Việt Tide: Bà là
người có nhan sắc, có trí tuệ và rất hóm hỉnh...
Dương Thu Hương: ...(cười) À thế à!
Việt Tide: ...và từng tan vỡ gia đình; hiện sống một mình tại Hà Nội,
bà có
tránh khỏi bị cám dỗ không?
Dương Thu Hương: (thở dài, cười) Nói ra điều này thì nghe rất kỳ cục.
Làm gì có
điều gì cám dỗ đối với tôi. Chả có gì cám dỗ đối với tôi cả. Cám dỗ lớn
nhất
đối với tôi là những tư tưởng mà tôi thường suy nghĩ. Tôi thích nhất là
ngồi
uống cà phê một mình và trước mặt không có ai cả.
Note: Một độc giả
TV, đọc mẩu trên, tâm đắc, đồng cảm… với
DTH, gửi bài này.
Re: Kierkegaard
Friday, November
20, 2009 4:27 AM Bai nay tuyet qua di,
toi
thich lam... trong bai nay co kho^i tu tuong de khai thac va viet rat
hay...
Tac gia Rolheiser thi sa^u
sa+c qua mu+c sau sa+c!
Gởi bác Gấu bài Cultivating
Loneliness nhé... người phàm tục như tôi phải chờ tan vỡ “mộng” mới
quý cô đơn.
Người thấy xa, thấy sâu như Kierkegaard thì quý cô đơn ngay từ đầu đời.
Viết đàng hoàng đi... Độc giả TV
Tks. NQT
*
Nuôi dưỡng tâm hồn cô tịch
18-06-2006
Trong những thế kỷ gần đây, ít ai chạm đến cõi lòng con người một cách
sâu xa
như triết gia Đan-mạch, Soren Kierkegaard. Có nhiều lý do, một số rõ
nét và một
số không rõ nét. Rất nhiều người công nhận Kierkegaard là một người
thông minh
hiếm có
Tuy nhiên lý do chính Kierkegaard có thể chạm đến cõi lòng chúng ta một
cách
sâu xa và khác thường có lẽ không phải do trí thông minh của ông mà do
nỗi đau
khổ của chính ông, đặc biệt là nỗi cô đơn. Albert Camus đã từng nói
rằng chỉ trong
cô độc cô đơn chúng ta mới tìm được mối dây ràng buộc chúng ta lại với
nhau
trong cộng đoàn. Kierkegaard thấu hiểu điều này và ông đã đi đến tận
cùng tâm
điểm của nó nên ông nuôi dưỡng một cách tích cực nỗi cô đơn của mình
Khi còn trẻ, ông cũng đã rơi vào lưới tình sâu đậm và, cũng đã có lúc
ông dự
định kết hôn với một người phụ nữ mà ông yêu say đắm. Tuy nhiên đến một
lúc,
khi cái giá cảm xúc đối với bản thân mình quá lớn và - (như câu chuyện
đời ông
đã hé cho thấy) – cái giá cảm xúc đó đối với người phụ nữ kia còn lớn
hơn, ông
đành từ hôn và quyết định sống độc thân quãng đời còn lại của mình. Lý
do của
ông là gì?
Ông cho rằng những gì ông phải cống hiến cho cuộc đời xuất phát nhiều
từ nỗi cô
đơn của chính mình, và ông chỉ có thể chia sẻ sâu đậm nỗi cô đơn với
những
người trong cô đơn khi ông cảm nhận được nỗi cô đơn đó. Ông trực cảm,
cô đơn sẽ
cho ông chiều sâu. Dù quan niệm này có thể đúng hay sai, nhưng ông cho
rằng hôn
nhân ở phương diện nào đó có thể làm ông chệch hướng hay sao nhãng khỏi
chiều
sâu đó, dù chiều sâu đó làm cho ông đau
khổ.
Tôi ngờ nhiều người trong chúng ta sẽ cười lập luận của ông. Hôn nhân
thì khó
là thần dược để trị bệnh cô đơn, và một mình nó, nỗi cô đơn không bảo
đảm làm
cho tâm hồn có một chiều sâu. Cũng thế, nhiều người trong chúng ta sẽ
phê phán
điều tưởng chừng là ngụ ý của chuyện này, rằng cách nào đó, về mặt nội
tâm, đời
sống độc thân cao hơn đời sống hôn nhân, như thể đời sống hôn nhân là
chướng
ngại cho chiều sâu tâm hồn.
Tuy nhiên, có một phần nào đó trong tâm hồn chúng ta, trọng tâm huyền
bí của
chúng ta, mà, tôi ngờ, sẽ hiểu rõ tại sao Kierkegaard làm điều này.
Điều
Kiergaard hiểu - dĩ nhiên là không hoàn hảo, vì – điều này luôn luôn có
phần huyền
bí nào đó, - là nối kết giữa nỗi cô đơn và điều huyền bí, nỗi khát khao
và tính
mật thiết, tình chăn gối.
Điều này có nghĩa là gì? Bằng cách nào chúng ta nối kết với người khác
trong cô
đơn, khao khát? Việc chúng ta được nối kết một cách huyền bí với nhau
có nghĩa
là gì?
Thánh Tô-ma A-qui-nô đã gợi ý có hai con đường để hợp nhất với một điều
gì đó
hay một ai, đó là: qua chiếm hữu thực thụ và qua ao ước. Chiếm hữu thực
thụ thì
dễ hiểu, là tiếp xúc cụ thể, hợp nhất thực sự, nhưng làm sao chúng ta
nối kết
được với ai hay điều gì qua ao
ước?
Trong cuốn tiểu thuyết đoạt giải Booker, Con đường đói khổ cùng cực
(The
Famished Road), nhà văn Ben Okri tả một người mẹ Ni-giê-ri-a mắng mỏ
đứa con
trai quá bất an đã ám ảnh trong giấc mơ của bà: “Bước ra khỏi giấc mơ
của mẹ!
Đó không phải là chỗ của con! Mẹ đã lấy ba rồi!” Thật là một lời la
mắng lạ
lùng - rầy la người khác vì họ xuất hiện trong giấc mơ của mình! Nhưng
con
người huyền bí trong chúng ta hiểu điều này. Trong nỗi bất an và cô
đơn, cũng
như trong lời cầu nguyện cho nhau, chúng ta thường ám ảnh giấc mơ và
tâm trí
người khác một cách cũng sâu đậm như khi tiếp xúc qua thân xác.
Hơn thế nữa, khi thấu hiểu nỗi cô đơn của mình, chúng ta sẽ thấu hiểu
giấc mơ
của người khác. Kierkegaard hiểu điều này và lo ngại rằng nếu hôn nhân
gây trở
ngại cho nỗi cô đơn của ông thì cũng sẽ gây trở ngại cho khả năng ông
đi vào
giấc mơ của chúng ta. Dù lập luận của Kierkegaard có thể thiếu sót,
chúng ta cũng
không thể cãi lẽ với kết quả. Ông thật sự đã đi vào giấc mơ chúng ta và
tiếp
tục ám ảnh mạnh mẽ tâm thức nhiều người. Lời của ông đã giúp chữa lành,
mang
lại sức mạnh, đức tin và can đảm cho nhiều người.
Tại sao? Một phần vì nó có tính cách huyền bí và chúng ta cảm nhận nó
bằng –
trái tim nhiều hơn là bằng trí óc. Có thể hiểu được điều này, dù chỉ
một phần:
Nỗi cô đơn của chúng ta là phương tiện đặc ân, để qua đó chúng ta đi
vào trái
tim mình. Lắng nghe nỗi cô đơn của chính mình là cách để chúng ta tiếp
xúc tiếp
xúc với chính mình. Như cha Henri Noiwen nói, khi thấu hiểu được nỗi
khát khao
của chúng ta mà ta nhận thấy thì chẳng còn điều gì xa lạ với chúng ta
(tầm cao
cả, vĩ đại, lòng tham, lòng quảng đại, hụt hẫng, niềm vui, khả năng sát
hại,
khả năng chết cho người khác, tính ích kỷ, lòng thánh thiện.) Mọi cảm
xúc và
tiềm năng của con người nằm trong trái tim phức tạp đầy khiếm khuyết
của chúng
ta. Trong nỗi cô đơn và khao khát, chúng ta bắt đầu nhìn thấy chính
mình.
Và khi thấm nhập sâu xa với chính mình thì chúng ta mới thấm nhập được
vào
người khác. Khi để nỗi cô đơn của chính mình ám ảnh mình thì khi đó
chúng ta
mới bắt đầu, trong ý nghĩa đẹp nhất của câu này, ám ảnh giấc mơ của
nhau. Trong
cô đơn và khát khao, lòng cảm thông được sinh ra. Khi không có điều gì
xa lạ
với mình, thì lúc đó cũng chẳng có ai là xa lạ với mình và lời nói
chúng ta sẽ
bắt đầu có sức mạnh chữa lành người khác.
Khi được hỏi: “Thi sĩ là ai?” Kierkegaard trả lời: “Thi sĩ là người bất
hạnh,
người giấu nỗi đau khổ sâu xa trong tâm hồn, nhưng đôi môi được tạo ra
để làm
sao khi cất lên lời than van hay kêu thét, nó nghe như một bản nhạc
hay.”
Cô đơn là những gì làm cho chúng ta trở thành thi sĩ, nhà huyền bí,
nghệ sĩ,
triết gia, nhạc sĩ, người chữa lành, người thánh thiện.
