|
Tưởng niệm Nguyên Sa Kundera rất ư là hơi bị không ưa ba cái thứ làm xàm tiểu sử, tự thuật. Tuy nhiên, một tí tiểu sử thật sự rất ư cần thiết. Thử so sánh, tí của LH, và của Gấu. Về Gấu. * Định cư tại Toronto Canada năm 1994. LH Tái định cư năm 1994, Tái định cư là thuật ngữ của Cao Uỷ Tị Nạn, nhằm cho biết, thằng chả này chạy trốn quê hương, không được phép của nhà nước VC. Canada, để tỏ lòng biết ơn nhà nước Canada, qua ông Trưởng Phái Đoàn, đã mủi lòng móc Gấu ra khỏi trại tị nạn Thái Lan. Gấu đã từng viết về chuyện này, và về cái sự cám ơn muộn của mình. * -Thôi được. Nghe đây: Chương trình lấy người tị nạn vào nước Canada của chúng tao, có tên là Nhân Lực, Man Power. Nước chúng tao đang cần người làm cu li, làm thợ, làm nhân công, chứ không cần nhà văn, nhất là thứ nhà văn viết tiếng Vịt như mày. Tao ngó mày, thấy già quá rồi, hết xí oát, không thuộc diện Nhân Lực. Nhưng thôi, chỉ cần nghe mày nói, mày là nhà văn, và đã từng đi tì vì nó, là tao nhận. Dù rước về, chỉ để nuôi báo cô! Ấy là Gấu tôi diễn theo ý nghĩ Việt Nam, của một thằng Bắc Kỳ đã từng bỏ chạy đất bắc năm 1954, và bỏ chạy đất nam, năm 1989, những lời nói thật đơn giản của ông Canada già thật nhân hậu này: -Thôi, mày nói vậy, là tao hiểu rồi. Tuy đây là chương trình Nhân Lực, nhưng lâu lâu, nhận một người như mày, cũng không sao. Nhân đây cũng xin được nói lời cảm tạ đất nước đã cưu mang Gấu tui trên mười năm trời, kể từ ngày lên máy bay, rời trại chuyển tiếp Panat Nikhom ở Thái Lan, với tờ giấy mầu vàng "landed immigrant" [di dân thường trú], vượt hai đại dương, tới thành phố Toronto, vào đúng một ngày bão tuyết, trận bão tuyết khủng khiếp nhất kể từ 40 năm, theo như báo chí địa phương lúc đó, 44 độ âm. Đó là ngày 23 tháng 11 năm 1994. Trên mười năm trời, mới thỏ thẻ một lời cám ơn, liệu như vậy là quá trễ chăng? Trong một câu chuyện mà Gấu tôi đọc từ hồi còn nhỏ, [hình như trong tập "Những Tâm Hồn Cao Thượng" do Hà Mai Anh dịch từ một tác giá Ý, De Amicis (?)], có một cô bé bị câm, được một bác sĩ chữa trị. Một đêm nọ, cô bé trong lúc cố tập nói, bất thình lình âm thanh phát ra. Thế là cô bé cứ âm thầm ngậm những âm thanh đầu tiên đó, đợi tới sáng, khi vị bác sĩ tới giường cô, bấy giờ cô mới thốt lên mấy âm thanh mà cô tập nói suốt trong đêm: Con cám ơn bác sĩ. Trường hợp của Gấu tôi cũng tương tự như vậy, nhưng không phải những âm thanh đầu tiên, mà có thể, cuối cùng, của một người già cảm thấy sắp sửa đi hết cuộc đời của mình. Sách Quí Nghệ sĩ phải làm cho hậu thế tin rằng, anh ta đã không sống. Một trong những 'bản năng' của cái thứ sinh vật, cũng là người, nhưng dễ có nguy cơ bị con vi rút văn chương đợp trúng, đó là, ngay vào những giây phút sinh tử, những giờ phút đau thương nhất, nó vẫn cố tìm cách đứng qua một bên, để mà nhìn, mà ngắm cái nỗi đau thương đó. Vô tù, khốn khổ khốn nạn như thế đấy, nhưng xểng ra một cái, là cu cậu tẩn mẩn mò mẫn đôi ba con chữ còn sót lại. Hắn gọi đó là 'cõi riêng' của hắn ta! Vừa mới ra khỏi tù, vừa mới khuất mắt mấy thằng quản giáo khốn kiếp, thế là 'chàng' gập đôi người, cứ thế ói ra, ba cái thứ thổ tả chất chứa trong bao nhiêu năm tháng tù đầy, rồi sau đó, mới thanh thản mà đi về nhà, gặp lại vợ con, bạn bè! Gấu nhớ, Brodsky có lần bàn về chuyện này, với ông bạn Volkov của ông. Lúc nào rảnh, mò mẫn ra được, sẽ xin cống hiến quí vị độc giả. Cô vợ Thuỳ của anh chàng Kiệt, trong Một Chủ Nhật Khác, ở vào những giờ phút chót của cuộc tình, và của cuộc sống vợ chồng, khám phá ra rằng thì là, thằng chồng của mình nó đếch coi mình ra cái gì, nó cứ lơ mơ ở trong cõi riêng của nó. Phút ấy Thùy tỉnh ngộ, dưới mắt Kiệt nàng không là gì. Hắn cười trong cõi riêng. Từ bao giờ hắn vẫn sống trong cõi riêng, với nàng bên cạnh. Phát giác đột ngột làm nàng tủi hận nhưng giúp nàng cứng cỏi thêm trong thái độ lựa chọn. Hắn coi thường nàng trong bao lâu nay nàng không hay và hắn phải chịu sự khinh miệt rẻ rúng của nàng từ nay. Thùy đi ngang mặt Kiệt, vào giường. Vài phút nữa Kiệt đi. Kiệt trở về hoặc không trở về chẳng còn làm bận được đầu óc nàng. Giữa nàng và Kiệt tuyệt không còn một câu nào để nói với nhau. Hai người đã đứng hai bên một bức tường kính. Giấc ngủ đến với Thùy mau không ngờ. Kiệt đi nàng không hay. TTT: Một Chủ Nhật Khác. Khúc tiếp đó, Kiệt từ giã Sài Gòn, vợ con, đời thường, và, như chú voi già, chàng lừng khừng đi lên Đà Lạt, nghĩa địa của voi, để ngủ một giấc dài, trong túi thủ cây khẩu cầm của cô học trò Oanh tặng thầy, trong lần tình cờ gặp lại, ở bên ngoài Rạp Rex.
|
||
