

Thiên hạ có hằng hà NNT, nhưng chỉ có 1 NHQ!

Note: Hình này, GNV mới lấy từ hồ sơ cũ ra,
không phải cái mà Bi Bì Xèo chôm!

Lúc tôi học ở Đại Học Sư Phạm thành phố Hồ Chí Minh, thầy Hoàng Văn Thung, từ Hà Nội vào thỉnh giảng, mới in cuốn sách về Ngữ âm học Tiếng Việt. Thầy tặng tôi một cuốn. Sau đó, tôi vượt biên; về, bị đuổi dạy, có lúc thiếu tiền để sống, tôi bèn lấy một số sách ra chợ trời bán. Trong đó có cuốn Ngữ âm học. Mắc cỡ, tôi lấy bút sửa lại cái tên được đề tặng ở trang đầu cuốn sách: Nguyễn Ngọc Tuấn thành Nguyễn Ngọc Thuấn. Chỉ cần thêm chữ “h” vào chút khoảng trống sau chữ “T”. Mười mấy năm sau, khi tôi sang Úc dạy, một người bạn của tôi về Việt Nam mua được một số sách về ngôn ngữ học. Nhìn, tôi nhận ra ngay cuốn sách của mình ngày trước, ở đó, chữ “Tuấn” được sửa lại thành chữ “Thuấn” với chữ “h” nằm khá chênh vênh. Như thẹn thùng.

NHQ

Đọc, bất giác GNV lại nhớ tới bài sau đây, đã đăng trên Văn Học, từ hồi Diễm ơi, xưa rồi!

Những người muôn năm cũ...

Trong một truyện ngắn của Tâm Thanh, trên tạp chí Văn Học (Hoa-kỳ), nhân vật chính, một nhiếp ảnh viên chuyên chụp hình lãnh tụ: cuối cùng anh thợ chụp phát điên.

Tác giả Đêm giữa ban ngày, (Vũ Thư Hiên), hình như cũng đã gặp cùng nỗi khổ tâm, khi ngưng camera chụp cảnh ông Hồ ôm dép qua chỗ lội.

Kundera kể chuyện, chủ tịch nước đứng trên bao lơn phủ dụ nhân dân. Trời lành lạnh, ông quên đem khăn, ông số hai bèn lấy khăn của mình choàng lên mình lãnh tụ; khi ông bị thủ tiêu, người ta bôi bỏ hình ông đứng kế bên chủ tịch nước, nhưng cái khăn thì vẫn còn đó!

Tưởng chuyện đùa, nhưng cuộc truy tìm những nhân vật mất tích sau khi hoàn thành nhiệm vụ lịch sử, không ngờ là một đề tài cho nhiều tác giả. Sau đây là tóm lược bài viết của Tatyana Tolstaya, đăng trên The New York Review of Books, số tháng Giêng, 1998, về hai cuốn Chính Uỷ Biến Mất: Ngụy Tạo Hình Ảnh và Nghệ Thuật ở Nga thời kỳ Stalin (David King, 192 trang, nhà xb Metropolitan Books, 1997), và Nhìn Tận Mắt Lịch sử: Những Bức Hình của Yevgeny Khaldei (96 trang, nhà xb Aperture, 1997).

Trẻ con, lúc này lúc nọ, thường tự dưng nổi hứng thêm một bộ ria, hay cặp kính, vào một tấm hình cô/cậu vớ được. Cuốn lịch sử đời tôi (Tolstaya) trông cứ như một ngày hội hóa trang! Rồi năm tháng trôi đi, cô/cậu lớn dần, bỗng một ngày, tỏ ra nghi ngờ, hoặc giật mình về mối liên hệ giữa ta bây giờ, và ta trong hình: Lạ nhỉ, không lẽ mình hồi đó lại mập đến thế? Thôi, tốt nhất là giấu biến tấm hình này đi! Con bạn đứng kế mình là con nào? Phải rồi, hai đứa hồi đó cùng quen anh A. Hình này mà đến tay ông xã, cộng thêm chút mắm muối của một đệ tam nhân nào đó, là phiền lắm, tốt nhất cắt phăng nó đi!

Tất cả chuyện đời thường. Chúng ta là ai, nói cho cùng? Con người thôi. Nhưng chuyện gì xẩy ra, nếu một thường nhân chúng ta, một bữa trở thành bạo chúa?

Bộ album của David King mở ra bằng bức hình mầu Stalin, thời còn Lênin; do Andreyev chụp vào năm 1922. Nhà nghệ sĩ nhân dân hình như đang phải đánh vật với những đường viền: một phần trán sao âm u như chết rồi, mấy sợi tóc sao dính bết vào nhau như vậy, cái đầu sao không cân xứng chút nào! Nhưng làn da, những vết nhăn, bộ râu Caucasus nặng chình chịch như vậy đạt lắm, sếp lớn không nghĩ là mình nịnh bợ đâu, chỉ là vấn đề lịch sự, nhã nhặn của bầy tôi đối với chúa thôi! Còn Stalin ở đây coi bộ già hơn tuổi 42. Người chưa nắm quyền, nhưng bạn có thể nhận ra, đằng sau cặp mắt đó, cái miệng kia là những tham vọng ngấm ngầm, và sự thận trọng. Không biết nhà độc tài có thích tấm hình không nhỉ? Nhìn hình, như nghe văng vẳng lời bình phẩm của Lênin: Gớm, tay Georgian kỳ tài này!

Nhưng sao có những khoảng trống kỳ kỳ. Toàn bộ sưu tập, ngay từ trang đầu, như đang trao đổi một mẩu chuyện khôi hài đen với người coi: xuyên qua thời kỳ Xô-viết, đặc biệt dưới thời Stalin, lịch sử nhập thân vào những bức hình, đã được tẩy xóa, vặn vẹo, đánh bóng, làm sạch, chỉnh huấn, cho đi cải tạo... đến nỗi không sao nhận ra được nữa. Bộ sưu tập cho thấy từng người một, đã biến mất như thế nào, theo nhu cầu chính trị, để lại một cái hố, một khoảng trống, giữa những đồng chí của họ; làm phiền biết mấy cho những nghệ nhân, chỗ này phải dậm thêm một chút mây, chút khói, chỗ kia cài vào một chậu bông. Đôi khi, kẻ biến mất như cố tình bám chặt lấy người bạn đồng chí đứng kế, không muốn nhạt nhòa vào hư không, và một cái nhìn chăm chú, cộng thêm cặp kiếng ngoại, vậy là bạn nhận ra chỗ này là vai của kẻ đã ra đi, chỗ kia là chân trái, cái tay chắc là quàng phía sau người đồng chí có thể là nguyên nhân đầu tiên của tai họa... Đâu có cần nhắc nhở bạn, những con người bị xé ra khỏi những bức hình như thế đã bị ném vào Gulag, biến thành bụi trại (camp dust). Cũng đâu cần, vợ chồng con cái, cha mẹ anh em họ hàng của họ, cũng đã biến thành bụi...

Nhìn bộ sưu tập chúng ta nhận ra một sự thực: Trotsky chưa từng hiện hữu, cùng với ông là một danh sách dài: Zinoviev, Kamenev, Radek, Bukharin, Belinski... Đấy là người. Con ó hai đầu ở tiền đình Nhà Hát Lớn, Bolshoi Theater cũng biến mất. Hai năm cuối đời của một Lênin ngắc ngoải, liệt bại, với nụ cười ngây ngô, khờ khạo cũng biến mất, thay vào đó là một Lênin mạnh khỏe cho tới hơi thở cuối cùng, với Stalin luôn luôn ở kế bên, trên con đường tiến tới xã hội chủ nghĩa, trong những chuyến đi, vào những thời điểm quyết định quan trọng. Như một cậu học trò ngỡ ngàng, hay một bậc cha chú đáng yêu, ông lắng nghe những lời vàng ngọc của Stalin, với một sự quan tâm và ngưỡng mộ, lúc nào cũng như đang uống từng hớp thiên tài người Georgia. Có những bức hình cho thấy một Stalin không hề già đi, ngày một thêm khôn ngoan ra. Cũng cần có một tí chút mệt mỏi nữa chứ: Người vừa bẽ gẫy sống lưng Phát-xít, tóm gọn một nửa Âu-châu, chỉ với hai bàn tay. Nụ cười của Người, trong lễ sinh nhật lần thứ 70 sao rạng rỡ, sao bất tử, sao nhập thế, như của Phật!

Rồi hàng triệu triệu con người biến mất, như chưa từng hiện hữu. T. Tolstaya tự hỏi, tại sao không xây dựng một viện bảo tàng, trưng bầy đầu lâu, mà phải làm như triệu triệu kẻ thù chưa từng hiện hữu? Và bà tự trả lời, ngoài những lý do hiển nhiên, còn những nguyên nhân kỳ bí, ngoại lý; chúng làm vẩn đục tâm hồn vốn đã u tối của vị bạo chúa. Có một lề luật cổ xưa về huyền thuật: kêu tên quỉ, quỉ tới liền! Tín đồ nói đến quỉ ma một cách gián tiếp, tránh gọi thẳng tên. Đó cũng là lý do tượng Chúa, nhà thờ tất cả đều bị triệt hạ, huỷ diệt. Như đã chưa từng hiện hữu. Như sẽ chẳng bao giờ hiện hữu.

Tận Mắt Nhìn Lịch Sử như muốn trả lời câu hỏi: Nghệ thuật nhiếp ảnh là gì, hay rõ hơn, đâu là độ nói dối được cho phép, đối với một nhiếp ảnh viên, khi thực tại, và nghệ thuật gặp nhau ở ống kính?

Cuộc đời Khaldei thật là bi thảm, và khác thường. Là con, trong một gia đình Do-thái nghèo tại Ukraine. Mẹ chết trong vụ thanh trừng vào năm 1918, viên đạn xuyên qua thân thể bà nằm luôn trong đứa con trai mới gần năm. Cả gia đình, hai thập niên sau đó bị lính Đức giết hết, còn trơ mình ông. Học tới lớp tư phải bỏ, lo kiếm sống. Thiên tài bẩm sinh, máy hình đầu tiên là do ông tự làm lấy, và vào nghề thợ chụp ngay từ khi còn nhỏ. Vác máy hình, đi trọn cuộc chiến, làm cho thông tấn TASS và nhật báo Pravda. Bức hình chụp tấm băng đỏ gói trọn vẻ ngạo nghễ của Tòa Nhà Quốc Hội Đức, Reichstag, là của ông. Tuy trọn đời hiến dâng cho nghệ thuật Xô-viết, nhưng ông mất việc hai lần. Ông mất tháng Mười 1997, sau khi bộ sưu tập của ông được in ra. Có một số hình trong đó chưa hề được biết đến, và chúng cho thấy một điều là những cái trước, và sau cuộc chiến như thuộc hai con người khác nhau. Những tấm sau là những thí dụ tồi tệ nhất, về Hiện Thực Xã Hội Chủ Nghĩa. Nhưng không phải những tấm trước đó không có điều khác thường. Tolstaya cho biết về bức hình nổi tiếng nhất của ông, trang 60-61, chụp người lính Xô-viết giương cao tấm băng đỏ trên đỉnh Reichstag: một người sĩ quan phải giữ chân người lính, cho anh ta khỏi té. Tay viên sĩ quan đeo đồng hồ. Sau khi rửa hình, người ta nhận ra viên sĩ quan không phải chỉ đeo có một, mà tới hai cái đồng hồ lận! Lại phải cạo sửa lịch sử! Còn tấm băng đỏ, ở đâu mà có sẵn, nhanh như vậy? Hóa ra là, nhiếp ảnh viên Khaldei, vốn đã sửa soạn sẵn cho tấm hình nổi danh của đời mình, ngay từ Moscow, và đã cẩn thận mang theo, không phải một mà tới ba tấm băng đỏ! Người viết nghe nói bức hình lịch sử chụp cảnh xe tăng CS san bằng cổng dinh Độc Lập cũng đã phải chụp tới hai lần. Ủi sập rồi, lại phải ra lệnh dựng lên, chụp lại. Nguồn tin rất đáng tin, nhưng vì không tận mắt chứng kiến (lịch sử), cho nên đành ngưng tại đây. 

NQT

Chú thích

Người viết sau đó được biết, Bùi Tín đã xác nhận chuyện này. Ông cho biết thêm, cả tấm hình lịch sử cờ CS phấp phới trên đỉnh Điện Biên Phủ, cũng được "làm lại".)

Nổi Dậy Ở Ai Cập: Những ngày phán xét

David Remnick

In 1983, the great writer of Cairo, Naguib Mahfouz, published “Before the Throne,” a novella in which Egyptian rulers over five millennia, from King Menes to Anwar Sadat, stand before the Court of Osiris, and answer for their deeds. The divinities Osiris, Isis, and Horus assess the record of triumph and brutality and determine who is worthy of immortality. Mahfouz failed to include the last of the pharaohs: Muhammad Hosni Sayyid Mubarak.

Last week, it was not the gods but the people of Egypt who stood in judgment of Mubarak, and, from Suez to Islamiya, their verdict was deafening. “Irhal! Irhal!” the crowds on Cairo’s Tahrir Square chanted: “Leave! Leave!” Decades of bottled-up resentment came unstoppered. Egyptians, secular and religious, poor and middle-class, flowed into the public square to express their outrage after years of voiceless suffering; they protested injustice, the endlessly documented incidents of torture and corruption, the general stagnation and disappointment of their lives.

Mubarak had hoped to achieve immortality by installing his son Gamal on the throne, but now such schemes were impossible, and the old man, his chest sunken, his hair dyed an inky black, stayed in the palace and watched, on television, his effigy dangling from a traffic light. Osiris, Isis, and Horus were silent, but the Egyptian masses had spoken.

Note: NHT cũng đã tưởng tượng ra 2 màn phán xét như trên:
Ông cho NH ra phá nát Bắc Kít, rồi về Nam.
Vô ích!
Lần sau, ông cho Gia Long ra Bắc.

Ông này làm cái gì thì GNV không dám viết ra!
Nhưng cũng vô ích!
Cuối cùng thảm họa vưỡn xẩy ra.
Lần chót, giá như có, thì chắc là như ở Ai Cập: Bắc Kít xuống đường hỏi tội Bắc Bộ Phủ?

Ghi chú trong ngày

Yann Martel met fin à sa correspondance avec Stephen Harper

Yann Martel chấm dứt cái vụ gửi sách cho Stephen Harper thủ tướng Canada.

Ngưng ở con số 100, vì đây là 1 con số đẹp, và tôi còn việc khác để làm, như YM cho biết. Vả chăng, ngài thủ tướng chưa hề trả lời v/v gửi sách. Nhân viên của ông, tất nhiên, có viết thư cám ơn, đã nhận, tất cả là 7 lần.
Trên TV có giới thiệu vài cuốn trong số những cuốn nhà văn gửi thủ trướng của ông, đề nghị đọc. Trong đó, có cuốn GNV này rất mê, từ hồi mới đọc sách, Sa Mạc Tác Ta, nếu GNV này nhớ không lầm. Hay Buồn ơi chào mi, của Sagan, Hóa Thân của Kafka, Giả Tưởng của Borges [chê]…

BOOK 49:
THE OLD MAN AND THE SEA
BY ERNEST HEMINGWAY

February 16, 2009
To Stephen Harper,
Prime Minister of Canada,
From a Canadian writer,
With best wishes,
Yann Martel 

Dear Mr. Harper,

The famous Ernest Hemingway. The Old Man and the Sea is one of those works of literature that most everyone has heard of, even those who haven't read it. Despite its brevity 127 pages in the well-spaced edition I am sending you it's had a lasting effect on English literature, as has Hemingway's work in general. I'd say that his short stories, gathered in the collections In Our Time, Men without Women and Winner Take Nothing, among others, are his greatest achievement and above all, the story "Big Two-Hearted River" but his novels The Sun Also Rises, A Farewell to Arms and For Whom the Bell Tolls are more widely read.
    The greatness of Hemingway lies not so much in what he said as how he said it. He took the English language and wrote it in a way that no one had written it before. If you compare Hemingway, who was born in 1899, and Henry James, who died in 1916, that overlap of seventeen years seems astonishing, so contrasting are their styles. With James, truth, verisimilitude, realism, whatever you want to call it, is achieved by a baroque abundance of language. Hemingway's style is the exact opposite. He stripped the language of ornamentation, prescribing adjectives and adverbs to his prose the way a careful doctor would prescribe pills to a hypochondriac. The result was prose of revolutionary terseness, with a cadence, vigor and elemental simplicity that bring to mind a much older text: the Bible.
    That combination is not fortuitous. Hemingway was well versed in biblical language and imagery and The Old Man and the Sea can be read as a Christian allegory, though I wouldn't call it a religious work, certainly not in the way the book I sent you two weeks ago, Gilead, is. Rather, Hemingway uses Christ's passage on Earth in a secular way to explore the meaning of human suffering. "Grace under pressure" was the formulation Hemingway offered when he was asked what he meant by "guts" in describing the grit shown by many of his characters. Another way of putting that would be the achieving of victory through defeat, which matches more deeply, I think, the Christ-like odyssey of Santiago, the old man of the title. For concerning Christ, that was the Apostle Paul's momentous insight (some would call it God's gift): the possibility of triumph, of salvation, in the very midst of ruination. It's a message, a belief that transforms the human experience entirely. Career failures, family disasters, accidents, disease, old age-these human experiences that might otherwise be tragically final instead become threshold events.
    As I was thinking about Santiago and his epic encounter with the great marlin, I wondered whether there was any political dimension to his story. I came to the conclusion that there isn't. In politics, victory comes through victory and defeat only brings defeat. The message of Hemingway's poor Cuban fisherman is purely personal, addressing the individual in each one of us and not the roles we might take on. Despite its vast exterior setting, The Old Man and the Sea is an intimate work of the soul. And so I wish upon you what I wish upon all of us: that our return from the high seas be as dignified as Santiago's.
Yours truly, Yann Martel

ERNEST HEMINGWAY (I899-1961) was an American journalist, novelist and short story writer. He is internationally acclaimed for his works The Sun Also Rises, A Farewell to Arms, For Whom the Bell Toll and his Pulitzer Prize-winning novella, The Old Man and the Sea.
Hemingway's writing style is characteristically straightforward and understated, featuring tightly constructed prose. He drove an ambulance in World War I, and was a key figure in the circle of expatriate-artists and writers in Paris in the 1920s known as the "Lost Generation.” Hemingway won the Nobel Prize in Literature in 1954.
NKTV

Thật tình cờ, Gấu đọc bài viết của Thầy Cuốc, cùng lúc, đọc Yann Martel, tác giả ‘Life of Pi’, và bài viết của ông về ‘Ngư Ông Và Biển Cả’, và bèn nhớ đến câu phán để đời của Bố Già Hemingway: Con người có thể bị hủy diệt, [như một Miền Nam đã từng bị huỷ diệt], nhưng không thể bị gục ngã [defeated, bị đánh bại, thất trận…], và cũng không thể bị… ô nhục, tất nhiên!

Vì ô nhục còn khốn nạn hơn cả gục ngã!

Martel gọi cái sự không thể bị gục ngã này, là ân sủng dưới sức ép, ‘grace under pressure’, và vì cái từ ân sủng này, có thể, mà ông viết, cách viết của Hemingway đưa chúng ta tới cội nguồn của nó, là.. Thánh Kinh!

Bài viết, đúng ra là cái thư gửi Ngài Thủ Tướng Candada, đề nghị Ngài nên đọc một số tác phẩm, trong có Ngư Ông, ngắn, post ra đây, và nhân đó, lèm bèm tiếp, lèm bèm mãi...

The Old Man and the Sea is an intimate work of the soul. And so I wish upon you what I wish upon all of us: that our return from the high seas be as dignified as Santiago's.
Yours truly,
Yann Martel

Đây là câu chúc tuyệt vời nhất của tác giả Life of Pi, gửi tới chúng ta, những đấng Mít hải ngoại, đang 'vô tri', muốn bò về xin VC tí 'tri tri':
Ngư Ông và Biển Cả của Hemingway là một tác phẩm thầm kín của tâm hồn. Và như vậy tôi cầu chúc thủ trưởng điều mà tôi cầu chúc tất cả chúng ta: rằng cái chuyện trở về từ biển cao kia thì cũng bảnh tỏng như là của Santiago: mang được cái bộ xương của kẻ thù về cùng với mình!

*

Good Manners in the Age of WikiLeaks

Sự thực, như đã trình bày ở trên, sự có mặt của tạp chí Sáng Tạo, một dấu mốc quan trọng của 20 năm văn học miền Nam, chỉ là một tình cờ. Như bất cứ một tình cờ nào khác trong dòng sống.
Sự thực, chẳng có một ông Mai Thảo / Nguyễn Đăng Quý nào được CIA tuyển dụng. chọn trước. “Cài, cấy.” Sự thực, cũng chẳng có một ông Duy Thanh nào vì tế nhị phải “chối từ” thân thế.
Sự thực, đôi khi đơn giản tới mức độ gây “buồn lòng” cho những người thích thêu dệt, với óc trinh thám, tiểu thuyết.
Sự thực chỉ là: Nếu không có người mẫu Trúc Liên, không có “Thiếu nữ từ tranh bước ra” thì, chưa chắc đã có Graham Tuckers. Mà, không Graham Tuckers, phải hiểu, đồng nghĩa với việc không có Sáng Tạo!

Nguồn DTL.com

Ông bạn thi sỡi Du Tử Lê này, thú thực, đúng thứ ngây thơ cụ. Cái chuyện Xịa tài trợ làm tờ Sáng Tạo, thì rõ như ban ngày, nhưng những ông như Duy Thanh, Thanh Tâm Tuyền, và có thể cả Mai Thảo, khi ngửa tay nhận tiền, cũng không hề biết đó là tiền của Xịa.
Đây là trường hợp đã xẩy ra cho rất nhiều tờ báo rất uy tín, với không biết bao nhiêu là nhà văn nhà thơ Tây Phương, toàn những thứ hách xì xằng, cộng tác, không ai biết, tờ báo do Xịa chi tiền!
Người phịa ra mặt trận chống tư bản, chống phát xít trước, hướng về cái nôi Cách Mạng là Điện Cẩm Linh, là Ilya Ehrenburg.  Trên TV có giới thiệu.
Koestler, nhân đó, mới đề nghị Mẽo mở ra Mặt Trận Bảo Vệ Văn Hóa Tự Do, nhưng sau ông cũng bị Mẽo đá đít. Vụ này lý thú lắm, để thủng thẳng, Gấu trình bày tài liệu, dẫn chứng..  sau!

Tờ HL cũng có đóng góp của Xịa đấy, và của cả VC nữa, đấy. Còn KT đó, thử hỏi anh ta thì biết! Hỏi NT, hay NMG, cũng được. Vụ này, GNV nghe qua NMG, hình như cũng đã lèm bèm trên TV rồi. NTV hỏi lại KT, xừ luỷ xác nhận có. Tờ TC cũng được đưa đề nghị, nhưng một tay trong tòa soạn, [không phải NTV mà là TDT], từ chối, không nhận. Tiền VC tài trợ HL, là danh sách độc giả dài hạn, do đám bỏ chạy bợ đít VC đóng góp.

Người "sáng tạo" ra cái ý nghĩ dùng tiền Xịa nuôi báo văn nghệ, không hề đòi hỏi, mi phải chống Cộng, chỉ cần viết thứ văn chương ra văn chương [thế là chống Cộng rồi] là me xừ Koestler.
Đây nè, ông ta đang nói chuyện bữa khánh thành cái cơ quan, mà sau này, chi tiền luôn cho cả VP làm bộ VHMN, lẽ dĩ nhiên là dưới 1 cái ô dù khác, nhưng vẫn là đô la Mẽo!

Ngay cả quỹ WJC gì gì đó, chi tiền cho VC viết văn hàn gắn vết thương chiến tranh, xây dựng bộ mặt lưu vong Mít, theo 1 nghĩa nào đó, là cũng tiền Xịa, nếu chúng ta hiểu đúng đắn ý tưởng của Koestler, khi đề nghị Mẽo mở ra cái gọi là Hội Nghị vì Tự Do Văn Hoá.
Czeslaw Milosz, thi sĩ, Nobel văn chương, cũng rất rành vụ này. Ông đã từng bốc phét, dư sức viết cả 1 cuốn sách về đề tài này, nhưng đếch thèm viết. Trên TV cũng có nhắc tới, để thủng thẳng, tìm coi nó ở đâu!

I wish you will have another book...

Tks.

Tôi sẽ dịch tiếp cuốn “Gọi người đã chết”, thay cho lời chúc Tết năm nay.
Cuốn này, ngay khi vừa mới ra được hải ngoại, tôi đã dịch, được 1, 2 chương đầu, rồi lo đi bán bảo hiểm nhân thọ...
Bây giờ nhớ lại những ngày tù Bangkok, nghĩ đến anh bạn tù người Mã Lai nằm kế bên, nhớ tới.... bèn lôi ra dịch tiếp.

*

THE LASTING POWER OF "HEART OF DARKNESS"

Joseph Conrad's slim novel may be the single most influential hundred pages of the 20th century, writes Robert Butler in his latest Going Green column ...

how one half of the world consumes resources at the expense of the other half:

“Voilà soixante ans que j'essaie, la nuit, de me rappeler les objets du camp. Ce sont les affaires de mon bagage de nuit. Depuis mon retour du camp, la nuit d'insomnie est une valise en peau noire que j'ai dans le front. Mais, depuis soixante ans, je ne sais toujours pas si j'ai des insomnies parce que j'essaie de me rappeler des objets ou si, à l'inverse, je me bagarre avec eux, ne pouvant fermer l'œil.” Ainsi parle la bouche d'ombre, Léopold Auberg, le héros du nouveau roman de Herta Müller. Léopold a 17 ans en 1945. Il appartient à la population germanophone de la Transylvanie, région de Roumanie. Léopold est le double fictif d'un vieil ami de Herta Müller, et un écrivain oulipien allemand décédé en 2006. Oskar Pastior fut envoyé au goulag par les Russes, à la fin de la Seconde Guerre mondiale. C'est avec lui et à quatre mains que la romancière, prix Nobel 2009, devait écrire La Bascule du souffle. Du témoignage de son ami, elle a fait un roman, à la première personne du singulier. Un roman qui fait partie de ces livres qu'on préférerait ne pas ouvrir. On croit qu'ils vont nous fredonner une macabre antienne; on croit, perversement, à la « rengaine» de ladite « littérature des camps ». Et l'on lit un récit qui fore la réalité de part en part, une sorte de « carnet du sous-sol ».
 La Bascule du souffle nous force à lire lentement. À relire. Rien de bien compliqué en apparence; il faut s'accoutumer pourtant à la dislocation du réel qui morcelle la narration en courts chapitres, en veilles et en souvenirs, en méditations et en observations, en portraits et en anecdotes. Fragments du miroir brisé de soi qui échappent au temps, dans une latence difficile à suppporter. Non, l'écriture de Herta Müller n'est pas poétique, et encore moins onirique. Elle ne fait pas rêver, encore moins s'évader. Rire, parfois. Mais elle ne transscende aucun enfer par une hypothétique magie des mots, même quand Léopold répond à son kapo, qui lui demande « Comment c'est, chez vous, au sous-sol?" : « C'est charmant, chaque tranche de travail est une œuvre d'art. » Imagée, cette écriture l'est; non pas en raison d'éventuelles - et rares - métaphores, mais d'une certaine myopie obsessionnelle.
Si la « nuit d'insomnie" est une « valise en peau noire", ce n'est pas par un effet d'imagination, mais de délire: elle ne fait que réitérer le départ au petit jour et la déportation qui s'ensuivit. Faire sa valise. La valise, d'un coup, occupe le champ de vision du texte. Elle devient le symptôme lancinant du « grand voyage" de Léopold. D'autres images prennent tour à tour le dessus, comme celle de l'amas de poux qui vient contaminer l'apparition de certains aliments, ou celle des chaussettes de laine blanches. Dans l'univers de la romancière, les objets menacent à tout moment d'être éternels. L’auteur aux yeux écarquillés - comme grand ouverts sur une vision de cauchemar - racontait cette angoisse dans l'une de ses deux conférences données à Paris à la mi-octobre: “Quand on est face à la peur de la mort, les objets peuvent prendre des proportions monstrueuses. Qui me dit que ce verre d'eau, posé là sur la table, ne va pas vivre cinq cents ans?” Dans cerrtains de ses précédents livres, comme Le renard était déjà le chasseur, l'effet de loupe pouvait paraître étrange et dérangeant. Les objets inanimés, les animaux, les fruits, venaient créer une inquiétante fanntasmagorie du quotidien sous la dictature. Mais, dans le contexte de l'univers carcéral du camp de concentration, cela prend tout son sens. Quand les objets font cruellement défaut, même les plus menus deviennent des bourreaux ou des trésors. Ainsi du mouchoir offert au prisonnier par une vieille femme russe, évocaation qui tissait déjà la trame de l'émouvant discours de réception du prix Nobel de Herta Müller (1). Ces objets ne sont pas des symboles ou des allégories, mais les derniers résidus d'un sens en fuite.
Il n'est pas jusqu'aux mots qui ne soient réquisitionnnés pour servir de matière brute: si la romancière emploie les capitales d'imprimerie, c'est bien pour les muter en objets, dans cet univers de famine où règne l'équation “1 pelletée = 1 gramme de pain”. Là où les mots ne collent plus aux choses, ils deviennent eux-mêmes choses parmi les choses. Et prennent la consistance du charbon, de la faim, du désir.
Le magnétisme de l'œuvre de Herta Müller tient à ce saisissant effet d'optique, qui fournit dans La Bascule du souffle des renversements terrifiants. Ainsi, le héros revenu au bercail devient à son tour un objet pour le petit frère conçu en son absence. Ainsi la scène de danse finale, époustouflante, dans laquelle le héros répète la tradition du tango au camp, avec de bien singuliers partenaires : le réveil, les clés, la théière. Car, le plus insoutenable, finalement, c'est ce retour parmi les “gavés du pays natal”. Comment s'étonner, dès lors, du constat de l'irrémédiable solitude du héros qui se met à consigner son histoire sur le papier, à l'instar de l'écrivain: “C'était un grand fiasco intérieur d'être désormais en liberté, irrévocablement seul, et le faux témoin de moi-même. J'ai caché mes trois grands cahiers à carreaux dans ma nouvelle valise en bois.”+

(1) Le discours de réception débute par la question que sa mère lui posait tous les matins: «Tu as un mouchoir?» 

Extrait

Raconter des recettes, c'est tout un art, plus délicat que celui de raconter une histoire drôle. Le bon mot doit porter juste, même s'il n'est pas amusant. Quand la recette commence par PRENEZ, c'est déjà le fin mot de l'histoire, vu qu'ici, au camp, on n'a rien. Mais ce bon mot, on évite de le prononcer. Les recettes sont les histoires drôles de l'ange de la faim.

La Bascule du souffle, Herta Müller

Hồi ký viết dưới hầm, mới

“Đã từ 60 năm tôi cố gắng, vào ban đêm, nhớ lại những đồ vật của trại tù. Đó là hành trang đêm của tôi. Từ khi trở về từ trại tù, đêm mất ngủ là một cái rương bằng da đen ở trước tôi. Nhưng, cũng 60 năm, tôi không hiểu tôi mất ngủ là bởi vì tôi cố gắng nhớ lại những đồ vật, hay là ngược lại, tôi hục hặc với chúng nên không thể nhắm mắt”.

“Khi con người đối diện với nỗi sợ chết, những đồ vật có thể có những tỷ lệ khủng khiếp. Ai nói với tôi, cái ly nước để ở trên bàn, sẽ không sống năm trăm năm?

*

Nữ văn sĩ Thảo Trần @ Les Deux Magots, 1999

GNV bị cú cảm mùa đông Canada, nặng quá, dù đã chích 1 cú phòng ngừa, kể từ hồi qua đây mới bị, tưởng là đi luôn, vậy mà chưa đi, thế là bèn mò xuống phố, bèn quơ vội mấy thứ, rồi chuồn!
Hai cuốn thơ, second-hand, số báo ML đặc biệt về Ông Thánh Genet của Sartre!

1. Nguyễn Sáng

Thưa chị, đọc trong trang nhà dutle.com, tôi rất vui mừng khi biết chị đã nhận lời trả lời những câu hỏi của mọi người qua mục “Trò chuyện trên mạng.”

Câu hỏi của tôi từ bao lâu nay giờ mới có cơ hội để gửi tới chị. Câu hỏi đó là theo tôi nhớ thì truyện ngắn đầu tiên ký tên Trần thị Ngh có nhan đề là “Nhà có cửa khóa trái”. Trong khi bạn tôi nhất định bảo không phải mà truyện ngắn đầu tiên của chị phổ biến trên báo là truyện “Một ngày để tùy nghi”. Vậy thưa chị, tôi đúng hay bạn tôi đúng?

Tôi xin được cám ơn chị trước.

Nhà Văn Trần Thị NgH. trả lời:

Đúng ra truyện ngắn đầu tiên là "Chủ Nhật", đăng ở Vấn Đề do Vũ Khắc Khoan và Mai Thảo chủ biên. "Nhà Có Cửa Khóa Trái" là truyện thứ nhì, đăng ở Văn do Nguyễn Đình Vượng và Trần Phong Giao phụ trách. "Một Ngày Để Tùy Nghi" không phải của Trần Thị NgH. Hai bạn huề một đều.

DTL.com

Note: Đây là nỗi bất hạnh vì được nổi danh của TTNgH, như GNV đã có lần lèm bèm. (1)
Bởi vì VP không hề biết đến truyện ngắn đầu tay Chủ Nhật, và do quá mê cái chất bạo, ngổ ngáo…. của "Nhà có cửa khóa trái", khen um lên, thế là làm hư 1 mầm non văn chương!

Milan Kundera đã từng chửi cả 1 trường phái Kafkalogie, là cũng theo nghĩa này.
Trường phái Kafkalogie do bạn của K, là Max Brod xây dựng lên, và với ông bạn Max Brod này, thì Kafka là 1 vì thánh, mà thánh thì cần gì đến chim, thế là ông ta xẻo phăng luôn chim của Kafka.

Còn VP, thì ngược lại, ông phong thánh cho một bướm, khiến bướm, khi muốn viết văn, là phải thật hung!

Ngay từ khi TTNgh xuất hiện, và nổi lên như cồn, vì cái truyện "nhà có cửa [không] khóa trái", là GNV đã kêu thầm, hỏng rồi, chỉ mong có người nào ra tay nghĩa hiệp, phán ngược lại VP, nhưng than ôi, không có ai dám làm chuyện này!

Đọc cái đoạn VP tả văn chương Miền Nam nữ lấn nam, trước nghe giọng văn ồm ồm, sau éo eó, mới đại nhảm.

Nhưng phải là Brodsky, cắt nghĩa cái hiện tượng về sự ra đời của những nữ lưu lừng danh, thiên tài thi ca, với Nga là Anna Akhmatova, hay nữ sư phụ của ông, là Marina Tsvetaeva, thí dụ, thì mới sướng mê tơi.

Volkov. For a hundred years or so, from Karolina Pavlova to Mirra Lokhvitskaya, women made up only a marginal part of Russian poetry. Then suddenly, all at once, we find two such talents as Tsvetaeva and Akhmatova standing alongside the giants of world poetry. 

Brodsky. This may not have anything to do with time. Then, again, maybe it has. The point is that women are more sensitive to ethical transgressions, to psychological and intellectual immorality. And universal amorality is precisely what the twentieth century has offered us in abundance. There's something else I want to say, too. Man's biological role is as time-server, right? A simple, mundane example. A husband comes home from work and brings his boss with him. They have supper, and then the boss leaves. The wife says to her husband, "How could you bring that scoundrel into my home?" Although the home in fact is maintained with the money this very same scoundrel gives her husband. "Into my home!" The woman is taking an ethical stance, because she can allow herself that. Men have another purpose so they shut their eyes to a great deal. In fact, though, the result of existence ought to be an ethical stance, an ethical assessment, and women are in much better shape as far as that goes.

Solomon Volkov: Conversations with Joseph Brodsky

Cái sự kiện nữ lấn nam, không phải vì nam đi lính chết mẹ nó hết, như VP phán, mà là vì nữ ngửi sớm hơn nam cái mùi băng hoại, không chỉ trong cuộc chiến mà còn mãi sau sau đó.

Giá mà hồi đó, có người chỉ ra, có người báo động, thì ít ra, 1 nhà văn nữ đã được cứu thoát!

(1)
Chẳng cần tới Lạc Đạn, Trần Thị NgH đã nổi tiếng. Trong bài viết ‘Nhìn lại văn chương hải ngoại năm 1999’, (đã đăng trên tuần báo VHNT trên internet, do Phạm Chi Lan chủ trương), người viết có đưa ra nhận xét, đây là một năm được mùa. Mùa gặt mới trong đó có cả lúa chín muộn: sự góp mặt của một tác giả như Trần Thị NgH, một tác giả trước 1975 tại Miền Nam, vừa xuất hiện đã gây chấn động giới viết lách ở Sài Gòn, với truyện ngắn Nhà Có Cửa Khoá Trái. Theo như tôi còn nhớ, truyện ngắn đầu tay của bà là về một người đàn ông có vợ, nhân bữa chủ nhật đi thăm một người đàn bà không chồng nhưng có con; thằng nhỏ bữa đó bị đau, anh chàng đi mua thuốc cho đứa nhỏ. Chuyện chỉ có vậy, nhưng trong Sài Gòn vẫn còn đọng lại ở trong tôi, có hình ảnh cô đơn của người đàn ông gầy còm ốm yếu, ngơ ngơ ngác ngác trước tiệm thuốc tây, trước cuộc chiến, và trước cuộc tình vụng trộm. Truyện được viết bằng một giọng văn bình dị, không có chất ngổ ngáo, "rất NgH" như "nguời ta" thường nhận định về bà.

Nguồn

Makine: Eden en Enfer
Thiên Đàng ở Địa Ngục

   

La Chanteuse vs Le Pianiste
Nữ ca sĩ ghetto vs Nghệ sĩ dương cầm

Caught in the net
Why dictators are going digital
Politics and the internet
Jan 6th 2011 | from PRINT EDITION

The Net Delusion: The Dark Side of Internet Freedom.
By Evgeny Morozov. PublicAffairs; 408 pages; $27.95

Published in Britain by Allen Lane
as “The Net Delusion: How Not to Liberate the World”; £14.99

 
WHEN thousands of young Iranians took to the streets in June 2009 to protest against the apparent rigging of the presidential election, much of the coverage in the Western media focused on the protesters’ use of Twitter, a microblogging service. “This would not happen without Twitter,” declared the Wall Street Journal. Andrew Sullivan, a prominent American-based blogger, also proclaimed Twitter to be “the critical tool for organising the resistance in Iran”. The New York Times said the demonstrations pitted “thugs firing bullets” against “protesters firing tweets”.
The idea that the internet was fomenting revolution and promoting democracy in Iran was just the latest example of the widely held belief that communications technology, and the internet in particular, is inherently pro-democratic. In this gleefully iconoclastic book, Evgeny Morozov takes a stand against this “cyber-utopian” view, arguing that the internet can be just as effective at sustaining authoritarian regimes. By assuming that the internet is always pro-democratic, he says, Western policymakers are operating with a “voluntary intellectual handicap” that makes it harder rather than easier to promote democracy.
He starts with the events in Iran, which illustrate his argument in microcosm. An investigation by Al-Jazeera, an international news network based in Qatar, could confirm only 60 active Twitter accounts in Tehran. Iranian bloggers who took part in the protests have since poured cold water on the “Twitter revolution” theory. But the American government’s endorsement of the theory, together with the State Department’s request that Twitter delay some planned maintenance that would have taken the service offline for a few crucial hours at the height of the unrest, prompted the Iranian authorities to crack down on social networks of all kinds. Iranians entering the country were, for example, looked up on Facebook to see if they had links to any known dissidents, thus achieving the very opposite of what American policymakers wanted.
The root of the problem, Mr Morozov argues, is that Western policymakers see an all-too-neat parallel with the role that radio propaganda and photocopiers may have played in undermining the Soviet Union. A native of Belarus, Mr Morozov (who has occasionally written for The Economist) says this oversimplification of history has led to the erroneous conclusion that promoting internet access and “internet freedom” will have a similar effect on authoritarian regimes today.
In fact, authoritarian regimes can use the internet, as well as greater access to other kinds of media, such as television, to their advantage. Allowing East Germans to watch American soap operas on West German television, for example, seems to have acted as a form of pacification that actually reduced people’s interest in politics. Surveys found that East Germans with access to Western television were less likely to express dissatisfaction with the regime. As one East German dissident lamented, “the whole people could leave the country and move to the West as a man at 8pm, via television.”
Mr Morozov catalogues many similar examples of the internet being used with similarly pacifying consequences today, as authoritarian regimes make an implicit deal with their populations: help yourselves to pirated films, silly video clips and online pornography, but stay away from politics. “The internet”, Mr Morozov argues, “has provided so many cheap and easily available entertainment fixes to those living under authoritarianism that it has become considerably harder to get people to care about politics at all.”
Social networks offer a cheaper and easier way to identify dissidents than other, more traditional forms of surveillance. Despite talk of a “dictator’s dilemma”, censorship technology is sophisticated enough to block politically sensitive material without impeding economic activity, as China’s example shows. The internet can be used to spread propaganda very effectively, which is why Hugo Chávez is on Twitter. The web can also be effective in supporting the government line, or at least casting doubt on critics’ position (China has an army of pro-government bloggers). Indeed, under regimes where nobody believes the official media, pro-government propaganda spread via the internet is actually perceived by many to be more credible by comparison.
Authoritarian governments are assumed to be clueless about the internet, but they often understand its political uses far better than their Western counterparts do, Mr Morozov suggests. His profiles in “The Net Delusion” of the Russian government’s young internet advisers are particularly illuminating. Previous technologies, including the telegraph, aircraft, radio and television, were also expected to bolster democracy, he observes, but they failed to live up to expectations. The proliferation of channels means that Americans watch less TV news than they did in the pre-cable era. And by endorsing Twitter, Facebook and Google as pro-democratic instruments, the American government has compromised their neutrality and encouraged authoritarian regimes to regard them as agents of its foreign policy.
So what does Mr Morozov propose instead of the current approach? He calls for “cyber-realism” to replace “cyber-utopianism”, making it clear that he believes that technology can indeed be used to promote democracy, provided it is done in the right way. But he presents little in the way of specific prescriptions, other than to stress the importance of considering the social and political context in which technology is deployed, rather than focusing on the characteristics of the technology itself, as internet gurus tend to. Every authoritarian regime is different, he argues, so it is implausible that the same approach will work in each case; detailed local knowledge is vital. Yet having done such a good job of knocking down his opponents’ arguments, it is a pity he does not have more concrete proposals to offer in their place.
With chapter titles and headings such as “Why the KGB wants you to join Facebook” and “Why Kierkegaard Hates Slacktivism” it is clear that Mr Morozov is enjoying himself (indeed, there may be a few more bad jokes than is strictly necessary). But the resulting book is not just unfailingly readable: it is also a provocative, enlightening and welcome riposte to the cyber-utopian worldview.
Note: Nửa mặt bên kia của Cô Hằng Net! TV sẽ đi 1 đường chuyển dịch, sau!

Khi đám trẻ Iran xuống đường phản đối bầu cử do nhà nước đạo diễn vào tháng Sáu 2009, truyền thông Tây Phương [thuổng ý kiến của Thầy Cuốc], coi đây là cuộc khởi nghĩa của đám đông, nhờ internet mà có được, nhất là nhờ Twitter. “Không có Twitter là không có cách mạng, không có xuống đường gì hết!”
Evgeny Morozov, tác giả cuốn “Ảo tưởng Net: Phía đen thui của Tự Do Internet”, coi đây là 1 cái nhìn không tưởng nảy sinh từ không gian aỏ cyber, và theo ông, internet cũng được sử dụng thật hữu hiệu để duy trì những chế độ độc tài.

Mặt trời không bao giờ có thực và ký ức Sài Gòn

Vào cái thời Sài Gòn mê PCT, thì may thay Gấu đã đi làm, đã viết lách tí ti, đã có một, hai truyện ngắn thật hách xì xằng, đã hay ngồi Quán Chùa, và khiến PCT phát bực, và đã có lần phạng Gấu và đồng bọn, cái đám, tay cầm hoặc nách cặp, 1 cuốn sách loại Sách Bỏ Túi, Livre de Poche, hay 1 tờ Tin Nhanh, L’Express, lắc la lắc lư đi từ tiệm sách Xuân Thu trên đường Tự Do, qua La Pagode, ngay kế bên.

Nhưng liền ngay sau, ông viết, tớ chửi tụi nó, cũng là chửi tớ.

Tất nhiên, những dòng trên, là của Gấu, để diễn tả 1 hồi ức về ông và những ngày ở Sài Gòn.
Thú vị nhất, theo Gấu, là có lần Gấu đọc ông, chê Simone Weil, ngắn thôi, và Gấu bèn vờ bà này, cho đến khi ra được hải ngoại, đọc 1 bài viết của Steiner, và sau đó, trúng cái rìu phá băng của bà bổ trúng đầu, đúng những ngày Trần Trường, và hơn thế nữa, được biết tới 1 độc giả, cũng rất rành về Simone Weil.
Giả như những ngày đó, không đọc những dòng mà PCT viết về SM thì sao, nhỉ?

TV sẽ giới thiệu bài viết trên NYRB về Henry Miller. Cũng là 1 cách tưởng nhớ 1 thời, trong đó có PCT, mà GNV này chẳng nợ nần gì!

Hà, hà !

Ngày sinh của Rắn

Trường giang Mỹ Tho