 |
Người hùng Virgil: Đi để mà đừng bao giờ trở về. Thời gian, như đỉa đói, bấu chặt lấy con người, và con người thì cứ già khòm, xấu xí mãi ra, chết, và biến thành “bụi” – “thịt của thời gian”, như Brodsky gọi. Những từ chià khóa của thơ ông là: “splinter”, “[cái gai, cái dằm: Gai chích vô thịt thì đau, thịt chích vô thịt nhớ nhau trọn đời], “shard” [miểng kính bể], “fragment” [ đoạn, mẩu]. Một trong những cuốn sách của ông có tên là Một Phần Lời, A Part of Speech. Con người – nhà thơ, nói riêng – là một phần của ngôn ngữ, mà ngôn ngữ thì già hơn anh ta, và sẽ còn cứ thế tiếp tục sống, sau khi đã tính sổ với tên hầu của nó, là con người. Nhưng kệ mẹ mọi thứ rác rưởi, kệ mẹ cả lò chủ nghĩa Cộng Sản [In spite of all Communism], St. Petersburg của nhà thơ vẫn luôn luôn là “thành phố đẹp nhất trên thế giới”. Sự trở về, là không thể, trước tiên là vì chế độ chính trị khốn kiếp đó, lẽ tất nhiên, nhưng sâu thẳm hơn, là yếu tố tâm lý này: “Con người chỉ dời đổi theo một chiều. Và chỉ từ. And only from. Từ một nơi chốn, từ một ý nghĩ đã đóng rễ ở trong đầu, từ chính hắn ta hay là y thị… nghĩa là, hoài hoài rời xa cái điều mà con người đã kinh nghiệm, đã từng trải.... Đã
Đến Lúc Phải Vinh Danh Roth Không, tôi chỉ là một thằng ngu! Tưởng niệm nhà văn Phi Châu đã từng là lính viễn chinh Pháp tại Việt Nam
Bài
này,
tôi đã dự tính viết về nó từ lâu, ngay từ lần đầu tiên đọc truyện ngắn
trên, ở
trại cấm Sikiew, Thái Lan, hình như vào khoảng năm 90 hay 91 thì phải.  Nhân 80 năm ngày sinh Văn Cao [15/11/1923] Trước một đứa trẻ chết đói, cuốn Buồn Nôn của tôi chẳng là cái thá gì [Sartre]. Bài Tiến Quân Ca, với sự căm giận của nó, "thề phanh thây uống máu quân thù", đã được phát sinh ra như thế đó, nghĩa là từ cái chết của một đứa trẻ. Một lời kinh cầu đầy phẫn nộ dành cho một đứa trẻ đã chết. Một cách nào đó, nó là một nửa số phận một dân tộc. Nửa còn lại kia, là do Trần Dần nhìn ra: Tôi bước đi, không thấy phố, không thấy nhà, Chỉ thấy mưa sa trên mầu cờ đỏ. So, he was a murderer and a saint. He had been set apart for great things. Joseph Roth: Tarabas, a guest on earth.[Tarabas, vị khách mời trên thế gian này]. [Vậy đó, ông ta là một kẻ sát nhân, và là một vị thánh. Ông ta được ông Trời dành riêng ra để làm những việc lớn lao, phi thường]. Tại sao tôi viết Tiến Quân Ca? Mùa Xuân Đầu Tiên Vườn Thú Tuổi Thơ Cầm Tưởng Tuổi hai mươi yêu dấu Chương Bốn Giải trí bình dân Tất cả bọn con gái đều cố ra vẻ tự nhiên khi mặc quần áo bơi ướt đẫm dán chặt vào người.
|
|