 |
22
Tháng Chạp, 2003
Chúc Mừng Giáng Sinh và Năm Mới Đêm Thánh Vô Cùng Thank You, Mr Grass Sách trong năm: Books of the year Năm hết Tết đến, theo thông lệ, tờ Phụ Trang Văn Học Thời Báo TLS mời một số nhà văn chọn những cuốn sách trong năm. Paul Bailey tái vinh danh những truyện ngắn của Stefan Zweig [mà 'chúng ta' cũng đã từng mê, thí dụ, Hai muơi bốn tiếng đồng hồ trong đời một người đàn bà... ], qua những bản dịch tiếng Anh mới tinh, thật tuyệt vời của Anthea Bell. Còn William Boyd nhìn qua... Tết, tới năm tới, kỷ niệm 100 năm Chekhov từ biệt chúng ta, và ông bèn đọc lại nhà văn thầy thuốc vĩ đại này, nhất là cuốn tiểu sử "Chekhov, một đời người", của Donald Rayfield. Oates đọc lại Đông Ki Xốt. Nadine Gordimer, cuốn Cua Bò mà theo bà, tác giả của nó, Grass, tiếp tục phơi ra, qua nụ cười hóm hỉnh thật khó bắt chước của ông, những cách thế lịch sử ở đời [the historical modes of being, chữ của người vừa mới ra đi, Edward Said]. Còn Steiner thì mê cuốn Âm nhạc của những số Nguyên Tố, [The Music of the Primes], của Marcus du Sautoy, mà theo ông, chúng, số nguyên tố [số chỉ chia được cho chính nó, và cho con số 1] là "những nguyên tử của số học", và có lẽ còn là những cấu trúc của vũ trụ mà chúng ta cố nắm bắt. Rõ hơn, tác giả cuốn sách kể lại câu chuyện tìm kiếm một minh chứng cho giả thuyết Riemann, một minh chứng vẫn ám ảnh những con người của thiên tài cho đến những ngày này. Lịch sử cuộc truy tìm đúng là một trong những phẩm giá hiếm hoi của con người.... Lessons of the Masters by George Steiner Harvard University Press £12.95, pp192 Tác phẩm mới nhất, Bài Học Của Sư Phụ, của Steiner có thể có một cái tên Việt là Vòng Tay Học Trò, bởi vì theo ông, liên hệ thầy trò là một liên hệ tình cảm, không phải chỉ là tình cảm trong trắng, mà còn đầy ứ huê tình, erotic! 'Assume man to be man and his relationship to the world to be a human one. Then you can exchange love for love.' And because the true currency of pedagogy is love, it inevitably carries a powerful erotic charge. 'Eroticism, covert or declared, fantasised or enacted, is inwoven in teaching... " [Thú nhận rằng người là người, và cõi người là của con người, như vậy là thú nhận rằng, thầy thương em và em cũng thưong thầy! Và bởi vì đạo học là đạo thương, làm sao không đầy ứ huê tình ở trong đó?] Nghìn Năm Sau Ta Níu Áo Quay Về Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều... Nguyễn Kiều Liên, cô gái Việt nhận học bổng Gates Cambridge Lò Thiêu hiện hữu, như vậy là Thượng Đế đếch có! [Auschwitz exists, therefore God does not. Primo Levi] Tương tự, nếu Thượng Đế trở lại với thế gian này, làm sao cắt nghĩa Lò Thiêu? [Harry Mulisch: Siegfried] Cao Hành Kiện: Không Có Chủ Nghĩa Văn học là một thứ xa xỉ mà loài người sau khi lo toan sinh tồn được rồi mới có; con người sở dĩ cần thiết hưởng thụ chút xa xỉ đó, ấy là một chút kiêu ngạo của tác giả cũng như của độc giả. Nghĩ về hội họa Paz: Hình Tượng Phỏng vấn Thanh Vân, người dịch Coetzee Đây là lần đầu tiên tôi dịch tác phẩm của một nhà văn Nam Phi. Tôi không "bỏ qua" được Ruồng bỏ [Disgrace], cũng vì niềm kính nể tác giả của nó, người đầu tiên và duy nhất đến nay trên thế giới hai lần giành Booker. Tôi là người ngoại đạo, không chuyên về ngôn ngữ, chẳng may tác phẩm tôi dịch được giải Nobel... [Tin Văn gạch đít] "Ở nơi đó, cũng vậy, giữa những ống khói, trong những quãng ngừng của khổ đau, có một cái gì giống như là hạnh phúc.... Vâng, đúng là nó đấy, hạnh phúc ở trại tập trung, điều mà tôi sẽ nói tới sau này, khi có người hỏi. Thì cứ giả dụ như sẽ có người hỏi. Thì cứ giả dụ như chẳng bao giờ tôi quên nổi, hạnh phúc" Kertesz: Mặt Trời Auschwitz Diễn văn Nobel 2003 J. M. Coetzee Thứ Ba, 9 tháng Chạp, 2003 He and his man Anh và người của anh. Tôi dậy anh ta tất cả những gì cần để trở nên có ích, tháo vát, có thể trông cậy; thú nhất, tôi dậy anh ta nói, và hiểu tôi, khi tôi nói; và chưa từng có một người học trò nào tuyệt vời như vậy. Daniel Defoe, Lỗ Bình Sơn phiêu lưu ký
The castaway  Nhân 80 năm ngày sinh Văn Cao Ba biến khúc tuổi 65 Tại sao tôi viết Tiến Quân Ca? Anh là người vẫn theo dõi những hoạt động nghệ thuật của tôi từ mấy năm qua... Chúng tôi gặp nhau trước ga Hàng Cỏ. Chúng tôi vào một hiệu ăn. Vườn Thú Tuổi Thơ Cầm Tưởng Emperor of Nostalgia “Áo
Hung
không còn nữa”, Sigmund Freud viết cho chính mình, vào Ngày Đình Chiến,
năm
1918: “Tôi không muốn sống ở bất cứ một nơi nào khác… Tôi sẽ sống trong
què cụt
như vậy, và tưởng tượng mình vẫn còn đầy đủ tứ chi.” Ông nói không chỉ
cho
chính ông mà còn cho rất nhiều người Do
Thái của văn hóa Áo-Đức. Sự chia năm sẻ bẩy cựu đế quốc, và cùng với
nó, sự vẽ
lại bản đồ Đông Âu tạo nên những quê hương mới dựa trên sắc dân, chủng
tộc làm
bật ra một sự kiện thê thảm: Người Do Thái không làm sao chỉ ra, chỗ
này, chỗ
kia, vốn xưa kia là nhà của tổ tiên họ. Họ không có nhà riêng trong một
Đông Ấu
mới mẻ đó. Trước đó, họ vẫn coi cái đế quốc Áo Hung, như là nhà của họ,
hay nói
rõ hơn, cái nhà nước đế quốc siêu quốc gia cũ đó hợp với họ. Sự tái sắp
xếp
thời hậu chiến là một tai ương với người Do Thái. Và những năm đầu tiên
của nhà
nước Áo mới mẻ, ốm yếu bịnh hoạn, với sự thiếu hụt thực phẩm, nạn lạm
phát làm
mất tiêu bao chắt chiu dành dụm của tầng lớp trung lưu, bạo lực trên
đường phố
giữa những lực lượng địa phương, phe nhóm… chỉ
làm tăng thêm nỗi khốn khó của họ. Một số đã
nhìn về Tuổi hai mươi yêu dấu Chương Bốn Giải trí bình dân Tất cả bọn con gái đều cố ra vẻ tự nhiên khi mặc quần áo bơi ướt đẫm dán chặt vào người.
|
|