*
Nhật Ký








*
11.11.2006

Lá thư Grass viết cho một học viện Israel giọi thêm chút ánh sáng về cái vụ ông không chịu bỏ chạy lịch sử mà không có tí cứt ở trên người.
Thư được viết khi học viện này rút bỏ quyết định phát bằng khen ông nhà văn Nobel, và yêu cầu ông giải thích về cái vụ hung hăng con bọ xít gia nhập SS.
Tí cứt đó, lần này, ông gọi là vết chàm "Cain" [nghĩa 'nôm na' là Yankee mũi tẹt làm thịt thằng em Abel Nam Bộ]

*
Trên tờ Điểm Sách London số đề ngày 2 Tháng 11, bài của Neal Ascherson, Sự Im Lặng của Gunter Grass, đưa ra nhiều chi tiết lý thú về một tí cứt làm nên mùi vị của nhà văn Nobel này. Tin Văn sẽ đi vài đường diễn nghĩa khi nào rảnh rang.
Grass và SS

Moths to a flame

Orpheus, Young Werther, Anna Karenina, Tristan and Isolde - literature and art are full of young lovers killing themselves for passion, or attempting to vanquish death itself. Ahead of the release of the film Perfume, based on his bestselling novel, Patrick Süskind explores the link between Eros and Thanatos
Patrick Süskind
Saturday November 11, 2006
The Guardian
*
Tin Văn đã từng giới thiệu tay nhà văn Đức này, với cuốn tiểu thuyết quái dị của ông, Mùi, đã quay thành phim, tốn kém nhất trong lịch sử phim Đức. Nhân cuốn phim sắp trình làng, ông viết bài này, bàn về sự liên hệ giữa Thần Tình, Eros, và Thần Chết, Thanatos.
Nhân vật chính cuốn Mùi này, một tên sát nhân khủng khiếp nhất trong lịch sử những tên sát nhân, có biệt tài ngửi, và anh ta muốn trở thành một vị chúa tể của vũ trụ, bằng mọi phương tiện, dù ghê tởm tàn nhẫn tới cỡ nào, bởi vì "kẻ nào làm chủ mùi là làm chủ trái tim con người" ["qui maitrisait les odeurs, maitrisait le coeur de l'homme"].
Trong những lời bình cuốn tiểu thuyết, có câu của tay vua đọc sách của Tây, Bernard Pivot:
Nếu nhìn từ cái mũi, thì đây là một tuyệt tác.

Gilbert Adair discovers the real secret of Agatha Christie's success
Saturday November 11, 2006
The Guardian
Over the past two years I have read or reread every one of Agatha Christie's 66 full-length murder mysteries, from The Mysterious Affair of Styles - the very first of her whodunits to feature Hercule Poirot - to Sleeping Murder, the very last of them to feature Miss Marple. This demented overdose was not the result of some nerdily completist fantasy or, as non-admirers of Christie may suspect, an uncontrollable bout of masochistic self-flagellation. It was because I was writing what I myself liked to think of as the 67th, The Act of Roger Murgatroyd, a celebration-cum-critique-cum-parody of what remains perhaps her most ingenious and celebrated thriller, The Murder of Roger Ackroyd, first published 80 years ago.

Trân trọng kính mời độc giả
Tin Văn @ Tiểu Sài Gòn
ghé thăm phòng tranh
Đinh Cường & Trịnh Cung & Rừng
& Nguyễn Trọng Khôi & Nguyễn Đình Thuần
tại Việt Báo Gallery
khai mạc ngày 25 Tháng 11 2006

Les Bienveillantes

Chúc mừng 5 năm talawas

Tháng Mar 2006, không hiểu sao tới 12426 visits, Gấu coi lại, hóa ra là do loạt bài viết ké bên cạnh cuốn Một Chủ Nhật Khác.
Đà Lạt
*
talawas là của một số anh em, không phải của riêng PTH, anh viết bài mà cứ để là của PTH không thôi, là không có fair, Gấu nhớ những ngày đầu, có lần bà chủ quán căn dặn. Nhưng 5 năm trời 'rong ruổi', (1), nhìn lại, Gấu vẫn có cảm tưởng, đằng sau nó, chỉ có PTH !
*
(1) Gấu có một bài viết, cứ ấp ủ mãi, mà không làm sao viết ra được, cho đến lúc thấy cái tít kỷ niệm 5 năm talawas !
Bài viết liên can đến một bài hát, Gấu nghe, lần đầu trong đời, những ngày ở trại lao động cải tạo Đỗ Hải, Cần Giờ.
Chuyện Tình Buồn.
Có hai tay ca bài này thật là tới, một là bạn thân của Gấu, Sĩ Phú, và một, Tuấn Ngọc.

Năm năm trời không gặp,
Được tin em lấy chồng...
..
Anh một đời rong ruổi,
Em tay bế tay bồng..
*

Chả là, trước khi bị tóm, bị tống đi lao động cải tạo, một buổi tối, Gấu nhớ cô bạn quá, mò tới con hẻm ngày xưa, đứng thật xa nhìn vô căn nhà, lúc đó cũng đã tối, thành thử cũng chẳng ai thèm để ý, và Gấu thấy cô bạn ngày nào đang đùa với mấy đứa con, đứa bò, đứa nằm dưới sàn nhà, tay cô thì bận một đứa nữa.
Cảnh này, cứ mỗi lần nghe bản nhạc là lại hiện ra, ngay cả những ngày sắp sửa đi xa như thế này....
Thế mới thảm !
Thế mới nhảm !
Thế mới chán ! NQT
*
Sau cùng phải cảm ơn cô bạn đã cho có đủ thời giờ kể hết mối tình. Con chó dại trong một phút cô đơn, tỉnh táo không còn sợ hãi cái bóng của chính nó. Những lần từ biệt cô trên đường trở về, thành phố những đêm run rẩy chờ đợi những đợt pháo kích bất thần giáng xuống. Những ngã tư đường chằng chịt những vòng kẽm gai. Có những khoảng đường phải xuống xe dẫn bộ. Đôi khi đi lầm vào một quãng đường cấm phải đi ngược trở lại. Trong bóng đêm nhợt nhạt của những ngọn đèn đường, nhìn thấy những mũi súng đen sâu thăm thẳm chứa đầy ngờ vực đe dọa. Nhìn thấy hết mọi nỗi bi thương, nếu chẳng may sinh ra mà không được gặp cô bạn, nếu chẳng may bị cô hất hủi, nói không, nói không thể yêu, không thể hiểu được tình yêu là gì. Nhiều lần tới nhà khi đã quá khuya, trong nhà đèn đã tắt, tất cả chắc đã yên ngủ từ lâu: Hoặc hết sức muốn gặp. Muốn nhìn thấy bóng dáng. Nghe tiếng chân di động. Tiếng lách cách mở cửa. Rồi tiếng nói, tiếng nói... Muốn liều lĩnh đập cửa ầm ầm. Bắt buộc cô hốt hoảng trở dậy, vội vã bật đèn, vội vã mở cửa. Bắt buộc cô phải nghe, phải nói, phải gật đầu ưng thuận, trong khi không có thì giờ để phân vân, cân nhắc...
Cõi khác

The Ruler and his henchmen
 Portrait of an African kleptocracy

Trong số những nhà văn ly khai, phản kháng, đến phải lưu vong, chưa ông nào số phận thê lương như tác giả cuốn Wizard of the Crow. Trở về thăm quê hương, ông bị công an mật vụ giả làm kẻ cướp phá cửa vô, hành hạ chồng và hãm hiếp vợ.

Tưởng Niệm Cách Mạng Hung
Giọt mưa trời khóc ngàn năm trước

To exile a poet is one thing; to prevent him from writing poems is quite another.
Clarence Brown giới thiệu Tiếng Động Thời Gian, The Noise of Time, tản văn của nhà thơ Nga, Osip Mandelstam.

Bắt phong trần phải phong trần,
Bắt không được làm thơ, là một chuyện khác hẳn.
*
TMT: Cõi Ngoài  [Trong thi tập Nến Muộn]

Làm Thơ Ở Sài Gòn

Cựu chủ viết về nhân viên cũ

Anh George yêu quí của Em,
Em muốn cầu xin Anh một điều mà không một người đàn ông phong nhã nào có thể chấp nhận.
Em muốn trở lại với Anh.
Em hiện đang ở khách sạn Baur-au-Lac ở Zurich tới cuối tháng.
Em trông tin Anh
Ann
Smiley cầm cái phong bì lên và nhìn phía sau phong bì: "Bà Juan Alvida".
Không, không, chẳng có một người đàn ông phong nhã nào chấp nhận nổi lời mời mọc này.
Call For The Dead
Quả thế thực, theo như Gấu hiểu được.
Cái thư của bà Ann, sau khi bỏ chồng theo trai, bị trai bỏ rơi, viết cho chồng, xin trở lại, làm Gấu nhớ đến cái bức điện của Cao Bồi.
Chẳng mắc mớ gì với nhau, mà sao lại nhớ, thế mới khỉ ! NQT
PXA 3
*
"Thai đố" trên hành Gấu đến mất ăn mất ngủ.
Bây giờ thì Gấu hiểu ra rồi.
Bức điện của bà Ann không liên hệ gì tới bức điện của PXA, nhưng nếu có, là với lá thư, nếu có, mà PXA gửi cho đồng nghiệp cũ.
Nhưng phải đọc cả một đoạn đó, mới thấy thảm ơi là thảm, cái tâm sự của ông trùm Smiley khi bị vợ bỏ. "Nàng cần gì cơ chứ? Tiền hả, tiền thì đễ ợt, muốn bao nhiêu cũng có, trong số tiền của ta, dù cho nàng đã bỏ đi...".
Đọc đoạn này, Gấu mới hiểu ra là tại sao những đồng nghiệp cũ của Ẩn chẳng tiếc gì tiền, khi anh cầu cứu. Cái mà họ không thể cho anh được là "cái khác", y hệt như Smiley.
Bữa nào rảnh, Gấu dịch tiếp cuốn này hầu độc giả Tin Văn. Tuyệt cú mèo.
*
Đọc Call For The Dead  là Gấu lại nhớ đến những ngày tù tại nhà tù quốc tế Bangkok, lần bỏ chạy quê hương, và nhờ ơn Trời, thoát !
Lần mới nhất trở lại thăm Bangkok năm ngoái, và gặp Cha người Pháp đã từng cứu vợ chồng Gấu những ngày đó, Gấu mất gần hết buổi sáng sớm, mới tìm ra nhà thờ của Cha. Vậy mà, lần thứ nhất đó, vừa nói vạt vạt, [chùa, chùa] thế là anh tài xế xe tắc xi đã đưa ngay đến tận nơi, chẳng thèm hỏi đi hỏi lại !
*
Gấu được một bà cô là me Tây lo cho ăn học, hồi ở Hà Nội. Nhưng ông Tây chồng bà cô mới đích thực là người nhìn ra Gấu, tin rằng Gấu có thể ăn học thành người được !
Gấu đã kể chuyện này cũng vài lần rồi, và cái tâm niệm, học tiếng Tây, chỉ để làm cái việc đầu tiên cần phải làm, là viết một cái thư cám ơn một ông Tây thuộc địa, sau đó, tha hồ mà đọc sách, mà dịch, mà diệc !
Nhưng, về già, nhớ những ngày ở nhà thờ Saint Francis, Bangkok,Thái Lan, và lần gặp Cha người Pháp, Gấu mới hiểu ra, là, nhờ biết tiếng Tây, Cha mới hiểu ra được số phận của Gấu. Bởi vậy, khi Gấu nói cám ơn, Cha nói, ta mới là người cám ơn con, không có con, đâu có Cha ở trên đời này? Chúa muốn như thế, đâu phải ý của Cha. Vả chăng, đâu phải chỉ mình con ?
*
 Gấu và Cha Brisson @ văn phòng
của Cha tại nhà thờ Saint Francis.
Chuyện Tử Tế

Gấu, nhà văn

Hắn nhấp nháy con mắt nhiều hơn, và mang thêm biệt danh Chuột nhũi. Nhưng cô thư ký mới vào nghề khâm phục hắn, và luôn gọi hắn là "Gấu cưng" của tôi.
Call For The Dead

Có thể mượn, tên một tác phẩm của nhà thơ Hung Faludy vừa mới mất, để gọi quãng thời gian hai năm Gấu ở trại Đỗ Hải, nhưng phải trừ bỏ những ngày đầu tiên, khi chưa liên lạc được với gia đình, đói, và nhớ nhà quá, trốn, bị bắt, bị tống vô tổ trừng giới.
Những ngày hạnh phúc của Gấu ở Địa Ngục
*
Lần bị bắt đúng lúc có chuyến vượt biên đường bộ, ngả Căm Bốt. Gấu Cái cho thằng lớn đi thế. Gấu được tin, trước khi bị đưa đi tập trung cải tạo. Bà cụ đi thăm, vừa vui vừa buồn, đưa cái hình thằng lớn chụp trước Tòa Đô Chính, trước khi từ giã Sài Gòn, nói nhỏ vô tai Gấu, nó đi thoát rồi.
Nhìn bức hình, Gấu nhận ra, đúng chỗ đó, nó đã từng chụp hình, bức hình polaroid có thể nói là đầu tiên tại Miền Nam, do tay Horst Faas chụp, khi anh chàng Đức này vừa từ trên văn phòng hãng AP, ở phía bên trên Passage Eden xuống, đang tính thử cái máy chụp đầu tiên ở Sài Gòn của anh ta.
Hóa ra không. Thằng nhỏ bị bắt, đưa từ biên giới về Sài Gòn, giam tại khám Chí Hòa. Lúc Gấu đi Đỗ Hải, là Gấu Cái đang tất tả lo cho nó, thành thử chẳng có ai đi thăm, bà cụ đâu biết Đỗ Hải hay Bến Hải hay Cà Mâu, đến khi hỏi ra, thì đã mấy tháng trời, Gấu vừa đói, vừa lo, không biết gia đình như thế nào, thế là liều lĩnh vượt trại. Khi Gấu Cái lên thăm, là lúc Gấu đang ở "tù trong tù."
Cái hình thằng lớn, do Faas chụp đó, Gấu nhớ, là vì nó rất tức cười: anh cu Tuấn - từ đó, ra nick Tuấn Anh, khi viết Tạp Ghi cho tờ Vấn Đề. Anh là tên cô bạn, trong Cõi khác - do bị sán kim, đứng đâu thì cũng thò tay vào trong đáy quần để gãi đít, do sán kim làm ngụy ! Có thể, đó là một trong những tấm hình polaroid đầu tiên của Sài Gòn. Cu Tuấn cũng có thể là đứa con nít đầu tiên ở Sài Gòn được chơi mấy món đồ điện tử remote control, do mấy tay phóng viên UPI đi xả hơi ở Hồng Kông, hay Tokyo mang về.
 gau
Gấu đứng trước căn nhà ở chúng cư Nguyễn Thiện Thuật, thời gian trước Mậu Thân, hình do cô bạn chụp, từ phía trong nhà.