Tôi Đã Kể Chuyện
Trần Thanh Hà 

Tôi tên Chiến. Hành nghề bộ đội....
TTH 

Lời giới thiệu.

"... Là cái truyện có anh chàng lính đảo ấy à? Nếu thế thì thấy nhại NHT rõ quá, và các chi tiết thì sượng so với đời sống thực. Ví như chi tiết một cô gái ở cách thị xã heo hút những mấy chục cây số mà lại mặc váy hở đùi. Có vẻ như lẫn lộn về bút pháp và chưa chín trong cảm xúc và điều này khá phổ biến ở Việt Nam hiện nay trong số người viết trẻ.
Nhưng nói thế vì đánh giá cao NHT. Chỉ tiếc một điều là truyện nào của cô ấy [TTH] cũng lẫn vào một chút cảm xúc chưa chín hẳn..."
*
"Tên Chiến, hành nghề bộ đội là đúng rồi, nhưng ..."

"Mới vào truyện, thấy quen quen... Có người nói, ảnh hưởng Nguyễn Huy Thiệp. Đọc kỹ, như không phải, nhất là chi tiết biển, và cú tát..."

Và liệu đoạn văn, “Tôi hôn Quỳnh, môi Quỳnh rất nóng. Cả hai chúng tôi đều cố gắng đạt đến một độ trơ trẽn nào đó..”, là để sửa soạn cho cú tát sau đó...?

Và những đoạn miêu tả về đảo, người, và biển, làm nhớ tới Camus mà có lẽ cả hai, NHT và TTH, đều chưa đọc.
* 

"Tôi sẽ không kể gì, vì thực ra chẳng có gì mà kể, ở chung quanh tôi, choáng ngợp khi tôi thức, khi tôi ngủ, vĩnh hằng là trời nước, mênh mông, thăm thẳm. Một đôi lần tôi trèo lên mỏm Độc, đấy là mỏm đá cao nhất và lớn nhất trong thế giới đá ở đảo chúng tôi, ngồi lặng rất lâu để nhìn ra mặt biển, nước biển thấm vào buổi hoàng hôn, xanh lóng lánh buổi trời mọc và chói chang nhức mắt buổi trưa bóng đứng, êm đềm và phẫn nộ, và đều đặn đến tủi thân. Tôi đã không ngồi được hơn mười lăm phút, gió làm tôi đơn độc, dù gió mát mẻ và dịu dàng biết bao, sự rộng rãi và hào phóng của biển khiến tôi hoảng sợ.."
TTH 

NHT chỉ mới tới sông thôi. Nghe nói, mới đây, viết truyện dài nhân chuyến đi đảo... Chờ coi sao...”
Nhưng có thể giống NHT ở chi tiết này: Chiến là một ông tướng về hưu chưa về hưu...
Xin mời bạn....
Jennifer Tran
*
Jetez-moi dans la mer... car je sais que c'est moi qui attire sur vous cette grande tempête.
Jonas, I, 12.
[Hãy ném tôi xuống biển.... bởi vì tôi biết, tôi mang trận bão lớn này tới với bạn]
Camus: Jonas ou l'artiste au travail.

Tôi tên Chiến. Hành nghề bộ đội. Trung úy, thâm niên đủ để ăn thêm một sao. Cuộc đời tôi cực kỳ đơn giản, tức là được sinh ra, được ăn học, được sờ mó súng đạn, và sẽ được thêm một số nữa như nhiều người khác. Mẹ tôi bảo: "Thế hạnh phúc rồi". Tôi cũng tin là thế. 

Nghề của tôi lương khá, áo quần cấp phát, đánh nhau khỏi biết bao giờ, vì xu hướng khu vực và thế giới đang từng ngày tiến tới chung sống. Có nghĩa là tôi không cần phải băn khoăn và đau khổ, thất vọng, khát vọng của dân tộc mấy nghìn năm đã đạt được rồi, trong khi đó tinh thần và truyền thống vệ quốc thiêng liêng của cha ông vẫn được phát huy ở thế hệ tôi. Người bằng lòng nhất là cha tôi. Ông là cựu binh đánh Mỹ, huân chương hạng nhì, thương tật loại bốn, theo giám định cho sự mất bàn tay hồi đánh nhau trước cửa ngõ Ban Mê Thuột. Cha bảo: "Chỉ ở môi trường đó con người mới trưởng thành được”, cha không tin nếu tôi làm bác sĩ hay công nhân gì đó thì tôi có thể đủ tư cách con người được, còn tôi đã xong phổ thông. Chị Loan thì lo lắng cho cái sự chạy việc khi tôi học nghề xong rồi. Đời đã dạy cho chị biết hoảng sợ. Hai năm trước mùa hè tôi vác bút thi vào Học viện quân sự, chị tốt nghiệp sư phạm không được bố trí công việc, vét hết vàng bạc của cha mẹ tôi, chạy rạc mặt, thêm năm nữa mới có một chỗ ở một trường cấp hai cách thị xã ba chục cây số, học sinh thạo trâu bò hơn biết chữ, tan mộng làm Prômêtê đi cứu vớt con người, và nỗi buồn đã xô đẩy chị đến với ông anh rể mà về sau này chị quyết định bỏ. Tôi cho là đương nhiên, vì nếu tôi đam mê một cái gì thì nhẽ khác, đằng này vấn đề của tôi rốt lại chỉ là một nghề để sống, một vị thế công dân, thế thôi. 

Năm hăm ba tuổi, tôi ra khỏi học viện, được điều ngay về quân cảng Cam Ranh. Tại đây, tôi bắt đầu làm quen với biển, có dù đi tàu mấy chuyến, tạm gọi biết mùi sóng gió. Sau đó, xảy ra cái sự kiện, coi như một bước chuyển kha khá trong cuộc đời tôi. Tôi nhận lệnh về nhà nghỉ ngơi, thời hạn một tháng. Bọn sĩ quan lau nhau kiểu tôi kháo nhau: “Bước đệm ra đảo đấy!”, đứa nào cũng toác miệng cười, vác ba lô về. Chẳng có gì bất ngờ, dù không được thông báo chính thức. Một tháng xả láng, thế đã hay quá rồi, thằng này tính chuyện tranh thủ yêu, thằng kia lấy vợ gấp, thằng nữa chủ yếu chơi, v.. v.. Tôi về như lẽ thường, như mấy năm còn ở học viện, đến nghỉ hè về, ăn ngủ chơi, lại đi, không phải băn khoăn gì. 

Tin tôi đi Trường Sa chỉ làm mẹ và chị Loan hoảng chút đỉnh, đủ để dồn góp tình yêu thương mà cưng chiều cậu con giai, chăm từ miếng ăn tới giấc ngủ, cả sự nhăm nhắm cho một nường tình yêu, kết quả sau một tháng tôi tăng bốn cân, và ba lô vác trở lại Cam Ranh đầy đủ chục chai gội đầu, ít chục bánh xà bông, ký tem và phong bì, và khăn quàng khăn lau, và thuốc kháng sinh thuốc bổ, riêng món tình yêu hơi bị thất bát. Cha tôi nói giọng đầy tư tưởng: “Bổn phận nó thì nó làm. Một thằng trai sống ở đời không góp chút sức bảo vệ Tổ quốc thì coi như bỏ.” Ông anh họ tôi tổ chức cuộc rượu, ép tôi uống và ăn dồi chó, ngà ngà say đập vai tôi đánh đét nói oang oang: “Chú cứ đi, đếch sợ! Chú cứ nhìn thằng anh này,” anh trỏ ngực, ”rừng biển biết hết, đâu cũng xông vào, nào thua thằng nào. Còn chết chưa biết, chú ạ.” Anh cười rưng rức, cười ngửa mặt, thêm dăm chén nữa thì ngồi bó gối, mặt úp giữa hai đầu gối, khóc cũng rưng rức, tôi không an ủi được.”
*
Buổi trưa, dưới mặt trời chói chang, biển cố nhoai lên một chút, mệt nhoài. Khi rớt xuống chính nó, biển reo, như tiếng huýt của gió, vào miền lặng....
A midi, sous le soleil assourdissant, la mer se soulève un peu, exténuée. Quand elle retombe sur elle-même, elle fait siffler le silence...

Một mình với chân trời. Sóng tới từ phía Đông chẳng thấy, từng con, từng con, nhẫn nại.  Sóng tới tận chúng tôi, bền bỉ, rồi lại về phía Tây chẳng thấy, từng con, từng con. Chặng đường dài, không bắt đầu, chẳng hề kết thúc... Sông, lớn nhỏ, qua đi, biển qua đi và ở lại. Chính vì vậy, mà phải yêu, trung thành và lẩn trốn. Tôi kết hôn với biển.
Seuls avec l'horizon. Les vagues viennent de l'Est invisible, une à une, patiemment; elles arrivent jusqu'à nous, patiemment, repartent vers l'Ouest invisible, une à une. Long cheminement, jamais commencé, jamais achevé... La rivière passe et le fleuve passe, la mer passe et demeure. C'est ainsi qu'il faudrait aimer, fidèle et fugitif. J'épouse la mer.
Albert Camus: Noces, suivi de L'été. 

Tôi lại thấy đời tôi  sao đơn giản. Ngày qua ngày, kẻng báo thức, kẻng ăn sáng, luyện tập chiến đấu, vui chơi ăn ngủ, ba tháng một lần đọc báo mới, thư nhà mẹ dặn thế này, chị kể thế kia... Tôi sẽ không kể gì, vì thực ra chẳng có gì mà kể, ở chung quanh tôi, choáng ngợp khi tôi thức, khi tôi ngủ, vĩnh hằng là trời nước, mênh mông, thăm thẳm. Một đôi lần tôi trèo lên mỏm Độc, đấy là mỏm đá cao nhất và lớn nhất trong thế giới đá ở đảo chúng tôi, ngồi lặng rất lâu để nhìn ra mặt biển, nước biển thấm vào buổi hoàng hôn, xanh lóng lánh buổi trời mọc và chói chang nhức mắt buổi trưa bóng đứng, êm đềm và phẫn nộ, và đều đặn đến tủi thân. Tôi đã không ngồi được hơn mười lăm phút, gió làm tôi đơn độc, dù gió mát mẻ và dịu dàng biết bao, sự rộng rãi và hào phóng của biển khiến tôi hoảng sợ, tôi sẽ nổi gai ốc lên, và từ đâu đó trong lòng nhấm nhẳng trào lên một nỗi hoang mang vô cùng tận. Giá như được khóc, phải không? Gần một năm nay tôi không thấy con gái, vì không thấy ai nên có thể tôi sẽ quên... 

 Trong nhiều năm tôi ở học viện, rồi ở doanh trại, mở mắt cũng chỉ thấy đàn ông, nhưng thỉnh thoảng bước ra khỏi cổng, còn cơ may nhìn các em thấp thoáng. Tôi đã ước mơ, có thể nói hơi nhiều vào thuở tôi mười tám, bắt đầu vào học viện, nhưng thời đó tôi rời làng, rời lớp học không mang cụ thể nỗi vương vấn nào, chỉ mơ hồ, nhiều nhiều bóng hình được thêu dệt nên một bóng hình chập chờn trong những cơn ngủ mơ. Rồi kỳ nghỉ hè ấy, tôi về quê, chợt nhiên nhận ra Quỳnh đã lớn. Quỳnh chui qua cái rào dâm bụt, đứng trân trối nhìn tôi, hỏi: “Anh Chiến hả, bây giờ trông oách ghê!” Tôi nhìn lại Quỳnh, áo ba lỗ hở hết vai và cổ, váy ngang bắp vế, tóc buộc cao, ngực nhỏ hằn lên dưới áo, da rám nắng, mắt tròn xoe. Mẹ tôi bảo, Quỳnh đã lên cấp ba, học ngoài thị xã, ở trọ như tôi ngày xưa. Tôi nhớ lại hình ảnh cô gái tân thời, thì cũng giống rất nhiều những cô gái tôi gặp trên các phố, giống bọn con gái lớp tôi, chúng sẽ yêu chớp nhoáng, sẽ cặp bồ với các bố đứng tuổi, và sẽ khóc với những chàng trai trẻ, sẽ thề thốt yêu đương và sẽ đi lấy chồng, sẽ thở dài, bảo: “phận em bạc vậy”..

 Luôn nhiều ngày tôi trông ngõ nhà Quỳnh, thấy rõ hàng xe máy của con trai phố dựng bát nháo, biết cô nàng thuộc loại đắt giá. Tất nhiên tôi rủ Quỳnh đi chơi, làm như tất cả những chàng trai hiện đại. Quỳnh nắm tay tôi: “Đi ra sông nhen! Thoát khỏi mắt người đời đi. Tự do trên hết.” Tôi nghe tim tôi đập, tôi nghe Quỳnh nói rất nhiều nhưng không hiểu gì lắm. Quỳnh hỏi: “Anh có thích em không?” Tôi hôn Quỳnh, môi Quỳnh rất nóng. Cả hai chúng tôi đều cố gắng đạt đến một độ trơ trẽn nào đó vì đấy là cách của con trai con gái thời nay, theo trang trải mớ kinh nghiệm của chúng tôi, nhưng không hiểu sao cả hai đứa đều run, đều loay hoay không biết bằng cách nào, đến khi tôi rúc đầu vào Quỳnh thì Quỳnh khóc, người rúm ró như một con mèo nhỏ. Mãi sau này tôi mới hiểu rằng mọi sự không phải thế, rằng trong trò này chúng tôi không tân tiến được, độ trơ trẽn cần có cuối thế kỷ hai mươi hóa ra rất cổ lỗ.
*

 Vào giây phút đó, không có ai kiềm chế được, hình như có một ngọn lửa nào đang thiêu đốt, hướng rọi duy nhất một nỗi đam mê, làm bùng tỏa tất cả đớn đau và hạnh phúc...
Bốp! Sững sờ. Trân trối. Một cái gì vừa sụp đổ, vụn nát ngay trong lòng từng ấy thằng trai. Kẻ lĩnh trọn cú tát là thằng Cường....
THT

Hình như đối với tôi, bầu trời mở ra hết, và lửa cứ thế trút xuống như mưa. Cả người tôi căng ra, tay nắm chặt khẩu súng. Cái cò súng chiều theo... và, tất cả bắt đầu cùng với tiếng động khô, điếc con  ráy. Tôi rũ mồ hôi và mặt trời. Tôi hiểu rằng tôi đã phá hủy sự cân bằng của ngày, sự im lặng lạ thường của bãi biển, mà mới đây thôi, tôi còn cảm thấy hạnh phúc....
 Il m'a semblé que le ciel s'ouvrait sur toute son étendue pour laisser pleuvoir du feu. Tout mon être s'est tendu, et j'ai crispé ma main sur le revolver. La gachette a cédé... et c'est là, dans le bruit à la fois sec et assourdissant que tout a commencé. J'ai secoué la sueur et le soleil. J'ai compris que j'avais détruit l'équilibre du jour, le silence exceptionnel d'une plage où j'avais été heureux.
Và thế là tôi bắn thêm bốn phát nữa vào cái thân thể bất động...
Như là bốn cú gõ vào cánh cửa của bất hạnh.
A. Camus: Kẻ Xa Lạ
Tôi tên Chiến. Năm nay tôi hai mươi bảy. Tôi đã trót kể ra đây những gì thuộc về chúng tôi, vậy xin mọi người quên đi, như đã quên rất nhiều trong cõi đời.
TTH

"Ainsi, je définis mon personnage négativement"
"Vậy đó, tôi định nghĩa nhân vật của tôi, là tiêu cực"
Camus. Sổ Ghi.

  Tôi sẽ không kể gì...

  Vào ngày thứ ba trăm hai mươi hai trong nhiệm kỳ thứ nhất của tôi, Đảo trưởng thông báo: “Hình như sắp có tàu ra”... Liền sau đó tất cả các thằng trai lính thì thầm với nhau một cách mơ hồ: “Hình như sắp có tàu...” Một sự ngấm ngầm rằng đấy là tàu chở các em, các em xinh đẹp, các em yểu điệu của đất liền, các em là hạnh phúc, là tủi cực của chúng tôi. Ngày ấy cũng giống rất nhiều ngày đã qua, chúng tôi luyện tập bắt mục tiêu trên biển, nhưng lại là một ngày rất khác, không ai đạt yêu cầu. Thằng Cường loay hoay  đánh rớt ống nhòm. Đảo trưởng cáu: “Chúng mày làm ăn đ... gì thế!” Buổi chiều chơi bóng đá, dây đứt, quả bóng vèo ra biển, cả đám chống nạnh nhìn, chẳng thấy thằng nào hăng máu nhào ra vớt. Cường bảo: “Sao em buồn quá anh Chiến!” Tôi cười méo mặt, điều này cũ quá, nói làm cóc khô gì.

  Theo dự kiến, sau hai ngày nước, tàu Biển Đông sẽ cặp đảo chúng tôi. Trong thời gian ấy, cả đảo nháo lên, nào cạo râu cắt tóc, dọn vệ sinh... có nghĩa là đủ trò làm dáng phụ thuộc tính giới. Nhìn anh em thấy dường như ai cũng có một nỗi bâng khuâng khác lạ, lính trẻ đã đành, ngay đến người kín đáo như Đảo trưởng, kỳ cựu ở đảo đến năm thứ năm cũng bồn chồn. Văn công và sinh viên. Bất chợt lòng gợn một ao ước mơ hồ, giá mà gặp được Quỳnh... Đã bốn năm kể từ hồi vào quân cảng, tôi không gặp lại Quỳnh nữa, biết tin em chủ yếu qua mẹ tôi, đến bây giờ viết thư mẹ tôi còn nhắc, mẹ tưởng tôi sâu nặng lắm với Quỳnh, mà Quỳnh thì nhố nhăng không ra thể thống gì dưới mắt mẹ. Tôi không sâu nặng với Quỳnh, nhưng thử suy nghĩ nghiêm túc để xem suốt đời có sâu nặng với ai hơn em không, rõ tôi sẽ cam, quả là không. Quỳnh ơi trong mơ tôi vẫn chỉ biết gọi tên Quỳnh. Suốt mấy đêm liền, tôi mơ rất nhiều, hễ chợp mắt là hiện lung linh nụ cười em, em cười hồn nhiên, em nói hồn nhiên, rằng em có người yêu mới rồi, rằng em không thể chấp nhận nghề của tôi, ai đời lại làm nghề bộ đội, suốt đời chỉ biết súng ống thì dã man lắm, rằng em sẽ đi thử giọng hát vì em có giọng, em sẽ lên sàn diễn và một ngàn một triệu đàn ông sẽ vì em mà xin chết. Áo em ba lỗ, váy em cộc. Em cứ thế hồn nhiên dày vò tôi, ôi em hạnh phúc, em tủi cực của chúng tôi...

 Tôi phải kéo dài những giấc mơ của mình. Biển có một cơn động nhỏ, và tàu Biển Đông ba ngày sau mới rời bờ được. Đến hôm thứ sáu kể từ sau thông báo của Đảo trưởng, thằng Cường bỏ đài quan sát chạy như kẻ cuồng ma gào: “Tàu! Tàu ra rồi!” Nó bảo nó là đứa nhìn thấy tàu đầu tiên, nhìn trong ống nhòm nó đã thấy các em mặc áo dài thướt tha. Nó nói láo, tất cả chúng tôi đều biết nhưng không nói ra, nó thường khoe rằng bất ngờ nó sẽ gặp cô nữ sinh đã viết thư cho nó, rằng nó sẽ tin tưởng một cách tuyệt đối vào hết thẩy các mối tình-bưu điện.

 Chúng tôi dồn hết ra cầu cảng, lính dày thâm niên, lính hăm như tụi tôi, cơ bản là lính nghĩa vụ, chưa qua hăm, thậm chí chưa biết mùi con gái là gì. Lần đầu tiên suốt gần một năm ở đảo, bấy giờ tôi mới thấy lính tươm tất và bồng bột vậy. Cường nhảy câng cẫng :”Sướng quá anh Chiến ơi! Em chết mất thôi!”, rồi nó òa khóc, nước mắt long lanh trên gương mặt giãn nở vì cười, nó ôm lấy tôi mà hôn nồng nhiệt đến nỗi tâm can tôi dậy một nổi hờn tủi, tôi phải tự nghĩ, ngay cả với Quỳnh tôi cũng không bao giờ nồng nhiệt được như thế...

 Tàu cặp cảng trong chói lòa ánh nắng ban trưa, trong tiếng reo hò nổ trời của chúng tôi. Và các em hiện ra, không rực rỡ kiêu sa, các em xanh tái, lả đi vì sóng dồi và nắng gió. Nước lên, tàu không cặp bờ được. Chúng tôi để nguyên áo quần, ai nấy lội, ra đến sát xuồng, chìa lưng giành nhau cõng. Các em gái xấu hổ ư? Đành thế! Và đừng phụ chúng tôi, chúng tôi đã mong, đã khao khát các em bao nhiêu, chúng tôi là những thằng trai trẻ...

  Em tên là Mai Hương. Anh chàng trưởng đoàn có bộ râu cánh kiến giới thiệu rất kêu:”Mai Hương – Ca sĩ đang nổi danh”. Cường nhìn tôi xúc động: “Người yêu em cũng tên là Mai Hương!” Tôi biết nó nói đến những nàng trao đổi thư với nó, kết quả của sự liều mình kết bạn qua báo Tiền Phong, nhưng không phải có một cô Mai Hương, tôi ngỡ rằng có đến vài cô Mai Hương, và cô nào đi nữa thư cũng víết kiểu cách Trần Hữu Trang. Em đứng trên bậc nhà chỉ huy, tóc bay xòa, dạng chân nhảy, áo ba lỗ nhưng thay vì váy cộc em diện quần dài, hát tình ca lính đảo. Chúng tôi ngồi ở dưới, chớp chớp nghe, và hoan hỉ, và khóc. Em bảo, em cũng có bạn trai ở đảo., những người yêu em và em cảm mến qua mục kết bạn. “Đúng quá, anh Chiến ơi!” Cường vặn tay tôi, mắt đắm đuối. “Xong buổi diễn, em sẽ tìm cách gặp Mai Hương”. Nhưng xong buổi diễn không phải mỗi Cường tìm Mai Hương mà hầu hết bọn trai trẻ vây lấy em, không vì gì cả, đơn giản chúng tôi mê em hát, mê gương mặt em, mê con người bốc lửa của em, nói chung là tất tật em. Không có hoa, quà tặng em là chuỗi vòng ốc đã nằm quá lâu dưới đáy ba lô, là nhành san hô, và nhẫn vàng đám lính chúng tôi tích cóp được bằng những ngày lặn ốc biển bán. Tất thảy những thằng con trai cuồng nhiệt chúng tôi sán lại để bồng bế em, để tiếp xúc một khoảnh khắc làn da con gái, để nghe hương hơi thở em, và em ơi, chúng tôi khao khát hôn môi em, em có mất gì đâu, vì sớm mai em đã đi rồi, em sẽ về đất liền, sẽ hát, sẽ yêu, sẽ lấy chồng sinh con, em sẽ để lại chúng tôi với đá đảo, và mặt biển rộng rãi cô đơn. Vào giây phút đó, không có ai kiềm chế được, hình như có một ngọn lửa nào đang thiêu đốt, hướng rọi duy nhất một nỗi đam mê, làm bùng tỏa tất cả đớn đau và hạnh phúc. Tôi có nghe tiếng em kêu và em khóc thét lên, nhưng dù thế nào thì tôi cũng là một thằng trai, quá trẻ, và quá nhiều đạm và canxi trong máu. Bốp! Sững sờ. Trân trối. Một cái gì vừa sụp đổ, vụn nát ngay trong lòng từng ấy thằng trai. Kẻ lĩnh trọn cú tát là thằng Cường.

  Nhiều năm sau tôi vẫn thường nhớ lại cảm giác ấy, và vẫn không thể nào diễn đạt hết nỗi bẽ bàng của ngần ấy thằng trai. Cường quì gục ngoài bãi đá, sóng táp lên người nó, tưởng như nó đã hóa đá biển mất rồi. Chúng tôi không an ủi được nó, cũng như vĩnh viễn không thể an ủi được chính mình. Ôi các em rẻ tiền, các em gửi cho chúng tôi ngàn lá thư, các em thêu khăn tay có đôi bồ câu ngậm quả tim, các em hát hết lòng làm như các em đã yêu chúng tôi, yêu say đắm, yêu chết người, vậy mà trong một triệu các em có ai không, dám gắn bó cuộc đời với chúng tôi, có ai không, để đợi chờ để hôn cặp môi khô ráp muối biển của chúng tôi, để giúp chúnng tôi giải thoát linh hồn và thể xác? Các em ứng xử đầy tính đạo đức, như Mai Hương, làm sao chúng tôi trách được, vì em là con gái, và vì em muốn giữ gìn em cho một thằng, hoặc những thằng khác ngoài chúng tôi, vì em đã không chọn lựa Cường hoặc tôi. Em rẻ tiền như Quỳnh của tôi vậy, sao tôi vẫn đau, cho đến tận cùng kiếp người. Tôi bỗng nhớ ông anh họ, bây giờ mới có tí chút gì để chia sẻ với anh. Anh tôi trước đây cũng ở đảo hai nhiệm kỳ, và trong khi anh tiết chế bản ngã mình, tích lương lặn ốc biển đổi vàng để về củng cố địa phương, người vợ hiền ngoan của anh đi tằng tịu với một kẻ khác. “Nhu cầu sinh lý, chuyện bình thường, đừng trách.” – có lần nào anh nói thế, nhưng tôi đã không hiểu, không đau được cùng anh khi anh cười rưng rức khóc cũng rưng rức.

 Tôi đã trót, đành kể tiếp cái sự kiện buổi sáng tàu Biển Đông rời đảo chúng tôi không dám nhìn. Đảo trưởng, con người ấy ngoại tứ tuần có một vợ và ba con tít tận đất Kinh Bắc, mặt kinh dị quát vỡ lồng ngực: “Tập hợp!” Chúng tôi đứng vào hàng như cái máy. “Tại sao chúng mày lại cúi mặt? Sao không ngẩng đầu lên? Chúng mày ngẩng đầu lên và nhìn thẳng xem phía trước có cái gì...”

 Mặt trời. Mặt trời mọc lên vào buổi sáng là đương nhiên, nhưng sao bấy giờ tôi mới giật mình. Chói lòa đến nhức nhối là những luồng sáng hình rẽ quạt kia. Biển vẫn rộng rãi. Sóng vẫn đều đặn. Hoa muống biển, chút tinh thần của biển vẫn nở tím rưng rưng trên những bãi đá đen ngòm vô cảm. Đảo trưởng khóc: “Anh em, hãy hiểu, rằng chỉ điều này mới có nghĩa thôi.”...

  Tôi tên Chiến. Năm nay tôi hai mươi bảy. Tôi đã trót kể ra đây những gì thuộc về chúng tôi, vậy xin mọi người quên đi, như đã quên rất nhiều trong cõi đời.

  Trần Thanh Hà