-Đám nhà báo chê ông không mặn miệng, có thể nói, cù lần. Ông nghĩ sao?
Nabokov: Tôi thật thú vị khi được biết mình là người không hấp dẫn đám đông, đám nhà báo. Cả đời tôi chưa hề say sưa một lần. Tôi cũng chưa hề sử dụng những từ ngữ thô tục, kiểu bốn con chữ [fuck] mà bọn trẻ [trong có CM, và Gấu, do bị ảnh hưởng] rất khoái xài. Tôi chưa bao giờ làm việc tại một văn phòng [thầy thông, thầy phán], và cũng chưa hề là phu mỏ than, [làm chủ mỏ than như bạn quí của Gấu cũng không!]. Chưa từng tham gia một câu lạc bộ, hay một nhóm. Không Nhà thờ, không trường phái nào ảnh hưởng tôi. Không có gì làm tôi bực mình, phát tởm hơn là thứ tiểu thuyết chính trị và văn chương dấn thân, nhập cuộc xã hội.
-Tuy nhiên, cũng phải những thứ đụng chạm tới ông, làm ông yêu hoặc ghét chứ?
Sự thù ghét của tôi thì đơn giản thôi: sự ngu đần, sự áp bức, tội ác, sự độc ác, và âm nhạc nhẹ. Những thú vui của tôi là thứ căng thẳng nhất mà loài người biết được: văn chương và săn bướm [papillons].
Nabokov, Bạo Miệng.
Ui chao Gấu cũng mê, đúng hai món mà ông nhà văn Nga lưu vong này mê, văn chương và săn bướm. Nhưng bướm của ông là ‘con ong cái bướm’, còn của Gấu là… bướm khuya!
*
Ông nghĩ sao về cái mà người ta gọi là tiểu thuyết mới ở Pháp?
Tôi không mê mấy thứ nhóm, lực lượng, trường phái văn học. Chỉ nghệ sĩ cá nhân làm tôi quan tâm. Làm gì có 'tiểu thuyết mới', thực sự là vậy, nhưng có một tay thật bảnh, người Pháp: Robbe-Grillet. Tác phẩm của ông bị một đám cà chớn bắt chước một cách thô kệch rồi dán cái nhãn dởm lên, hòng đánh lận con đen.
Tôi để ý, khi nói chuyện, ông cứ ậm à ậm ừ. Đây là dấu hiệu của sự kiệm lời, kém ăn nói?
Cũng không hẳn như vậy. Tôi vốn là kẻ ăn nói chậm chạp. Những từ ngữ của tôi, chúng nằm quá sâu trong đầu óc, và cần trang giấy trắng mới xổ ra được. Cái món hùng biện, tào lao thao thao bất tuyệt đối với tôi, nó như là một phép lạ dành cho những người khác không phải là mình! Tôi viết đi viết lại, thường xuyên là như vậy, từng từ, từng chữ mà tôi cho in [J'ai réécrit - souvent plusieurs fois - chaque mot que j'ai publié] Những cây viết chì của tôi sống sót những cục gôm của chúng!
*
Ui chao, y chang Gấu. Chưa viết đã hăm he sửa rồi!
Chẳng giống giáo sư triết gia chuyên gia đọc sách họ Đào một chút nào!
*

Gogol?
- J'ai pris grand soin à ne rien apprendre de lui. En tant que maître, c'est un écrivain dangereux et traître. A son niveau le plus bas, comme dans ses machins ukrainiens, il est un écrivain sans valeur; à son niveau le plus haut, il est incomparable et inimitable.
[-Gogol?
Tôi cẩn trọng chính tôi, đừng bao giờ học, bất cứ cái chó gì từ thằng cha này.  Như là một bậc thầy, thì ông ta là một nhà văn nguy hiểm và phản phúc. Ở cái mức tệ hại, ông ta là một anh Cu Sài Ukranien vứt đi, ở cái mức đỉnh cao, không ai so được với ông ta, và chẳng ai bắt chước được ông.]
Nhắc tới Gogol nhân mới đọc một bài viết trên TLS, thật tuyệt vời, về cuốn Những Linh Hồn Chết, bản dịch mới nhất, có kèm theo minh họa của Chagall, trước khi ông này vĩnh viễn rời bỏ nước Nga.
Bài điểm so sánh mối lương duyên lạ lùng giữa minh họa và tiểu thuyết:
Chagall minh họa Dead Souls như một món quà vĩnh biệt Nga xô, đi, tái định cư nơi xứ trời Tây phương, và không bao giờ trở lại Nga xô nữa.
Gogol viết Dead Souls ở ngoài nước Nga, và khi trở về, không thể nào tái định cư ở trên quê hương Nga xô của ông.