Dọn

Trường hợp Võ Phiến và bộ Văn Học Tổng Quan.
*
Trường hợp DA
Nguồn
TPG không làm cho Văn, là do TPG gây ra, chẳng liên can tới ai hết. Gấu rất rành cái vụ này. TPG nghĩ mình là công thần, không thể thay thế, đòi lên lương, đòi đủ thứ, ông V. đành cho nghỉ. Ông V. lúc đó rất nể TTT, bèn hỏi, nên thay ai, TTT đề nghị NXH, người không làm mất lòng phe phái nào, nhất là phái đẹp! Bạn hiền lo hơi nhiều cho phái đẹp, nói chuyện điện thoại mí em nhiều hơn lo công việc tờ Văn, ông V. đành kéo thêm Mai Thảo về tòa soạn đỡ một tay cho bạn hiền [khúc này not sure, nếu không đúng, xin lỗi bạn hiền!].
Viết về người đã mất, nên công bình, không phải chỉ với người chết, mà còn với người còn sống nữa. Bài của ĐTĐ cho thấy, thái độ của DA sau khi bị đánh. Ông cám ơn kẻ đánh ông, thế mới bảnh, chứ đâu có trách móc, một tay bác sĩ có phòng mạch ngay kế bên, hay yêu cầu Văn Bút lên tiếng?
Duyên Anh qua ĐTĐ
Gấu đã từng bị DA khơi khơi lôi ra đập tơi bời trên tờ nhật báo Sống ròng rã cả một năm trời. Có lần gặp ông tại bàn xì, hỏi, ông tỉnh bơ trả lời, tao đập mày vì mày dám đụng đến Nguyên Sa. Nhưng sau Gấu hiểu, ông đập, chỉ vì Gấu không bao giờ nhắc tới nhà văn của tuổi thơ Việt Nam, và chưa từng khen ông.
Chưa từng viết về ông không có nghĩa là chê ông, không khoái văn của ông.
Ôi chao, giá mà ông hiểu như vậy.
Trong cái rủi có cái may, như người mình thường nói. Gấu tin rằng, DA đã ngộ ra điều đó, sau khi gặp nạn.
Thái độ của ông, sau đó, qua bài viết của ĐTĐ, cho thấy.
Ông đâu cần đến nhà biên khảo dởm đóng vai hiệp sĩ đòi hỏi công lý cho ông!
*
10 câu hỏi cho nhà làm phim Apocalypse Now, Tận Thế Là Đây
Time, August 21, 2006

BBC: Trong những hoạt động của ông, ông tự xem mình là người đấu tranh ở bên trong hay bên ngoài hệ thống? Nhiều nhà bất đồng chính kiến muốn đứng ở bên ngoài, tách khỏi hệ thống này. Lại có người nghĩ rằng nếu mình ở bên trong, đấu tranh sẽ dễ dàng hơn. Ông thuộc về quan điểm nào?
BMQ: Tôi luôn là người đứng trong hệ thống này, với tư cách một người đã từng dâng hiến tuổi trẻ của mình để giải phóng dân tộc, xây dựng nên cái hệ thống chính trị hiện nay. Nhưng bây giờ tôi thấy hệ thống chính trị hiện nay phải thay đổi.
Nguồn
Có khi nào nhà thơ tự hỏi, về cái việc làm đã từng dâng hiến... nó là một cái việc làm thê thảm, nhục nhã nhất trong đời của nhà thơ chăng?

Cũng trong tinh thần câu hỏi trên, một số nhà thơ trong nước suy nghĩ khác BMQ.
Nguyễn Trọng Tạo: Một nhà nước không tử tế. Và tôi nhắc lại một lần nữa ý của tôi rằng tập thơ Về Kinh Bắc là tập thơ trụ cột của Hoàng Cầm. Nhưng trong phần tác phẩm giải thưởng họ không nhắc đến tác phẩm này. Về Kinh Bắc không được trao giải thưởng.
Tôi muốn nói đến cách ứng xử của nhà nước đối với văn nghệ sĩ và đối với tác phẩm của họ. Tại sao Lý Bạch được vời vào cung vua rồi lại phải bỏ đi… đày. Pushkin cũng vào cung điện của Nga Hoàng rồi lại cũng bỏ đi. Tôi muốn nói là thể chế nào cũng tìm cách biến nhà thơ thành…
Trần Mạnh Hảo: Thành nô bộc.
Nguyễn Trọng Tạo: Nhà thơ nào muốn có tự do thì đều phải bỏ đi. Nếu anh không muốn trở thành một thứ nô bộc, thì anh phải bỏ đi. Tại sao bỏ đi? Ai cũng trả lời được, chỉ vua là không!
Trần Mạnh Hảo: Đúng rồi, Nguyễn Trọng Tạo hôm nay nói rất hay.
Nguyễn Trọng Tạo: (Cười: không phải hôm nay mới hay!). Phải ra khỏi cung vua thì mới có thơ hay. Ở nơi nào nhà thơ mở được cánh cửa tự do của mình, thì thơ họ mới có thể hay.
Bây giờ nói về cái gọi là văn chương phản kháng. Tôi cho rằng phản kháng chính là tính chất căn bản của nhà thơ, chống lại những bất công của cuộc đời. Nhà thơ là những người có tính nhạy cảm rất cao. Trên cơ sở của sự nhạy cảm mà mầm mống phản kháng mọc lên rất nhanh.
Nguồn

Nhân nói chuyện ăn cướp, chiến thắng, giải phóng miền nam, thống nhất đất nước.. kỳ tới Tin Văn sẽ giới thiệu bài của James M. Murphy, điểm hai tác phẩm mới nhất viết về nó, trên tờ TLS, May 4, 2007. Cuốn Vietnam: The definitive oral history told from all sides, của Christian G. Appy, và cuốn Triumph Forsaken: The Vietnam War, 1954-1965, của Mark Moyar.
Moyar, dẫn Oscar Wilde, ông này phán, bổn phận duy nhất mà chúng ta nợ, từ lịch sử, là viết lại nó.
Theo nghĩa đó, chiến thắng Miền Nam của VC chắc sẽ còn có nhiều cái tên mới, cụp lạc hơn, những, nào là ăn cướp, nào là con bọ, nào là chẳng thua Lò Thiêu!...
Cũng ông Moyar này, phán, mọi tai ương thảm họa, là do Mẽo làm thịt ông Diệm, người mà, theo tác giả, là một nhà lãnh đạo có khả năng, đã làm được những tiến bộ, và chắc chắn sẽ đưa Miền Nam [his country, chữ của ông] đến ổn định và an toàn [stability and security].

---

Tờ Spiegel (Tấm Gương) là tạp chí xuất bản hàng tuần của Đức, có xuất bản bằng tiếng Anh trên internet. Tôi không biết tác giả Lê Quân có sử dụng phiên bản tiếng Đức để dịch bài viết của mình hay không, và tôi tin rằng bản tiếng Đức của bài báo này cũng sẽ tương tự như bản tiếng Anh. Nhưng so với cách dịch của bài đã nêu trên thì người dịch đã lược bỏ đi nhiều chi tiết, sự kiện và phát biểu quan trọng. Nói khác đi, người dịch/ban biên tập bài báo này đã kiểm duyệt và cắt bỏ nhiều nội dung không có lợi về chính trị cho họ.
Nguồn
Có thể nói, hầu như tất cả các thông tin, bản văn... từ báo chí quốc tế, đều bị cắt xén, thay đổi, sao cho hợp với cái giường của nhà nước.
Thê thảm nhất, trong khi toàn thế giới đều mừng rỡ về cái vụ sụp đổ đế quốc Đỏ, thì nhà nước, qua chân lý, dịch là cắt cho vừa cái giường này, rất lấy làm buồn. Bữa nọ, Gấu có đọc một bài từ trong nước, theo cái kiểu 'nguồn tin tổng hợp thế giới', cho rằng Gorbachov bị Tây Phương lừa, chứ nếu không đế quốc Đỏ vẫn còn!

Ôi chao, Gorbachov trúng quả lừa, thế giới mừng, nhà nước buồn, Miền Nam trúng quả lừa, cả thế giới đau lòng, nhà nước, và những ông như nhà thơ BMQ trên kia thì lại lấy làm tự hào, chân ní ở phiá trên, khác chân lý ở phía dưới, dẫy Trường Sơn, là vậy.
*
Nhưng, đâu phải chỉ riêng nhà nước ta. Như tin thế giới, qua diễn đàn ĐBSCL, Solz. cũng mới vừa được nhà nước Nga cho lên nằm cái giường của Putin. (1)
Còn diễn đàn này, thì vừa được đưa lên giường đẻ, giải phẫu, sửa nhan sắc, đổi tên, thành vanchuongviet, thay vì ĐBSCL!
(1) I am old enough to remember how, as Soviet schoolboys, we were from time to time given a talk by a guest lecturer, an Old Bolshevik, on the horrors of the tsarist regime. The aim was to demonstrate how happy and bright our days in the Soviet paradise were. It is alarming to see that Solzhenitsyn's legacy is now being used by the new governors of Russia in a similar way
Nguồn
Bài viết này, đăng trên TLS, có cái tên, ở trang mặt, 'Solz dưới thời Putin'. Nhà nước Nga đang sử dụng tên tuổi của ông, như đã từng sử dụng đám Cựu Bôn Xê Vích.
Sau Tầng Đầu tới... Sông Côn Mùa Lũ, lên màn ảnh nhỏ.
Chúc mừng bạn hiền thêm một lần nữa, lần này mừng sánh ngang với nhà văn Nobel văn chương Nga!

Đưa "Sông Côn mùa lũ" lên màn ảnh nhỏ
Nguồn
Tin Văn và Gấu thành thực chúc mừng bạn hiền NMG

Chúng ta cứ thử tưởng tượng, một me-xừ Cao Bồi, qua Mẽo, gặp lại bạn bè, sống lại không khí  Quán Chùa ngày nào...
Bởi vì, trong một lần trả lời phỏng vấn, PXA cho biết, anh đã từng du học Mẽo quốc, và trú ngụ tại Quận Cam, thủ đô của người Việt tị nạn.
Bài viết của Brodsky mà Gấu tui trích dẫn ở trên, mở ra bằng một đề từ, một câu châm ngôn của người Trung Hoa: Nếu bạn ngồi thật lâu bên bờ sông, sẽ có ngày bạn thấy xác kẻ thù của bạn trôi qua. [If you sit long on the bank of the river, you may see the body of your enemy floating by - Chinese proverb].
Câu này, như thoạt đầu Gấu hiểu, có ý muốn nói, bạn sẽ sống dai hơn là kẻ thù của bạn. Nhưng dần dà, Gấu ngộ ra một điều là, cái xác kẻ thù trôi qua đó, chính là... bạn.
Đây là ý nghĩa của dòng sông sau cùng mà Đường Tam Tạng phải vượt qua, trước khi tới đất Phật. Ông sư này tí nữa té xuống sông, may bước lên được bè, và nhìn ngoài lại, thấy một xác người nổi lềnh bềnh... Hỏi, Phật gật gù cái đầu, xác nhà ngươi đó.
Gấu tui cũng đang nhìn thấy xác của "kẻ thù của mình", biến thành những con chữ trôi lềnh bềnh ở trên không gian ảo!
Nhân nói chuyện sông, theo như Gấu tôi hiểu và ngộ ra được, là, chẳng làm gì có một con sông Gianh nào chảy qua, giữa lòng, Hà Nội. Mà chỉ muôn đời, là con sông Hồng. Giả sử như một con sông Gianh như thế đó, thì nó cũng biến thành sông... Hồng! Mấy ông "Yankees" làm việc ở bờ sông Ta Mì, chẳng đã từng muốn biến nó thành sông Hồng, và đài Bi Bì Xèo thành Đài Phát Thanh Hà Nội?
Nhật ký 5
*

May mắn làm sao, mới đây, tôi vớ được một câu viết vội của một tác giả vô danh, mà nếu tôi có nói tên thì cũng chẳng ai biết. Câu viết vội đề ngày 23 Tháng Tám 1939, nghĩa là chỉ một tuần lễ trước khi Thế Chiến Thứ Hai nổ ra.
Câu đó như vầy:
"Nhưng mọi chuyện vậy là xong. Nếu tôi thực sự là nhà văn, tôi đã có thể ngăn chặn cuộc chiến".
"But everything is over. If I were really a writer, I would have to be able to prevent the war."
Elias Canetti [1905-1994, Nobel 1981]: Nghề của nhà văn, The Writer's Profession, bài đọc tại Munich, Tháng Giêng 1976, được in trong Lương Tâm Của Chữ, The Conscience of words.
Trong bài Tựa, ông tự hỏi, liệu có một người nào lại lấy lại được cái nghĩa của từ tiếng Đức, nhà văn, dichter, một khi nó có vẻ như đã bị huỷ diệt.
[Ôi chao, bảnh chưa, sướng chưa! Trơ cu lơ có một thằng, mà phải là một thằng nhà văn, thế là nó "bèn" ngăn được cuộc chiến!]
30.4.2005
Post lại, tặng nhà thơ BMQ


Nếu không phải là một phim chống chiến tranh thì nó là cái quái gì?
Tất cả những phim chiến tranh đều là phim phản chiến tranh, theo nghĩa, phim nào mà không có máu đổ, trai tráng chết. Riêng tôi, tôi nghĩ thêm một tí, thí dụ như về cái ý tưởng ở trong Trái Tim Của Bóng Đen, của Conrad. Rằng, người ta có thể đưa trai tráng đi giết người, nhân danh một ý tưởng đạo đức nào đó.
Ngoài Conrad, Coppola hẳn đã đọc câu thơ lẫm liệt một thời, "Đường ra trận mùa này đẹp lắm", bản tiếng Anh, do da mầu dịch, nên mới phán như trên, chăng?
*
Cho đến những ngày này, mà một ông nhà thơ như BMQ còn tự hào về những cống hiến tuổi trẻ cho cuộc chiến đấu thần thánh chống Mỹ cứu nước, đủ cho thấy, cái gọi là Khải Huyền Dối Trá mà nhà thơ Việt viết tiếng Mẽo dùng để phạng Coppola và phim Tận Thế Là Đây, đúng ra phải dành cho chân lý Đường Ra Trận Mùa Này Đẹp Lắm, thì mới phải đạo.
Chỉ một phim giải trí tầm thường, cho dù chiều ngầm của nó như thế nào, không thưởng thức được, vậy mà cũng bầy đặt.
Vả chăng, đây là thảm họa của internet: nó làm cho nhân loại có nhiều nhà văn hơn là độc giả.
Không có trang net, chúng ta đâu phải chịu đựng thứ văn chương da mầu?
Và Tin Văn!
*
Nhà thơ BMQ tự hào vì đã cống hiến tuổi trẻ cho công cuộc giải phóng Miền Nam, thống nhất đất nước. Tuy nhiên, ít ra, có một người không tự hào, và cảm thấy nhục nhã. Người đó là... viên y sĩ đồng quê của Kafka!
Bạn đọc Y Sĩ Đồng Quê, và tưởng tượng ra rằng thì là, đây chính là linh hồn của một miền đất, nghe tiếng cầu cứu của một con bệnh trầm trọng ở mãi tận miền nam, và, tìm đủ mọi cách để đến bên giường người bệnh, do không có ngựa, nên phải mượn đôi ngựa của con quỉ ở nơi chuồng lợn, và vì thế mà phải hy sinh cô hầu gái, cuối cùng nhận ra, chỉ là báo động hoảng, và ngửa mặt lên trời la lớn: Ta bị lừa, bị lừa, bị lừa !
*
Và đây là hình ảnh của viên y sĩ sau khi bị lừa:
"Trần trụi, phơi người ra trong giá lạnh vào cái thời bất hạnh nhất, với cỗ xe trần thế, với cặp ngựa ngược đời, già như tôi, tôi bơ vơ lạc lõng" ("Naked, exposed to the frost of this most unhappy of ages, with an earthly vehicle, unearthly horses, old man that I am, I wander astray."
Một cách nào đó, viên y sĩ của Kafka còn xuất hiện dưới cái mặt nạ của một vua Lear, của một ông tướng về hưu.
Thê thảm nhất, là, sau khi đã xây dựng xong địa ngục, với sự đóng góp của mình ở trỏng, viên tướng già về hưu, và phải sống nhờ vào cái chuồng lợn của cô con dâu, được vỗ béo bằng những thai nhi !
*
Cái chết của Lucien de Rubempré là một bi kịch lớn trong đời tôi, Oscar Wilde đã từng tuyên bố.
Nhưng Lucien de Rubempré là ai?
Một nhân vật trong một cuốn tiểu thuyết của Balzac.
Nhà văn Llosa tin rằng, lời tuyên bố của Wilde, là phải được hiểu theo nghĩa 'thực tại ở đời", theo nghĩa đen!
Bởi vì có những nhân vật giả tưởng còn thực hơn cả sự thực!
Viên y sĩ đồng quê của Kafka là một "vĩ nhân" như thế đó. NQT
*
The Polish Witch-Hunt
The law, which took effect on March 15, required all Poles occupying professional jobs in the private, public, and state sectors and born before August 1972—including politicians, professors, lawyers, judges, journalists, bank managers, and the heads of schools, companies, etc.—to declare in writing within two months whether or not they had collaborated with the former Communist security services. Those who, like Geremek, refuse, or who give false information, could be banned from practicing their professions or holding public office for ten years.
Ba Lan hiện đang chơi trò săn Quỉ Đỏ, theo kiểu tẩy não trước đây, nhưng ngược hẳn lại, và có tên là làm sạch, purification, nhân viên nhà nước phải ký tên vào một tờ tự khai, cam đoan chưa từng làm cớm VC Ba Lan.
*
What is happening in Poland, the country where communism's downfall began?
Most revolutions have two phases. First comes a struggle for freedom, then a struggle for power. The first makes the human spirit soar and brings out the best in people. The second unleashes the worst: envy, intrigue, greed, suspicion, and the urge for revenge.
Cách mạng thường gồm hai giai đoạn. Giai đoạn đầu, đòi tự do; giai đoạn sau, đòi quyền lực.
Cùng với giai đoạn sau, là đủ trò tởm lợm, con heo, con bọ...
*
Gấu này thực sự không hiểu, khi, nhà thơ BMQ tự coi mình là người ở trong tổ chức, tranh đấu đòi tự do dân chủ, là thuộc giai đoạn nhì hay nhất, của cuộc đời của ông, sau khi đã mất tiêu tuổi trẻ, đòi tự do dân chủ cho lũ Ngụy? NQT

Strip his clothes off, then he'll heal us,
If he doesn't, kill him dead
Only a doctor, only a doctor
(Lột trần anh ta, rồi anh ta sẽ chữa chúng ta lành bịnh
Nếu anh ta không làm được, hãy giết anh ta
Chỉ là một y sĩ, chỉ là một y sĩ)

O be joyful, all you patients
The doctor's laid in bed beside you
(Các bệnh nhân ơi, hãy vui lên đi,
Y sĩ nằm trên giường kế bên anh)
"Y sĩ Đồng quê"

Ghi chú: Độc giả Tin Văn có thể thay từ "y sĩ" bằng, "thi sĩ".

Khó mà nói, Bắc Bộ Phủ không hề biết, xã hội Miền Nam, cuộc sống của dân Miền Nam cao hơn Miền Bắc.
Nhưng thống nhất đã, cho dù có phải hy sinh Miền Nam, hy sinh cái xã hội tốt đẹp đó.
Hậu quả, chẳng những Miền Nam bị tiêu vong, mà Miền Bắc cũng được "ăn theo".
Câu nói huyênh hoang ngày nào của một viên tướng Mẽo, đưa Miền Bắc về thời đại đồ đá, hoá ra lại do chính VC thực hiện, cho cả nước, và là phản ứng ngược của chiến thắng Miền Nam.
Chính cái ác của một miền đất đã đơm hoa kết trái.
Bây giờ thì chúng ta mới hiểu được dã tâm của Mẽo, trước khi bỏ chạy, đã để nguyên vẹn một Miền Nam, với tất cả những "phồn vinh giả tạo", những "hàng họ có gân" của nó: Con ngựa thành Troie này sẽ làm được điều mà nửa triệu GI không làm được.
Ôi chao, mới đây thôi, đọc báo VC, Gấu còn thấy mấy ông tự khoe về cái sự nhân đạo, không gây biển máu, không biến Sài Gòn thành bình địa, như một Berlin ngày nào lọt vào tay Hồng Quân!
Và nhớ đến vị anh hùng của Hồng Quân trong cuốn Nhà Hội của Martin Amis. Anh này bốc phét, chỉ hãm hiếp phụ nữ Đức không thôi, mà giải phóng được nước Đức thoát ra khỏi chủ nghĩa Nazi!