*



Phòng tranh Đinh Cường & Nguyễn Đình Thuần

Cali Nov With HA
1
2
3
4

Cali Nov/Artists/Writers
1
2
3













Cali Nov 2012 With Sad Seagull

Người nhìn ra trước mọi người về thiên tài Beckett, là Suzanne, bà vợ của ông. Khi nghe tin chồng được Nobel, bà than, thật là 1 thảm họa!
Bà biết quá rõ, văn chương của chồng, không phải để gặt hái vinh quang!
Khi bà mất, ông chồng viết về vợ:

I owe everything to Suzanne. She hawked everything around trying to get someone to take all three books at the same time. That was a very pretentious thing for an unknown to want! She was the one who went to see the publishers while I used to sit in a cafe "twiddling my fingers" or whatever it is one twiddles. Sometimes she only got as far as leaving the manuscripts with the concierge; she didn't see the publishers. It was the same with Roger Blin. She was the one who saw Blin and got him interested in Godot and Eleutheria. I keep out of the way. 

[Tôi mà không gặp ông này, là thành gái già, bà vợ của bạn Bạn nói về chồng!]

Niềm tin của riêng bà vợ, Suzanne’s own faith, về giá trị của tác phẩm của Beckett được củng cố thêm lên, từ một số khuôn mặt nổi tiếng. Tristan Tzara là người đọc Molloy, và mê quá là mê…. Nhưng tin tưởng, cổ võ, thổi… là 1 chuyện, làm sao cho có người bỏ tiền in, lại là 1 chuyện khác. Bản thảo bị hết nhà xb này cho tới nhà xb bản khác từ chối, cho đến khi bà vợ quyết định - điều mà ông chồng gọi là “last ditch effort” [cố gắng chót, hơi thở chót trước khi ngỏm] - đưa cho Jérôme Lindon, nhà xb Nửa Đêm. 

Why did Beckett accept the Nobel Prize at all? Certainly not for the money, since he gave the sum of 375,000 kronor (worth at the time £30,000, or about $45,000) away very quickly. He arranged, for instance, for various payments to be made even before the money was transferred to France. One of the chief beneficiaries was the library of Trinity College, Dublin; this gift was a riposte, surely, to those who accused him of insulting his native country. Many individual writers, directors, and painters also benefited financially from the prize, the money arriving anonymously, although recipients could not fail to be aware of the source. One very real reason for Beckett accepting the Nobel Prize was that he did not wish to be publicly discourteous (Sartre had earlier caused something of a public scandal by turning it clown). Another was that he wanted the publishers who had shown faith in his work, especially in the early days, to be rewarded with an increase in the sale of his books. To turn the prize down would also have seemed unfair, and again, discourteous, to those who, since Maurice Nadeau and others had put his name forward twelve years before and regularly proposed him for the prize. But there had always been an unusual mixture of perfectly genuine humility and concealed pride in Beckett. He after all, invested almost everything in his work, knew what it had cost terms of effort and sacrifice, and could not lightly reject an his achievement at such a high level.

Nói cho cùng, tại sao Beckett nhận Nobel văn chương, một khi vợ thì than, thảm họa, còn ông chồng, mệt quá, distressed. Chắc chắn đếch phải vì tiền, bởi là vì chưa nhận tiền thì ông đã xài hết số tiền đó, thật là mau lẹ, bằng cách kín đáo chuyển tới cho 1 số cơ quan, đoàn thể, hoặc cá nhân. Thư viện trường cũ là chính, để cảm ơn, tất nhiên, và cũng để trả lời những kẻ chửi ông phản bội Đất Mẹ [bỏ qua Tây, viết văn bằng tiếng Tẩy, thí dụ]. Một trong những lý do chính khiến ông đành nhận Nobel, là không muốn trở thành 1 xì căng đan giống như trường hợp của Sartre. Ngoài ra, cũng là 1 cách cám ơn những người đã tin tưởng ở nơi ông, những ngày đầu, dám bỏ tiền ra in sách của ông, nhờ giải Nobel sẽ bán thêm được sách, rồi những người năm nào cũng nhắc tới ông với Uỷ ban Nobel.
Nhưng luôn có 1 sự trộn lẫn không giống ai, ở trong cái sự gật đầu, cũng đành đó, 1 sự trộn lẫn của 1 tâm hồn hết sức khiêm nhường, và 1 sự kiêu ngạo ngầm ở nơi ông. Beckett chứ đâu phải 1 tên cà chớn nào khác, đúng không, hà, hà!
Beckett, kẻ đầu tư hầu như tất cả vào tác phẩm, đã chịu bao nhiêu đau thương, cay đắng…  làm sao có thể vứt bỏ 1 sự thừa nhận, ở một đỉnh cao chói lọi như là giải Nobel văn chương!


**

Hình như có lần Fitz than với Hemingway [trong Paris là 1 ngày hội?], anh nổi tiếng vì thành công, còn tôi, thất bại.
Nếu đúng thế, thì đây là 1 tự hào.
Hemingway không thể viết được Tender.
Khi cố viết, bèn tự đòm mình 1 phát!

Vừa xem lại "The Road Home" của Trương Nghệ Mưu , vẫn thấy đây là phim Tầu hay nhất, dù không vĩ đại . Chỉ có tình là vĩ đại thôi.
K

Tay Beigbeder đọc Anh Môn, của Alain-Fournier, cuốn đứng hàng thứ 9 trong Bảng Phong Thần Cuối Cùng, đã nhắc tới Gatsby của Fitz, và tự hỏi, liệu Fitz đã từng đọc Le Grand Meaulnes (1913) trước khi viết Gatsby, bởi sự giống nhau của hai tác phẩm: đều là hai người kể chuyện, ở bên ngoài, kể về một mối tình bất khả của một kẻ thứ ba, và hơn thế nữa, xuyên qua những bữa tiệc đốt đuốc chơi đêm, những hội hè đình đám của thế giới ‘đại gia’.
Đọc Một Chủ Nhật Khác của TTT thì Gấu lại nhớ tới Dịu Dàng Như Đêm, tức Cuộc Tình Bỏ Đi, Tender Is The Night của Fitz. Kết cục của Một Chủ Nhật Khác thê lương hơn nhiều, và cái danh hiệu đỉnh cao chói lọi mà nhân loại ban cho Fitz, một Orpheus hiện đại, “a modern Orpheus” đúng ra là phải thuộc về Trung Uý Kiệt của Quân Lực VNCH, bởi vì Kiệt đã từng xuống địa ngục, [hay thiên đường] khi đưa Hiền tới đó.

Lục Mạch Thần Kiếm, Kiều Phong loạn đả quần hùng tại Tụ Hiền Trang, chỉ vì muốn cứu nàng hầu của Mộ Dung Công Tử, là A Châu, trúng đòn Thiếu Lâm khi vô chùa chôm Dịch Cân Kinh, sói cô đơn Khiết Đan bị đàn chó Trung Nguyên xúm lại làm thịt, may được vị đại hán mặc áo đen cứu thoát. Trước khi bỏ đi, vị đại hán bợp cho Kiều Phong một cái, mắng, tại sao chỉ vì một đứa con gái bá vơ mà liều cái mạng quí báu của mình?
Một độc giả mắt xanh của Kim Dung nhìn ra liền tù tì: tất cả là chỉ để sửa soạn cho cái cú sét đánh ở ngoài quan ải, khi Kiều Phong ôm một nửa linh hồn của mình tung lên trời, chờ rớt xuống ôm chặt vào tim vào lòng, giữa gió tuyết Nhạn Môn Quan, và biểu rằng, hai ta ra bên ngoài quan ngoại sống cuộc đời chăn dê chăn cừu, từ bỏ chốn giang hồ gió tanh mưa máu...
Độc giả Một Chủ Nhật Khác sẽ tự hỏi, cớ làm sao, trong lần gặp cuối cùng, trước khi đường Thầy, Thầy đi, đường Oanh, Oanh đi, khi Oanh nói với ông  thầy Kiệt, Thầy coi thường Em quá, ông thầy điên lên, vặc lại:
-Nên để cho người ta coi thường mình. Mình là cái quái gì?
[Thai đố này, xin để hậu hồi phân giải]
*

Anh còn nhớ có lần em nhờ anh mua giùm một đôi guốc. Mua được rồi, anh nhét kỹ trong người, đi qua trạm gác phân chia hai khu vực.
Bây giờ ở đây, khi gió, tuyết, và nỗi cô đơn lạnh cứng người, anh vẫn cảm thấy chút ấm áp của đôi guốc ngày nào. Và anh thèm sống lại cảm giác hoang mang, lo sợ khi đi ngang trạm gác.
Bụi
*

Không quay lại, chàng trông thấy toàn thể quang cảnh doanh trại sau lưng, lặng lẽ và thê lương. Một bóng người đứng thật xa, nhỏ xíu trong tầm mắt Nghiêm - bấy giờ chàng nhìn thấy lại - đứng giữa con đường hoang vắng, bên những toà nhà như lún thấp dần theo độ dốc, cất tiếng kêu:
-Nghiêm… Nghiêm… Happy Birthday!
Giờ Nghiêm mới thực sự nghe tiếng gọi của Kiệt, chỉ còn là tiếng vang dội sau bao giờ khắc qua trong tưởng tượng và tiếng vang ấy hiển lộng, rền rĩ, quái gở khiến chàng rùng mình. Chàng cũng thấy lại cảnh tượng trong gian phòng khách ở nhà với những khúc nhạc baroque, niềm vui sướng bất chợt thái quá đến muốn ứa lệ, buổi tối đã qua. Lúc này Nghiêm ngó thấy Duy đầy mầu mè, khôi hài. Còn Kiệt cuống rối, kỳ dị, Nghiêm không ưa. 

Đọc đoạn trên, Hai Lúa bỗng dưng nhớ tới một truyện ngắn của Khái Hưng, Bóng Người Trong Sương Mù [?], câu chuyện một anh chàng lái xe lửa, thoát chết nhờ một con bướm - mà ông tin rằng linh hồn người vợ đang đau nặng nằm nhà và đã mất, rồi nhập vào - vỗ đôi cánh ra hiệu cho đoàn tầu dừng lại, vì phía trước có nguy hiểm.

Truyện này Khái Hưng "thuổng" của tay nhà văn kinh dị nổi tiếng Georges Langelan. Ông này còn truyện ngắn Con Ruồi, được coi là một trong những truyện kinh dị nhất thế kỷ, đã được quay thành phim, tờ Bách Khoa trước đây có đăng bản dịch tiếng Việt.

Cảnh trên đây, là lập lại một cảnh trước đó. Cụm từ "bấy giờ chàng nhìn thấy lại" thực sự là để đánh lừa người đọc.
Lần thứ nhất, Nghiêm không hề nghe thấy tiếng của Kiệt.
Tương tự đoạn, Duy nằm chết vì say rượu, nghe tiếng gió hú trên từng ngọn đồi Đà Lạt.
Đây là đòn "phục bút" mà Thánh Thán đã từng nói tới. (1) 

Mỗi lần Gấu nhớ đến Một chủ nhật khác, là cùng lúc, nhớ đến Dịu dàng như đêm, Tender is the Night, của Fitzgerald. 

Quả có một liên hệ tình cảm giữa hai cuốn, thật.
Đoạn sau đây, mà chẳng đúng là câu thơ ‘Ôm em trong tay mà đã nhớ em những ngày sắp tới’ ư?

Chàng nhớ bữa đó cỏ thì ướt. Nàng chạy tới chàng, và đôi dép của nàng ướt đẫm sương. Nàng ôm lấy chàng, tựa trên đôi giầy của chàng, và khuôn mặt nàng mở ra như một trang sách.
"Hãy nghĩ anh yêu em đến là chừng nào. Em không đòi hỏi anh lúc nào cũng yêu em nhiều như lúc này, nhưng em xin anh một điều, hãy nhớ đến em. Cho dù mai sau có như thế nào, thì em vẫn đinh ninh một điều, em có ở trong em, điều em có chiều hôm nay."
F.S. Fitzgerald: La Fêlure [Vết nứt. Nguyên tác tiếng Anh: The Crack-up]

Nhưng, Fitz không mê gái bằng Gấu:
“Anh không sợ chúng mình không thương nhau, mà chỉ sợ chúng mình thương nhau nhiều quá”
Tứ Tấu Khúc



Ghi chú về 1 giọng văn

Emma Hogan viết về người tái phát minh kịch, và rất hiếm coi kịch

“Chẳng có gì để làm” [Nothing to be done, Rien à faire], câu bắt đầu kịch, và kịch bắt đầu thay đổi kịch [trò chơi. Từ “play”, trong tiếng Anh, vừa có nghĩa là kịch, vừa có nghĩa là chơi, trò chơi. GCC]. Khi nó được chơi lần đầu ở Paris, trước đây 60 năm, tác giả của nó, một anh cựu thầy giáo người Ái Nhĩ Lan, phân bua, claim - ngay cả khi ông tái phát minh cái hình thức được gọi là kịch đó, “Tôi chẳng có ý nghĩ gì về kịch, tôi đếch biết kịch là cái chó gì, và tôi chưa từng đi coi”.
Ai, còn ai nữa, nếu không là Beckett: ông Trùm Hiện Đại, người rành nhiều thứ tiếng, một gã hiện sinh kỳ quặc, tiếu lâm, cà chớn. Sinh gần Dublin,1906, ông là 1 tay Thệ Phản khá giả, học tiếng Tây và tiếng Ý ở Trinity College, 1937 rời Ái Nhĩ Lan và bà mẹ đi Paris, sống ở đó đến khi chết vào năm 1989. Viết 32 kịch, một phim (tên phim là “Phim”), 8 tiểu thuyết, 17 tác phẩm văn xuôi khác, và một tập [set] thơ. Nhưng “Trong khi chờ Godot”, với 4 nhân vật, và 1 dàn dựng đơn giản “Một con đường quê. Một cái cây. Buổi chiều”, làm cho ông thành 1 người khổng lồ.
*

Trong ABC’s, Milosz kể, lần ông ngồi coi trình diễn lần thứ nhất vở kịch Trong Khi Chờ Godot của Beckett, tại một rạp ở Paris. Thấy cả rạp cuời hô hố trước cảnh Pozzo hành hạ Lucky, tên hầu của anh ta, triết gia Lucien Goldmann, ngồi cạnh ông, đã tỏ ra phẫn nộ:
"Họ cười cái gì? Những trại tập trung cải tạo, hử?" (1)

Nhưng 1 tay phóng viên tờ The Paris Review [số Mùa Thu, 1999] cũng đã hỏi nhà soạn kịch Mẽo, Arthur Miller, cũng đề tài trên:

Khán giả coi "Cái chết của 1 tên bán hàng" [Dead of a Salesman] của ông, khi ra khỏi rạp thì đều khóc. Nếu có người hỏi họ, khi ở trong rạp, thấy họ cười hô hố, họ sẽ chối. Vấn đề là, tiếu lâm, cà chớn có phần ở trong đó [ở… Lò Thiêu thí dụ, NQT], đúng không?

Miller: Trọn câu chuyện [the whole thing], thì rất buồn. Nhưng vấn đề là, tôi làm nhiều cú cười, I did a lot of laughing, khi tôi viết kịch. Bởi là vì một số ý nghĩ của Willy Loman thì rất phi lý, chửi bố lẫn nhau, self-contradictory, đến nỗi bạn phải bật cười. Khán giả thực sự đã làm như thế, nhưng nhờ ơn Trời, họ không nhớ. Nếu nhớ thì họ đã không xúc động đến nỗi khóc ròng!
Cơ bản mà nói, đó là tiếng cười của sự thừa nhận, the laughter of recognition. Tôi tin như thế.

Đọc Bị Trời Đọa Đầy Phải Vinh Quang Nổi Tiếng, Damned to Fame, tiểu sử 800 trang của Beckett, khúc “A Frenzy of Writing”, 1946-53, viết về thời kỳ ra đời của ba cuốn tiểu thuyết  nhà xb Nửa Đêm in, Molly, Malone Dies, và The Unnamble,Trong khi chờ Godot, mới bật cười hô hố.
Tuyệt cú mèo. Thần sầu. Ấy là nói về tại sao mà lại cười khi đọc/sống/viết về Lò Thiêu, Lò Cải Tạo!
Đọc Thảo Trường viết về Tù Cải Tạo mà không cười sao?

Lindon, chủ nhà in Minuit kể:

Tôi về nhà để ăn trưa, thấy bản thảo trên bàn của tay thư ký. Tôi hỏi, gì thế, anh ta phán, được, được lắm [thuổng cách nói của Mai Thảo], tuy anh ta chưa đọc. Tôi kẹp Molly vào nách, và trong khi đi métro đọc, và tôi cười hô hố, sướng điên lên được!
Mọi người nhìn tôi như 1 tên khùng...

I was going home to lunch. I saw a manuscript on Georges Lambrichs' [who worked with Lindon] desk. Doubtless Suzanne had just brought
it in to him. [In fact the book had been delivered by Robert Carlier.]?" I said to him "What is that?" And he said "I believe it's very good," though he hadn't yet read it. I took it away, I took Molloy under my arm to go for lunch and in the Metro I started to read it. And as I changed trains at La Motte-Piquet Grenelle, in the lift I burst into hoots of laughter. And I thought "people are going to think I'm crazy"; then I thought "I risk dropping the manuscript" (which wasn't stapled or bound; it was in separate typed sheets). So I stopped reading, naturally, and stood with the manuscript behind my back ... and people looked at me as I carried on laughing like a fool. They couldn't understand why I was laughing since I was clearly doing nothing. Then I came back to the office, finished reading the manuscript within the day and, that same evening, wrote to Suzanne to tell her "Yes, I'll take the book, there's no problem." And a few months later, I published Molloy. 

Thú thực Gấu mới đọc được Beckett, gần đây thôi.
Lạ nhất, là khi ở Trại Tị Nạn Thái Lan, tình cờ vớ được Trong khi chờ Godot, của 1 ông chẳng biết 1 tí tiếng ngoại.
Thì cũng đọc vậy, nhưng có thể đến bây giờ mới ngấm!
Nhưng nếu không gặp được Faulkner thì không thể nào trở thành Gấu Nhà Văn được.
Không có Thầy là đừng hòng viết.
Mít viết lách, cứ hết thời thanh xuân là ngỏm, "chết non", chữ của TTT, chính là do ông nào cũng nghĩ mình là bố chó xồm, tao mà cần thầy ư? Tao viết cho thiên hạ đọc rồi làm… đệ tử của tao, chứ không lẽ có người dậy được tao?

Gấu có lần đọc 1 bài, hình như của Pierre Assouline, trên tờ ML, viết về 1 lần ra đường, gặp mấy ông văn sĩ Tẩy, cũng toàn thứ dữ, nhìn thì thấy, ông thì đang đọc Faulkner, ông thì túi ló ra 1 cuốn của Faulkner!
Có lèm bèm trên Tin Văn rồi mà kiếm hoài không thấy!
Cả cái hình hách xì xằng của Faulkner, với 1 bầy chó săn dưới chân cũng mất tiêu!
Nhưng kiếm ra đoạn này:

Lại nhớ tới... Faulkner, và bài viết "Những cuộc đời của Faulkner", của Pierre Assouline, trong đó, ông nhắc tới một câu của Nabokov: Tiểu sử nhà văn là lịch sử văn phong của người đó.
Ở đây, phải đẩy câu phán của Nabokov đến tận cực điểm, và chúng ta thấy, thay vì một văn phong, thì là một "dòng sông, trong tất cả những trạng thái của nó", "mượn" cái tít một bài viết, trong cùng số báo Le Magazine Littéraire, số đặc biệt về Sex, Tháng Chạp 2007, có bài của Pierre Assouline về Faulkner, đã dẫn.
La pluie dans tous ses états
Martin Page, khách mời trong tháng của tờ báo, điểm cuốn Từ điển mưa, của Patrick Boman.
(1)

Gấu là người giới thiệu Beckett trên tờ Nghệ Thuật, khi vừa bước chân vô làng văn Sài Gòn, 1965, trước khi ông được Nobel, 1969. Bài giới thiệu, tóm tắt 1 bài viết trên 1 tờ báo Tẩy, và còn nhớ, đám phê bình gia cà chớn Tẩy gọi văn chương của ông là thứ “tiền chế”, như nhà tiền chế.
Mà đọc kiểu cà chớn, thì thế thật. "Tôi về nhà, nửa đêm, trời mưa. Đếch phải nửa đêm, đếch phải mưa", kiểu đó.
Nhưng, đúng như cái tay trên tờ Intel viết, những điểm mạnh của ông là: 

-Những dòng đầu, thí dụ, trong Murphy, đọc 1 phát là biết ngay của Beckett, his own tone: "Mặt trời chiếu sáng, đâu có cách nào khác, về chẳng có gì mới "
-Những quãng ngưng, nghỉ. Không có Beckett là Pinter không thể tạo được sự căng thẳng gớm ghiếc của ông. Khúc nghỉ, quãng ngưng, pause, silence, mỗi cú trở thành 1 cái gì sờ mó, vuốt ve được.
-Sự cảm thông. Ở trong những phong cảnh xám xịt đó, những nhân vật của ông lung linh sáng cùng với sự ấm áp – như thể chỉ Estragon và Vladimir nhìn với hãi hùng bất lực khi Pozzo hành hạ Lucky.

Người nhìn ra trước mọi người về thiên tài Beckett, là  Suzanne, bà xã của ông. Khi nghe tin chồng được Nobel, bà than, thật là 1 thảm họa!
Bà biết quá rõ, văn chương của chồng, không phải để gặt hái vinh quang!
Khi bà mất, ông chồng viết về vợ:

I owe everything to Suzanne. She hawked everything around trying to get someone to take all three books at the same time. That was a very pretentious thing for an unknown to want! She was the one who went to see the publishers while I used to sit in a cafe "twiddling my fingers" or whatever it is one twiddles. Sometimes she only got as far as leaving the manuscripts with the concierge; she didn't see the publishers. It was the same with Roger Blin. She was the one who saw Blin and got him interested in Godot and Eleutheria. I keep out of the way. 

[Tôi mà không gặp ông này, là thành gái già, bà vợ của bạn Bạn nói về chồng!]

Niềm tin của riêng bà vợ, Suzanne’s own faith, về giá trị của tác phẩm của Beckett được củng cố thêm lên, từ một số khuôn mặt nổi tiếng. Tristan Tzara là người đọc Molloy, và mê quá là mê…. Nhưng tin tưởng, cổ võ, thổi… là 1 chuyện, làm sao cho có người bỏ tiền in, lại là 1 chuyện khác. Bản thảo bị hết nhà xb này cho tới nhà xb bản khác từ chối, cho đến khi bà vợ quyết định - điều mà ông chồng gọi là “last ditch effort” [cố gắng chót, hơi thở chót trước khi ngỏm] - đưa cho Jérôme Lindon, nhà xb Nửa Đêm.



*

HOW BECKETT DID IT

Notes on a Voice: Emma Hogan on a man who reinvented theatre, while rarely going to it

From INTELLIGENT LIFE January/February 2013

"Nothing to be done." So begins the play that changed the game. When it opened in Paris, 60 years ago, its author was 46, an Irish former teacher who claimed, even as he reinvented the form, that "I have no ideas about theatre. I know nothing about it. I do not go to it."

Who else but Beckett: arch-modernizer, polyglot, droll existentialist. Born near Dublin in 1906, he was a well-to-do Protestant who read French and Italian at Trinity College, finishing first in his year. By 1937 he had left Ireland, and his mother’s "savage loving", for Paris, where he lived until his death in 1989. He wrote 32 plays, one film (entitled "Film"), eight novels, 17 other prose works, and one set of poems. But it was "Waiting for Godot", with its four figures and simple setting of "A country road. A tree. Evening", that marked him out as a colossus.

Key Decision

To write in French. This enabled him to find his starkness – to shed his "Anglo-Irish exuberance" and the lyrical influence of Joyce ("I vow I will get over J.J. ere I die. Yessir", he had scrawled in a letter). From 1939, he wrote mostly in painstaking French, then translated into "queer English" to create the bleached voices that make his work unmistakable. 

Strong Points

(1) First lines. From his earliest novel, "Murphy" (1938), Beckett set his own tone: "The sun shone, having no alternative, on the nothing new." (2) Pauses. Without Beckett, Pinter could never have created his sinister tension. He marks the silences as "[Pause]" or "[Silence]", each becoming something palpable. (3) Compassion. Within these grey landscapes, his characters flicker with warmth – even if it is just Estragon and Vladimir looking on in helpless horror at Lucky’s enslavement by Pozzo. 

Golden Rule

Never to compromise. Estragon’s trousers have to fall all the way down at the end of "Godot". The action and dialogue of "Play" has to be repeated, by actors who are up to their necks in urns. Whole novels can go by without a paragraph break. Both his novels and plays require concentration, and a stomach for repetition. But they reward the persistent. 

Favourite Trick

Characters correcting or interrupting themselves. Phrases or names are misremembered, and remembered anew. Even hiccups ("pardon") are kept in, puncturing Beckett’s short sentences. He forces the dramatic monologue to capture every bodily emission and the ragged form of human speech. 

Role Models

Though he claimed to have "always been a poor reader", at 30 Beckett had published an essay on Proust, written an unfinished play about Dr Johnson and a short story inspired by Dante, and had worked for Joyce. But it was plays that most inspired him. The landscapes of "King Lear" and Edgar’s refrain, "the worst is not/So long as we can say, "This is the worst"" shaped his defiance of melancholy. And in Racine’s "Berenice", Beckett found a form to mirror his own: "There too nothing happens, they just talk, but what talk, and how spoken." 

Typical Sentence

"Let us not then speak ill of our generation, it is not any unhappier than its predecessors." ("Waiting for Godot") 

Watt by Beckett, Barbican, London, Feb 26th 

Emma Hogan is a freelance journalist and regular contributor to The Economist's Books and Arts pages, and was a judge of this year’s Forward poetry prize

Illustration Kathryn Rathke

*

 "THE USES OF POETRY"
by Anne Atik
FOR S.B. (13 APRIL 1906-22 DECEMBER 1989)

I

A Bible-reading man, he came and left
between two holy days he didn't much observe:
the Good Friday of his birth, near the Christmas of his death.
His life between, a pilgrim's progress with a smile
for what he saw along the way and wrote of,
oversleeping, age and hope and sloth.
Then saw, and wrote of, wrenched along the way,
age and hope and helpless weeping. But
he would have, reading those two states, rejected both
as most remotely holding but one part
or more than minute dose
of the inexpressible, whole truth
of how it is, it was.

II

He showed the shortest way to get across
a line like this:
crossed out such words as these to get to
speechlessness.
He crossed out rivers to get to their stones.
To get to the bottom, when the crisis is reached
and truth-telling begins.
Whatever he knew he knew to music.
He found the pace for misery,
matched distress to syncope, and joke
to a Beethoven stop at the punch line.
But thought that he'd failed to find failure's pulse.
What that says about failure,
music and us.

*

Cuốn tiểu sử Beckett, 800 trang, toàn chữ, trừ cái hình độc nhất, trên, Gấu mua lâu lắm rồi, tính đọc, nhưng sợ quá, bây giờ mới lôi ra, cùng 1 số cuốn khác nữa, của ông, hoặc viết về ông.
Cũng là 1 cách viết về bạn Bạn, và chuyến đi vừa rồi, nhờ đó gặp Sad Seagull.
Giả như gặp Sad Seagull, mà không gặp lại bạn Bạn, thì có thể đã đi luôn, bữa buổi chiều hôm đó ở bên ngoài Phước Lộc Thọ.
Trong đời Gấu, gặp nhiều lần “quái đản” như thế.


*

Muốn đếch muốn gì hết!
Le Magazine Littéraire Hors-série, n # 14



*

Trường Gia Long, Sài Gòn, cc 1966-72 (1)

Đây là cái cổng trường Gia Long, phía bên hông, [đường Trương Định, băng qua vườn Tao Đàn], GCC đưa đón BHD, đúng thời gian đó, 1966...

"Khi em đi vô cổng trường, rồi anh đừng có đứng lại lâu vì em sẽ biết anh đang nhìn em, em phải quay lại mỉm cười nhìn anh…”
…. vội vàng chạy vô cổng trường rồi lại vội vàng chạy ra: nàng quên không dặn chàng trưa nay đừng đón nàng, vì nàng sẽ về chung với Lan Anh, bạn nàng...

Tứ tấu khúc

Ui chao, nhìn cái hình, cảm khái chi đâu. Nhìn vách tường, với ba tờ quảng cáo… thì lại nhớ cái thông báo của Ban Giám Hiệu, cấm cái trò đưa đón như trường hợp cặp Gấu & BHD!

Chỉ đến khi có thông báo, thì Gấu mới thả Em cách cổng trường khá xa....

*

Bạo Miệng [Strong Opinions]

Ông viết cả lố tác phẩm, nhưng người đời cứ gọi Nabokov là "người của Lolita", ông có bực không?
Không. Lolita là 1 cục cưng của tôi, Lolita est ma favorite toute particulière. Cuốn sách khó viết nhất trong những cuốn của tôi - nó đề cập tới 1 đề tài thật lạ lùng, si étranger, cách thật xa cuộc đời tình cảm của tôi, si éloignée de ma vie affective, mà tôi thật thích thú gọi tới mọi cội nguồn "kết hợp", để biến nó thành hiện thực.

Ông có ngạc nhiên về sự thành công khủng khiếp của cuốn sách khi nó xuất hiện?
Tôi ngạc nhiên về chuyện nó xuất hiện, giản dị có vậy [J’ai été surpris qu’il paraisse, tout simplement]

Lolita, có…  thực không? [Et Lolita: a-t-elle existé?]
Không, Lolita không có khuôn mẫu [modèle]. Nàng sinh ra từ trí tưởng của tôi [mon esprit]. Nàng chưa từng hiện hữu… nàng là một trái cây từ trí tưởng tượng của tôi, un fruit de mon imagination.


*

Friday, November 07, 2003 8:43 PM
Gấu,
Thằng Lãng chụp, không thấy hình Tao và Mày.
Quyên

Sunday, November 09, 2003 9:35 PM

*

*

Nick Clegg: My hero Samuel Beckett

'It's that willingness to question the things the rest of us take for granted that I admire most about Beckett'

I've always read a lot, mainly fiction. These days, with three young sons, often the most I can manage is a quick chapter here, a few pages there; but there are still very few nights when I'll get to sleep without dipping in to whatever book I have on the go.
So I am grateful to those writers who have made it easy to go back to them, night after night, year after year. They are the greats, and Samuel Beckett is one of them. My first encounter with Beckett was when I was studying in Minnesota and I acted in a student production of Krapp's Last Tape. Back then I remember images of Beckett making as great an impression on me as his work. He always looked so impressive – that beak-like nose, eyes staring dead into the camera – and he had an austerity to him, even when he was young, that makes it very easy to connect the man to the words.
Since then I must have read Waiting for Godot – of course – a hundred times. Every time I go back to Beckett he seems more subversive, not less; his works make me feel more uncomfortable than they did before. The unsettling idea, most explicit in Godot, that life is habit – that it is all just a series of motions devoid of meaning – never gets any easier.
It's that willingness to question the things the rest of us take for granted that I admire most about Beckett; the courage to ask questions that are dangerous because, if the traditions and meanings we hold so dear turn out to be false, what do we do then?
But amid the bleakness, there is also humor, and it's no surprise that there are so many comedians among Beckett's fans. His appeal lies in his directness – the sparse, unembellished prose that can make his meticulous stage directions unexpected. He leaves you with a sense that you knew what he meant, even if explaining it back would leave you lost for words. Direct and disturbing – it is impossible to grow tired of Beckett. 

But amid the bleakness, there is also humor, and it's no surprise that there are so many comedians among Beckett's fans.
[To U. GNV]