Đọc bài viết của NCK, Gấu nhận ra một sự thực "chói lòa":
Đối với lũ chúng tôi, TTT là thần tượng, không phải văn chương, mà đời thường, và qua bài viết này của NCK, đời tù!
Mấy thằng ngu, thấy Gấu này hay nhắc tới ông, hay nhắc tới Faulkner, bèn tức điên lên, tại sao mày không nhắc đến chúng tao, cũng thi sĩ, cũng nhà văn, cũng bạn quí!
Chúng đâu có hiểu, cả trong đời sống lẫn trong cõi mộng, Gấu này bảnh hơn chúng rất nhiều: Đều có Thầy!
*
Gấu đã từng nghe, một vì giáo sư Ăng Lê, đã từng dậy một ông bạn quí của Gấu. Gấu quen ông, những ngày cuối đời, ở hải ngoại. Có lần, nhân nhắc đến đấng bạn quí, ông bèn kể, có lần thầy gặp lại trò, trong một chốn đông người, và có thể, không có cách nào để tránh mặt thầy, ông học trò bèn lừ lừ đến, chìa tay bắt tay vị thầy ngày nào, gật gù: Ngày trước moa có học toa!
Câu chuyện trên Gấu nghe "đích thân" ông giáo sư Ăng Lê, kể, nhưng cách kể của Gấu “đểu", so với thái độ "minh triết" của vị giáo sư.
Steiner, nhiều học trò như thế, vậy mà khi được hỏi, ông chỉ nhớ, một em sinh viên, nói thắng vào mặt Thầy, moa chán những bài học minh triết của toa quá rồi, moa đếch thèm học nữa. Cô bỏ đi, lặn lội đến một nơi tận cùng trái đất, để làm một cô giáo tỉnh lỵ, chắc thế, chân trần... Trên Tin Văn hình như có nhắc tới chuyện này rồi. (1)

(1) Trong đời tôi, tôi đã gặp được năm hoặc sáu sinh viên phú bẩm (doués), sáng láng (créatifs) hơn tôi. Một lần ở [Đại học] Cambridge, một trong những nữ sinh viên, con chim đầu đàn của khóa học, đã nói với tôi: "Tôi ghê tởm tất cả những gì thầy dậy tôi; tôi quá chán tất cả những gì mà thầy đại diện; tôi chẳng bao giờ thèm nghe nói về văn hóa, và tôi bỏ đi làm một người y sĩ chân trần ở Trung quốc." Vài năm sau, tôi được mời thăm Bắc kinh, và vị Đại sứ Anh quốc đã cho tôi tin tức về người đàn bà này. Bà là một y sĩ, trong một làng quê không điện không nước… Vậy đó, bà ta có lẽ là một thành công độc nhất của tôi.
Văn hóa không làm tăng tính người
*
Liệu Miền Bắc có được một thứ nhà văn, như thế? Nguyễn Tuân ư? Ông thuộc thế hệ tiền chiến, chúng ta kính nhi viễn chi, đọc ông, và.. đọc ông. Còn những ông “sau” tiền chiến, của thời xây dựng Miền Bắc XHCN, đánh địa chủ, đánh Thiên Chúa giáo, đánh Miền Nam…  lương tâm ông nào, bà nào hình như cũng có tí kít.
Miền Nam, gần như đa số nhà văn của nó, chưa từng phải viết một dòng nịnh bợ nhà nước. Áo thụng vái nhau, có, trong khi đó, thử đọc lý lịch trich ngang của bất cứ nhà văn Miền Bắc, hay, đọc chân dung của họ, qua Xuân Sách, hay gần đây nhất, đọc hồi ký Nguyễn Đăng Mạnh là thấy tởm! Tầng lớp tinh anh như thế, làm sao không ảnh hưởng đến tất cả xã hội?
Đâu có phải tự nhiên mà PTH phán, rũ bụi không dám làm quen!
Câu này có hai nghĩa, xuôi, và ngược.
Nghĩa ngược lại, thì thật là cay đắng, tủi nhục, và mới đúng, với trường hợp PTH. Nên nhớ, bà này đã từng xổ toẹt cả đám Nhân Văn, tác phẩm để lại cho đời của họ đâu có nhiều nhặn gì, và đâu có ghê gớm gì?
Gấu, trước, cố gắng tìm cách ‘giao lưu hoà giải’, nhưng nay, thất vọng hoàn toàn, đành xổ toẹt hết: Chẳng hy vọng gì ở đám này nữa!
Đành phải nói theo HNH: Cái nước mình nó thế!
*
Viết văn là phải có Thầy, ông anh dậy. Đúng quá. Đúng với cả một nền học vấn, giáo dục, như ở trong nước hiện nay.
Đếch có thầy!
*
Anh Tâm rất hiểu tôi là người ham mê đọc tiểu thuyết. Anh cũng biết, tôi thích cuốn sách anh đã viết, nên chiều đó, với nguồn cảm hứng trong văn chương, anh rất vui lắng nghe tôi nói về cuốn tiểu thuyết của anh. Lúc này, tôi nhắc đến Thạch, Ðồng, An, Liên, và Nga là những nhân vật trong cuốn Ung Thư. Và, trong Ung Thư có một chi tiết thật cảm động, tôi rất thích đó là bối cảnh Hà Nội trong cơn hấp hối, thành phố sắp tan rã, suốt đêm Thạch đi tìm Liên khắp Hà Nội, nhưng không có nàng, sau đó anh trở về lại con hẻm cũ nơi có nhà nàng ở, đứng đầu hẻm với nỗi nhớ người yêu Thạch bụm tay lên miệng cất tiếng hú gọi tên Liên... Liên... Liên, tiếng hú vang dội đã làm bầy chó rống lên, sủa ran cả một khu phố. Tôi gợi lại chi tiết nhớ được đó, anh Tâm mỉm cười nhìn qua tôi, tôi đọc được ở trong cặp mắt anh một niềm vui rất thơ trẻ.
*
Gấu cũng nhớ đoạn văn trong Ung Thư, và nhờ nó, viết đoạn sau.
Đoạn Gấu tả, thực sự xẩy ra, và Gấu nghĩ, đoạn văn trên, cũng vậy.
Ông em TTT cho biết, những nhân vật của TTT, đa số đều có thực. Liên, có thực. Thạch, chắc là Vũ Đạo Ánh, người được đề tặng Bếp Lửa, sau tử trận. Đoạn mở Ung Thư, là cảnh Thạch rời quân trường Nam Định, nếu Gấu nhớ không lầm.
*
Nhiều lần tới nhà khi đã quá khuya, trong nhà đèn đã tắt, tất cả chắc đã yên ngủ từ lâu: Hoặc hết sức muốn gặp. Muốn nhìn thấy bóng dáng. Nghe tiếng chân di động. Tiếng lách cách mở cửa. Rồi tiếng nói, tiếng nói... Muốn liều lĩnh đập cửa ầm ầm. Bắt buộc cô hốt hoảng trở dậy, vội vã bật đèn, vội vã mở cửa. Bắt buộc cô phải nghe, phải nói, phải gật đầu ưng thuận, trong khi không có thì giờ để phân vân, cân nhắc...
Hoặc không hề có ý định gặp. Không hề trông mong cô sẽ giúp đỡ, thông cảm... Đứng yên lặng trước mái hiên hàng giờ, nghe tiếng chuột chạy trên đám lá khô, tiếng mèo kêu thảm thiết trên mái ngói, chờ cơn cuồng nộ vô ích tàn lụi dần rồi thất thểu rời con ngõ.
*
Đây là tác phẩm đầu tiên khi đến được Đệ Tam quốc gia, tái ngộ cô bạn Văn Khoa ngày nào (1), nhờ vậy, mà đẻ ra được nó, đăng lần đầu trên một tờ báo địa phương, thời gian bán nước miếng, và một em du học sinh Bắc Kít đã đọc, đã điện thoại cho Gấu, mơ màng, thủ thỉ, ui chao, giá mà cháu cũng viết được như thế, nhỉ, chú nhỉ, nhỉ, nhỉ, và cúp máy đánh cụp khi nghe nhắc đến Gấu Cái!
(1)
Nghe nói mùa Thu ở đây đẹp lắm
Tụi mình chạy xe đuổi theo lá đổi mầu
Trên xa lộ
Trong thơ Nguyễn Du
Trong hạnh ngộ.
Thơ Gấu

“The Sound and the Fury,” published when Faulkner was thirty-one, newly married, and broke, is a transcendent work about girlhood, race, and a mother’s emotional control of her family. Faulkner, as he wrote it, was fully aware that it was the kind of work most writers long to produce: free of editorial constraints, a pure mining of his imagination. In a 1983 memoir, Ben Wasson, an editor who was working with Faulkner on his previous book, “Flags in the Dust” (subsequently titled “Sartoris”), recalled that one day “Bill came to my room as usual. . . . He didn’t greet me with his softly spoken ‘good morning’ but merely tossed a large obviously filled envelope on the bed. ‘Read this one, Bud,’ he said. ‘It’s a real son of a bitch.’ . . . ‘This one’s the greatest I’ll ever write. Just read it,’ he said, and abruptly left.” The next morning, Wasson told Faulkner that the novel had left him “emotionally stirred for many hours.” He also said that “the sheer technical outrageousness and freshness of the Benjy section made it hard to follow.”