* 






Thanh Tâm Tuyền

Liên Đêm Mặt trời tìm thấy

 2 

 

Đêm

 

Tặng Duy Thanh

 

1.

 

Những đêm nào chiến tranh đã quên

Con mắt đen niềm im lặng

Anh vẫn đi hoài trong thành phố

Cô đơn

Trưa nắng cháy

Vào sâu trong ghẻ lạnh

Với máu trong tim

Chảy nhanh như máy móc đau ốm

Ở cuối đêm

Em rũ tóc nói những lời mê sảng

Những ám hiệu

Của mặt biển đen không

Tình yêu tuyệt vọng

Anh xé tóc em cùng những cành lá chết

Mùa thu

Ghi thương tích nơi cườm tay

Khoá chặt

Anh xô ngã em từ chóp đỉnh hạnh phúc

Khuôn mặt vỡ tan

Như cẩm thạch

Như nước mắt

Như muôn đời

Không hối hận

Con đường anh phải đi một mình

Trần truồng dã thú

Ðón anh ở cuối đường

Hố sâu vĩnh viễn

Không có em

 

Bên kia bức tường

Anh bị nhốt trong trại hủi

Tiếng ngàn năm em gọi

Yêu nhau hết một đời

Hết một đời chưa đủ

Còn kiếp nào gặp nhau

Anh nguyền rủa

Lời thằng du đãng

Ðừng ràng buộc thiên tài

Con chó vào cột nhà

Cho đi hoang làm cơn lốc bi thảm

Cuốn ngay chính mình chết theo không gian

 

2.

 

Ðêm tuôn dòng máu chảy

Mạch mở ngỏ hết rồi

Kẻ kia cười mọi rợ kẻ kia cười

Tương lai đây chùm nho

Như trò chơi

Nó nói

Tự trói hai tay lại

Hạnh phúc sẽ đi tới

Mặt mũi dùng làm gì

Mọi người là đồng đội

Trí não dùng làm gì?

Chân lí không lừa dối

Thiên tài dùng làm gì?

Ðể gây ra tội lỗi

 

Anh gọi em suốt hai bên thế giới

Mùa thu đâu rồi? Sao bây giờ mùa xuân

Anh đòi em đòi em hôm nay

Không cần tương lai vo trong tay như hòn đất

Không cần cuộc đời bằng hào quang vệ tinh

Anh ráp lại những mảnh ngọc đớn đau

Khuôn mặt em không nhìn thấy

Trên môi anh những cạnh sắc ghim vào

Trong hồn anh hầm hố bắt đầu đào

 

Kẻ kia cười mọi rợ kẻ kia cười

Thiên tài không tình yêu giống như con lợn lòi

 

3.

 

Ðêm hiền từ nhỏ to trên trán

Màu đen sáng đủ ngó vào nụ cười

Có đấy không này em mưa chan hoà

Trên ngực trên ngực em bát ngát

Một lần không gian xảo hết cả nhiệt tình

Ðầy rất đầy hai trũng tay

Người ta bảo đêm tháng giêng cỏ cây hiện thành người

Anh bảo em chúng ta hãy là

Những cây leo yếu đuối

Những cỏ non dại dột

Mùa xuân đoù em trong quấn quít chờ đợi

 

Da trắng như tiếng hát ở trên trời

Anh cúi hôn cánh môi tím màu đêm mà thương nhớ

Từng chút một từng chút một

Em biến thành pho tượng rực rỡ

Anh biến thành thiên tài ngây thơ

 

Trong đầu là hư vô

Trong mắt là hoang đảo

Trên môi là thần chú

Trên tay là trống không

Cả đời là sa mạc

Cả tôi là tự do

 

4.

 

Những giấc ngủ xiềng xích

Cuộc lưu đày thêm xa

Tôi trốn về lẩn lút

Ðất đai không tìm ra

Ðâu cũng toàn quỷ sứ

Giễu cợt tôi ngây ngô

 

Cớ sao nhà ngươi khóc

Muốn làm người là điên

Con người thì cô độc

Không phép thuật nhiệm mầu

 

Tôi khóc mặt tôi khóc

Bầy quỷ nhảy xung quanh

Tôi khóc hoài tôi khóc

Và chúng nó phát điên

 

Chúng tước lấy tiếng nói

Giam tôi trong bóng tối

Tôi khóc không ra lời

Và tôi đi lang thang

 

Tôi đi tìm tiếng nói

Cho cổ họng của tôi

Tôi vẫn khóc vẫn khóc

Hết linh hồn mới thôi

 

Tôi đi tìm tiếng nói

Cho ra tới ban ngày

Người ta níu lại hỏi

Cớ sao chịu đoạ đày

 

Cớ sao mà không nói

Nhìn người như điên khùng

Thằng khùng điên khó hiểu

Ðuổi ra khỏi cõi đời

 

Tôi nhìn người tuyệt vọng

Tôi nhìn người khẩn cầu

Linh hồn tôi rách nát

Lời nói còn ở đâu

 

Cũng như loài quỷ sứ

Người đầy vào lãng quên

Tôi khóc người không thấy

Suốt đời làm thằng điên

 

Tôi khóc nào ai thấy

Thằng điên vẫn đi tìm

Ðất đai và tiếng nói

Bởi đêm dài lặng câm

 

5.

 

Ðêm nay anh không ngủ, anh cô đơn, anh bị chiếm đoạt

Còn gì chỉ là kỉ niệm, kỉ niệm ở ngày mai một lời nói thoáng

Anh ôm ghì sự bất lực đói khát, mũi dao nhọn giữa lòng tin

Thân thể này không của anh cũng không của em

Ðó là nỗi giận dữ chẳng muốn nguôi, nỗi giận dữ của con bò rừng

Người ta quơ trước mắt tấm nhung đỏ và sửa soạn đâm trên lưng

Con bò rừng lồng lộn rồi quỳ xuống (tiếng

vỗ tay ào ào) nhưng khăng khăng không chảy nước mắt

 

Có phải là ngu muội?

Anh thề với em rằng

Anh không bao giờ biết chảy nước mắt

Dù bao nhiêu đêm nay anh vẫn thầm bảo: đêm là gì? Nếu không là những dòng lệ

Những dòng lệ không một màu không đau xót

 

Người đàn ông khóc vì phải khóc

Như anh phải ôm em và tủi cực vô cùng

Cuộc đời cứ mở tròn những con mắt thản nhiên nhìn tội lỗi

Còn anh chụp lấy tội lỗi bỏ vào miệng nuốt

Cho mọi người ghê tởm. Cho em xa lánh anh

 

 

Tặng Mai Thảo

6.

 

Vừa có một ngôi sao băng ngoài trời

Ngôi sao lạnh lẽo một giọt lệ đơn côi

Em nhìn rõ trong mắt anh

 

Khuya khoắt

Như mặt đường xa lánh bờ sông

Phải anh thường làm thơ

Bằng dáng điệu khổ sở

Mười đầu ngón tay rưng rưng môi sầu lúc nửa đêm

Ngón tay anh đẹp như ngòi bút

Những rễ cây những mộng mị bàng hoàng

Hai giờ đêm trong tiệm rượu

Em còn nhìn anh

Giây phút chết khoảng cách ngăn hai người

 

Cuộc đối thoại âm thầm

Khúc tình ca não nùng

Chiếc máy hát cũ đầu kim mòn

Thời gian cháy tàn những đầu thuốc lá

Ðừng trói anh vào trần gian bằng mắt em nhìn kia

Ðừng ngồi trước mặt anh Minh Châu

Khuôn mặt anh xấu xí anh thù em

Dù em là Minh Châu

Dù em là Phương Thảo

là Liên là Liên là Liên còn trong Hànội

Ðã mất

Tiếng cười tan thành khói trên những búp tóc rối

Quên anh đi về căn phòng của em đóng chặt cửa sổ

Căn phòng nhốt ý nghĩ mệt nhọc trời gần sáng

Anh muốn được một mình

Ðứt đoạn

Ôm những quầy hàng bàn ghế như nhau

Nghe thấy không nghe thấy không

Sao em lại bật lên tiếng khóc

Minh Châu Minh Châu Phương Thảo Phương Thảo

Liên Liên ơi

 

7.

 

Những bài thơ tình không viết được

Những hồn ma hoang đầu ngọn cây

Xác chết rữa nát

Trong kẹt rừng khô

Ðêm thức dậy mở mắt mắt đã mù

Hai con sâu nằm trên chân mày đang khoét lỗ

Con quạ hôi hám mở lồng ngực bay lên

Mỏ ngậm quả tim đựng hình ảnh đời người

Ðời người thản nhiên như tên gọi

 

8.

 

Hơi thở của người đàn bà ngoại tình

Màu da trắng nõn man trá

Ðường môi cong chẳng một niềm hối hận

Vội vàng như sóng say

Núm lưỡi lửa cháy tan lời ân ái

Khi chọn đường tội lỗi

Nên lặng thinh

Mặc cho ác mộng

Ðồng loã với bóng đêm

Suốt đời trôi nổi trên luyến tiếc

Mặt biển ngu đần mặt biển ngu đần

Không dông bão

Cho chạy trốn mùa xuân

Mùa xuân làm gì trên mặt biển không

Trên trời không

Cơn gió lớn chìm tôi xuống đáy thuỷ cung

Và tôi nhìn màu ngọc bích

Màu ngọc bích thơm hương hoàng lan

Hoàng lan mềm như ngón tay trong sạch

Thời con gái ủ dưới mái tóc rêu

Và tôi không còn nhớ thương

Không còn tỉnh dậy

Không còn là con rắn điêu ngoa

Tôi là cây san hô giơ những cành hối hận

Và nước biển mặn nồng hơn nước mắt

Và không ai trừng phạt

 

 

Tặng Trần Thanh Hiệp

9.

 

Một giọng trầm đêm

Niềm cô độc sâu

Nét nhạc xanh cung thương đen

Mi mắt trĩu mùa đông cũ

Cái chết bốc hơi

Tiếng kèn rách vô hình dáng

Người con gái áo đen xoã tóc ngất

Hai cánh tay dài quằn quại hai con trăn hiền lành

Không khí nhiễm độc

Ðập vỡ

Quá khứ hỗn xược trên da trống

Ném mảnh chai lên mặt trời mù

Nói thầm nói thầm

Mưa rét mướt

Thời gian dần trừ khử

Giọng như hơi cháy dưới sình lầy

Nhát búa hoảng hốt

Tương lai thét đớn đau

Lửa ma trơi vụt tắt

Tiếng cười dữ tợn

Người con gái áo đen

Thổ máu

Cái chết bốc hơi chóng mặt

Nôn xuống chân giận hờn đá sỏi

Ðập vỡ đập vỡ đập vỡ đập vỡ

Niềm cô độc sâu

Giọng trầm đêm hút

 

10.

 

Có ai gọi tên tôi giữa phố, phố vắng và cái

tên âm lên sự thù hằn. Tôi dừng lại trả lời:

để cho tôi yên với tất cả đêm nay đang ngấm

vào máu tôi. Không phải em gọi đâu, anh

biết, em chẳng cần rõ tên anh mới yêu anh,

với em anh chỉ gồm chân tay mặt mũi hơi

thở và nỗi cô độc em bằng lòng ôm ấp. Anh

thán phục, anh yêu em khi em che chở vuốt

ve nỗi cô độc ấy, em muốn nó sáng rực như

mặt trời đốt bóng em, tận cùng tâm khảm

em lủi thủi nhớ thương những điều không

nhớ được.

 

Có ai gọi tên tôi giữa phố, phố hoảng sợ

cái tên lăn như một xác chết nhập hồn. Tôi

dừng lại níu giữ lấy đêm tối lại: để cho tôi

yên, đồ khốn kiếp tôi không phải cái tên, tôi

là một người không bao giờ biết giết người.

Anh không phải là một cái tên, sao người

ta cứ gọi như hú kêu loài ma quỷ? Mỗi lần

muốn gặp anh em chỉ việc chọc dao thẳng

vào tim, máu sẽ chảy và anh tới theo con

đường máu tinh khiết ấy. Anh sẽ uống những

giọt máu thơm tho của tình yêu làm anh

bất tử. Em mỉm cười héo hon, anh càng

lúc càng khốc liệt em bằng lòng để máu

chảy hết và yêu anh kì khôi.

 

Có ai gọi tên tôi giữa phố, ngay sau lưng

phố cụt cái tên mọc hai cánh tay chới với.

Tôi dừng lại rút khí giới, con dao của em,

hét: Ðể cho tôi yên, quân vô lại, tôi sẽ không

làm thơ nữa, tôi sẽ trừng phạt mày. Tình

yêu anh đã giết em, trời ơi; anh hiểu, anh

hiểu thấu mấy nghìn năm cái ngông cuồng

rồ dại của anh, chàng Orphée đòi bỏ trần

gian qua bao nhiêu miền địa ngục. Nhưng

anh thì không bao giờ gặp em nữa, không

bao giờ, vì anh đã nuốt chửng em hơn cả

loài cầm thú dã man.

 

Sao không ai gọi tôi nữa? Tôi đứng im đây,

vực sâu trước mắt, cái tên sau lưng. Sao

không ai gọi tên tôi nữa? Tôi quay lại, con

dao trong tay, cái tên chết điếng. Sao không

ai gọi tên tôi nữa? Kìa đồ khốn kiếp, quân

vô lại, tôi cầm dao đâm mày đây, không

một lời cầu cứu? Ðồ khốn kiếp....

Hoá ra tôi đâm tôi chết tốt. Cũng xong.

 

 

Đoản khúc

 

MỘT LẦN NỮA

 

Trời vừa đen

Vừa trở dậy

Mưa nhiều bên kia cầu

Mưa nhiều bên kia cầu

Sao li biệt

Lòng sầu trắc ẩn

Còn một chút tự do

Vừa đổ vỡ

Thôi đau đớn hoàn toàn

Thôi đừng kêu khóc nữa

 

NGOÀI

 

Tôi chẳng thể trở về

Trên con đường định mệnh

Mặt trời đổ máu

Tròng mắt đen chan hoà

Hấp hối trong buồng kín

Gió thầm tan biển khơi

Tên mình không môi gọi

Không lòng tay đặt lên

Thân khô như củi cứng

Cành cây sầu vừa rụng

Tôi chẳng thể trở về

 

LI NƯỚC TRONG

 

Là người mình yêu

Bên những miền xứ chết

 

Là đường con tim

Trên bàn tay lãng quên

 

Là trí nhớ không

Trong thời gian bất tỉnh

 

BÀI THƠ VUI

 

Một người treo cổ trên cành cây

Trong công viên giữa thành phố

Nhìn một phút cuối cùng

Ðôi tình nhân hôn nhau

Xong

Thiếu nữ cười tinh nghịch như hòn sỏi

Ném lăn theo triền mái ngói

 

HAI NGƯỜI

 

Người đàn bà rũ tóc thành một cơn bão mặn

Hương nồng chiều dòng kinh mùa hè

Người đàn ông co quắp chân tay

Hồn dưng không quằn quại

 

TĨNH VẬT

 

Mẩu bánh mì ở góc bàn

và cốc nước trong như mắt đẹp

thôi để giấc mơ lên cỏ hoa

hiện hình nỗi chết

từ ngón tay

hết cả niềm hồn hậu

người đau bằng mầu bằng âm thanh

những ngày nghèo đói

ăn mày

cố rúc tiếng cười lên cổ nõn

tóc mai

phố ngõ lên chiều mãi nhớ thương

người nhổ muôn ngàn vết máu ra khỏi lồng ngực

là tĩnh vật

kẻ đi ngoài kia la vào mồm

sống

 

 

Đen

 

Một người da đen một khúc hát đen

Bầu trời đen sâu không cùng

Những dòng nước mắt

Xé nát thân thể bằng tiếng kèn đồng

Bằng giọng của máu của tuỷ của hồn bắt đầu ngày tháng

Giữa rừng không lời rừng mãi trống không

Ném mình ném đám đông vào trần truồng tủi cực hờn xác thịt

Tan vỡ hôm qua hôm nay kể gì ngày mai

Tội rằng không quên chẳng thể được quên

Vì Blues không xanh vì điệu Blues đen

Trên màu da nức nở

Trong hộp đêm

Bắt đầu chảy máu thầm kín khóc cổ họng mình

Ngón tay cấu lấy ống kèn như một bùa thiêng

 

Chọn ngoài thể xác ngoài thương yêu ngoài dữ tợn

Chọn thế giới va chạm những loài kim réo gọi

Thời gian mềm

Không gặp thời gian

Không gian quay thành những vòng kỉ niệm

Rồi một buổi nào Blues hiện về xanh.

 

 

Thức giấc

 

Nửa đêm, mọi người ngủ ôm lấy mình

Một người khác trong giấc mơ

Trăng vừa xanh, đèn sân khấu, rất buồn rất buồn, dạ khúc ca

Biển chập chùng hằng thế kỉ xưa

Người lên tiếng khóc

Nô lệ nghìn năm nhân loại gục đầu

Chia tay cho ta đi như một loài cỏ cây điên dại

Như một hồn lang thang không gặp được bóng mình

Xoá hờn oán ngày ngày sóng ngã cao đầu choáng váng

Rồi trời sáng chỉ còn sương trắng không nhìn thấy mặt nhau

Ðau như thú dữ cháy rừng. Ta đập tan hình hài và thức giấc.

 

 

Về Quách Thoại

 

Còn gì chăng?

Tôi bưng mặt khóc bên thềm cửa

Trời đất rưng rưng

Em không để cầm tay

Khi người thi sĩ ấy chết trơ trụi

Không một lời trối trăng từ biệt

Mắt khép không đợi vuốt

 

Nửa đêm

 

Còn gì chăng?

Tôi ngồi khóc bên bờ sông trôi mãi

Em bỏ đi

Những người thân nhất đều hắt hủi

Giữa xứ sở đau thương tôi chịu đoạ đầy

Khi người thi sĩ ấy đã gặp

Người tình ngàn đời là vô cùng

Trong hồn đất

 

Còn gì chăng?

Tôi bé nhỏ và tôi than thở

Em bỏ đi

Em cũng chẳng trở về

Nhưng vì sao rụng bỗng đầy lề nhân gian

Người thi sĩ bay vào miền đất lạ

Không nhớ mảy may biển gió cát muôn trùng

Ở đấy tôi còn mở mắt

Dìu linh hồn lang thang

 

 

Thành phố

 

Rất nhiều khoảnh khắc, bỗng nhiên hè đường tách

lìa khỏi linh hồn, rồi những mặt nhà những chòm

cây xe cộ nghĩa là thành phố đáng ghét như thù

nghịch, tôi bơ vơ suốt buổi chưa hết kiếp buồn

phiền. Tôi, kẻ tội đồ vượt ngục, những vách tường

hắt hủi những tiếng động nguyền rủa, muốn một

hồn người yêu đương mà không gặp nên thành

phố là nơi đầy ải gớm ghê vì chứa chấp những cô

đơn chống chọi. Ngó xuống mỗi viên gạch, nhìn

lên mỗi cây đèn đủ thấy sự khinh ghét lạnh lùng.

Tôi trốn chạy, ngoại ô thì gầy yếu, ngõ xóm rối

rắm hơn lòng mình và những vuốt nhọn mơn trớn.

 

Mỗi giọt lệ là một lần buộc tội.

Một nụ cười là một lần xảo trá.

 

Tại sao Thượng Ðế cứ bắt buộc phải là Thượng

Ðế? Những con chuột chù bắt buộc phải làm

những con chuột chù? Ngoại ô chới với bên

dòng dây điện mỏng con đường hẻm cụt và

chuyến xe già. Mưa trôi xuống bùn nhơ, không

còn linh hồn để khép kín, mọi vật rã rời, chẳng

biết có nên thương tiếc chăng?

 

Một người đàn bà đẹp chít khăn tang – cái đẹp

của khăn tang trên khuôn mặt sầu muộn – cầm

tay rủ tôi bỏ đi. Về những đồi cỏ may hoang vu

nằm với nhau, chẳng dám trông vào mắt nhau.

Mùa Hạ trôi cao dưới chân đồi bát ngát, mầu đất

xám, nỗi cô đơn dần nhỏ lại hoá tôi thành thứ rễ

cây kì lạ. Tôi khiếp hãi hỏi: Nàng nghe thấy gì

không? – Một thứ hương thơm toả ra từ thân

thể chàng – Không phải – Chiếc khăn tang trên

tóc em quấn lấy cổ tay chàng, tiếng hát xa vời của

kỉ niệm. Tôi la lên: Không phải, nghiêm khắc nhìn

người đàn bà. Cái nhìn độc ác ấy giết chết người

đàn bà, nàng vẫn còn đẹp khi sầu muộn. Tôi đắp

mộ nàng bằng vòm trời yên tĩnh lấy của mùa Hè

đang có đây, liệm xác nàng bằng cả đồi cỏ may êm

ái vô cùng. Tôi nói: Hỡi em! Em không nghe

thấy gì thật sao? Lời rên xiết của những thành

phố trơ trọi hơn chúng ta. Hỡi em! Em sung

sướng biết chừng nào, em nằm đây da thịt nở lên

cây cỏ, còn anh, anh phải quay về héo mòn cùng

gạch ngói.

 

Tôi trở vào thành phố thấy thành phố nhớ thương

tôi. Tôi đi bên phía trái, những thanh sắt nhọn xuyên

thủng ngực, người ta muốn giày xéo tôi cho đỡ

chướng mắt. Tôi vẫn dửng dưng và bắt đầu người

ta run sợ. Tôi bảo mọi người: Hãy đi sang bên

này, chối bỏ những thói quen ngu muội của

người, chúng ta sẽ gọi bên này là bên phải. Không

ai dám cười tôi, nhiều người muốn băng qua

nhưng còn sợ chết giữa đường. Mặc họ dù thế

nào tôi vẫn tiếp tục đi bên phía trái. Thân và

hồn tôi nặng nề những kim loại. Và tôi đau đớn

nhớ người đàn bà chít khăn tang trên đồi cỏ may

hoang vu dưới trời cao mùa Hạ.

 

 

Tên người yêu dấu

 

1.

 

Trên đỉnh đèo Hải Vân

Nếu nhớ quê hương

Muốn chết

Vũ đạo Ánh

Chiến tranh vẫn còn (đến khi nào)

Ðồn đóng sườn núi

Ngó biển không

Chiều chẳng mặt trời

Một mình rừng

Mây loã thể

Vũ đạo Ánh

Ðập cụt cổ chai bia

Lấy súng bắn lên không

Ðạn chì sẽ ghim ngực tao lép

Vũ đạo Ánh

Chim én vẫn bay đầy đàn trên trời chiều đường phố ở Sài gòn

 

2.

 

Khóc đi Nguyễn

Mùa này gió biển thổi điên lên lục địa

Trời thành phố ngục tù

Mầu xanh thoảng tiếng cười của kỉ niệm bâng quơ

Canh bạc về khuya

Viên đạn lăn đã mỏi

Chiếc đĩa quay không ngừng

Rồi đó bệnh tật và nghèo đói

Trở về căn nhà

Chăn chiếu héo khô

Giống chiếc quan tài của Thoại

 

Khóc đi Nguyễn

Trong giấc mộng hằng đêm

Sân khấu lặng thinh

Mưa dột trên sàn gỗ

Mồ hôi giữa ngực và lưng

Những hàng ghế thầm muốn hỏi

Sao không một ánh nến

Không người nào mang một vòng hoa

Ném lên nhà mồ ấy

 

Khi tỉnh dậy

Chẳng một ai ôm mình

Ðêm dài tiếng kèn thê thiết

Thổi trên môi ung độc người nhạc sĩ đen

Tội lỗi nhét đầy con mắt ngây ngô

Kể lể toàn truyện tình vô vọng

Với một mình cấu lấy tóc mình

 

Khóc đi Nguyễn

 

 

Hơi thở

 

Tôi vẫn sống thiết tha dù không còn hình ảnh,

Dù không còn âm thanh. Làm sao tôi biết

được thế nào là tự do. Người ta tàn nhẫn

đóng cửa không thèm bố thí, tiếng kêu than

bóng hạnh phúc chỉ là kẻ ăn mày khốn nạn.

Hôm nào tôi thường lang thang dưới những

rặng cây, không phải là mùa thu hay mùa

đông cũng chẳng phải mùa hạ hay mùa xuân

Thời tiết đã trốn mất chỉ còn vừng trán và

trời, bàn tay và mây, mắt với hư vô. Tôi

tin rằng tôi sẽ nổi loạn, tôi sẽ làm cách mạng

cùng những người anh em của một ngày

chưa ước hẹn. Nhưng rồi tôi biết tôi đang

chết, tôi đang yêu người đàn bà phụ bạc.

Nàng cấu xé thân thể tôi, nàng giày vò linh

hồn tôi. Nàng chỉ cho tôi trông thấy màu đen

của tròng mắt nàng, màu đen xoáy sâu hun

hút con đường địa ngục yêu đương. Tôi

không nhìn ai hết.

 

Tôi phải yêu? Tôi níu lấy ngực nàng than

khóc, giữa đêm dài tôi chỉ nghe tiếng khóc

của tôi. Tôi còn nghe dưới lưng tôi cỏ hoang

bứt rứt, côn trùng nỉ non, thân xác phá hoại

Và buổi mai không bao giờ thức dậy nữa.

Tôi phải yêu? Yêu hết tuỷ của người tôi. Và

tròng mắt nàng quay tít như vũ trụ trở lại

ngày khởi đầu. Tối tăm. Hỗn loạn.

 

Tôi lết qua những đường mòn như loài bò

sát tủi thân. Những buổi chiều quạnh quẽ

không còn là chiều. Tôi nhớ lắm, tôi phải

xé toang thân thể đập vỡ linh hồn để ném

vào mặt trời cho sức nóng khiến tôi hoàn toàn

vô tri giác. Tôi nhớ lắm, tôi nhớ tôi phải

vượt qua muôn trùng cách trở bằng cánh

thần linh đến nơi hò hẹn. Mà tôi tê liệt.

 

Khi tôi đã nằm giữa nơi sa mạc miệng đầy

cát khô thì tôi không còn hình ảnh không

còn âm thanh. Tôi vẫn hỏi thế nào là Tự do.

Tôi đã yêu ai trọn vẹn mối tình thơ dại. Trời

trắng rất nóng trong đầu ruồi bọ khoét mắt

Tôi vẫn sống thiết tha dù hôm nay chỉ

còn – còn vừa đủ một hơi để thở. Tôi vẫn

sống thiết tha dù hôm nay biết chắc chẳng ai

đến hôn vào môi mình cho thêm một hơi thở.

Người ta đã phụ nhau rồi, phải không em?

 

 

Đừng bắt tôi từ biệt

 

Không không tôi không trút hơi thở đêm nay

Mặc thần chết đứng múa trên đầu lưỡi

Không không tôi chối lậy cả hai tay

Tôi còn muốn sống còn muốn sống

Vì lòng tôi chứa chan đau khổ

Vì hồn tôi tràn trề chua cay

Tôi là người là một người khác

Những người chết còn mở mắt đây

Hai bàn tay nắm chặt hư vô

Mà hình dung hạnh phúc ngày mai

 

Này thần chết không nghe

Sinh viên thợ thuyền nông dân Ðông Âu nổi loạn

Này thần chết không nghe

Sự thức giấc của Bắc Phi khốn nạn

 

Ðừng bắt tôi từ biệt

Vì cổ tôi còn chất đầy tiếng nói

Tôi đã bao giờ muốn chết

Vì quân thù sẽ được thảnh thơi

Tôi còn muốn sống còn muốn sống

Thực hiện rừng danh từ của chúng tôi

Phải kể cách mạng hoà bình giải phóng

Và anh em nhân loại đời đời

 

Ðừng bắt tôi từ biệt

Linh hồn tôi oan ức mãi không thôi

Hỡi thần chết cứ múa trên đầu lưỡi

Tôi chết không cười không cười

 

 

Nhân danh

 

Au nom du front parfait profond

Éluard

 

Tình yêu không trọn vẹn

Trong hồn mắt mỗi người

Cuộc đời hổ thẹn

 

Ngực câm không tiếng nói

Chất cười không thuộc môi

Giác quan đói khát

 

Ðêm hẻm vây cửa sổ

Người ngồi quên thời gian

Tình cảm đòi mở ngỏ

 

Bàn tay trơ tự do

Hoa chối từ tóc biếc

Hơi thở đắn đo

 

Sự sống còn một người

Sự sống còn nhiều người

Những người vô tội

 

Nhân danh

Tình yêu tự do người

Tôi được quyền kêu gọi

 

Những người đã chết xin có mặt

Những người còn sống xin giơ tay

 

 

Hãy cho anh khóc bằng mắt em

Những cuộc tình duyên Budapest

 

Hãy cho anh khóc bằng mắt em

Những cuộc tình duyên Budapest

Anh một trái tim em một trái tim

Chúng kéo đầy đường chiến xa đại bác

Hãy cho anh giận bằng ngực em

Như chúng bắn lửa thép vào

Môi son họng súng

Mỗi ngã tư mặt anh là hàng rào

 

Hãy cho anh la bằng cổ em

Trời mai bay rực rỡ

Chúng nó say giết người như gạch ngói

Như lòng chúng ta thèm khát tương lai

Hãy cho anh run bằng má em

Khi chúng đóng mọi đường biên giới

Lùa những ngón tay vào nhau

Thân thể anh chờ đợi

Hãy cho anh ngủ bằng trán em

Ðau dấu đạn

Ðêm không bao giờ không bao giờ đêm

Chúng tấn công hoài những buổi sáng

Hãy cho anh chết bằng da em

Trong dây xích chiến xa tội nghiệp

Anh sẽ sống bằng hơi thở em

Hỡi những người kế tiếp

 

Hãy cho anh khóc bằng mắt em

Những cuộc tình duyên Budapest

 

12-56

 

 

Bài ngợi ca tình yêu

 

1.

 

Tôi chờ đợi

lớn lên cùng dông bão

hôm nay tuổi nhỏ khóc trên vai

tìm cánh tay nước biển

con ngựa buồn

lửa trốn con ngươi

 

Ðất nước có một lần

tôi ghì đau đớn trong thân thể

những dòng sông những đường cày núi nhọn

những biệt li rạn nứt lòng đường

hút chặt mười ngón tay ngón chân da thịt

như người yêu từ chối vùng vằng

 

Tôi chờ đợi

cười lên sặc sỡ

la qua mái ngói

thành phố đồng ruộng

bấu lấy tim tôi

thành nhịp thở

ngõ cụt đường làng cỏ hoa cống rãnh

cây già đá sỏi bùn nước mặn nồng

chảy máu

tiếng kêu

 

2.

 

Tôi chờ đợi

phổi đầy lửa cháy

môi đầy thẹn thùng

vục xuống nhục nhằn tổ quốc

nhìn gót giầy miệng uống tro than

nghe tiếng ca của một người không quen

của cuộc đời tình nhân

 

3.

 

Trang sách khởi đầu viết

mắt người cần ánh sáng

môi người cần mặt trăng

bàn tay đòi mặt trời

và ngực em tự do

của anh của anh tất cả

 

Em gối đầu sương xuống

chuyện trò bằng bóng hình

 

Tôi đẹp như hình tôi

như cuộc đời

như mọi người

như chút thôi

anh yêu lấy em

 

Em là lá biếc là mây cao là tiếng hát

sớm mai khuya thức nhiều nhớ thương

em là cánh hoa là khói sóng

đêm màu hồng

 

Vòng tay dĩ vãng và bát ngát

chỗ yên nghỉ cuối cùng

dưới mắt sao dưới bàn chân những đứa con

 

4.

 

Tôi chờ đợi

một người không

nhiều người

ở thành phố thiếu thốn

ở làng mạc đoạ đày

tôi là tiếng nói là tiếng khóc

những người bỏ đi hẹn trở về

những người mím hơi thừa chịu đựng

tôi chờ đợi

tôi là tiếng thơ là tiếng cười

mai Việt nam hỡi mai Việt nam

 

 

Mặt trời tìm thấy

 

Souvent je ne parle que pour toi

afin que la terre m’oublie

René Char

 

Gỡ mình ra khỏi trói buộc thời gian, con chim

không làm tổ trên trần nhà kín. Vài cọng rơm nhặt

ngoài đồng nội, hương của tóc em – anh

tưởng tượng.

Bỏ ngoài quá khứ, những hòn sỏi chìm xuống đáy

nước trong. Anh thèm khát.

 

Anh thường kể câu chuyện thần thoại. Chàng

hoàng tử ôm một trái tim trắng tìm tình nhân,

người làm cho tim chàng hoá thành màu đỏ trần

gian; vì màu trắng ác độc giết chết kẻ yêu chàng.

Kẻ ấy không bao giờ chàng được gặp, nàng chưa

đầu thai xuống thế.

Và sau những chập chùng...

 

Tấm mền tương tư trên cỏ nhung thơ ấu.

Trời đêm nhiều sao trên mi giọt lệ những xa vời.

Chuỗi cười ngọc bích bồi hồi.

Em: Cả thiên nhiên trải rộng chìm xuống hồn dưỡng bệnh.

 

Hãy ngửa khuôn cổ tròn như một cành hoa trắng,

anh đeo vào đây vòng ca ngợi.

Hãy chìm mắt xuống những lớp nhớ nhung như

biển lớn anh đang dâng.

Hãy đặt hai bàn tay mười ngón lửa sưởi lên môi

anh từng giá lạnh bởi những lời đã thốt.

Anh sẽ hôn em, thời khắc hạnh phúc vẫn mong

manh. Mà vĩnh viễn đó.

 

Bao giờ anh đã nằm soi mình bên dòng nước trên

đỉnh non cao toàn thân trơ hồn phiến đá, nghe

thịt xương úa héo buồn thảo mộc. Và đắng cay

của độ cao hun hút rút dần từng móng tay, móng

chân, cùng chất não nhờn.

Nào thể biết niềm hoan lạc, đám mây bay buông

thả tàn theo mộng giữa trời.

Rồi lạc thú em mang đầy giữa rừng tóc rối, và

hân hoan chở đến với hình hài, vầng trán kia đưa

về miền xa lạ, anh chỉ còn là chút hương loãng

chìm trong bát ngát.

 

Tôi đã trở về nhận quyền âu yếm của người không tên.

Ðêm nay anh gối đầu lên hi vọng thì thầm trên

mồ dĩ vãng chôn sâu những thi thể cừu thù và tha thứ.

Mùa Hè dài vô tận những dục tình hồn hậu chẳng

giấu che. Nỗi đê mê khoái cảm, trái cây vừa chín

cắn vào, ngậm hết giọng cười rực rỡ trong cả

vòm trời êm như ngực thở. Hi vọng buông xuống

giữa không gian tự do anh không cần ôm lấy mặc

cho tình ái đong đưa bằng rung động tinh khiết. Cả

người anh tình ái và hi vọng và tự do phủ bàn

tay mầu nhiệm hoá thành bóng hư vô.

 

Vinh quang cho những kẻ sống một đời một

kiếp chẳng bao giờ chờ đợi hẹn hò.

 

Bởi con chim vẫn giam trong lồng ngực vừa

được bay nên bay mau hơn ánh sáng, anh nhìn

được mắt em tuyệt vời tận muôn nghìn quá khứ.

Bởi con chim đã bay kịp thời gian nên chậm lại,

anh nhìn thấu hồn em trong suốt những mai sau.

 

Bởi con chim còn xoè cánh liệng tròn, anh thâu

nhận hết em qua vô vàn hình ảnh.

 

Trong một thế giới, anh thức dậy vượt hoài lên

khỏi mình những tầng địa ngục giam giữ. Trong

một thế giới, em nhỏ bé và cao vút, anh ngưỡng vọng.

Trong một thế giới:

Em hoàn toàn, luôn luôn mới lạ.

 

Mái tóc là điệu cười nhắn nhủ

Mùa Thu mật ngọt hôn gót chân

Và vầng trán

Ngủ Thiên thần mộng mị.

 

Bắt đầu cơn điên đầm ấm

Khi không sao ngỡ thấy nụ cười

Phải màu cẩm chướng.

Hay màu lệ lan

Hiểu đâu ý nghĩ một loài hoa

Mê đắm ngất vào hai khoé mắt.

 

Sáng tạo lấy từ ngữ yêu đương, hiền như lá cỏ,

anh tìm tới thời cô đơn tuổi dại. Biết bao nhiêu

quen thuộc lúc mai kia nghỉ hè, chạy nhảy giữa

bãi hoang, triền dốc núi, ngó xuống dòng sông yêu

như nghịch ngợm. Bằng mắt nhìn màu xanh ôm

bóng trắng, sợi chỉ thần tiên em thả, anh nối liền

những vụn ngọc bỏ quên ngày cũ thành một lời

ca lập dị trẻ con. Chuỗi ngọc muôn màu, những

mảnh đi tan nát mang tặng em là những-chưa-từ-biệt.

 

Anh muốn chiêm ngưỡng em trên bức vẽ khoả

thân bằng mực đen của một nhà hoạ sĩ, râu tóc

đã ngoài bảy mươi tuổi, có cặp mắt mới lên năm.

 

Buổi sớm còn ánh trăng, đèn thành phố đã tắt,

tôi ra khỏi căn phòng đến nơi hẹn. Nơi hẹn

nào? Tôi không rõ. Tôi rảo bước, cầu mong

đừng ai nhìn ra tôi. Ðừng ai nhìn ra tôi. Tôi

là ai? Tôi thấy tôi đi trên nền trời và trời hơi

run lạnh như bàn tay mỏng khép nép. Tôi

tưởng tượng người sẽ gọi tên tôi thứ nhứt là

một người con gái dịu dàng. Và tôi quay lại.

Chỉ thấy tôi đang đứng dưới chân đường dốc,

đâu đây những chùm lá hiện lên mùa đông. Tôi

vẫn đi, lục soát trí nhớ nơi hẹn gặp, lang thang

vào buổi chiều quạnh quẽ. Tôi lo lắng nghĩ đến

người chờ đợi. Khách qua đường nhìn tôi như

cành cây, không người quen nào hết. Ðêm tối

tôi trở về, luôn luôn nghe sau gáy một cặp

mắt âu yếm rung động. Mặt trăng sắp lặn còn

chờ tôi nơi đầu ngõ vào nhà.

 

Tôi từ biệt tôi và gặp em đang đón đợi.

 

Chia tay với mặt biển ngày ngày khép kín,

với những trường thành dĩ vãng hắt hủi –

sinh phần lạnh lẽo xây bằng đá ong hằng hằng

tuyệt vọng.

Chia tay với rừng già khô cháy miền nhiệt đới,

với sức thù hằn đốt bỏng những cỏ ấu phút

giây. Cánh cửa đóng chặt và im ngay tiếng

kêu xé ruột.

 

Chia tay với mọi khuôn mặt tưởng vọng chưa xuất hiện.

Chia tay với những thân yêu thời nào đây.

Tôi đứng trước mặt em, trước cặp mắt rạng

ngời của kiếp sống của bóng chết.

Trước bàn tay sơ sinh – tự do.

 

Em ngủ trên vai anh, bông hoa nở trên thân

cây mới mọc. Anh chúm những lá tay che

khuất khuôn mặt em. Hơi thở nhỏ như tơ luồn

qua kẽ lá. Anh nhắm mắt nhìn thẳng vào mặt

trời sáng êm, mặt trời bằng bạch kim là dung

nhan cô gái nhỏ. Phải chăng chính anh đang

nói? Giọng nói xuôi theo mạch máu hồng thẫm

lan trong quên lãng. Anh quên được anh, triền

miên giữa bình minh đồng vắng.

Và cánh tay em dẫn dắt.

Và hương thơm linh hồn.

Và đêm tóc anh úp mặt.

 

Trong đáy cùng bản thể đang xa vời.

 

Bàn tay như làn nắng hanh thu ve vuốt mở

hết giác quan là những cặp mắt vẫn ngủ say.

Màu trắng hiền hoà như lớp mưa đầu mùa

giăng lấy con ngươi thơm hương lạ. Sự hiển

nhiên huyền bí thường ngày chẳng cần dò hỏi.

Tại sao anh chọn em? Nào anh có chọn.

Em là mặt biển xanh chờ đó, xưa kia anh

sống trên rừng giữa bầy bộ lạc phiêu lưu.

 

Chưa bao giờ anh hiền lành như hôm nay.

Anh ở trong thành phố không quá khứ, ngõ

xóm còn buông theo tưởng tượng rắc rối hơn

tình yêu, anh mang đặt tên em để mình anh

gọi. Anh viết cho em từ xứ sở xa vời khi

qua bẩy mầu cầu vồng nơi mắt em với những

mưa nắng hoàng hôn bình minh đột ngột. Ở

đây cửa nhà cười nói bằng rung động và anh

bước xuống những triền vực thăng bằng không

chóng mặt rồi chẳng hiểu mình đang ở trên

cao hay dưới thấp.

 

Có những ngôn ngữ của sự vật im lìm kín

tiếng, giọng ấm như tấm chăn đơn đêm trở

lạnh. Anh đã qua những đêm hãi hùng mà

bóng tối trống trơn như lỗ huyệt, hình hài khô

mục như ác mộng và tử thần bỏ mặc một lá

cây già. Bây giờ, và những bây giờ mãi mãi,

màu đêm như lòng đen mắt ấy là con tim cao

vời tử thần về nhịp múa.

 

Sẽ chết như sao rơi vào bất tận.

Sẽ yêu như giọt nước hân hoan.

 

 

Mục lục

 

Mai

Cỏ

Nguyên

Từ chối

Bài thơ của tháng Giêng

Nói về dĩ vãng

Chiều trên phi trường

Một chỗ trên ô tô buýt

Bài hát buồn

Bao giờ

Dạ khúc

Sầu khúc

Ðêm

Ðoản khúc -

Một lần nữa -

Ngoài -

Li nước trong -

Bài thơ vui -

Hai người -

Tĩnh vật

Ðen

Thức giấc

Về Quách Thoại

Thành phố

Tên người yêu dấu

Hơi thở

Ðừng bắt tôi từ biệt

Nhân danh

Hãy cho anh khóc bằng mắt em những cuộc tình duyên Budapest

Bài ngợi ca tình yêu

Mặt trời tìm thấy

 

Nguồn: Thanh Tâm Tuyền, Liên Đêm Mặt trời tìm thấy, Sáng Tạo xuất bản, Sài Gòn 1964. Tác giả giữ bản quyền.
Trích talawas