1
Monument
waves of weeping
marble grain
fused with blood-stained veins
Belief and
youth beaten beneath
a tank's
rust-chained treads
Ancient
story of the East
leaks out
new hope unexpectedly
The glorious
crowds have little by little disappeared
like a river
that slowly, steadily dries away
landscape on
both shores transformed to stone
Every throat
has been strangled by fear, every
trembling
has traced the dissipated niter smoke
Only the
executioner's steel
helmet
glints, luminous glints
2
I cannot
recognize the flag anymore
The flag
like an unknowing child
who's flung
upon Mother's corpse
returns home
weeping
I cannot
tell day from night anymore
Time has
been petrified by gunshots
like a
paralytic without memory
Gun's muzzle
presses into my back
I've lost my
passport and identity card
In the
bayonet-inflamed dawn
that once familiar
world
cannot find
a handful of dirt
to bury
itself in
Naked red
heart
collides
with iron and steel
Earth
without water without greenness
ravaged by
sunlight
3
They wait
and wait
wait for
time to invent an exquisite lie
wait for the
transformation of the bestial hour
Indeed, wait
until
fingers
transform to sharpened claws
eyes
transform to a gun's mouth
feet
transform to chained treads
air
transforms to a command
It arrives
at last it
arrives
the
five-thousand-year awaited command
Open
fire-kill people
kill
people-open fire
Peaceful
petition, hands unarmed
an old man's
cane, a child's torn jacket
The
executioner will never be swayed
Eyes burnt
to red
Gun-barrels
shot to red
Hands dyed
red
A bullet
A mud-thick
secret spills out
A crime
A kind of
heroic feat
How relaxing
death's
arrival
How easy
bestial
desires are satisfied
Young
soldiers
recently
clothed in uniform
still
haven't felt
the intoxication
of a girl's kiss
but now in
an instant
experience
the bloodthirsty pleasure
of murder,
their youth's beginnings
They who
cannot see
the blood-soaked dress
cannot hear
the struggle's scream
through
steel helmets cannot perceive life's fragility
They aren't
aware
of the
fatuous old man
transforming
the ancient capital
into another
zone of Auschwitz
Brutality,
iniquity rise up from the earth
like the
splendor of a pyramid
while life
crumbles into the abyss
where even
the faintest echo cannot be heard
The massacre
has engraved a nation's tradition
years,
months as remote as an abandoned language
that enacts
a final farewell
4
I had
imagined being there beneath sunlight
with the
procession of martyrs
using just
the one thin bone
to uphold a
true conviction
And yet, the
heavenly void
will not
plate the sacrificed in gold
A pack of
wolves well-fed full of corpses
celebrate in
the warm noon air
aflood with
joy
Faraway
place
I've exiled
my life to
this place
without sun
to flee the
era of Christ's birth
I cannot
face the blinding vision on the cross
From a wisp
of smoke to a little heap of ash
I've drained
the drink of the martyrs, sense spring's
about to
break into the brocade-brilliance of myriad flowe
Deep in the
night, empty road
I'm biking
home
I stop at a
cigarette stand
A car
follows me, crashes over my bicycle
some
enormous brutes seize me
I'm
handcuffed eyes covered mouth gagged
thrown into
a prison van heading nowhere
A blink, a
trembling instant passes
to a flash
of awareness: I'm still alive
On Central
Television News
my name's
changed to "arrested black-hand"
though those
nameless white bones of the dead
still stand
in the forgetting
I'm lifted
up high by the self-invented lie
tell
everyone how I've experienced death
so that
"black-hand" becomes a hero's medal of honor
Even if I
know
death's a
mysterious unknown
being alive,
there's no way to experience death
and once
dead
cannot
experience death again
yet I'm
still
hovering
within death
a hovering
in drowning
Countless
nights behind iron-barred windows
and the
graves beneath starlight
have exposed
my nightmares
Besides a
lie
I own
nothing
Liu Xiaobo
June Fourth Elegies:
Experiencing
Death
Qincheng
Prison June 1990
First anniversary offering
for 6/4
Trải nghiệm cái chết
I
Bia kỉ niệm từng hồi thổn
thức
Đường vân đá hoa thấm từng vết máu
Niềm tin và tuổi xuân
Ngã sóng xoài dưới xích sắt xe tăng
Câu chuyện đông phương cổ xưa ấy
Bỗng muốn nhỏ xuống từng giọt tươi rói
Dòng người cuồn cuộn dần
dần tan mất
Như con sông từ từ cạn khô
Phong cảnh hai bờ hoá đá
Tất cả cổ họng nghẹt thở bởi nỗi hãi hùng
Tất cả run rẩy bị hơi cay xua đi
Chỉ thấy lấp lánh mũ sắt đao phủ
II
Tôi không còn biết đến lá
cờ
Lá cờ giống đứa trẻ chưa hiểu sự đời
Sà xuống xác mẹ khóc kêu về nhà
Tôi không còn phân biệt ngày đêm sáng tối
Thời gian bị tiếng súng khiến cho sững sờ
Như người thực vật mất đi trí nhớ
Tôi đã vứt bỏ chứng minh và hộ chiếu
Cái thế giới từng quen thuộc kia
Trong bình minh tua tủa lưỡi lê
Tìm không ra một dúm đất
Vùi chôn chính mình
Quả tim đỏ roi rói
Va đập với sắt thép
Mặt đất không có nước không màu xanh
Mặc tình để ánh mặt trời hiếp nhục
III
Họ đợi ôi họ đợi
Đợi đến giờ biến thành dã thú
Đợi thời gian phịa ra lời dối trá hoàn hảo
Đợi đến khi
Móng tay biến thành vuốt sắc
Con mắt biến thành họng súng
Hai chân biến thành xích sắt
Không khí biến thành mệnh lệnh
Đến rồi
Cuối cùng đến rồi
Cái mệnh lệnh suốt năm ngàn năm đã đợi
Nã súng - giết người
Giết người – nã súng
Thỉnh nguyện hoà bình và tay không tấc sắt
Tóc bạc chống gậy và tay nhỏ níu ngực
Chẳng thể nào làm động lòng đao phủ
Nòng súng bắn đỏ rồi
Hai tay nhuộm đỏ rồi
Đôi mắt cháy đỏ rồi
Một viên đạn
Là một sự giải toả nhơ nhớp
Một lần phạm tội
Là một cử chỉ tráng chí anh hùng
Nhẹ nhàng làm sao
Cái chết cứ vậy mà đến
Dễ dàng làm sao
Thú tính cứ vậy mà thoả thuê
Những binh sĩ trẻ kia
Có lẽ mới vừa khoác quân phục
Chưa từng nếm trải một lần
Chút men say nụ hôn thiếu nữ
Nhưng chỉ trong khoảnh khắc
Đã trải nghiệm khoái cảm khát máu
Giết người, là cách mà họ bắt đầu tuổi thanh xuân
Bọn họ
Nhìn không thấy máu ướt đẫm váy
Nghe không ra tiếng kêu xé giãy dụa
Họ chẳng có một tí ti cảm giác
Giữa nón sắt cứng rắn và sự sống yếu ớt
Họ không hề biết
Một lão già ngây dại
Đang biến kinh thành cổ xưa
Thành một nơi nữa của Auschwitz
Tàn nhẫn và tội ác dậy
đất
Huy hoàng như kim tự tháp
Mà mạng sống tan rã tựa vực sâu
Nghe không th ấy một tiếng vang vọng
Giết chóc đã chạm khắc nên truyền thống một dân tộc
Tháng năm dằng dặc, như ngôn ngữ hoang phế
Đưa ra lời vĩnh biệt sau cùng
IV
Tôi muốn gia nhập vào đoàn
người tuẫn đạo
Dưới ánh sáng mặt trời
Dùng chỉ còn mảnh xương tàn
Nâng đỡ lên tín ngưỡng chân thành
Nhưng, bầu trời sẽ không bao giờ
Phủ lớp mạ vàng lên kẻ hi sinh
Một bầy sói no nê xác chết
Đang phấn chấn bừng bừng
Trong ấm áp buổi trưa chính ngọ
Ở xa xa
Tôi đem mạng sống
Đặt vào một nơi không có mặt trời
Thoát ra khỏi kỉ nguyên Chúa ra đời
Tôi không dám nhìn thẳng vào ánh mắt trên thập tự giá
Từ một điếu thuốc đến một nhúm tàn tro
Tôi bị rượu của liệt sĩ chuốc say
Cứ nghĩ rằng mùa xuân này đã mất
Khi tôi bị hai gã chặn
đường trấn lột
Trước tiệm thuốc lá lúc đêm sâu
Bập còng bịt mắt nhét miệng
Ném vào xe tù không biết chạy đi đâu
Bỗng nhiên tôi tỉnh ra: tôi vẫn sống
Khi tên tôi được phát trên đài trung ương
Biến thành “bàn tay đen” trong bản tin tức
Thì xương trắng của người vô danh dựng trong quên lãng
Biến thành tấm huy chương anh hùng
Tôi bị lời dối trá tự biên nâng bổng lên cao
Gặp ai cũng nói tôi từng trải nghiệm cái chết
Mặc dù tôi biết
Cái chết là bí mật chưa biết
Sống, thì vô phương trải nghiệm cái chết
Mà chết rồi
Thì càng vô phương
Nhưng
Tôi vẫn vút bay trong cái chết
Vút bay trong trầm luân
Đêm tối sau vô số cánh cửa sắt
Và mộ phần ở dưới ánh sao
Bị cơn ác mộng của tôi bán đứng
Ngoài những lời dối trá
Tôi chẳng có gì
Tháng 6/1990 ở nhà tù Tần Thành
Dã Viên dịch
|