*
Notes


1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11















Kỷ niệm đẹp nhất trong đời viết văn

 

Sunday, January 11, 2009 11:43 PM
Re:
Cam
on anh Tru .
Sau mấy năm rồi, cũng vẫn câu hỏi cũ : Làm sao mà vừa đọc, vừa viết, vừa chăm cháu ngoại, vừa nói chuyện với bạn bè được, hay quá .K thì chỉ đọc (internet) và xem là nhiều . Vừa xem lại "The Road Home" của Trương Nghệ Mưu , vẫn thấy đây là phim tàu hay nhất, dù không vĩ đại . Chỉ có tình là vĩ đại thôi .
*
Tôi chưa coi phim đó.
Tks.
Chỉ có tình là vĩ đại thôi. Mà cứ phải mấy anh Tầu, mới vĩ đại. Tây Mẽo không bằng. Hồi ở VN tôi có đọc một cuốn sách dịch chuyện tình Tầu. Chuyện nào cũng hay. Có một chuyện, về một anh học trò nhà quê, lên thành đô học, mê một em trong xóm, chuộc em ra. Rồi bố mẹ bắt về, trên đường về đi ngang thuyền một anh lái buôn. Anh này thấy cô vợ đẹp quá bèn dụ anh chồng đánh bạc, thua, cho vay, thua tiếp, phải bán vợ. Cô vợ, vào lúc sang thuyền khác, bèn mở mấy cái rương bạn bè trong xóm tặng ra, hoá ra toàn kim cương, hột xoàn, và cứ từ từ thả xuống sông, rồi thả mình theo.
Có một lời bàn, đẹp thế, sao ngu thế, chọn đúng thằng cực kỳ khốn nạn mà theo!
Chuyện hơi giống chuyện nàng Tuấn Khanh [hay Thiếu Khanh?], trong Truyền Kỳ Mạn Lục. Nhưng chuyện TK có hậu hơn, anh chồng hối hận, lo nuôi con, cô vợ sau thành thần, về gặp lại chồng, trong mộng, tất nhiên, khuyên theo phò Lê Lợi.
*
Chuyện tình Mít kể, đương thời, thì có NNT. Truyện số 1 của nữ văn sĩ “miệt vườn, đặc sản Miền Nam”, là Một Mối Tình. Truyện ngắn mới nhất,
Có con thuyền đã buông bờ Lâu rồi mới viết chuyện tình mà chẳng hay ư? Chuyện tình lồng trong chuyện tình, lồng trong chuyện tình. Cái cô Bê phải có một mối tình lớn, vì nó mà bỏ xứ mà đi, và mối tình trắc trở này chắc là mắc mớ tới một người đàn ông có vợ, và bị vợ bỏ chạy theo thằng khác [đây là "mô típ đặc sản" của NNT, như trong Một Mối Tình, trong Cánh Đồng Bất Tận]. nếu không, cô không để ý tới anh chàng có đứa con bị sốt], rồi còn mối tình thương hại anh học trò em trai cô chủ nữa.
Thú thực, viết như thế, thì Gấu này phải chịu là Thầy!
Đặc sản Miền Bắc thì có em Phương, trong Nỗi Buồn Chiến Tranh, chửi anh Kiên, Yankee mũi tẹt, mày ngu quá, đâu còn đêm nào như đêm nay…. Hay em trong Trăng Goá, do sặc sụa mùi nước đái tại Ga Hàng Cỏ khi tiễn Yankee vào Nam chiến đấu mà nhận lời cầu hôn Thủ Trưởng, hay anh cu Sài của Nê Nựu, Đảng bảo lấy ai thì lấy người đó!

"Chẳng còn đêm nào như đêm nay đâu. Anh muốn hiến đời anh cho một sự nghiệp gì đó, còn em quyết định sẽ phung phí đời mình, sẽ huỷ diệt nó trong cuộc chiến này".
Gấu đọc War Sadness

Tại sao Bảo Ninh tịt ngòi?
Gấu tin rằng, chỉ Gấu mới trả lời nổi câu hỏi hắc búa của đám mũi lõ, về nhà văn nổi tiếng nhất xứ Mít.
*
Why Vietnam's best-known author has stayed silent
Fifteen years after Bao Ninh's admired war novel, he explains his fears about publishing a sequel
Suzanne Goldenberg in Hanoi
Sunday November 19, 2006 

The Observer
**

*
Thời gian tá túc nơi VHNT của PCL, một bữa, bỗng Gấu bật ra ý nghĩ, hay là mình phịa ra một cái nick mới tinh, như thể đây là một hậu duệ Mít, đời thứ hai, ở hải ngoại, những Kevin Dang, Jimmy Nguyen, thí dụ, và thế là Jennifer Tran xuất hiện trên chốn giang hồ gió tanh mưa máu net hải ngoại.

Ngay lập tức, chấn động diễn đàn VHNT. Cô chủ báo forward những messages thiên hạ hỏi thăm Jennifer Tran, và cũng hơi ngạc nhiên, hỏi ai đấy. Sau này, khi Gấu chuyển một số bài, của một số tác giả, thí dụ như NTV, cô còn hỏi, lại một hoá thân của NQT ư?
Nhưng phải đến khi Jennifer Tran xuất hiện trên Việt Báo online thì mới sướng mê tơi!
PTH mail cho biết, ui chao ơi, thiên hạ hỏi thăm Jennifer Tran ghê quá.
Và nhận xét, Jennifer Tran viết khác hẳn NQT. Vui hơn, nhẹ nhàng hơn, không lên gân, không, không..
Một nữ tác giả, ra đi từ Miền Bắc cũng nhận ra điều này. Jennifer Tran viết không có chất bác học như NQT, và hai vai không gánh gánh nặng Quốc Cộng, Bắc Kỳ Di Cư & Nhà văn Miền Nam trước 1975… cho nên thoải mái hơn nhiều!
*
Khi viết cho bà chủ quán cá, Gấu sử dụng nick Jennifer Tran, một nữ phê bình gia viết văn bằng tiếng Tây, ở Paris, nhưng gốc Bắc Kít, đã hạch hỏi, tại làm sao gọi NHT là nhà văn Miền Bắc, ấy là vì, với một người viết đời thứ hai ở hải ngoại như thế, chỉ còn có nhà văn Mít, ngắn ngọn vậy. Bắc Nam chung một mầu cờ rồi, hiểu chưa?
Sự ăn khách của Jennifer Tran, còn là ở chỗ đó nữa!
*
Subject: Re: Text
Date: Wed, 7 Sep 1994 18:21:55 -0700
From:
To:

Anh Quoc Tru o+i
Kho^ng overload dda^u. Nhie^`u ngu+o+`i ddang theo do~i co^ Jennifer Tran la('m.
Ba`i anh vie^'t ddo.c hay kinh khu?ng.
Tha^n a'i,
----- Original Message -----
From:
To:
Sent: Saturday, September 09, 2000 6:30 AM
Subject: Text
> Ban PTH: Neu thay overloaded, xin cho biet, de ngung! Tks, nqt
>
*
Note: Như vậy là Jennifer Tran viết cho Viet Bao online vào năm 2000. Cái mail trả lời, 1994, không đúng. Tháng 11/1994, Gấu mới được đi tái định cư tại Đệ Tam quốc gia
*
Cái nick Jennifer Tran xuất hiện, khi Jennifer Tran thực sự ở ngoài đời xuất hiện. Nhân dịp ăn thôi nôi cháu ngoại, Gấu hứa bỏ hút thuốc lá, và như một cách phong kiếm qui ẩn, những, nào tên "sa đích văn nghệ", nào thằng NQT là con củ xê nào, nào Sơ Dạ Hương, nào Tuấn Anh, nào Lý Thương Ẩn... hãy đi cho khuất mắt cháu ngoại ta!

Cũng là một cách mô phỏng một đại nhạc sĩ, trong ngày trở về, xin quê hương tha tội cho đứa con hoang đàng, và “xin cho tôi đi lại từ đầu”, và “tôi sẽ chẳng tha một em nào!”.
Ui chao, tưởng đã thoát, đâu ngờ lại lòi ra Hai Lúa, Gấu!
Hai Lúa, là của một em Bắc Kít ban cho.
Gấu, của BHD. Nhưng mới đây, NKL cho biết, của tao. Nhưng thôi, cho BHD luôn!
*
Trong số những bạn văn, PTH là người rất quí Gấu. Mỗi lần qua Cali, thể nào anh cũng đòi được đưa Gấu đi ăn sáng. Và căn dặn, cần đi đâu, là kêu tôi, tôi sẽ đưa đi.
PTH một lần khen Gấu một câu thật để đời, "viết mấy ngàn trang net, mà chưa một lần sơ thất, điều này mới thật là lạ!"
Đa tạ. NQT
NTV cũng có lần nói, đại khái, nhân bài viết về Thơ trẻ ở trong nước, trong bài viết Gấu trích dẫn Brodsky, và tự khen, may quá, vớ trúng một đoạn của tay này, thật hợp, anh lắc đầu nói, không phải, khi "hai mạch Nhâm Đốc mà đã thông" [!], thì mày có thể lấy bất cứ đoạn nào, của bất cứ một nhà văn nào, cũng vẫn hợp với bài viết!
*
Nói chuyện trích dẫn, cũng NTV, nhân một lần Gấu nhắc tới một ông bạn quí của Gấu, chê Gấu, bài mày viết thì cũng thường thôi, nhưng cái câu trích dẫn nào cũng ghê quá, thành thử nó lấn lướt tất cả!
Và NTV nói, vấn đề là làm sao mà nhớ ra đúng cái câu trích dẫn để mà đưa vô bài, cái đó mới thần kỳ.
"Giai thoại" trên liên quan tới bài tưởng niệm Mai Thảo, và câu của Borges.
NTV nói, quá đúng, đối với ông nhà văn chuyên viết fơi ơ tông!
*
Ông là một thi sĩ, tuy tự trào, bỡn cợt, nhưng "cũng đành" (résigné), với thời gian, số mệnh, lẽ tử sinh, nhất là với bệnh tật, và cùng với nó, nỗi cô đơn. Thơ ngày một lạnh thêm. Mai Thảo, trước khi để cho người ta nhìn thấy ông, như ông là (một nhà thơ), nghĩa là một vị khách nhẫn nhục, và hóm hỉnh, của Địa Ngục; đã chịu đựng rủi ro, làm một nhà văn thời thượng, vô sắc, một cách thật đặc biệt. Đọc (ông, thấy) nhàm chán, hàm hồ, những chi tiết vô hại (vô tác dụng) làm phiền chúng ta. Sau vài trang, người ta nhận ra, sự hời hợt, cẩu thả, là cố ý, cốt cho đầy cuốn sách. (Mô phỏng Borges, khi ông viết về Henry James: "James, avant de laisser voir ce qu'il est, c'est à dire un hôte résigné et ironique de l'Enfer, court le risque de passer pour un romancier mondain...", Jean- Yves Pouilloux trích dẫn, trong Borges, Fictions.)

Mai Thảo: Nhị

*
Re: Montaigne
Wednesday, January 28, 2009 4:09 AM
From:
To:
Câu này của Voltaire, để nói về tình bạn.

Montaigne.
Khg phai Voltaire.
*
Tks.
Chuc…  va gia dinh moi dieu bang an.
Nam nay nam tuoi, chac la di qua!
NQT
*
Su+c yeu ma sao viet khoe va co kha nang doc them bai mo+i vay?
Nhan tien xin cam o+n "Ky niem dep cua doi viet van".
Mong bac manh khoe - it nhat cung manh nhu trau.
Quy men,
*
Hãy tưởng tượng ra thế chân vạc của "văn chương": Một đỉnh, một câu thơ: Chỉ thấy mưa sa... (Trần Dần). Rồi một đỉnh, một câu văn: Phượng nhìn xuống... (Mai Thảo). Và một đáy: một mầu cờ, hay một vực thẳm.
[Vẫn người bạn văn kể trên, cho rằng cái tam giác văn chương này quá giản lược, còn bị méo mó bởi tư tưởng chính trị. Anh đề nghị thay đỉnh thứ ba, bằng Đinh Hùng, hoặc Vũ Hoàng Chương, vẫn những đứa con của Hà-nội. Theo anh, chỉ có những Mê Hồn Ca, Đường Vào Tình Sử... của Đinh Hùng hoặc Mây, Say... của Vũ Hoàng Chương mới hóa giải nổi ám ảnh mưa sa, mầu cờ, vực thẳm... Lạ một điều, Vũ Hoàng Chương, đỉnh "viễn mơ" Mây, Say, Vân Muội, Rừng Phong... kia, là muốn vượt lên cuộc tranh chấp, cuối cùng lại trở thành kẻ tuẫn nạn, cho một cõi văn chương Miền Nam.]
Từ vực thẳm, địa ngục, ở dưới ấy, là hệ quả: thời gian Mai Thảo hạnh phúc nhất, bảnh nhất, là ba năm kể từ ngày mất Sài-gòn. Ông là nhà văn "phản động" độc nhất không trình diện học tập cải tạo, "nhởn nhơ" trước mũi súng, trước cuộc săn người, lâu lâu vẫn có dịp họp bạn, cho tới ngày vượt thoát.
NQT

Cái sự khốn nạn nhất của đám Yankee mũi tẹt, khi ra được hải ngoại, cách này cách nọ cách nào thì cũng là hậu quả của chiến thắng đỉnh cao, chúng đều vờ Miền Nam. Bạn để ý đám làm cho Bi Bì Xèo là đủ biết, mỗi lần Sến Cô Nương, thí dụ, hắt hơi, đau bụng, xì cái mùi gì ra là chúng ngửi nhanh lắm, xúm xít vấn an. Chưa một lần nào chúng phỏng vấn, hay viết về một nhà văn ly khai ra đi từ Miền Bắc, chưa một lần chúng nhắc tới những nhà thơ nhà văn Miền Nam, nhất là những người đã trải qua trại tù, hay một diễn đàn của đám Miền Nam.
Tin Văn khỏi nói, chúng coi như hủi.
Khốn nạn như thế, mà hễ có chuyện là lại ra rả, Chống Cộng điên cuồng, không chịu hồi đầu về với Dân Tộc.

Cái sự vờ này, theo Gấu, là mặc cảm thắng trận, mà vẫn phải bỏ chạy, sống nhờ sự bố thí của thế giới. Cái sự vờ này còn lập lờ bằng cách viết về văn học quốc tế, về nhạc nhiệc quốc tế. Ra cái điều thanh cao lắm. Nghe chúng khen một bản nhạc hay nào là Gấu "buồn nôn", hết còn muốn nghe nhạc! Chính là trong nghĩa như vậy, mà Steiner chửi: Những người khóc khi coi truyện tình lãng mạn "Werther" hay nghe nhạc Chopin đâu có biết rằng họ đi qua địa ngục thực.
Hay như nhân vật trong Cát Lầy của TTT: Tại sao tôi không thể yêu những gì chúng yêu, nếu chúng chiếm được cuộc đời, tôi thành hư vô.

*

Cái sự bỏ hút thuốc của Gấu, quà tặng cháu ngoại, ấy cũng là vì từ lúc có nó, hút thuốc lá quả là một nan đề. Nhà ở xứ lạnh, mỗi lần hút thuốc phải bò ra ngoài, hoặc bật cái quạt bếp lên rồi thò cái miệng vào cái phễu ống khói, để khói thuốc thoát ra ngoài, cực vô cùng. Thế là đành bỏ, chứ cũng chẳng tốt lành gì! Nhưng bỏ rồi mới thấy khoẻ, viết như trâu! Cầy ruộng Nam ruộng Bắc, vác ngà voi Nam, vác lu Bắc như không, "muốn làm thì thì làm", hà hà!

Thời gian tá túc nơi VHNT của PCL, một bữa, bỗng Gấu bật ra ý nghĩ, hay là mình phịa ra một cái nick mới tinh, như thể đây là một hậu duệ Mít, đời thứ hai, ở hải ngoại, những Kevin Dang, Jimmy Nguyen, thí dụ, và thế là Jennifer Tran xuất hiện trên chốn giang hồ gió tanh mưa máu net hải ngoại.
Ngay lập tức, chấn động diễn đàn VHNT. Cô chủ báo forward những messages thiên hạ hỏi thăm Jennifer Tran, và cũng hơi ngạc nhiên, hỏi ai đấy. Sau này, khi Gấu chuyển một số bài, của một số tác giả, thí dụ như NTV, cô còn hỏi, lại một hoá thân của NQT ư?
Nhưng phải đến khi Jennifer Tran xuất hiện trên Việt Báo online thì mới sướng mê tơi!
PTH mail cho biết, ui chao ơi, thiên hạ hỏi thăm Jennifer Tran ghê quá.
Và nhận xét, Jennifer Tran viết khác hẳn NQT. Vui hơn, nhẹ nhàng hơn, không lên gân, không, không..
Một nữ tác giả, ra đi từ Miền Bắc cũng nhận ra điều này. Jennifer Tran viết không có chất bác học như NQT, và hai vai không gánh gánh nặng Quốc Cộng, Bắc Kỳ Di Cư & Nhà văn Miền Nam trước 1975… cho nên thoải mái hơn nhiều!
*
Khi viết cho bà chủ quán cá, Gấu sử dụng nick Jennifer Tran, một nữ phê bình gia viết văn bằng tiếng Tây, ở Paris, nhưng gốc Bắc Kít, đã hạch hỏi, tại làm sao gọi NHT là nhà văn Miền Bắc, ấy là vì, với một người viết đời thứ hai ở hải ngoại như thế, chỉ còn có nhà văn Mít, ngắn ngọn vậy. Bắc Nam chung một mầu cờ rồi, hiểu chưa?
Sự ăn khách của Jennifer Tran, còn là ở chỗ đó nữa!
*
Truoc khi di cho+i thi cho hoi mot cau: "Vi sao giay phut uong ruou dau tien trong cuoc doi cua cac van si - nhat la van si VN - la giay phut quyet dinh cho cuoc doi ruou cua ho sau nay. Yeu to nao lam ho di vao con duong ruou: ban be, co^ do+n, thie^u hu+ng...?"
 Opening quote Being drunk is what separates us from the beasts Closing quote
Uống rượu là để phân biệt người khác thú.
Jeremy Clarkson
Sực nhớ chữ cổ nhân bỉnh chúc.
Cao Bá Quát
Take care. NQT

Khi phịa ra cái nick Jennifer Tran, Gấu như mơ hồ nhằm trả lời một câu than vãn của Ngài Tiên Chỉ VP, nhà văn Mít [như ông, thí dụ, nhà văn Miền Nam trước 1975] khi qua Mẽo, do chạy vội quá, chắc hẳn, cho nên không kịp mang theo độc giả của mình!
Với Gấu do chạy muộn quá, thì không phải là một câu than, mà là một thách đố, mình thử viết từ hư vô như thế, liệu có gì vọng lại từ hư vô?
Từ "hư vô" này, là của NMG, khi ông than, nhà văn Mít ở hải ngoại, viết cứ như viết vào hư vô.

Tuy nhiên, Gấu mới đọc tay Ha Jin, có vẻ như ông cũng có cùng nỗi băn khoăn của Gấu, [ui chao lại thuổng Nỗi băn khoăn của Kim Dung, cái tít của NMG], khi cho biết, trong một vài lần ông có nói, ông sẽ ngưng viết về Trung Quốc đương thời, và có người chất vấn, "tại sao đốt cầu", và ông trả lời, trái tim của ông không còn thuộc về nơi đó nữa. Và khi nhìn lại, ông nhận ra, quyết định, vờ TQ đương thời trong những gì viết ra, là một cách để chối từ [negate] vai trò phát ngôn viên mà ông thường trói ông vào với nó. Tôi phải đứng một mình, tự vịn mình mà đứng dậy, và đứng một mình, như là một nhà văn.
*

Một trong những số báo dài hạn đầu tiên. Tháng 10, 1996.
Gấu tới Xứ Tuyết, 11, 1994. Đúng vào một bữa lạnh dưới 40 độ.

Xe đưa tới shelter, số 100 Lippincott, Toronto. Sáng bữa hôm sau, mới sáng sớm, lặn lội trong tuyết, đi tìm tiệm phở, khu Spadina, kế ngay đó, nhưng chẳng tiệm nào mở cửa vào giờ đó. Về lại shelter, đợi  đến 8 giờ sáng, nhân viên văn phòng mới bấm cửa cho vô. Đến lúc đó mới hiểu được ra thì dễ, vô vô phương!

Rồi một hai văn hữu Làng Văn, Hội Văn Bút địa phương ghé thăm.

Tiệm sách cũ, trên đường College, nằm ngay đầu đường Lippincott. Bao nhiêu năm vẫn thường đi qua con phố cũ. Shelter vẫn là shelter, nhà tạm trú dành cho những người mới tới, nhưng không còn người Việt tái định cư nữa.
Rồi cô bạn cũ, đi cùng ông chồng ghé thăm. Cô tháo găng, bắt tay, tự nhiên như người Hà Nội, nhưng anh cu Gấu ngày nào thì run như cầy sấy, thảm thật. Ấy là vì Gấu nhớ lại lần đầu được cô cho phép cầm tay, nhờ thằng em trai chết trận, nhờ đến lượt Gấu đi trình diện nhập ngũ. Gấu đã viết về cái cú trời sập này, trong Cầm Dương Xanh.
Sau này, cô than, trời ơi là trời, sau bao nhiêu năm trời như thế, mà "cảm tình" của anh dành cho tôi vẫn y hệt ngày nào.
Sắp đi rồi, mà Gấu vẫn bần thần, không hiểu "cảm tình", hay "tình cảm" của Gấu, ngày nào đối với cô, vẫn như vậy?
Tiếng Việt sao mà khó quá, khổ quá, như thế!
&
Bài viết về Ilya Ehrenburg cho mục Tạp Ghi trên báo Văn Học của NMG, là lấy từ số báo trên. Richard Pipes đọc cuốn Tangled Loyalties: Đời và thời của Ilya Ehrenburg, của Joshua Rubenstein

Thời gian của người

Đây là lúc để thừa nhận -
để rú lên, hay để gào khóc -
Ta đã sống đời ta như một con chó...
Ilya Ehrenburg

*

Cùng số báo trên, có bài Một người Algerian ở Paris, Edward Hughes đọc Camus: Une Vie, của Olivier Todd, trong có nhắc tới câu nói trứ danh của Camus, Tôi tin vào công lý, nhưng tôi chọn mẹ tôi thay vì công lý [Je crois à la justice, mais je défendrai ma mère avant la justice: Tôi tin vào công lý, nhưng tôi sẽ bảo vệ mẹ tôi trước công lý]. Phải nhìn lại cái thời của Camus vào lúc đó, thì mới thấy ông chơi một quái chiêu, khi đưa ra hai từ thật ngược ngạo, thật chỏi nhau: là mère/la justice. Và độc giả của ông sau này, đọc ông, là cũng trong tinh thần đó: Thảm kịch của những chọn lựa bất khả, the drama of impossible choices is something that readers of Camus’s fiction are very familiar with: Rambert trong Dịch Hạch bị bắt buộc phải chọn lựa giữa tình yêu riêng tư của ông, và những đòi hỏi của xã hội của một thành phố bị vây hãm bởi dịch hạch, anh giáo làng bắt buộc phải làm ‘quản giáo’ trong Người Khách, trong cuốn Lưu Đầy và Quê Nhà...