Bếp lửa reo đời quá vãng
Mãi nhớ em dẫu ngày chưa kịp tới
NLV

Thơ Mỗi Ngày


Marina Tsvetaeva 


Câu thứ 99, là bài ai điếu Kafka, của Milena - một thứ đảo xa của ông - thì cứ phán đại như thế, đã có trên Tin Văn, lấy từ "Thư Gửi đảo xa/milena" của Kafka.
Coi lại, thiếu phần tiếng Anh, sẽ bổ túc sau, thêm cái còm của Stach


Dr Franz Kafka, một nhà văn Đức, sống ở Prague, và chết ngày hôm kia, ở Viện điều dưỡng Kierling, gần Klosterneuburg bei Wien. Ở đây ít người biết ông, bởi vì ông là một người sống ẩn dật, một hiền nhân luôn mang nỗi sợ cuộc đời. Trong nhiều năm, ông đau khổ với căn bệnh phổi, và tuy loay hoay tìm cách chữa trị, ông lại như muốn nuôi căn bệnh đó, cưu mang nó trong tư tưởng của ông. Có lần ông viết trong một lá thư: khi trái tim và linh hồn không thể chịu đựng nó được nữa, buồng phổi sẽ chịu giùm nửa gánh nặng, như vậy là nó được chia khá đồng đều - căn bệnh của ông là vậy. Nó cho ông một sự dịu dàng kỳ diệu, và một sự tinh khiết trí thức không đắn đo, câu thúc. Tuy nhiên, chỉ riêng về mặt hình hài thể chất, Franz Kafka dồn lên hai vai của căn bệnh, toàn thể nỗi kinh hãi cuộc đời. Ông là một người cả thẹn, luôn khắc khoải, nhẫn nại, dịu dàng, tuy những cuốn sách ông viết ra thì thật ghê sợ, và đau đớn. Ông đã nhìn thế giới như đầy những quỷ dữ vô hình, vò xé, và tiêu huỷ những con người vô phương chống đỡ. Ông quá tiên tri, quá thông minh để có thể sống, và quá yếu ớt, để chiến đấu. Ông yếu ớt như những con người cao đẹp yếu ớt, những con người không thể chiến đấu chống lại nỗi sợ bị ngộ nhận, chống lại trò ma muội, hay tính toán chi ly, bởi vì họ thừa nhận ngay từ đầu, cái điều của riêng họ, đó là đừng mong chi một sự trợ giúp; sự nhẫn nhục cam chịu này chỉ làm cho kẻ thắng thế hổ thẹn. Ông hiểu thế nhân, một sự hiểu biết mà chỉ một ai cao cả, có một sự mẫn cảm hoài hoài mới có thể có được. Chỉ một ai cô đơn. Chỉ một ai, trong một thoáng nhận ra kẻ khác, hầu như một nhà tiên tri. Sự hiểu biết thế giới của ông thật phi thường, và sâu thẳm; chính ông là một thế giới phi thường và sâu thẳm. Ông đã viết những cuốn sách có ý nghĩa nhất của nền văn chương Đức hiện đại, những cuốn sách cưu mang trong nó sự chiến đấu của thế hệ hôm nay xuyên suốt thế giới - trong khi kìm giữ mọi thiên vi. Chúng thực, trần trụi, và đau thương nên hết đỗi tự nhiên ngay cả khi có tính biểu tượng. Chúng đầy sự khinh miệt khô cằn và là cảm quan của một người nhìn thế giới một cách rõ ràng đến không thể chịu đựng được nó, một người mà nỗi chết không rời, kể từ khi người đó chối từ mọi bon chen hay tìm nơi ẩn trú, như những người khác thường làm, trong những ảo tưởng này nọ, của lý trí, hay của vô thức - kể luôn cả những con người cao cả. Dr Franz Kafka đã viết "The Stoker", chương thứ nhất của một cuốn tiểu thuyết tuyệt vời, vẫn chưa được xuất bản (đã xuất hiện bằng tiếng Czech trên Neumann's Cerven (1), "the Judgment", sự xung đột của hai thế hệ; "The Metamorphisis", cuốn sách mãnh liệt nhất của văn chương Đức hiện đại; "In the Penal Colony"; những tuyển tập Meditation và A Country Doctor. Cuốn tiểu thuyết cuối cùng, Before the Law (2), còn trong dạng bản thảo, sẵn sàng để in ấn, từ nhiều năm. Nó là một trong những cuốn sách, một khi đọc, cho (ta) cảm nghĩ về một thế giới được miêu tả hoàn hảo đến nỗi mọi phê phán sau đó đều chỉ là phù phiếm. Tất cả những cuốn sách của ông vẽ nên sự ghê rợn của những ngộ nhận thầm kín, của niềm ngây thơ tội lỗi giữa những con người. Ông là một nghệ sĩ và là một người với một lương tâm khắc khoải, đến nỗi ông có thể nghe, trong khi những người khác, điếc, cảm thấy, chính họ đang yên ổn.

(Národni Listy, June 6, 1924)

 (1) Milena muốn nói tới tuần báo Kmen, cũng của S. K. Neuman.

 (2) Đây là muốn nói tới cuốn Vụ Án. Milena chỉ biết có truyện ngắn Before the Law. Hiển nhiên, bà không biết cuốn tiểu thuyết chót của Kafka, Lâu Đài. (Ghi chú của nhà xb Kafka Library).

Nguyễn Quốc Trụ chuyển ngữ

Immediately after Kafka's death on June 3, 1924, the journalist and translator Milena Jesenská was asked to write an obituary for the Prague-based Czech daily Natodni Listy-apparently they were aware of her special relationship to Kafka. Her text appeared there on June 6 as a "Daily Notice." German-speaking readers did not become aware of this obituary until 1962, when the Vienna magazine Forum published a German translation.
    Since Jesenska only had a few hours to write the obituary, the text reflects what she knew of Kafka's works at the time. For instance, "The Stoker," which she had translated into Czech herself, is the first chapter of the novel Der Verschollene (known in English as Amerika, The Man Who Disappeared). The novel that she refers to as Before the Law is The Trial; she was clearly thinking of the parable "Before the Law," contained within the novel. She knew this parable, which had already been published in a Czech translation, but probably had not seen the manuscript of The Trial, which had been in Max Brod's desk drawer for years.
    Jesenska also had to cite the statements from Kafka's letters about the psychic origins of his lung disease from memory. In fact, Kafka had written to her four years earlier: "[I] am only thinking of the explanation that I concocted for my own illness at the time, and which applies to many cases. It was that the brain could no longer bear the sorrows and pains it was subjected to. It said: 'I give up; but if there's anyone else here who has a stake in holding it all together, let him shoulder part of my burden, and then it can go on a little while longer.' The lungs answered this call; after all, they didn't have much to lose. These negotiations between brain and lungs, which took place without my knowledge, may have been terrible."

Reiner Stach

KAFKA IN PRAGUE, Summer 1996
by Peter Haigh
http://www.tanvien.net/ngoai_gia/Milena.html

---

Kafka, hàng độc

http://tanvien.net/Day_Notes/Kafka_Coupable.html

Sài Gòn là Gấu, và Gấu là Sài Gòn. Sài Gòn sẽ chẳng bao giờ hoàn tất đến như thế, đặc biệt Sài Gòn đến như vậy, và nó sẽ chẳng bao giờ lại như vậy, như trong đời của Gấu, khi ở Sài Gòn!
Gấu “dịch loạn” câu, "Kafka was Prague and Prague was Kafka. It had never been so completely and so typically Prague, nor would it ever again be so as it was during Kafka's lifetime.

Cái “Sài Gòn là Gấu và Gấu là Sài Gòn”, áp dụng chung cho tất cả chúng ta, Miền Nam, và nó là 1 chân lý, bị cố tình hiểu lầm ra là, toan tính phục hồi cái xác chết VNCH.

Cái "gì gì" lịch sử có thể viết lại nhưng không thể làm lại! [Châm ngôn lừng danh của SCN] (1)

The text of my eulogy delivered at the memorial service for Kafka in Prague was slightly longer than the version subsequently published in the Berlin Kunstblatt. I can no longer recall exactly what the editor deleted. The suggestion of Kafka's future greatness and effectiveness, so self-evident today, may at that time not have sounded so convincing to many people.
There Goes Kafka

"I see gathered together here the friends and admirers of a man and a literary artist whose highest human quality simultaneously produced his most powerful poetic magic. In any case, if ever there was a perfect instance of the congruence of life and artistry, it applies to Franz Kafka. This extraordinary man created as he lived, in the self-chosen hardships of a heartfelt prose made possible by the involuntary modesty of genuine discernment. The life of such men is fully appreciated only by those closest to them. Their death, however, unites dispersed people, their death in no wise represents something negative but rather a great fact of the spirit-intellect, a nucleus of mysterious and ever cumulative solidarity.
"How could we better do obeisance in the presence of a phenomenon, which knew from truth, purity, and ingenuousness how to build throughout its life, except we ourselves become aware of our own conscience through the instumentality of this presence? How can we, a generation of very unstable values, carry away with us more viably and lastingly this model thrusting itself so powerfully upon us except by making it an effective part of ourselves? At the very moment the remains are being removed from us and entrusted to inscrutable depositories a new and better heart seems to be growing for us in our attachment to this dead man. This fact perhaps represents some of the sense, wisdom, and comfort acquired from this departure. "The truth, revered friends, is at home only where spirit-intellect and life are unable to operate without each other. They fail almost completely to correlate as regards most of us though they may do so partially in the case of a few. But only where the qualities of human nature are intimately related to the qualities of style, only there is it possible to lend credence to that style. . . . A human being should not include within himself an artist, nor should an artist include within himself a human being. Only when the two contours cohere does the word become flesh. "Franz Kafka was a fanatic of the truth within himself. We know, there is not a single decorative line in his entire works, no forced smiling about his precious prose in its totality, no calculated pomp. The recurring fragmentariness of his creativity bears witness to us of his compulsion to the truth. Because he wrestled with his projections for truth's sake, he destroyed them; he destroyed them because he wanted to reveal their innermost being, their inner truth. . . . And so it seems to me, he had only a single brother: Kierkegaard - and only a single guideline, namely, that only he who persists till the end can become blessed.
"Today a few still realize what a master departed from us in Franz Kafka, and there is scarcely anyone in the realm of our contemporary German literature sufficiently neighborly to thank Kafka for his gift to her-indeed, it is questionable whether she is even aware of his gift to her. . . . And so we must continue to wait till those delicate organs sprout again which are necessary for apperceiving profundities and excellencies. . . . In our day Knut Hamsun might possibly be able to render thanks to this noble but unpretentious and modest but great literary artist who in a modern sense aroused our pleasure in antiquity. I can think of no one else. "Of this I am sure, however, that about and around the work of the wondrous genius of Franz Kafka acclaims of veneration and love will accumulate more and more and that this legacy will with unifying power continue to, attract all men of goodwill."
Johannes Urzidil: There Goes Kafka

---

---

Letter in the Sofa
1957
Life finds a thousand ways to cheat lovers.
Đời kiếm đủ cách để gạt những kẻ yêu nhau