*







Khi Đỏ là Đen


Ăn phở 35 đô ở nước Việt Nam cộng sản

Alastair Leithead
BBC News, Hà Nội

Trong lúc Việt Nam Cộng sản đang ngày càng áp dụng những cách làm của chủ nghĩa tư bản, khoảng cách giàu nghèo đang tăng nhanh.

Tôi đã từng có những ngày kỳ quặc, nhưng ngày Chủ Nhật đó ở Hà Nội chắc chắn là ngày rất kỳ quặc.
Việc đầu tiên tôi làm trong ngày là ngắm một người được bảo quản, trông như bức tượng sáp, sau đó là nếm phở đắt nhất ở Việt Nam- rồi xem chiếc xe hơi đắt giá nhất.
Tôi cũng tới buổi gặp ra mắt của câu lạc bộ những người chơi xe Harley Davison trước khi nếm mùi thực tế bằng cách ngồi khoanh chân trên sàn một nhà hàng và nhắp bia hơi.
'Bác Hồ Chí Minh', cha già dân tộc của nước Việt Nam này đã đề nghị được hỏa táng để không phải nằm lạnh giữa một lăng mộ tối đèn, bao quanh bởi lính bảo vệ luôn thúc giục đoàn khách vào thăm đi cho mau trong yên lặng, tay bỏ khỏi túi, mũ gỡ khỏi đầu.
Hàng trăm người Việt Nam và cả khách du lịch thường xuyên xếp hàng để vào viếng ông, trong hình dáng giống như khi ông vừa qua đời cách đây hơn 40 năm.
Đảng Cộng sản ở đây không muốn thay đổi nhưng với các nhà chọc trời mọc lên ở khu lân cận lăng cố Chủ tịch Hồ Chí Minh, thay đổi đang ập tới với ông.

Khách giàu

Địa điểm tiếp theo của tôi là để thưởng thức phở, món súp tiếp đạm cho quốc gia thường được bán với giá một đô la.
Nhưng chúng tôi không đến những quán phở thường mà tới nếm thử loại phở đắt nhất nước với giá 35 đô la một tô.
Hai chiếc xe Porsche hai cầu đỗ bên ngoài quán. Tôi còn không biết là Porsche chế tạo cả xe hai cầu.
Ông chủ quán nói với chúng tôi về chất lượng thịt bò Nhật, độ sạch sẽ của bếp nấu và số tiền mà những người giàu sẵn sàng bỏ ra để húp món phở đắt nhất Việt Nam.
Một thực khách thú nhận ông vừa ăn món phở đặc biệt của nhà hàng và gần như cảm thấy có lỗi khi nói với tôi ông làm cho chính phủ.
Chúng tôi cũng nhận được ánh mắt nghi ngờ của một Ủy viên Trung ương Đảng bước nhanh ra khỏi cửa và chui vào chiếc Mercedes trong lúc người trông nom tôi thử món phở mà cô nói không tới mức 35 đô la ngon hơn phở cô thường ăn.

Đồng sàng dị mộng

Vâng, người trông nom chúng tôi...

"Đảng" cũng thích kiểm soát. Nhưng đây không phải là nước cộng sản mà chúng ta tưởng tượng ra từ những năm 1950-1960.
Dĩ nhiên cờ đỏ treo ở mọi góc phố nhưng hình búa liềm tung bay trên đường đối diện với một cửa hiệu Chanel trong khi các áp phích tuyên truyền nằm ngay gần cửa hàng Louis Vuitton.
Những biểu tượng của chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa tư bản - đồng sàng dị mộng.
Ngay cả những người trông nom chúng tôi cũng cười và nhún vai khi được hỏi ý thức hệ và thực tế có thể dung hòa như thế nào.
Họ tỏ ra thẳng thắn và trung thực về những điều quái dị. Ít nhất tôi từng nghĩ họ sẽ phản ứng xã giao và nghiêm nghị, thậm chí đầy đức tin.
Còn ông chủ khách sạn đưa ra cách lý giải riêng: "Vỏ là cộng sản nhưng ruột là tư bản".
Chúng tôi đã thấy lớp vỏ đó - một tập thể các 'đồng chí' tại Đại hội Đảng nhất loạt đồng tình về đội ngũ lãnh đạo mới.
"Có ai phản đối không?" - vị chủ tọa hỏi với cái nhìn lướt qua.
Dĩ nhiên là không. Chất vấn hệ thống là điều không thể dung thứ.
Nhưng rồi tất cả những đấu đá, tranh cãi diễn ra sau những cánh cửa đóng kín.
Đoàn kết bề ngoài là cách họ thể hiện Sức mạnh.

Hột xoàn

Và chúng tôi đã nhìn thấy phần 'ruột' trong cuộc gặp với một trong những người giàu nhất nước.
Chúng tôi được nghe về dự án nhiều triệu đô la xây tòa nhà cao nhất miền Trung, khách sạn ngoài bờ biển của ông và khu biệt thự cao cấp giá hai triệu đô la mỗi căn, các khu công nghiệp và mục tiêu kiếm nhiều tiền hơn nữa qua việc thay thế bỏ hãng xưởng may áo sơ mi và giày để xây nhà máy làm đồ điện tử công nghệ cao.
"Nếu Đảng đi con đường khác với người dân Việt Nam thì họ không thể sống sót được," ông dũng cảm nói.
Đó là sự tự tin từ đến từ tiền "củ
a" [từ này, đánh máy sai, thành "cải", trong bài viết trên BBC. NQT]
Và thanh niên 26 tuổi tràn đầy tự tin cũng cho tôi xem chiếc xe Rolls-Royce Phantom được chế tạo theo đơn đặt hàng đang hợm hĩnh phô kính trước mặt những người bán hàng rong đội nón lá.
Người anh toát ra toàn kim hoàn và hột xoàn. Khi là chủ cửa hàng bán xe đắt tiền như thế này, người ta có thể dùng điện thoại giát vàng và đồng hồ gắn kim cương.
Thế còn câu lạc bộ chơi xe Harley Davidson? "Ông sẽ không bao giờ nhìn thấy nhiều xe hạng sang như thế này ở bất kỳ nơi nào khác trên thế giới," một trong những người nước ngoài là thành viên câu lạc bộ nói với tôi.
Và đây chắc chắn là thói quen đắt giá. Những người chơi xe thường có máu nổi loạn.
Ở một góc độ nào đó, tôi nghĩ là họ cũng muốn tỏ ra như vậy nhưng động cơ của chiếc xe họ lái cũng chỉ gầm rú để toát lên mùi tiền trong cảnh xung quanh là người dân nghèo ở Hà Nội.
Tôi đã trải nghiệm một ngày với những người giàu có khi ở đây còn hàng triệu người không xu dính túi.
Sau cơn phấn khích, tôi ngồi uống nước với một nhà báo địa phương.
Cô kể về sự trấn áp, những cuộc gọi lúc nửa đêm, điện thoại bị nghe lén và những cảnh bị bám đuôi.
Những người dám thách thức chính quyền thường bị bỏ tù.
Lớp vỏ vẫn còn rất cứng. Những nguyên tắc được lưu giữ trong tủ kính ở Lăng ông Hồ vẫn là phần chủ đạo.
Những tài năng ham muốn kiếm tiền đang cùng sống với hệ thống chính trị. Nhưng khi đồng tiền đổ vào, nền kinh tế nóng lên, thay đổi là điều không thể cản được.
Đảng có thể giữ phần chèo lái và chỉ đạo, nhưng phải có bàn tay vững chắc lắm thì mới có thể chặn được thủy triều.

Nguồn

Note: Tác giả bài viết này thật đúng dân pro, tất nhiên, nhưng GNV vừa đọc, vừa suýt soa, vừa lo…
Chỉ sợ đoạn chót, hỏng.

Không!
Kết bài viết bằng cái hình ảnh 1 nhà báo địa phương….  thì thật là thần sầu. Đúng ‘phương trình’ Lukacs, trong Lý thuyết về Tiểu thuyết
"Con đường tận cùng, cuộc hành trình bắt đầu". 

Lớp vỏ vẫn còn rất cứng. Những nguyên tắc được lưu giữ trong tủ kính ở Lăng ông Hồ vẫn là phần chủ đạo.
Tuyệt!

Thú vị nhất, là đọc bài này cùng với bài phở FBI, trên VOA!


*

Khi Đỏ là Đen

In memory of my parents Renfu and Yuee, who, like many Chinese people in the book, suffered during the Cultural Revolution because they were politically black.
Để tưởng niệm bố mẹ tôi, cũng như nhiều người TQ khác ở trong cuốn sách này, đã đau khổ trong thời kỳ Cách Mạng Văn Hóa, vì lý lịch đen của họ.
Qiu Xiaolong
*

Inspector Chen of the Shanghai Police Bureau is "on vacation." Actually, he is working for a triad-connected businessman about to build a vast complex in Central Shanghai evoking the "glitter and glamour" of the '30s. But when former Red Guard, novelist Yin Lige is murdered, he must return to duty to apprehend the culprit.
*
Yin had been a Shanghai College graduate, class of 1964.
Because of the enthusiasm she displayed in student political activities, she had been admitted to the Party and, after graduation, assigned a job as a political instructor at the college. Instead of teaching classes, she gave political talks to students. It was then considered a promising assignment; she might rise quickly as a Party official working with intellectuals who forever needed to be reformed ideologically.
When the Cultural Revolution broke out, like other young people she joined a Red Guard organization, following Chairman Mao's call to sweep away everything old and rotten. She threw herself into criticism of counterrevolutionary or revisionist "monsters," and emerged as a leading member of the College Revolutionary Committee. Powerful in this new position, she pledged herself to carry on "the continuous revolution under the proletarian dictatorship." Little did she suspect that she herself was soon to become a target of the continuous revolution.
Toward the end of the sixties, with his former political rivals out of the way, Chairman Mao found that the rebellious Red Guards were blocking the consolidation of his power. So those Red Guards, much to their bewilderment, found themselves in trouble. Yin, too, was criticized and removed from her position on the College Revolutionary Committee. She was sent to a cadre school in the countryside, a new institution invented by Chairman Mao on an early May morning, after which May 7th Cadre Schools appeared throughout the country. For Mao, one of their purposes was to keep politically unreliable elements under control or, at least, out of the way.
The cadre students consisted of two main groups. The first was composed of ex-Party cadres. With their positions now filled by the even more left-wing Maoists, they had to be contained somewhere. The other was made up of intellectuals, such as university professors, writers, and artists, who were included in the cadre rank system. The cadre students were supposed to reform themselves through hard labor in the fields and group political studies.
Yin, a college instructor, and also a Party cadre for a short while, fit into both categories. In the cadre school, she became the head of a group, and there Yin and Yang met for the first time.
Yang, much older than Yin, had been a professor at East China University. He had been in the United States and had returned in the early fifties, but soon he was put on the "use under control" list, labeled a Rightist in the mid-fifties, and a "black monster" in the sixties.
Yin and Yang fell in love despite their age difference, despite the "revolutionary times," despite the warnings of the cadre school authorities. Because of their untimely affair, they suffered persecution. Yang died not too long afterward.
After the Cultural Revolution, Yin returned to her college, and wrote Death of a Chinese Professor, which was published by Shanghais Literature Publishing House. Although described as a novel, it was largely autobiographical. Initially, as there was nothing really new or unusually tragic in the book, it failed to sell. So many people had died in those years. And some people did not think it was up to her-as an ex-Red Guard-to denounce the Cultural Revolution. It was not until it was translated into English by an exchange scholar at the college that it attracted government attention.
Officially, there was nothing wrong with denouncing the Cultural Revolution. The People's Daily did so, too. It had been, as the People's Daily declared, a mistake by Chairman Mao, who had meant well. The atrocities committed were like a national skeleton in the closet.
To be aware of the skeleton, at home, was one thing, but it was quite another matter to drag it out for Westerners to see. So Party critics labeled her a "dissident," which worked like a magical word. The novel was then seen to be a deliberate attack on the Party authorities. The book was secretly banned. To discredit her, what she had done as a Red Guard was "uncovered" in reviews and reminiscences. It was a battle she could not win, and she fell silent.
But all that had happened several years earlier. Her novel, filled with too many specific details, did not attract a large audience abroad. Nor had she produced anything else, except for a collection of Yang's poetry she had earlier helped edit. Then she was selected for membership in the Chinese Writers' Association, which was interpreted as a sign of the government's relenting. Last year, she had been allowed to visit Hong Kong as a novelist. She did not say or do anything too radical there, according to the files.

Ui chao, cái cuốn Khi Đỏ là Đen thì cũng rất ư là tuyệt cú mèo, và cũng vẫn nằm trong cái dòng di sản của Cách Mạng Văn Hoá Tẫu. Trong cuốn trước mà Gấu đã đọc trong khi đi giang hồ vặt đồng thời ghé nhà ở Xứ Phật, thì là 1 em xung phong đi thực tế, về nhà quê tam cùng cùng bần cố nông, bị ngay ông Trùm VC làng đè ra hiếp, bắt phải làm vợ anh ta.
Chắc anh này là hậu duệ của Chí Phèo, đứa con lò gạch ngày nào, nhờ ơn Cách Mạng Mùa Thu mà nên [‘lên’, cũng được] Trùm.
Cô gái cũng ngang bướng, nhất quyết không trở lại cái thiên đường tuổi mới lớn đam mê cách mạng ngày nào ở thành phố, và sau cùng được cứu vớt nhờ mối tình của 1 anh bạn cùng học, khi đó bị qui thành phần con cái địa chủ, mà, với anh này, ngày đó, em quả đúng là thánh nữ, chỉ dám đứng xa mà chiêm ngưỡng, đến gần thì đi tù!

Cuộc tình trong "Khi Đỏ là Đen", ui chao, nó lại có mùi "Vòng Tay Học Trò" của Nguyễn Thị Hoàng, vì có gì giống giống của bà này với ông thầy CGN nổi tiếng một thời!

*

Cuốn này, GNV phải mua trên net, bằng cái gift card, Noel năm ngoái, của 1 độc giả TV tặng.
Tks.
Take Care. NQT

Tiểu thuyết đầu tay, ăn giải, còn được báo Phố Tường coi là 1 trong 5 cuốn “top”, tiểu thuyết chính trị, của mọi thời! (1)
Lọt vô 1 trong 5, còn cuốn Đêm Giữa Ban Ngày, của VTH, ấy chết, xin lỗi, của Koestler!

Qiu's novels have been published in China, but not without some mysterious changes. The city of Shanghai, for instance, is referred to as "H," which manages to sound even more Kafkaesque than anything Qiu could invent. But writing crime novels has allowed him remarkable freedom to limn China's shifting moral standards. "In the past, Chinese people believed in Confucianism," Qiu says. "That's basically an ethical system: what you should do and what you should not do. Then people believed in Mao and communism. In a way, that was also about what you should and should not do. Now it's like Nietzsche's time: God is dead. So you can do anything."
Time: Criminal Mind
By Peter Ritter
Wednesday, Dec. 19, 2007
(1)
The Wall Street Journal called Xiaolong’s first novel one of the five best political novels of all time, ranking it with Arthur Koestler’s Darkness at Noon.
Source