Thanh Xuân

Nhã Ca

 

Chợt tiếng buồn xưa động bóng cây
Người đi chưa dạt dấu chân bày
Bàn tay nằm đó không ngày tháng
Tình ái xin về với cỏ may 

Rồi lá mùa xanh cũng đỏ dần
Còn đây niềm nuối tiếc thanh xuân
Giấc mơ choàng dậy tan hình bóng
Và nỗi tàn phai gõ một lần 

Kỷ niệm sầu như tiếng thở dài
Khuya chìm trong tiếng khóc tương lai
Tầm xa hạnh phúc bằng đêm tối
Tôi mất thời gian lỡ nụ cười 

Đời sống ôi buồn như cỏ khô
Này anh, em cũng tợ sương mù
Khi về tay nhỏ che trời rét
Nghe giá băng mòn hết tuổi thơ 

[Trích Văn, số mới nhất, đặc biệt về Nhã Ca] 

Tờ Người Kinh Tế, số đúp đầu năm, mục điểm sách, ca ngợi Paul Paulin, người Anh, thi sĩ và phê bình văn học, nhân cuốn mới ra lò của ông: Subliminal thinking.

Paul Paulin là một tay chi ly tới chỉ về ngôn ngữ. Điều ông băn khoăn nhất, là làm thế nào đọc và hiểu một bản văn? Nó là một tác phẩm nghệ thuật thiên thượng địa hạ duy ngã độc tôn, an autononous work of art in its own right, một cái chi đẹp ơi là đẹp nhưng chỉ có thể hiểu được, bằng những tiêu chí của riêng nó, hay nó muôn đời là một món đồ, do những sức mạnh xã hội và lịch sử nhào nặn?

Theo ông, lịch sử và mỹ học luôn tay trong tay, cùng tiến.

Nhưng điều này mới quan trọng, về ông, theo Hai Lúa. Ông cho rằng, những nhà phê bình đã mất quá nhiều thời giờ để nghiên cứu ảnh tượng, thi ảnh, trong khi đúng ra, họ phải chú trọng đến "tiếng thơ", tức những tính chất mò mẫm tạo âm của ngôn ngữ, the tactile and sonic qualities of language. Ông tin tưởng, âm thanh mang nghĩa đến cho tạo vật. Những từ dính với nhau theo âm thanh.

Nói ngắn gọn, ông tin rằng thơ phải đọc lên mới thành thơ được. Nhà thơ gọi nhau. Cũng vậy, nhà văn gọi nhau: Writers also echo other writers.

Bạn đọc thơ Nhã Ca, là ngộ ngay chân lý trên. Cỏ khô xào xạc cỏ khô, sương mù ẩn hiện sương mù, âm thơ, tiếng thơ cứ thế tiếp nối, dắt díu nhau...

Đây là bài thơ Hai Lúa mê nhất, của Nhã Ca.

Nhất là bốn câu cuối. 

Tay nhà văn Peru, Mario Vargas Llosa, hồi trẻ, mê dấn thân, mê Sartre quá, nhưng tối về, là mò Borges đọc, không dám nói cho ai hay.

Hai Lúa mê bài thơ trên, cũng chẳng dám cho ai hay, sợ bị chê là sến. 

Hay là những câu của Du Tử Lê.
 

Chỉ nhớ người thôi đủ hết đời
Em còn gương lược dấu đường ngôi
Nằm mơ thấy tóc thơm vai hẹn
Và khoảng trời xanh đến rợn người 

Tha thiết quá, khiến tôi thành bận bịu
Đến tức cười vì chỉ ngóng, trông thôi
Tin không về. Tôi cúi hỏi bàn tay
Buồn ghê nhỉ. Ngón nào đang thở dốc?

K. Khúc của Lê

 

Tôi xa người như xa núi sông,
Em bên kia suối? Bên kia rừng?
Em bên kia nắng? Bên kia gió?
Tôi một giòng sương lên mênh mông 

Tôi xa người như xa biển đông
Chiều dâng lênh láng chiều giăng hàng
Những cây ghi dấu ngày em đến
Đã chết từ đêm mưa không sang 

Tôi xa người xa hơi thuốc cay
Ngày mai tình sẽ bỏ tim này
Chiều em không tới hàng cây đã
Nghiêng xuống tôi từng ngọn heo may 

Tôi xa người như xa biển đông
Như xa núi sông
Em bên kia suối
Sương lên mênh mông
Tôi xa người xa tôi từ đây lặng yên dấu xưa
Còn chân đã cũ, còn lời oán than 

Tôi xa người xa môi rất tham
Em như gió núi, như chim ngàn
Em xa xôi quá làm sao biết
Tôi âm thầm như cơn mê hoang 

Tôi xa người xa không hờn oán
Vườn tôi trăng lạnh đến hoang tàn
Nhớ ai buồn ngất trên vai áo
Mưa ở đâu về như vết thương...

[Trích lại từ một trang net].
 

Nhắn Du Tử Lê: Coi lại, nếu cần sửa, mail cho biết. Gửi thêm vài bài. Hai Lúa.

Hai Lúa có vài kỷ niệm với ông này. Cả hai đều là cộng tác viên của Thời Tập, và đều được Viên Linh trả tiền bài rất đầy đủ, rất đúng hẹn, có khi còn phải 'a văng', chi tiền trước khi đăng bài. Ấy là vì, một ông cần tiền đưa em vào Hạ, [Du Tử Lê], một ông cần tiền đi ra Hàm Nghi thăm bãi rác!

Nhưng thú nhất, là lần, khi Hai Lúa còn bảnh, chàng chạy xe tới tận nhà, đưa tập thơ mới ra lò, bán giá đặc biệt, hình như gấp 10 lần giá chính thức. "Tao cần, phải bằng ấy mới đủ". Trao thơ, lấy tiền xong, là chàng đi!

NQT 

--------------------------------------------------------------------------------

Em còn gương lược dấu đường ngôi... 

DTL đây,

Thấy bài Tx trên Vietbao, tao đọc ngay, không ngờ mày nhắc tới vài kỷ niệm thời Sài gòn. Bị bất ngờ, và xúc động.

….

 
NQT:

Em còn gương lược dấu đường ngôi...

Dấu nghĩa là gì?
Giấu giếm, hay dấu vết? 

DTL:

“Dấu” là dấu vết.
Gửi vài bài thơ cũ.

TB: Vợ con tao, cũng thích đọc mày, nhưng không chịu cái tên Du Tử Táo.
Bỏ ngay lập tức, phái nữ ra lệnh! 

Tao đang làm bìa, tuyển tập thơ DTL 2000-2006, nhan đề tạm, "Hãy cho bài thơ một cái tên”. Tao muốn gửi cho mày – duy nhất - đọc trước.
Thân

NQT

Gửi liền tù tì đi.

Sorry abt DTT. Cái tên đó, có nghĩa là Sài Gòn. Nhưng, đã sửa. Thân. 

-------------------------------------------------------------------------------- 

như đôi mắt sớm thành ga cô quạnh
mối sầu nào thành tóc xuống hai vai
buổi chiều nào thành khói đứng trên môi
mây cũng thấp trong từng hơi thở yếu.

Trang Thơ DTL