*
Nhật Ký









*


Fascinating Narcissism

Thu phố ca
Tình cờ đọc bài của Trần Văn Tích, trên một số Văn Học cũ. Post lại, qua dạng scan, phần viết về Thu Phố Ca, của Lý Bạch.
Kỳ tới, Tin Văn sẽ đưa ra cách đọc của Gấu, ly kỳ hơn, và thuyết phục hơn!

Tưởng nhớ Thanh Tâm Tuyền
Me xừ Tướng Về Hưu của NHT, sau khi góp phần xây dựng xong xuôi Địa Ngục ở...  trên trái đất, trước khi về hưu, bèn ghé thăm Sài Gòn. Tâm trạng cô đơn, không còn việc gì để làm, miền nam làm thịt xong rồi, đói no thì đã có cô con dâu lo, "phúc lợi" trông vào việc nuôi heo bằng thai nhi... không khí đó, "Tôi gục đầu lên nỗi buồn", có cái "air" văn chương miền nam.
Không phải tự nhiên mà có người nhận xét, không làm thịt được miền nam, không có những ông như NHT.
Khúc chót, chỉ gồm toàn những mẩu, những đoạn, những tờ thư lả tả... của Nỗi Buồn Chiến Tranh  khiến độc giả miền nam tự hỏi, không hiểu Bảo Ninh đã từng ghé mắt đọcTiếng Động của Thanh Tâm Tuyền?
Thiếu, là thiếu một...  tiếng hát, thí dụ, của... Gréco, "sang nhất", hoặc "mèng hơn", của Khánh Ly, của Lệ Thu... , ở trong thế giới NHT.
Chính vì thiếu, cho nên ông phịa ra tiếng hát thuỷ thần, để thay thế?
Nhật Ký Tin Văn
*
"Tình cờ", Gấu đọc bài viết của ông con, viết về ông bố, Nguyễn Đình Thi. Thời gian sắp đi xa. Những giấc mộng chót, áp chót...
Bài xoàng. (1) Ông con thua xa ông bố. Nhưng có một hai chi tiết thật tuyệt. Tin Văn sẽ scan bài viết, và đi một vài đường lèm bèm ở bên lề.
Cũng là một cách tưởng niệm, một ông anh, và qua ông mà có được, một vị thầy. NQT
(1): Xoàng. Khi nào hưõn, hưỡn, Gấu sẽ đi một đường về mấy ông nhà văn VC này, và cái nguyên nhân tại sao... xoàng!
*
Cuốn Mạc Xịt đầu tiên mà Gấu được đọc, là cuốn bằng tiếng Tây, trong tủ sách "Que sais-je?", Gấu nhón từ kệ sách của TTT, trong căn phòng của ông, trong, một hai lần, vắng ông, theo chân ông em vô, vì một chuyện lặt vặt gì đó.
Cứ như là đi vô thánh đường!
[Hai câu thơ :Khi anh đi anh đi vào sương đen/ Sương rất độc tẩm vào người nỗi chết
là trong một bài thơ TTT làm, treo trên tường, nơi bàn viết, thời gian sắp bị gọi đi Thủ Đức, hình như vậy. Không phải thơ đăng báo. Còn mấy câu nữa, nhớ đại khái, khi anh đi trời đầy sương mù, sương trên má em, trên đám cỏ, thành phố khuya dài, chùm áo cũ, chúng ta một mình, bơ vơ... ]
Cuốn sách mỏng chắc ông mang theo, từ Hà Nội, vì bên lề, có nhiều câu ghi chú, là những nhận xét, hoặc cảm nghĩ của ông, bằng tiếng Tây.
Tôi bỗng nhớ đến một lần bà cụ C. nói, hồi ở Hà Nội, mỗi lần chui vô Tàng Kinh Các, tức thư viện thành phố, là ông mò tới khu kinh điển Mác Xít, đến nỗi mật thám Tây phải ghi tên ông vô sổ bìa đen.
Không biết có phải ông biết thằng em chôm sách của ông, và cũng sách Mác Xít, khi thằng em cũng bắt đầu mê đọc sách, ông ban cho ba lời khuyên, trong có một, là từ kinh nghiệm của Nguyễn Đình Thi. Vừa đọc, vừa học, vừa dịch, vừa viết.
Cung cách viết trang Tin Văn, là vẫn trong tinh thần này, cộng thêm tí hồi tưởng, nhìn lại, trong khi chờ chuyến tầu suốt.
Cũng trong tinh thần đó, khi dịch tước "hiệp sĩ văn chương" của Steiner, "Extraordinary Fellow", Gấu bèn dịch là Nghiên Cứu Sinh, (1) vì nghĩ rằng, ông này, tuy là thầy thực, nhưng suốt đời đọc sách, không coi mình là một ông thầy, bởi vì với Steiner, thầy là phải cỡ Alain cơ. Mà Alain chỉ là một ông giáo làng!
Than ôi, một ông suốt đời thù ghét, chỉ một thứ, chủ nghĩa toàn trị, qua hai 'phát hiện' của nó, là CS và Nazi, mà lại ban cho ông ta cái chức tước Viện Sĩ Ưu Tú của Nhân Dân thì nhảm thật.
Đáp lời HN
(1) Sự thực, từ này do NTV đề nghị. Gấu thấy chí lý quá, bèn gật đầu!
*
Áp dụng vào trường hợp Nguyễn Đình Thi, liệu có thể nói, phần sáng suốt của ông là văn chương, phần u tối mụ người, là cố bám chút đỉnh chung? Và ông đã cố ‘souder’ cả hai lại với nhau?
Kinh nghiệm Nguyễn Đình Thi
*
Và bỗng nhiên ông đổi giọng xưng hô mày tao hung dữ:
-Tao thích ở với bà con nông dân lao động. Họ không thớ lợ. Dễ chịu.
-Vâng. Nhân dân lao động. Giang hồ tứ chiếng. Cửu vạn. Làm thuê. Lưu manh trộm cắp. Đĩ điếm... Dễ chịu.
ÔngThi ngồi im.
*
Trong những giây phút cuối cùng trước khi từ biệt thế giới này của nhà văn Nguyễn Đình Thi, tôi có ghé vào tai ông hỏi nhỏ, nhưng rất dõng dạc, ông muốn được chôn ở đâu, góc nhà vườn Vĩnh Yên, hay nghĩa trang Mai Dịch? Nghe tôi hỏi như vậy, nhà văn Nguyễn Đình Thi cố gắng mở mắt ra nhìn tôi, rồi ông thều thào, thôi con ạ, tổ chức đã lo... đừng có làm trái lời...
Tôi hiểu, cho đến phút cuối cùng của cuộc đời, nhà văn Nguyễn Đình Thi vẫn là một cán bộ trung thành, luôn tuyệt đối chấp hành những ý kiến của tổ chức...
Nhà văn Nguyễn Đình Chính: Ngôi nhà sàn ở Phúc Yên
[Kỷ niệm 4 năm ngày mất của nhà văn Nguyễn Đình Thi. An Ninh thế giới cuối tuần, số 70, Tháng 5, 2007]


Người thứ ba
Dẫn nhập
"Người thứ ba", là nickname của Kim Philby, sư phụ Greene, gián điệp nhị trùng, đã từng dùng hệ thống cống rãnh Vienna cho những người Cộng Sản trốn thoát vào năm 1934.
*
*
Bánh xe quay khổng lồ, tại một công viên, nơi ăn bom ngày nào, và những quầy hàng, 'nguỵ trang' lối đi xuống hệ thống cống rãnh [the entrances which were disguised as advertissement kiosks (and still are), Norman Sherry, Tiểu sử Greene], tại Vienna, được sử dụng trong phim Người Thứ Ba. Tài tử đóng phim.

In the famous Ferris wheel scene, Harry Lime asks an appalled Martins whether he would really care if any of the `dots' on the ground stopped moving. For twenty thousand pounds a dot, Lime believes that anyone would be happy to wipe out one dot after another. In this chilling scene, Lime is a twentieth-century equivalent of the devil's ambassador, who takes Martins to a high place to survey the world, alternately threatening and tempting him. `Nobody thinks in terms of human beings,' Lime says in justification of his penicillin racket. `Governments don't, so why should we?' These cynical lines are spoken in the shadow of the industrialized killings of Treblinka and the blinding flash of Nagasaki, which had brought unprecedented destruction. Whatever his detractors might say, Greene was a moralist troubled by human turpitude and evil in our time. In an article for the Catholic journal Tablet in 1951 he wrote: `Today the human body is regarded as expendable material, something to be eliminated wholesale by the atom bomb, a kind of anonymous carrion.'
Trong xen xẩy ra trên bánh xe quay khổng lồ, Lime hỏi thằng bạn, nhà văn hạng nhì vẫn coi Lime như là thần tượng, những chấm nhỏ nhoi ở bên dưới kia, là cái gì mà phải quan tâm, nhà nước nào quan tâm, tại sao chúng ta quan tâm...
Lime, đại sứ của quỉ, biện minh cho việc bán thuốc trụ sinh dởm pha nước tại chợ đen gây cái chết cho trẻ em, những dòng trên đây được thốt ra, trong bóng dâm của những vụ giết người được kỹ nghệ hoá ở Treblinka, và trong cái ánh sáng chóa lòa mù mắt, của trái bom nguyên tử thả xuống Nagasaki....
Gấu đọc Người Thứ Ba, Kẻ Giết Muớn, của Greene, bản tiếng Tây, khi phải đánh vật với từng con chữ của tụi thực dân mũi lõ.
Cũng vậy, với Simenon. Đọc, như là một cách học tiếng Tây.
Mãi mới ngộ ra, đây là hai đại cao thủ trong trường phái tiểu thuyết.
Nhưng phải đến già, mới hiểu được Greene, sau khi đã "sống sót hai chế độ, trốn thoát một cuộc chiến, vài cuộc tù, hai quê hương, một, miền bắc, vào năm 1954, và một, miền nam vào năm 1988, ấy chết, tí nữa quên, và cả một lô bạn quí".
*
Chàng [Greene] mời nàng [Catherine Wilson] chia với chàng bi thuốc chót. Không có ngọn đèn dầu lạc, họ loay hoay nướng thuốc bằng đèn cầy...
Norman Sherry: Tiểu sử Greene, Tập II

Dọn
Trong cái rủi có cái may, như người mình thường nói. Gấu tin rằng, DA đã ngộ ra điều đó, sau khi gặp nạn.
Thái độ của ông, sau đó, qua bài viết của ĐTĐ, cho thấy.
Ông đâu cần đến nhà biên khảo dởm đóng vai hiệp sĩ đòi hỏi công lý cho ông!

Le Devoir de l'écrivain

Gulag, a history

Ba thằng lăng nhăng
Tình cờ đọc lại bài viết của chính mình, Một chuyến đi, Gấu khám phá ra, chính Gấu, thêm Primo Levi nữa, đã tiên đoán sự ra đời của Ba Người Khác, trong dòng văn chương của Tô Hoài.
Như thế, Nguyễn Tuân cũng đã tiên đoán ra được số phận của Tô Hoài, và những tác phẩm chưa ra đời của bạn mình. 'Bỏ cái nắp đi', cái nắp ở đây, chính là sự kiềm chế bản năng, thú năng ở con người. Nhờ CCRĐ, 'nhất đội nhì giời', cái nắp được dịp bật ra, biến ông thành một thằng lăng nhăng dâm đãng.
Sau khi chiếm được Miền Nam, nguyên nhân sự tha hóa của những người CS, có thể thu gọn, chỉ cụm từ: bỏ cái nắp đi.

Gấu, nhà văn