*

**
*
Trăm năm trong một cuốn


Cali_08

30.4.2008: Người xa vắng biết đâu nấm nhà buồn?
« Au goulag, il se trouvait que les gens ne mouraient pas comme des mouches.
C'étaient plutôt les mouches qui mouraient comme des gens. »

"Ở Lò Cải Tạo, không phải những con người chết như ruồi,
nhưng mà là những con ruồi chết như người."
Với bất cứ một con người có lương tri, Mít hay không Mít, điều làm người đó bận tâm, về cuộc chiến Việt Nam, là, những gì xẩy ra sau đó, chứ không phải trước và trong cuộc chiến.
Tại làm sao một cuộc chiến thần thánh như vậy, mà lại gây nên kết quả thảm khốc như vậy.
Các anh vĩ đại quá! Chiến tranh độc ác quá!
Cuộc chiến ác độc đâu bằng cuộc hậu chiến độc ác?
*
Preface
I belong to a turbulent generation, born to literary life in the tumult of surrealism. In the years after the Great War there was a feeling which was about to overflow. Literature was stifling within its limitations and seemed pregnant with revolution.
Tôi thuộc một thế hệ hỗn loạn, tập tành đời văn trong cái nhốn nháo của chủ nghĩa siêu thực. Vào những năm tiếp theo Cuộc Chiến Lớn, có cảm nghĩ, sắp vỡ đê, vỡ bờ đến nơi rồi. Văn chương ngột ngạt trong những giới hạn của nó, và hình như nó có bầu với Cách Mạng.

These studies, which are so strikingly coherent, were written by a mature man. Yet they were generated in the turbulence of his youth, and they faintly echo this.
I find it significant that a part of the first version of these essays should have appeared in Critique, a review which owed its success to its serious character. But I must add that, if I occasionally had to rewrite them, it is because, at first, I could provide no more than an obscure expression of my ideas owing to the turmoil in my mind. Turmoil is fundamental to my entire study; it is the very essence of m y book. But the time has come to strive towards a clarity of consciousness. I say the time has come ... But there are moments when time almost seems to be lacking, or at any rate pressing.
These studies are the result of my attempts to extract the essence of literature. Literature is either the essential or nothing. I believe that the Evil - an acute form of Evil which it expresses, has a sovereign value for us. But this concept does not exclude morality: on the contrary, it demands a 'hypermorality'.
Literature is communication. Communication requires loyalty. A rigorous morality results from complicity in the knowledge of Evil, which is the basis of intense communication.
Literature is not innocent. It is guilty and should admit itself so. Action alone has its rights, its prerogatives. I wanted to prove that literature is a return to childhood. But has the childhood that governs it a truth of its own? Before the necessity of action, we are overwhelmed by Kafka's honesty, which abrogates no rights for itself. Whatever the lesson contained in Genet's books, Sartre's defence is inadmissible. Literature had to plead guilty.
Georges Bataille: Literature and Evil
*
Văn chương không ngây thơ vô tội. Nó có tội, và nó phải biết, nó là như thế. Nó phải nhận tội của nó.
*

Dọc đường Xuân Lộc- Biên Hoà-Sài Gòn, quân Ngụy tan tác thành từng mảng, cởi bỏ súng đạn, quân trang, quân dụng vứt ngổn ngang dọc đường như rác dày đặc. Một giờ chiều chúng tôi vào tới Dinh Độc Lập.
Sư đoàn 7 được lệnh quân quản Quận Một. Bà con Sài Gòn đứng đông nghịt bên đường, phụ nữ mặc áo dài hoa, cầm cờ đỏ sao vàng vẫy chào...
Một giờ chiều chúng tôi vào tới Dinh Độc Lập. Sư đoàn 7 được lệnh quân quản Quận Một. Bà con Sài Gòn đứng đông nghịt bên đường, phụ nữ mặc áo dài hoa, cầm cờ đỏ sao vàng vẫy chào. Sài Gòn trưa tháng tư, nắng long lanh như mật.
Ngô Minh Nguồn
Cảnh Ngụy tan tác thành từng mảng, thì quá đúng. Nhưng cảnh "Bà con Sài Gòn..." thì sai.
Ông Ngô Minh này không biết có phải là bạn của HPNT, TCS không? Nếu đúng, thì là một VC nằm vùng, và nếu như thế, ông nghĩ sao về Miền Nam sau 31 năm được giải phóng?
Ông có biến thành ruồi do đột biến gen như Đào Hiếu chẩn đoán không?



*

Bons baisers de Russie
Deux frères amoureux de la même femme sont envoyés au goulag. L'un d'eux se souvient, avec cynisme.
Un grand roman presque russe de Martin Amis. 

Le nouveau Martin Amis a des airs de roman sentimental. Ou presque, Si l'auteur narre une histoire d'amour, elle est « de forme triangulaire », et « se termine en une pointe très aiguë ». Comprenez qu'il ne faut pas s'attendre ici à un liivre « sympa », à l'image du narrrateur de cette Maison des rencontres, Cet octogénaire russe exilé - dont on ne connaîtra pas le nom - se confesse à sa belle-fille afro-américaine. Aujourd'hui, c'est un homme riche, malade, qui reetourne en Sibérie, région qu'il a bien connue jadis.

Flash-back: héros de l'armée stalinienne de retour à Moscou, ce grand misanthrope tombe amoureux d'une jeune Juive, Zoya. « Quand un homme porte une femme, et une seule femme, aux nues, "par-dessus toutes les autres", on peut être plus ou moins certain qu'on se trouve en présence d'un misogyne, Cela le libère, et il peut penser que toutes les autres sont de la merde. » Ces mots prennent une saveur toute particulière quand on connaît le passif de cet individu, «Nous savons pas mal de choses sur les conséquences d'un viol- pour les femmes violées, Au juste titre, personne n'a perdu le sommeil à réfléchir aux conséquences du viol pour le violeur, La résonance particulière de sa tristesse postcoïtale, par exemple; aucun animal n'est plus triste que le violeur ... »

Zoya est belle, intelligente, il en est fou, Son demi-frère, l'idéaliste Lev, aussi. L'amour pour cette femme ne sera pas la seule chose qui réunira ces nouveaux Caïn et Abel : tous deux seront enferrmés, en tant que prisonniers politiques, dans un camp de travail. Zoya choisira Lev pour époux, qu'elle aura le droit de voir dans la Maison des rencontres, ce chalet où ont lieu les « visites conjuugales ». Oubliez le besogneux Chien jaune paru l'an passé: La Maison des rencontres renoue avec le meilleur de Martin Amis. Creusant toujours ses mêmes obsessions, l'Anglais superpose avec virtuosité un roman d'amour déchirant, le portrait d'un cynique désabusé, un exercice formel de haute volée (l'hommage à la littérature russe) et une fiction abrasive sur un demi-siècle d'histoire russe, Ses pages sur le goulag, souvent sidérantes, nous valent d'ailleurs quelques formules qui resteront dans les mémoires: « Au goulag, il se trouvait que les gens ne mouraient pas comme des mouches. C'étaient plutôt les mouches qui mouraient comme des gens. » Alors, qui volera vivra.
Baptiste Liger
Lire, Avril 2008

***La Maison des rencontres (House of Meetings) par Martin Amis, traduit de l'anglais par Bernard Hoepffner, 286 p., Gallimard, 15 €

Tờ Lire đọc Nhà Hội, của Martin Amis, bản tiếng Tây:
Những nụ hôn bồng bồng từ Liên Xô: Cái tít này, là từ Ian Fleming. Thành thử thật khó dịch từ "Bon", vì nó còn liên quan đến James Bond.
Tên tôi là Bond. James Bond.
Tên tôi là Gấu. Gấu nhà văn.
Nhà Hội