MỘT CUỘC THI XÚC PHẠM CỐ NHẠC SĨ TRỊNH CÔNG SƠN 

Bản thông báo cuộc thi "Người đàn ông quyến rũ của nghệ nhân XQ", vừa được Công ty XQ (chi nhánh tại Huế) phát tán rộng rãi dù chưa hề được các cấp có thẩm quyền tại Thừa Thiên - Huế cho phép. Đọc bản thông báo cuộc thi, không ai không giật mình trước nội dung xúc phạm nghiêm trọng cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn.

 Bản thông báo có in đầy đủ địa chỉ, số điện thoại, fax, địa chỉ mail và website của XQ Cổ Độ (trước đây là XQ Cố Đô) với lời mở đầu "Mời bạn tham gia cuộc thi Người đàn ông quyến rũ của nghệ nhân XQ". Giải thưởng lập lờ: "Một bức tranh có giá trị của Công ty XQ và một món quà bí mật". Nội dung chính của cuộc thi gồm 7 câu hỏi nhảm nhí, trong đó câu số 7 đã xúc phạm nghiêm trọng đến đời tư của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn. Nguyên văn như sau: Có nhiều người cho rằng: "Điều kỳ quặc nhất và thành công nhất của Trịnh Công Sơn trong những nhạc phẩm của ông là đều kể lại những chuyện tình bi thảm của một người không có khả năng cho, một kẻ tàn phế trong tình yêu và phải chịu một cơn khát vĩnh cửu". Anh suy nghĩ gì về người nói điều đó? Anh hãy chọn một nhạc phẩm của Trịnh Công Sơn để minh họa cho điều đó ?". Bản thông báo còn cho biết vòng chung kết cuộc thi và lễ trao giải diễn ra từ ngày 3 - 11/6/2006.

 Để xác minh sự việc này, PV Thanh Niên đã gặp cô Ái Liên, Giám đốc chi nhánh XQ tại Huế, cô Liên đã không ngần ngại cho biết: “Chúng tôi đã gửi thông báo về cuộc thi này đến khách hàng và những người thân quen, thậm chí là cả đài truyền hình... cách đây một tuần. Cuộc thi sẽ được tổ chức trao giải vào dịp Festival Huế 2006. Mục đích cuộc thi là chúng tôi muốn mang lại cho người đàn ông một ý nghĩa sống, vì người đàn ông sinh ra là để ra đi, là người suốt đời chỉ biết xây tổ. Xưa nay, người ta thường tổ chức các cuộc thi dành cho người phụ nữ, còn đàn ông thì chưa. Trước đây, tại Đà Lạt, chúng tôi cũng đã từng tổ chức một cuộc thi với nội dung y như vậy và rất thành công, không ai phản ứng gì cả, kể cả một số người là quan chức cũng tham gia...”. Về câu hỏi số 7, cô Liên cho rằng: "Đây là ý kiến của các nghệ nhân, được XQ chắt lọc lại. Có thể do nhiều người đọc lướt nên không hiểu hết ý nghĩa..." (!?). Ngay tại chi nhánh XQ ở Huế, cô Liên còn đưa thêm cho chúng tôi một bản thông báo và tại đây có cả bản thông báo về cuộc thi với một số hình ảnh được trưng bày công khai.

 Trao đổi với chúng tôi về vụ việc trên, ông Nguyễn Duy Hiền, Trưởng phòng VHTT TP Huế, Phó văn phòng Festival, cho biết: "Phòng VHTT chúng tôi cũng có nhận được một bản thông báo như trên. Đây hoàn toàn là một việc làm do đơn vị này tự soạn thảo, tự phát tán có tính chất vi phạm pháp luật. Đặc biệt là đã xúc phạm nghiêm trọng đến đời tư của cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn". Ông Hiền cho biết thêm, trước đây Ban tổ chức Festival có nhận được bản kế hoạch đăng ký tham gia Festival của đơn vị này, trong đó có một nội dung về cuộc thi "Người đàn ông quyến rũ" này. Nhận thấy những nội dung đăng ký tham gia của đơn vị này không phù hợp, ông Nguyễn Xuân Hoa, Giám đốc Sở VHTT Thừa Thiên - Huế, Trưởng văn phòng Festival đã có văn bản trả lời không đồng ý với nội dung mà đơn vị này dự kiến đưa ra. Thế nhưng, không hiểu vì sao đơn vị này vẫn phát thông báo về cuộc thi kỳ lạ này. 

 Phản ứng của người dân và văn nghệ sĩ Huế 

 - Nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường: "Báo Thanh Niên nên có thái độ với cuộc thi có tính điên rồ và trò chơi thiếu văn hóa này".

 - Nhà thơ Lâm Thị Mỹ Dạ: "Tôi nghĩ đây là cuộc chơi của những kẻ chỉ biết tiền, không biết giá trị của những giá trị. Tôi phẫn uất về câu hỏi liên quan đến đời tư của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn".

 - Anh Hoàng Tân Ninh, Bí thư Thành đoàn Huế: "Hình ảnh và tác phẩm của nhạc sĩ Trịnh Công Sơn đã được cả nước trân trọng. Với tuổi trẻ Huế, anh Sơn là một biểu tượng về văn hóa, đặc biệt là trong phong trào đấu tranh đô thị. Vì vậy, để tổ chức một cuộc thi tìm hiểu về âm nhạc Trịnh Công Sơn, tôi thiết nghĩ ban tổ chức cần phải nghiên cứu thật kỹ về âm nhạc và con người Trịnh Công Sơn". 

 - Bác sĩ Ngô Dũng (Bệnh viện T.Ư Huế): "Người ra đề không hiểu gì về Trịnh Công Sơn và xúc phạm đến Huế ngay trong thời điểm tổ chức festival".                    

 - Nhà văn, dịch giả, nhà nghiên cứu Bửu Ý: "Những ai chống đối, hoặc không yêu thích một khía cạnh nào đó trong đời sống và sự nghiệp của Trịnh Công Sơn thì cho đến giờ phút này cũng chưa có một phát biểu xúc phạm nặng nề đến như thế".

 - Nhạc sĩ Nguyễn Việt (Trưởng phòng Văn nghệ Đài phát thanh truyền hình Thừa Thiên - Huế): "Ban tổ chức cuộc thi không hiểu gì về âm nhạc cả".

 - Nghệ nhân thêu lão thành Lê Văn Kinh: "Không chỉ xúc phạm cá nhân Trịnh Công Sơn, mà còn xúc phạm đến người hâm mộ âm nhạc Trịnh Công Sơn. Không ai có quyền bôi nhọ, đụng chạm đến người đã khuất. Tôi là người rất thân và rất hiểu gia đình anh Trịnh Công Sơn, đó là một gia đình tử tế, nho giáo, phật tử thuần thành tiêu biểu của Huế. Tôi đề nghị tỉnh Thừa Thiên - Huế và Hội Nhạc sĩ phải hủy bỏ ngay lập tức cuộc thi này tại Huế và ban tổ chức phải xin lỗi gia đình anh Sơn và trên công luận".

 L.P (ghi)